بررسی نقش سازمان اینترپل در ناامن سازی جهانی برای مجرمان

به گزارش خبرنگار آنا، نشست علمی و پژوهشی با عنوان «نقش سازمان اینترپل در ناامن سازی جهانی برای مجرمین» با حضور سرهنگ حاجیان جانشین پلیس اینترپل ایران، حسین شریفی طراز کوهی دانشیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد علوم و تحقیقات، قادر زارع مهدوی رئیس دفتر تحقیقات کاربردی پلیس بین الملل و جمعی از مسئولان، استادان و دانشجویان در سالن اجتماعات دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران جنوب برگزار شد.

جانشین رئیس پلیس بین الملل ناجا در این نشست به تبیین علل پیدایش اینترپل و توضیح کارکرد آن و نقش این سازمان بین المللی پرداخت.

وی با اشاره به ساختار اینترپل و هدف اصلی از تشکیل این سازمان بین المللی بیان کرد: این سازمان برای مبارزه با مجرمان بین‌المللی و برقرار کردن امنیت عمومی کشورهای عضو به وجود آمده است که در سال ۱۹۲۳ در وین پایتخت اتریش ایجاد شد. هدف اصلی این سازمان، همکاری بین پلیس کشورهای عضو و هماهنگ کردن مراجع قضایی این کشورها برای مبارزه با مجرمان و جرم‌های بین‌المللی است که پس از سازمان ملل متحد بزرگترین نهاد بین‌المللی است.

حاجیان افزود: سازمان سالانه تشکیل جلسه می دهد و دارای دبیرخانه، دفاتر ملی مرکزی و کمیسیون است که وظیفه حل و فصل اختلافات را برای اشخاص و دولت ها به عهده دارد. دو رکن این سازمان عبارتند از: دبیرخانه کل، مرکز فرماندهی و کنترل که بانک های اطلاعاتی در دبیرخانه کل قرار دارد و ابزارهای سازمان در کمیته اجرایی باعث می شود که فردی را از لحاظ حقوقی و اتهام ماهیت تحت تعقیب قرار دهند.

جانشین پلیس اینترپل ایران گفت: دفتر پلیس بین الملل تحت حاکمیت قوانین داخلی به عنوان نهاد کیفری فعالیت می کند و این سازمان ابزارهایی دارد که در اختیار پلیس کشور های دیگر قرار داده است. ابزارهای اینترپل 24 ساعته در هفت روز هفته و به صورت آنلاین هستند. قدرت اجرایی پلیس بسیار گسترده است و یکی از ابزارهای سازمان به نام NOTICE هایی است که به عنوان هشدار عمل می کنند، NOTICE حکم بازداشت بین الملل و برگه جلب بین امللی است که برای مجرمان صادر می شود و حداقل مجازات آنان 2 سال به بالا حبس است. 147 کشور برگه های NOTICE ها را قبول کرده اند NOTICEها و یا به عبارتی اعلان ها انواع مختلفی دارند که عبارتند از: اعلان آبی، اعلان سبز، اعلان زرد، اعلان قرمز و اعلان مشکی.

حاجیان درباره فعالیت ها و توانایی های این سازمان بیان کرد: حکم جلب بین المللی که از طریق اینترپل صادر می شود مصداق حکم جلب بین المللی است و در 147 کشور قابل قبول است.

وی به استثنائات عملکرد این سازمان نیز اشاره کرد و گفت: طبق ماده 2 و ماده 3 اساسنامه 55 ماده ای اینترپل استثنائات وجود دارد که این سازمان نمی تواند اجازه ورود به مسایلی همچون سیاسی، مذهبی، نژادی، نظامی و قومی را داشته باشد و فقط می توان در موضوعات کیفری از پلیس بین املل استفاده کرد.

این مسئول به سابقه تشکیل پلیس اینترپل در ایران گفت: ایران در سال ۱۳۰۱ (۱۹۲۳ میلادی) به عضویت پلیس بین‌الملل درآمد و دفتر این سازمان در تهران تاسیس شد. دفتر ملی مرکزی ایران از سال ۱۳۰۴ فعالیت عملی خود را آغاز کرد.

جانشین پلیس اینترپل ایران یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های دفتر پلیس بین‌الملل ایران، مبارزه با مواد مخدر دانست و گفت: به سبب اهمیت این موضوع، هر چند سال یکبار، اجلاسی از سوی واحد مبارزه با قاچاق مواد مخدر پلیس بین‌الملل در یکی از کشورهای عضو برگزار می‌شود. شانزدهمین اجلاس سازمان پلیس بین‌الملل در سال ۱۳۷۳ و با شرکت ۴۳ کشور و ۱۱ سازمان بین‌المللی در تهران برگزار و در آن عالی‌ترین نشان پلیس بین‌المللی برای عملکرد موفق ایران در مبارزه با مواد مخدر به ایران اهدا شد.

