فاتحه فوتبال بدون آکادمی را باید خواند/ نیاز به مرجعیت فکری

به گزارش خبرنگار گروه ورزشی خبرگزاری آنا، در حالی که نزدیک به 10 روز از جام جهانی 2018 روسیه به پایان رسیده است، در خصوص اینکه این رقابت‌ها چه دستاوردی برای فوتبال ایران و جهان داشت و این موضوع که تیم ملی ایران در این دوره از رقابت‌ها توانست از لحاظ کسب نتیجه بهترین کارنامه‌اش را ثبت کند، نشستی را با حضور کارشناسان فوتبال ایران برگزار کردیم تا نقاط ضعف و قوت فوتبال کشورمان را به دقت بررسی کنیم و راهکارهای جبران فاصله‌ای که از گذشته با کشورهای برتر این رشته ورزشی ایجاد شده است، مطرح شد.

در این نشست میرشاد ماجدی رئیس کمیته آموزش فدراسیون فوتبال، اکبر محمدی سرمربی اسبق تیم ملی جوانان و اصغر مازیار مربی پیشین ذوب‌آهن و جوانان استقلال حضور داشتند که به مدت 150 دقیقه نظرات خود را مطرح کردند. به دلیل مفصل بودن صحبت‌های کارشناسان فوتبال ایران این نشست در 3 بخش در اختیار خوانندگان قرار می‌گیرد.

موثرتر بودن باشگاه‌ها از فدراسیون

اصغر مازیار در خصوص اینکه چرا باشگاه‌های فوتبال ایران برای پیشرفت همه چیز را از فدراسیون می‌خواهند، گفت:‌ می‌خواهم به بحثی به نام فرافوتبال اشاره کنم. ما یک فوتبال داریم که خودش عواملی مخصوص به خود دارد اما یک بحثی داریم به نام فرافوتبال که ما در این قسمت مشکلات اساسی داریم. فرافوتبال چیست؟ تمام قوانین و تصمیم‌گیری‌ها و تصمیم‌سازی‌ها و همچنین سیاست‌هایی که وجود یا عدم وجود فوتبال را تعیین می‌کند را فرافوتبال می‌گویند. ما باشگاه‌هایمان از فدراسیون فوتبال موثرترند ولی فوتبال پایه باشگاهی‌مان ضعیف است. ما باید در باشگاه‌ها بازیکن را بسازیم و تحویل تیم ملی بدهیم. من در فصل 86-85 سرمربی جوانان استقلال بودم. از آن تیم جوانان تنها دو بازیکن الان در فوتبال کشور بازی می‌کنند. در صورتی که باید 20 بازیکن الان در سطح اول فوتبال کشور باقی می‌ماندند. دلیلش هم به خاطر عدم حمایت‌هایی بود که از طریق خود باشگاه استقلال صورت گرفت.

راه‌های درآمدزایی در فوتبال

وی ادامه داد: ما باید تکلیف خودمان را با فوتبال مشخص کنیم. چون باشگاه در ردیف بودجه‌اش برای تیم‌های پایه‌اش مبلغ مالی در نظر می‌گیرد ولی آن را به تیم بزرگسالان خود تخصیص می‌دهد. تیم‌های نوجوانان، جوانان و امید رشد پیدا نمی‌کنند و یک باشگاه چرا نباید آنها درآمد داشته باشد. مسیرهای کسب درآمد را اکثریت می‌دانند. اسپانسرینگ، بلیت فروشی، فروش بازیکن و بحث سرمایه‌گذاری در سایر صنایع وجود دارد. به عنوان مثال 25 سال پیش تیم بایرن‌ مونیخ سرمایه‌گذاری در شرکت خودروسازی اوپل کرده بود. جلوی پیراهن بایرن هم آرم اوپل می‌خورد. تیم بایرن مونیخ یک مدتی نتوانسته بود خیلی خوب نتیجه بگیرد و فروش جهانی اوپل آلمان کم شده بود. در بررسی‌هایی که صورت گرفته بود مشخص شد دلیل آن فروش کمتر ناموفق بودن بایرن مونیخ بوده است و در نتیجه با تغییر سرمربی و جذب بازیکنان بهتر تلاش شد تا این باشگاه بزرگ آلمانی بار دیگر نتایج خوبش را تکرار کند. چون بایرن مونیخ خودش سهام‌دار اوپل بود با فروش کمتر خودروهای این شرکت سهامش هم کم شده بود و دچار ضرر مالی شده بود.

