در رونمایی از کتاب «خبرگزاری‌های ایران» مطرح شد؛
انتقاد از کم کاری رسانه‌ای در موضوع رد درخواست ترامپ توسط روحانی
مهدی فضائلی خبر رد درخواست ترامپ برای ملاقات با رئیس‌جمهور کشورمان را ازطرف حسن روحانی، بسیار مهم ارزیابی و از اینکه این خبر چنانکه باید مورد توجه رسانه‌های داخلی قرار نگرفت، اظهار تأسف کرد.
به گزارش گروه رسانه های دیگر آنا، مراسم رونمایی از کتاب «خبرگزاری‌های ایران» (به ضمیمه محیط‌شناسی راهبردی سایت‌های خبری ایران) نوشته رضا مقدسی و فرشاد مهدی‌پور که از سوی انتشارات دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها چاپ شده است، با حضور جمعی از کارشناسان حوزه رسانه و نیز حسین انتظامی معاون مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در مصلی محل برگزاری بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات و خبرگزاری‌ها، برگزار شد.
در ابتدای این برنامه رضا مقدسی روزنامه‌نگار باسابقه و یکی از مؤلفین این اثر گفت: در این کتاب مسائل اصلی خبرگزاری‌های کشور مورد مداقه و بررسی قرار گرفته است. خبرگزاری‌ها در ایران تحولاتی را پشت سر گذاشته‌اند؛ از همان زمان تشکیل اولین خبرگزاری ایرانی تا همین اواخر که شاهد فعالیت چندین خبرگزاری در کشور هستیم.
وی در ادامه به برخی مسائل و معضلات ساختاری خبرگزاری‌ها پرداخت و گفت: بخشی از پرسنل و شاغلین در خبرگزاری‌ها را همان کسانی تشکیل می‌دهند که در مطبوعات مشغول به کار بوده و هستند که شاید این موجب برخی معضلات در کارکرد خبرگزاری‌ها شده است. بحث دوم به نیروی انسانی برمی‌گردد که در این زمینه به نظر می‌رسد نیازمند آموزش‌های حرفه‌ای و تخصصی هستیم.
مدیرعامل اسبق خبرگزاری مهر با اشاره به تلاش‌هایی که وی در دوره مسئولیتش در این رسانه برای انجام برخی فعالیت‌های مشترک توسط خبرگزاری‌ها انجام داده، گفت: من تمایل داشتم که مدیران خبرگزاری‌ها حداقل یک نوبت در سال دور هم جمع شوند تا درباره موضوعات مشترکی که بتوانند با همدیگر انجام دهند و پیش ببرند، بحث و تبادل نظر کنند.
مقدسی همچنین اشتغال بیش از حد خبرگزاری های ایران به مسائل و موضوعات داخلی و غفلت آنها از پرداختن به مسائل مهم منطقه‌ای و بین‌المللی را از دیگر چالش‌های خبرگزاری‌ها در کشور عنوان کرد و گفت: جا دارد خبرگزاری‌های ما در موضوعات مهمی که عمدتاً در کشورهای همسایه ما اتفاق می‌افتد، ورود جدی داشته باشند. ولی متأسفانه باید بگوییم که حضور خبرگزاری‌های ما در موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی، اندک و کمرنگ است.
در ادامه این برنامه مهدی فضایلی مدیرعامل سابق خبرگزاری فارس و کارشناس حوزه رسانه در سخنانی، تولید ادبیات مفهومی در حوزه‌های علمی از جمله رسانه و ارتباطات را یکی از نیازهای جدی کشور ارزیابی و به همین جهت تلاش نگارندگان کتاب «خبرگزاری‌های ایران» را شایسته قدردانی دانست و بهره‌گیری از تجربه رسانه‌ای نگارندگان کتاب و تلفیق آن را با مباحث کارشناسی حوزه رسانه به ویژه در ارتباط با مدیریت رسانه، از نقاط قوت آن برشمرد.
وی در ادامه با اشاره به تعداد زیاد خبرگزاری‌ها در ایران و همچنین تقاضاهای زیادی که برای اخذ مجوز خبرگزاری در کشور ارائه شده و می‌شود، این مسئله را امری شگفت‌آور و بی‌سابقه توصیف کرد و یکی از دلایل آن را به توفیقی که برخی از خبرگزاری‌های موج اول راه‌اندازی این رسانه‌ها کسب کردند، مرتبط دانست.
فضایلی همچنین به برخی ایرادهای این اثر اشاره کرد و از آن جمله گفت: در این کتاب زمان اخذ مجوز خبرگزاری فارس سال ۱۳۸۱ ذکر شده است که با توجه به مسئولیتی که بنده در این رسانه داشتم، باید بگویم که این مسئله صحت ندارد و خبرگزاری فارس در سال ۷۱ مجوز گرفته بود و سال ۸۱، سال راه‌اندازی آن بود. به علاوه در این کتاب گفته شده که خبرگزاری فارس ابتدا با نام «تابان» شروع به فعالیت کرد که این مسئله هم صحت ندارد. اگرچه عده‌ای به دنبال ایجاد یک خبرگزاری با این عنوان (تابان) بودند.
