بودجه سال آینده آموزش و پرورش جوابگوی هزینه‌های جاری هم نیست

دکتر فاضل سنقری، مشاور و رئیس دفتر هیات موسس و هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی، در گفت‌وگو با خبرنگار گروه اجتماعی خبرگزاری آنا در خصوص بودجه‌ آموزش و پرورش در سال 97 اظهار کرد: کار دقیقی که ما و همکارانمان بر روی بودجه‌ آموزش و پرورش در سال 97 انجام دادیم نشان از این داشت که بودجه حتی در حوزه‌های جاری مثل پرداخت حقوق فرهنگیان با بحران جدی روبه‌روست و عملا برای حوزه‌های پژوهشی و نوآوری آموزشی و فرهنگی توانی برای تأمین اعتبارات نخواهد ماند. مضافاً این که در حوزه‌ی عمرانی نیز بودجه با کمبود جدی مواجه شده است که این امر در مقاوم‌سازی فضاهای آموزشی در برابر حوادث طبیعی نگرانی‌هایی را پدید می‌آورد.

رئیس هیات مدیره و مدیرعامل مجموعه مدارس سلام با ذکر این که کمبود بودجه و اعتبار در آموزش و پرورش امر جدیدی نیست و سالیان سال است که با آن رو به رو هستیم، بیان کرد: کمبود بودجه‌ آموزش و پرورش، طراحی نوینی را در به کارگیری مشارکت و ظرفیت بخش غیردولتی ناگزیر می‌کند. اما از سوی دیگر متولی اصلی آموزش و پرورش، دولت و مشخصاً وزارت‌ آموزش و پرورش است و متاسفانه سازوکار جامع و شفافی برای آموزش و پرورش غیردولتی وجود ندارد و بخش غیردولتی برای ورود به حوزه‌ تعلیم و تربیت با محدودیت‌های فراوانی مبتنی برتنوع سلایق روبه‌روست.

وی افزود: در این جا دو مانع اساسی در این مسیر وجود دارد، نخست ایرادات و خلاهای قانونی در این حوزه، و دوم آشنا نبودن قانونگذاران محترم و مجریان این قوانین و فرآیندها با رویکردهای مشارکت آحاد مردم در تعلیم و تربیت به لحاظ ساختاری در آموزش و پرورش. مادامی که آموزش و پرورش با مشکل بودجه مواجه است و از طرف دیگر قوانین روشن و مشخصی برای مشارکت مردم تدوین نشود، اقبال مردم برای سرمایه‌گذاری در این حوزه فراهم نمی‌شود و ناگزیر ما دچار ضعف‌های بنیادین و ناکارآمدی اساسی در تعلیم و تربیت عمومی کشور خواهیم بود.

ضرورت بهبود روند مدرسه‌داری در کشور

وی افزود: وزارت آموزش و پرورش هیچ راهی را به جز بهبود مدارس و کیفیت آموزشی و تربیتی ندارد و بهبود روند مدرسه‌داری در کشور نیز در گرو سرمایه‌گذاری مناسب اقتصادی است. با وضعیت اقتصادی عمومی کشور و نیز با توجه به رویکرد دولت‌های مختلف در اولویت‌ بندی توزیع بودجه، آن چه مشخص است به جز تعریف یک سازوکار جامع برای جذب مشارکت مردم و سرمایه‌گذاران بخش غیردولتی و فعال کردن نهادهای مردمی نداریم. اما برای این کار آموزش و پرورش و نهادهای بالادستی تکلیف نظارت و چهارچوب‌های احقاق حق حاکمیت و صیانت از حقوق مؤسسان و افراد خیر مدرسه دار را باید بازتعریف کنند و سازوکار دقیق احقاق حق حاکمیت بر آموزش و پرورش غیردولتی را مشخص کنند. ایجاد محدودیت و ایجاد راهکارهای انقباضی و سخت‌گیرانه باعث فاصله گرفتن مردم و گریزان شدن بخش غیر دولتی از این امر مهم می‌شود.

این مدرس دانشگاه با اذعان به این که در این خصوص نباید منتظر دولت و نهادهای حاکمیتی ماند اشاره کرد: فعالیت‌های مردم‌نهاد و امور خیریه و اوقاف خوشبختانه در کشور ما ریشه دارد و مبتنی بر رهنمودهای مقام معظم رهبری و اسناد بالادستی باید از این حس مشارکت در امور زیربنایی مانند آموزش و پرورش بهره گرفت. باید در فرهنگ عمومی این گفتمان را مطرح کرد و فراگیر نمود که مانند امور درمانی و دستگیری از نیازمندان، تعلیم و تربیت عمومی نیز اهمیت فراوان دارد و خیرین و فعالان مردمی را به سوی این زمینه‌ها سوق داد.

فاضل سنقری که در مجموعه‌ مدارس تحت مدریت خود مدتی است همایش‌های متعددی را برای توانمندسازی نیروی انسانی برگزار می‌کند، ضمن اشاره به موانع متعددی که در ساختارهای دولتی برای فراگیر شدن چنین آموزش‌های وجود دارد، بیان کرد: «در نظام آموزش و پروش، دغدغه‌ی عمومی برای ارتقای دانش فنی و مهارتهای معلمان و فرهنگیان، به خاطر نبود زمینه‌های مشوقانه وجود ندارد و خلا آن نیز کاملا محسوس و مشهود است.

وی در پایان اعلام آمادگی کرد که تجارب این همایش‌ها و برنامه‌ها را مشتاقانه در اختیار علاقه مندان در همه سطوح آموزش و پرورش قرار دهد.