فوتبال ساده‌ترین راه پیشرفت کشور

کارشناس فوتبال ایران ادامه داد: در زمینه درآمدزایی باشگاه‌ها بحث دیگری به نام حق پخش داریم که در ایران اصلاً وجود ندارد. پس ما اگر می‌خواهیم فوتبال برای ما عامل تبلیغاتی باشد باید عوامل آن را فراهم کنیم. به عنوان نمونه اشاره می‌کنم به جام جهانی 2006 آلمان که خودم از نزدیک در آن حضور داشتم و به نظرم بهترین دوره برگزاری مسابقات جام جهانی هم تا به حال بوده است. یکی از اهداف برگزاری جام جهانی 2006 این بود که انزوای آلمان را در اروپا کم‌رنگ‌تر کند. چرا آلمان هزینه‌های زیادی را متقبل شد و میزبان جام جهانی شد. تنها مسئله فوتبال نبود که دولت آلمان می‌خواست از این ورزش به درآمد بالایی برسد که البته این تصمیم‌شان هم محقق شد و آنها دو و نیم برابر انتظارشان از جام جهانی 2006 پول درآوردند. جالب است آلمان‌ها پس از جام جهانی اعلام کردند ما از این درآمد بالا خیلی خوشحال نیستیم بیشترین دلیل ما برای شاد بودن این است که مردم سرتاسر دنیا آلمان را از نزدیک دیدند و فهمیدند ما مردمانی هستیم که به دنبال ساختن دوست هستیم. شعار جام جهانی 2006 زمانی برای دوستیابی بود. تصمیم دولت آلمان آن بود که فاصله مردمش با مردم جهان را کم کند چرا که بحث نازیسم این کشور در دنیا وجود داشت. پیشرفت ایران از طریق فوتبال ساده‌ترین راه است. ما زمین به اندازه کافی در کشور پهناورمان داریم پس ما اگر می‌خواهیم در فوتبال پیشرفت کنیم باید روی فرافوتبال بیشتر کار کنیم.

ورود از ته مخروط فوتبال

میرشاد ماجدی با تایید صحبت‌های اصغر مازیار و با اشاره به ضعف ایران در فوتبال پایه گفت: وقتی ما از سواد فوتبالی صحبت می‌کنیم یعنی شما باید نسبت به پنج سال گذشته پیشرفتی به دست آورده و یک نگرش و خلاقیتی جدید داشته باشید. ما 10 سال پیش هم قرار بود تیم‌های پایه قوی‌ای بسازیم که بتواند تیم ملی بزرگسالان‌مان را تغذیه کند و هنوز هم آن صحبت مطرح است وقتی ما بی‌سواد مانده‌ایم و قدرت آن را نداریم که یک تحرک جدید را ایجاد کنیم وقتی توانایی ارائه برنامه جدیدی نداریم مطمئن باشید 2026 هم که بیاید می‌گوییم باید تیم‌های نوجوانان و جوانان بازیکن‌سازی کنند و در اختیار تیم ملی بزرگسالان قرار دهند. ما باید نگاه‌مان به فوتبال را عوض کنیم باید از سر مخروط وارد شویم ولی از ته مخروط وارد می‌شویم.

بالا بردن سواد و شعور جامعه فوتبال

رئیس کمیته آموزش فدراسیون فوتبال تاکید کرد: باشگاه‌های ما علاقه‌ای به بازیکن‌سازی ندارند. مدیران آنها یاد گرفته‌اند آماده‌خوری کنند. ما برای جذب یک بازیکن خارجی چند میلیارد هزینه می‌کنیم و در پرداخت پول آن بازیکن با مشکل مواجه می‌شویم نتیجه‌اش بدهکاری بیشتر باشگاه‌های ما بوده است و جالب اینکه نهایتاً از طریق دادگاه بین‌اللملی ورزش CAS پول به آن بازیکن پرداخت می‌شود. جامعه فوتبال ما باید یاد بگیرد سواد و شعور فوتبالی‌اش را بالا ببرد و بفهمد اگر آکادمی‌های ما لیسانس بگیرند به سود فوتبال ما است.