وی درباره قراردادهای استرداد مجرمان نیز گفت: این استرداد ها براساس معاهدات بین المللی و بین کشور هایی انجام می شود که این قرار داد ها را بین یکدیگر تایید و انجام می دهند. گذرنامه های فعال رسمی در ایران 64 میلیون گذرنامه و دفتر پلیس اینترپل در ایران نیز همانند سایر کشور های عضو متصل به سیستم های بین المللی آنلاین است.

حاجیان به تبیین دیگر مسئولیت های پلیس از جمله همکاری با پلیس مواد مخدر و ستاد مبارزه با قاچاق کالا در خصوص قاچاق دارو های تقلبی نیز اشاره کرد.

حاجیان درباره فعالیت ها و توانایی های این سازمان اظهار کرد: حکم جلب بین المللی که از طریق اینترپل صادر می شود مصداق حکم جلب بین المللی است و در 147 کشور قابل قبول است.

وی درباره قراردادهای استرداد مجرمان نیز گفت: این استردادها براساس معاهدات بین المللی و بین کشور هایی انجام می شود که این قراردادها را بین یکدیگر تایید و انجام می دهند. گذرنامه های فعال رسمی نیز در ایران 64 میلیون گذرنامه است. دفتر پلیس اینترپل در ایران نیز همانند سایر کشورهای عضو متصل به سیستم های بین المللی آنلاین است.

شریفی طراز کوهی هم گفت: هنجارهای حقوق بشر از دو جنبه حائز اهمیت بوده و باید مورد بررسی قرار گیرد، یکی جنبه سلبی و دیگری جنبه ایجابی. اینترپل در چارچوب قواعد و هنجارهای موضوعه فعالیت می کند و به عنوان یک نهاد ملی است.

طرازکوهی اظهار کرد: امنیت انسانی یکی از دکترین های مهم است که مورود تاکید قرار می گیرد. دکترین امنیت بین المللی بیش از سایر دکترین ها به امنیت خاطر آدم ها از رهگذر هنجار حقوق بشر اهمیت می دهد.

وی گفت: امنیت عبارت است از امنیت فردی که جنبه سلبی دارد و امنیت سلامت و برخی دیگر نیز به امنیت زیست محیطی بر می گردد. غایت حقوق بشر فراهم کردن امنیت است ولیکن در بعضی موارد به خطا رفته است.

این مسئول اظهار کرد: ماده 2 اساسنامه سازمان بین المللی پلیس جنائی ـ اینترپل ( تأسیس و توسعه همه مؤسسات مناسب جهت کمک مؤثر به پیشگیری و ریشه کنی جرائم قانونی عادی) باید به روز رسانی شود و سابقه دارها و سابقه دارترها باید در سازمان اینترپل تفاوت داشته باشند در حالی که این گونه نیست.

طرازکوهی گفت: دولت ها از فرمولاسیون انگیزهی حقوقی به نفع خود استفاده می کنند که در بعضی موضوعات باید سازمان اینترپل دخالت کند و به همین علت عدم دخالت باعث ایجاد مشکل می شود.

رئیس دفتر تحقیقات کاربردی پلیس بین الملل نیز توضیحاتی در خصوص فعالیت های این دفتر گفت: توسعه نیازهای پژوهشی و اهتمام به رویکرد علمی بخش های اجرائی زمینه گسترش فعالیت های پژوهشی کاربردی در بخش های اجرائی و ستادهای تخصصی را فراهم کرد.

قادر زارع افزود: در این راستا مجموعه تحقیقات و مطالعات از سال 1385 به ایجاد دفاتر تحقیقات کاربردی تخصصی یا جغرافیائی در همه یگانهای ناجا همت گماشت به طوری که در سال 1387 شاهد وجود پنج حوزه مشخص پژوهشی با بیش از 60 رده ستادی و اجرائی تحقیقاتی و مطالعاتی در نیروی انتظامی هستیم.

وی ادامه داد: ساختار و منظومه تحقیقات در ناجا به گونه‌ای تعریف و اجرا شده است تا هر بخش چون اجزا یک منظومه، نقشی مکمل و متحدی را ایفا کند به گونه ای که در فرایند فعالیتهای پژوهشی علاوه بر پرهیز و پیشگیری از فعالیت های تکراری و غیر ضرور، زمینه تعامل و هم افزایی نیز فراهم شود.

یکی از مهم‌ترین فعالیت‌های دفتر پلیس بین‌الملل ایران، مبارزه با مواد مخدر بوده است. به سبب اهمیت این موضوع، هر چند سال یکبار، اجلاسی از سوی واحد مبارزه با قاچاق مواد مخدر پلیس بین‌الملل در یکی از کشورهای عضو برگزار می‌شود. شانزدهمین اجلاس سازمان پلیس بین‌الملل در سال ۱۳۷۳ و با شرکت ۴۳ کشور و ۱۱ سازمان بین‌المللی در تهران برگزار شد و طی آن عالی‌ترین نشان پلیس بین‌المللی برای عملکرد موفق ایران در مبارزه با مواد مخدر به ایران اهدا شد.