کشورها نمیتوانند مشاهیر را به نام خودشان ثبت کنند
فرهاد نظری مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی در گفتوگو با خبرنگار فرهنگی خبرگزاری آنا گفت: مشاهیر، ادیبان و بزرگان فرهنگی و علمی برای هیچ کشوری قابل مصادره نیستند بلکه با برگزاری بزرگداشت میتوان گامی در جهت معرفی و شناساندن شخصیتها برداشت. این امر در ترویج تفاهم فرهنگی و گسترش مناسبات بینالمللی موثر است.
وی در ادامه تاکید کرد: صرفا یونسکو برنامهای تحت عنوان گرامیداشت برای کشورها در نظر گرفته که طبق آن هر کشور میتواند بزرگداشتی برای مشاهیر و نخبگان برگزار کند. هماهنگی برای چنین مراسمی در ایران، برعهده کمیسیون ملی یونسکو در تهران است که پیشنهاد کشور ما را به یونسکو در پاریس ارائه میکند. پیشنهاد کشورها پس از بررسی در جریان کنفرانس عمومی یونسکو تصویب و به طور رسمی به همه کشورها اعلام میشود.
مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی اظهار کرد: کشور ایران هم مثل دیگر کشورها بوده و در این امر بیتوجه و سهلانگارانه عمل نکرده است برای مثال ما در سال 2007 گرامیداشت مولانا را با همکاری کشورهای ترکیه و افغانستان برگزار کردیم. همچنین در طول سالها توانستهایم بزرگداشتهایی برای ابوریحان بیرونی، حکیم ابوالقاسم فردوسی و دیگر مفاخر برپا کنیم.
وی درباره علل ادعاهایی چون ادعای کشور ترکیه که مولوی را شاعر ترکی و بوعلی سینا را حکیم، دانشمند، فیلسوف و شاعر ترکیهای دانسته، بیان کرد: از آنجا که مشاهیر، ادیبان و نخبگان، افراد بزرگی در همه جا محسوب میشوند، تمامی مردم دنیا دوست دارند تا خود را مرتبط با آنها معرفی کنند، اما با توجه به اینکه مشاهیر قابل مصادره نیستند، کشورها تنها با برپایی گرامیداشت، از مشاهیر یاد میکنند.
نظری همچنین تصریح کرد: یکی از مواردی که میتوان فعالیت مشاهیر را به کشوری مربوط دانست، ثبت آثار آنها در فهرستهای مختلفی بخصوص حافظه بشری است که در این زمینه هم ایران کارنامه خوبی دارد. ما تاکنون توانستهایم شاهنامه فردوسی، پنج گنج نظامی، کلیات سعدی و کتاب «التفهیم لاوایل صناعة التنجیم» ابوریحان بیرونی را ثبت کنیم. البته این فعالیتها مفهوم مصادره ندارند.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران در سال گذشته هم کتاب «جامعالتواریخ» نوشته رشیدالدین فضلالله همدانى (وزیر نامدار دوره ایلخانى) که در کتابخانه کاخ گلستان نگهداری میشود، را در فهرست حافظه جهانی یونسکو به ثبت رساند. این کتاب یکی از مهمترین کتابهای حوزه تاریخ ایران و جهان به شمار میرود و نسخههای متعددی از آن در کتابخانههای مختلفی در دنیا نگهداری میشود و یکی از نسخههای آن نیز در کتابخانه کاخ گلستان موجود است.
مدیرکل دفتر ثبت آثار و حفظ و احیای میراث معنوی و طبیعی یادآور شد: جامعالتواریخ یا تاریخ رشیدی از آثار ارزشمند و کهن تاریخی به زبان فارسی درباره تاریخ، اسطورهها، باورها و فرهنگ قبایل ترک و مغول و همچنین تاریخ پیامبران از آدم تا حضرت محمد(ص)، تاریخ ایران تا پایان دوره ساسانیان و سایر اقوام است که در اواخر سده هفتم خورشیدی توسط رشیدالدین فضلالله همدانى به نگارش در آمده است.
فرهاد نظری درباره اثر بعدی که در فهرست حافظه بشری به ثبت میرسد بیان کرد: سیاستها بر این است که تا زمان ثبت نشدن آثار اطلاعاتی درباره اثر اعلام و منتشر نشود اما آنچه در این میان قابل ذکر است زمان ثبت پرونده است که طبق زمانبندی دوسال یک پرونده، اثر بعدی در خردادماه سال 1398 در فهرست قرار خواهد گرفت.