فقدان هزینه برای تیم‌های پایه

وی افزود: وقتی ما از انگلیس صحبت می‌کنیم همه سهام‌دار هستند و می‌دانند چگونه باشگاه‌شان را اداره کنند وقتی از فوتبال ایتالیا صحبت می‌کنیم مدیر محور است حتی از کشورهای آسیایی هم در ایتالیا مدیر باشگاه داریم. مملکت ما بر اساس چه محوری کارش را جلو می‌برد مردم ما کدام محور را قبول می‌کنند. مملکت ما سکو محور و هوادار محور شده است. آیا هوادار می‌داند چگونه باید درآمدزایی کند؟ می‌داند چگونه هزینه کند؟ هوادار فقط می‌خواهد ببرد و پیروز باشد. بردن برایش کافی است. ما باید فکر کنیم باشگاه‌های ما باید در چه قسمتی قرار بگیرند. استقلال امسال می‌پرد سال دوم می‌پرد. بالاخره باید به جای هزینه‌های میلیاردی از تیم‌های پایه‌اش تزریق شود. این تغذیه با آکادمی است. متاسفانه هیچ پول و هزینه‌ای برای آکادمی نیست وقتی مدیران ما به کارمندان خود در آکادمی‌ها می‌گویند بروید از پدر و مادرهای بازیکنان پول بگیرید و خودتان درآمدزایی کنید بر اساس چه محوری کار را جلو برده‌ایم؟ این اسمش خانواده محور است. تا زمانی که سواد فوتبالی ما آنقدر پایین است کار مثبتی جلو نمی‌رود.

صدا و سیما کالای فوتبال را می‌فروشد

وی خاطرنشان کرد: وقتی فقط دنبال این هستیم چه تیمی برنده و چه تیمی بازنده می‌شود، انتظار پیشرفت بیهوده است. یک بار برای همیشه باید دست به دست هم دهیم و مشکلات را حل کنیم. تنها در حالتی هم چنین اتفاقی ممکن می‌شود که فوتبال ما خصوصی شود. زمانی برند در فوتبال درآمدزا می‌شود که صدا و سیما متوجه شود فوتبال کالایی است که آن را باید بخرد تا بتواند برای مردم نمایش دهد. به اینها می‌گویند سواد فوتبال که ما نداریم و نمی‌خواهیم هم آن را بپذیریم. صدا و سیما کالایی که فوتبال ایران آماده و مهیا می‌کند و می‌خواهد در اختیار مشتریان خود که مردم هستند بگذارد را می‌گوید من می‌فروشم. دلیل این کار صدا و سیما چیست؟ در کجای دنیا این رفتار صورت می‌گیرد؟ این حرف من نیست. حرفی است که آقای اینفانتینو در ایران می‌زد وی گفت: «فوتبال کالایی است که اگر قرار است به مردم نمایش داده شود باید فروخته شود.»

درآمدزایی غیرفوتبالی‌ها از فوتبال

ماجدی افزود: همه کسانی که در کنار فوتبال هستند درآمدزایی می‌کنند الّا خود فوتبالی‌ها؛ متاسفانه فوتبال نمی‌تواند حقش را بگیرد و دلیلش عدم خصوصی شدن آن است. کسی که به سختی پولی به دست بیاورد به راحتی آن را خرج نخواهد کرد، کل آکادمی باشگاه‌های بزرگی مثل استقلال و پرسپولیس و سپاهان و تراکتورسازی هزینه تیم‌های پایه‌شان یک و نیم تا دو میلیارد تومان در سال نیست ولی متاسفانه هزینه نمی‌شود. من حاضرم با هر کسی که می‌خواهید شرط ببندم سه تا دو میلیارد در طول سه سال به من بدهید من حداقل هشت تا 9 بازیکن با کیفیت به هر باشگاهی که دلتان می‌خواهد، می‌دهم.

