تاریخ شعر فارسی مرد مدار است/ «پروین» حکم نور در ظلمات را داشت

به گزارش گروه رسانه های دیگر آنا، حمیدرضا شکارسری از محققان و شاعران کشورمان در گفت‌وگویی، به مناسبت هفتاد و هفتمین سالمرگ پروین اعتصامی اظهار داشت: تاریخ شعر فارسی اساساً تاریخی مرد مدار است، یعنی حکومت مردان را بر شعر فارسی بدون تردید می‌توانیم شاهد باشیم.

وی افزود: در این تاریخ مردسالارانه به تعبیری می‌توان گفت برای شاعران زن شانس و فرصتی وجود داشته است، این پارادکس از آنجا می‌آید که اگر در خلاء روزنه‌ای باز شود خلاء دچار طوفان می‌شود، در ظلمات نیز اگر نور کوچکی بتابد نور خود را بزرگ نشان می‌دهد؛ اگر در تاریخ مردسالارانه نامی از شاعران زن می‌بینیم حکم آن نور و روزنه کوچکی است که خودش را نشان داده است.

شکارسری با بیان اینکه در تاریخ ادبی ما برخی شاعران چون مهستی گنجوی( از شاعران زن متقدم تاریخ ادبیات فارسی و همدوره با غزنویان بوده است) هر چند شعر مطرحی نداشتند ولی به خاطر زن بودند مطرح شدند، گفت: پروین نیز از این موهبت برخوردار بود و علی‌رغم زیبایی شعر و اینکه خیلی شعر برجسته‌ای نسبت به شاعران زمان خود نداشت اما از این جهت که یک زن آن را سروده بود شروع به درخشش کرد.

این شاعر در پاسخ به اینکه آرایه تشخیص و یا گفت‌وگو با طبیعت و اشیاء به نظر می‌رسد از نقاط برجسته شعر پروین باشد، توضیح داد: ما از این صنعت تشخیص در ادبیات فارسی بسیار داریم، شاعرانی که از تکنیک گفت‌وگو (گفتم، گفت‌ها) استفاده می‌کردند حتی کمی قبل‌تر از پروین یعنی در دوره بازگشت و پیش از آن و اواخر دوران سبک هندی و اصفهانی به شدت از این فضاسازی‌ها داریم؛ این سبک بکر نیست و کارهای پیچیده و بکری در آثار «اطعمه» دیده می‌شود،‌ هر چند این ویژگی‌ها خیلی برجسته نیست و اگر یک مرد آن را سروده بود امروز اثری از آن باقی نمانده بود. نکته دیگر آن است که گاهی ما در یک حکومت و نظامی زندگی می‌کنیم که نیاز به چهره‌های برجسته‌ای داریم که با فرهنگ خودمان آنها را نشان دهیم که فرهنگ را برجسته کنیم؛ لذا برجسته‌سازی شاعران چون پروین و شهریار در سال‌های ابتدایی پیروزی انقلاب بیشتر ملاحظات غیرادبی دارد، مثلا ما شعرهایی را که در رابطه با آزادی و حقوق زنان که از سوی پروین نوشته شده را داریم، ولی به آن توجهی نمی‌شود و گویی وجود خارجی ندارد، اما اشعاری که مقوم فرهنگ ما هستند برجسته می‌کنیم. درواقع شخصیت برخواسته خود را از پروین نشان می‌دهیم که این امر متاسفانه موجب می‌شود وجوهی از شخصیت او را برجسته و بخشی را نادیده یا سانسور کنیم.

منبع: فارس