دو دیدگاه درباره تمدن سازی نوین اسلامی

به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری آنا، نظرات مختلفی درباره چیستی و چرایی تمدن و تمدن سازی نوین اسلامی طرح شده است که به اجمال می توان نظرات دکتر اصغر منتظر القائم، عضو هیات علمی دانشگاه و همچنین دکتر محمد حسین رجبی دوانی، عضو هیات علمی دانشگاه امام حسین(ع) را اینگونه خلاصه کرد.

دکتر منتظر القائم معتقد است:

*کتاب و حکمت و عدالت که انبیا آوردند همان تمدن سازی است.

* علوم نیز توسط انبیا به مردم آموزش شد و مدنیت و پیشرفت هم بوسیله انبیا به مردم آموزش داده شد.

* نظام اجتماعی و مدنیت خصوصا توسط رسول اسلام و نیز ایجاد نظام و دولت اسلامی با قدرتی ساخته شد که از بیرون و درون تایید شده است.

* گرچه انحرافاتی بعدا ایجاد شد ولی امام علی علیه السلام هادی و مرشد و وصی بود برای برگرداندن به مسیر اصلی.

اشتباه است که علم و تمدن از زمان مامون بوده است.

* در عصر مامون ترجمه کتاب بیگانه آمد.

* علم در دوران امام رضا علیه السلام با ورود به خراسان و مناظرات ایشان جوانه زد و تا بعدها مدارس ایجاد شد.

ما با تربیت شاگردان امامان معصوم (ع) در رشته های مختلف متوجه ابعاد تمدنی تشیع میشویم و این شروع قبل از ترجمه های یونانی است

و همچنین دکتر محمد حسین رجبی دوانی نیز به اجمال معتقد است:

* واژه تمدن در قرآن و زبان اهل بیت به کار برده نشده ولی مفهوم آن فراوان در قرآن و سیره بوده.

* اگر تمدن را با عنوان شهرنشینی بشناسیم در قرآن زیاد پرداخته شده. شهر هایی که خدا پیامبرانی به آنها داد و ناشکری کرده و در برخی موارد که پیروی از پیامبر الهی کردند.

* در فرهنگ اسلامی هیچ شهری بدون مسجد جامع اسلامی شناخته نمی شود..

اگر شاخص های یک تمدن را که در کتاب آقای نجفی آمده با تمدن پیامبر بسنجیم می بینیم پیامبر یک تمدن به پا کرده که ابداع و نوآوری است.

*مثلاً در عرصه سیاست نظام ولایت را تأسیس کردند.

* اقتصاد بر مبنای ریشه کنی فقر در جامعه با قرض الحسنه که بشر قبلا اصلاً اعتنایی به آن نداشته۰

* عصر رسالت عصر تأسیس تمدن اسلامی است.

* ولی رشد وشکوفایی یا افول تمدن ها به نوع نگاه حاکمیت ها متکی است۰

* البته تمدن اسلامی مدیون هارون و مأمون نیست.

* به جز دوران امام علی علیه السلام ، سایر اعصار بیشتر دوران تقلید و اقتباس است. گستره سرزمین اسلامی زیاد می شود و از فرهنگ سایر ممالک اقتباس می شود.

* تقلید از ساسانی و تقلید از رومی ها

* در دوران تقلید و اقتباس امامان ما آزادی عمل ندارند.

* هرچه در تمدن اسلامی معرفت داریم مرهون ائمه است و جنبه های منفی که باقی مانده است به خاطر حاکمان است.

* تا قبل از آمدن امام رضا علیه السلام فرد ایشان به فقه شناخته می شد. ولی بعد از مناظرات معلوم شد ایشان در تمام عرصه ها استاد بلامنازع است.

* شیعه در اندک مواردی که به قدرت رسید اوج تمدن مسلمین را نشان داد بلکه اوج تمدن بشریت که همان قرن 4 است نشان داده میشود ۰

* ما اطلاعاتمان در مورد امام رضا علیه السلام بسیار محدود است و بیشتر از حضور 2.5 ساله ایشان در ایران خبر داریم.

* دکتر نجفی با ظرافت و نگاه تمدنی آنچه از امام رضا علیه السلام داریم تحت عنوان تمدن رضوی مطرح کردند.

* این تمدن اگرچه به نام امام رضا علیه السلام است ولی از پدرانشان اخذ شده و در عصر ایشان مسائل پیچیده تر شده و لذا جا دارد عنوان تمدن رضوی را به تمدن ائمه بدهیم.

گزارش: محمد رضا زمانی خطیبی