مازیار به دنبال صحبت‌های ماجدی تاکید کرد: آن زمانی که من مربی جوانان استقلال بودم هفته سوم به ما یک دست گرمکن دادند که دلیل آن هم این بود که مقابل پرسپولیس بازی داشتیم و دوربین‌های تلویزیونی در آن دیدار حضور پیدا می‌کردند. لباس‌های تیم جوانان ما لباس‌های تیم نوجوانان بود که برای بازیکنان تیم کوچک بود به آقای مقداد نجف‌نژاد عضو هیات مدیره آن زمان باشگاه استقلال گفتم 20 میلیون تومان از پولی که برای یک بازیکن گران‌قیمت در طول یک فصل پرداخت می‌کنید را برای کل تیم‌های پایه هزینه کنید من سال آینده دو تا بازیکن به شما می‌دهم که شما بفروشید و از آن دو نفر 200 میلیون تومان درآمد داشته باشید.

ماجدی نیز در ادامه بحث خاطرنشان کرد: فوتبال یک علم مشخص است که دنیا به آن رسیده است. هیچ کدام از مربیان هم به دنبال تغییر دادن اصول آن نیستند چون نتیجه‌اش برای‌شان شکست است. دنیا به این نتیجه رسیده است که شما اگر آکادمی فوتبال نداشته باشید فاتحه‌ات خوانده است، شاید سال دیگر موفق باشید ولی در بلند مدت باید از بازار فوتبال خارج شوید.

وی افزود: ما برای استقلال وینفرد شفر را به عنوان سرمربی انتخاب کردیم او آمده است تا استقلال را قهرمان کند خب او این کار را انجام داده است پس نباید انتظار بیشتری از چنین مربی‌ داشت. وی برای تکرار قهرمانی در سال بعد پول بیشتری می‌خواهد و می‌گوید سه بازیکن جدید تیم را هم خودم می‌آورم خب خواسته شما قهرمانی بوده است و او هم این کار را انجام داد است هیچ وقت از شفر خواسته نشده که مدیریت تیم‌های پایه استقلال را هم قبول کند. به طور حتم شفر هم این کار را انجام نمی‌دهد در حالی که او به عنوان مدیر تیم‌های پایه می‌تواند سواد فوتبالی مربیان حاضر در تیم‌های نوجوانان و جوانان را تشخیص دهد و با این کار کیفیت تیم را بالا ببرد.

مازیار در راستای صحبت‌های میرشاد ماجدی در پاسخ به این سوال که آیا کارلوس کی‌روش توانسته در سطح ملی چنین کاری را انجام دهد، تصریح کرد: مگر ما از کی‌روش چنین خواسته‌ای داشته‌ایم. در قرارداد سرمربی پرتغالی تیم ملی آمده او مشاور فوتبال پایه ایران است. مشاور دائم با مسئول بودن متفاوت است.

فوتبال ایران مرجعیت فکری می‌خواهد

محمدی در تایید صحبت‌های مازیار و ماجدی بیان کرد: ما نه تنها در فوتبال که در ورزش مرجعیت فکری نداریم. کسی نیست که به ما خط دهد در فوتبال فدراسیون فوتبال اسمش مدیر فنی است و در باشگاه‌ها هم همین اسم را دارد کسی که تئوریسین باشد حرف‌هایش مقبولیت و تخصص و مرجیعت داشته باشد. ما این حلقه را گم کرده‌ایم مثلاً می‌گویند آقای ایکس پدر فوتبال ایران است. چقدر حرف‌هایش اولویت و ارجحیت دارد. چقدر قابل اتکاء و سند است. چقدر بر اساس سوابقی که دارد او را قبول دارند تا زمانی که بگوید در مورد یک موضوع این حرف درست است همه بلاتردید آن را بپذیرند.