لازم به یادآوری است، اسامی مشاهیر ایرانی که سده یا هزاره آنها در فهرست مشاهیر علم و ادب یونسکو ثبت شده بدین شرح است:
هشتصد و پنجاهمین سالروز زندگی فعال شهاب الدین یحیی بن حبش سهروردی، فیلسوف و عارف ۲۰۱۹-۲۰۱۸
هزار و هفتصد و پنجاهمین سالروز تاسیس دانشگاه جندی شاپور ۲۰۱۹-۲۰۱۸
هزار و یکصد و پنجاهمین سالروز تولد محمد زکریای رازی، ۲۰۱۷ـ ۲۰۱۶
هفتصدمین سال نگارش کتاب گلشن راز توسط شیخ محمود شبستری، ۲۰۱۷ـ ۲۰۱۶
هزار و پنجاهمین سالروز تولد سید مرتضی علم الهدی، ۲۰۱۷ـ ۲۰۱۶
هشتصدمین سال زندگی فعال نجمالدین کبری، عارف بزرگ و انسانشناس برجسته ایرانی- ۲۰۱۴-۲۰۱۵
هشتصدمین سال تولد فخرالدین عراقی، شاعر و ادیب پرآوازه ایرانی- ۲۰۱۴-۲۰۱۵
ششصدمین سال زندگی فعال عبدالقادر مراغهای، اولین ردیفنویس موسیقی اصیل ایرانی-۲۰۱۴-۲۰۱۵
هفصتدمین سال تولد میرسید علی همدانی، عارف و ادیب بزرگ ایرانی- ۲۰۱۴- ۲۰۱۵
هزارمین سال گردآوری کتاب قانون ابن سینا در طب- ۲۰۱۲-۲۰۱۳
هزارمین سال دستاوردهای ابوسعید ابوالخیر- ۲۰۱۲-۲۰۱۳
هزاروصدمین سال تالیف کتاب علائق النفیسه ابن رسته اصفهانی در حوزه جغرافیا- ۲۰۱۲-۲۰۱۳
پانصدمین سالگرد دستاوردهای عبدالعلی بیرجندی در حوزه علم نجوم- ۲۰۱۲-۲۰۱۳
هزارو دویست و پنجاهمین سال تولد سیبویه د رحوزه انسانشناسی- ۲۰۱۰-۲۰۱۱
هفتصمدمین سال وفات قطبالدین شیرازی، دانشمند ایرانی- ۲۰۱۰-۲۰۱۱
هفتصدو پنجاهمین سال زندگی فعال خواجه نصیرالدین طوسی، دانشمند ایرانی- ۲۰۱۰- ۲۰۱۱
هزارمین سال تدوین کتاب شاهنامه فردوسی- ۲۰۱۰-۲۰۱۱
چهارصدمین سال وفات شیخ بهایی، دانشمند، ریاضیدان، منجم و معمار ایرانی- ۲۰۰۸-۲۰۰۹
نهصدوپنجاهمین سال تولد امام محمد غزالی، فیلسوف بزرگ ایرانی- ۲۰۰۸-۲۰۰۹
هزارمین سال تولد حکیم ناصر خسرو- ۲۰۰۳
صدمین سال تولد ابوالحسن صبا- ۲۰۰۲
هشتصدمین سال تولد خواجه نصیرالدین طوسی- ۲۰۰۱
صدو پنجاهمین سال وفات امیرکبیر- ۲۰۰۱
هزارمین سال وفات ابوالوفا محمدبن یحیی بوزجانی، ریاضیدان و منجم- ۱۹۹۸
سیصدمین سال وفات ملا محمدباقر مجلسی، دانشمند بزرگ شیعی عهد صفوی- ۱۹۹۸
تولد نیما یوشیج، شاعر و پدر شعر نو ایران- ۱۹۹۶
ششصدمین سال تولد عبدالرحمن محمد جامی، شاعر و ا دیب بزرگ ایرانی- ۱۹۹۶
نهصدمین سال وفات حکیم عمر خیام، شاعر پرآوازه ایرانی- ۱۹۹۶
چهارصدمین سال تولد صائب تبریزی- ۱۹۹۵
هزارمین سال گردآوری نسخه برجسته خطی شاهنامه فردوسی، شاعر بزرگ و حماسهسرای ایرانی- ۱۹۹۰
ششصدمین سال وفات خواجه محمد شمسالدین محمد حافظ شیرازی- ۱۹۸۹
نهصدمین سال وفات خواجه عبدالله انصاری، عارف بزرگ ایرانی – ۱۹۸۹
نهصدمین سال بزرگداشت امام محمد غزالی، دانشمند برجسته ایرانی- ۱۹۸۵
هشتصدمین سال تولد شیج مصلحالدین سعدی شیرازی، شاعر و ادیب پرآوازه ایرانی- ۱۹۸۴
هزارمین سال تولدابن سینا، دانشمند بزرگ ایرانی- ۱۹۸۰
انتهای پیام/