وی افزود: در فوتبال ژاپن می‌آیند دورنما یا ویژن تعریف می‌کنند ویژن ژاپن قهرمانی جام جهانی 2050 است همان ویژن در سال 2013 قرار بود فوتبال زنان ژاپن را قهرمان جهان کند و این اتفاق در سال 2011 رخ داد. پروسه محور بودن یعنی این، اینکه هیچ کس در فوتبال ما به عنوان مرجع وجود ندارد ضعف بزرگ فوتبال ما است. به عنوان مثال در ایتالیا آریگوساچی مرجع بود. این مسئولیت را یوهان کرایوف در هلند داشت. در فرانسه امه‌ژاکه این کار را انجام می‌داد. متاسفانه در فوتبال ما این خلاء به وضوح حس می‌شود و هیچ نفری که این جامعیت را یا حتی گروهی که این مسئولیت را قبول کند وجود ندارد.

کارشناس فوتبال ایران ادامه داد: بخش دیگری که در فوتبال ایران خیلی مهم است برمی‌گردد به خوراکی که آدم‌های رسانه‌ای به جامعه می‌دهند. در گذشته این کار انجام می‌شد و شرایط بهتر بود ولی در حال حاضر این کار انجام نمی‌شود بی‌سوادان خوراک فوتبالی می‌دهند.

ماجدی در تایید صحبت‌های محمدی که گفت الان سواد فوتبالی در جامعه کمتر است و کسانی که خوراک به مردم می‌دهند خودشان بی‌سوادند، گفت: من به عنوان رئیس کمیته آموزش فدراسیون فوتبال خودم را بی‌سواد می‌دانم چرا که در این مدتی که در فدراسیون بودم نتوانستم تغییری ایجاد کنم.

خوراک جهت‌‌دار فوتبالی به مردم

محمدی در ادامه صحبت‌های خود گفت: متاسفانه گزارشگران تلویزیونی ما خودشان از فقر سواد رنج می‌برند. در 10 دقیقه اول مسابقه با مراکش گزارشگر می‌گوید خدا کند مسابقه هر چه زودتر تمام شود و آخر مسابقه می‌گوید چقدر ما خوب هستیم، باید افتخار کرد به تیمی که قهرمان آفریقا را شکست داده است. مقابل قهرمان جهان یک بر صفر می‌بازد و با قهرمان اروپا به تساوی یک بر یک می‌رسد. اتفاقی که این رفتار تولید می‌کند فقر فوتبالی است و این باعث می‌شود همه مردم صرفاً فقط به دنبال کسب نتیجه باشند. متاسفانه خوراکی که به مردم می‌دهند جهت‌دار است. این موضوع نشأت گرفته از مردم است که شادی کامل ندارند و در باخت و بُرد و تساوی تیم ملی در جام جهانی به بیرون می‌آیند تا شادی کنند.

وی تاکید کرد: مسئله دیگر هم این است که همه کارهای ما بر اساس نگرانی است. برند چند فاکتور دارد. اولین آن هویت است که باید فدراسیون فوتبال ما داشته باشد. دومی آن عملکرد فدراسیون فوتبال است که دستاوردهای آن خیلی اهمیت دارد و مسئله سوم تصویری است که به جامعه داده می‌شود که مقبولیت آن در نزد جامعه خیلی مهم است. آیا نگاه مردم به فدراسیون فوتبال ما همان نگاه به فیفا است. جامعه ما وقتی تصویر درستی برایش ایجاد نمی‌شود پس از آنکه نگران آن بود که با اختلاف چند گل به مراکش ببازد و در پایان یک بر صفر برنده می‌شود، وقتی در مقابل اسپانیا با بدشانسی با یک گل بازنده از زمین خارج می‌شود در دیدار با پرتغال طلب‌کار می‌شود و از تساوی رضایت چندانی ندارد. دلیلش هم آن است که تصویر مشخصی از فوتبال ندارد. ما 20 دقیقه مقابل اسپانیا و 15 دقیقه مقابل پرتغال فوتبال خوبی را ارائه کردیم از لحاظ هواداری امتیاز خوبی گرفتیم ولی از لحاظ نقطه‌نظر فنی کار بزرگی انجام ندادیم.

*پایان بخش دوم

انتهای پیام/4048