این کارشناس حوزه رسانه، وجود یک خبرگزاری بین‌المللی را یکی از نیازهای جدی فضای رسانه کشور توصیف کرد و گفت: در اواخر دهه ۸۰ پروژه‌ای برای راه‌اندازی اولین خبرگزاری بین‌المللی تصویری جهان اسلام کلید خورد که ما تا مقطع راه‌اندازی آن هم پیش رفتیم ولی با موانعی که به وجود آمد، آن بحث متوقف ماند. به هر حال آنچه مشخص است، این است که ما نباید این عرصه را به نظام سلطه واگذار کنیم و باید از نگاه علاقه‌مندان به مبنای دینی و انقلابی در این زمینه، اقدامی صورت بگیرد.
وی همچنین یکی از کاستی‌های رسانه‌ای در کشور را فقدان عقبه فکری و محتوایی در آنها به میزانی که نیاز است، دانست و در توضیح بیشتر گفت: تحریریه‌های ما چه در مطبوعات و چه در خبرگزاری‌ها از پشتوانه فکری، اندیشه‌ای و ایده‌پردازانه آنچنان که باید و شاید، برخوردار نیستند. باید بگویم که مطبوعات از این حیث وضعیت نگران‌کننده‌تری دارند.
فضایلی همچنین با بیان اینکه آنچه شبکه‌های بزرگ خبری و تصویری و همچنین خبرگزاری‌ها نمی‌گویند و منتشر نمی‌کنند، بعضاً به مراتب مهمتر از آن چیزهایی است که منتشر می‌کنند، گفت: با این وصف، این موضوع که چه کسانی و با چه مبانی تعیین می‌کنند که چه چیزهایی به مردم دنیا نشان داده شود و گفته شود و چه چیزهایی نشان داده نشود و گفته نشود، مسئله مهم است و این یک اتفاق نیست.
وی همچنین حجم ترجمه اخبار خارجی را توسط رسانه‌های داخلی مورد توجه قرار داد و گفت: من خودم به دفعات با اخباری برخورد کرده‌ام که کاملاً درباره ایران و مسائل مربوط به کشور ما، جهت‌دار بوده‌اند و توسط خبرگزاری‌های خارجی تولید و درواقع ساخته شده‌اند و خبرنگاران ما در سرویس‌های بین‌الملل عیناً آنها را ترجمه کرده‌اند و روی خروجی خبرگزاری‌ها قرار داده‌اند.
این کارشناس حوزه رسانه در این رابطه به ذکر مثالی پرداخت و گفت: اگر یک خبرگزاری معتبر مانند آسوشیتدپرس، رویترز یا خبرگزاری فرانسه خبر می‌داد که آقای روحانی با آقای ترامپ دیدار کرده است، می‌توان به جرأت گفت که بسیاری از خبرگزاری‌های ما آن خبر را ترجمه و منتشر می‌کردند و طبیعتاً بعد از آن هم عده‌ای از این دیدار ذوق‌زده می‌شدند و عده‌ای به آقای روحانی حمله می‌کردند که چرا با آقای ترامپ دیدار کرده است. به عقیده من خبر رد درخواست ترامپ برای دیدار با آقای روحانی، از طرف رئیس‌جمهور کشور ما اگر مهمتر از انجام آن دیدار نباشد، کم‌اهمیت‌تر از آن نیست؛ آن هم وقتی بدانیم که آقای ترامپ این درخواست یک روز بعد از آن سخنرانی توهین‌آمیزش خطاب به ملت ایران در مجمع عمومی ملل متحد، ارائه کرده است.
فضایلی ادامه داد: ولی ما مشاهده کردیم که این خبر در داخل کشور توسط یک رسانه داخلی مطرح شد و اگرچه سایت‌های خبری به آن پرداختند، اما در مطبوعات ما، به نوعی مورد سانسور قرار گرفت. از روزنامه‌های مطرح طیف جریان حامی دولت، بیشتر از یک روزنامه به این خبر نپرداخت و از طیف دیگر هم فقط یک روزنامه به آن اشاره کرد. جا داشت رسانه‌های ما به این موضوع بیشتر توجه کنند.
در این نشست همچنین وحید خاشعی پژوهشگر حوزه رسانه با اشاره به پژوهشی که خود سه سال پیش در حوزه فراتحلیل پایان‌نامه‌ها و مطالعات منتشر شده درباره ارتباطات و رسانه، انجام داده است، گفت: یکی از نتایج آن تحلیل این بود که مطالعات ما در زمینه مدیریت خبرگزاری‌ها و رسانه‌ها و مدیریت ارتباطات، کم است. کتاب «خبرگزاری‌های ایران» به عقیده من تلاشی است برای رفع این خلاء.
وی در ادامه با اشاره به ۶ بعد اصلی در بحث مدیریت رسانه از جمله بحث تکنولوژی و فناوری خبر، استراتژی خبر، ساختار رسانه، و مدیریت مالی، کتاب اخیر را اثری مکمل بر کتاب‌های قبلی در این زمینه ارزیابی کرد و گفت: ما از سه وجه می‌توانیم میزان قوت و قدرت رسانه‌ها را ارزیابی کنیم؛ یکی از نظر محتوا و خط خبری، دیگری مبانی فکری و معرفتی و مورد بعدی از منظر تکنولوژی‌ها و فناوری و همچنین از منظر تکثر کانال‌های ارتباطی.
به گفته خاشعی، خبرگزاری‌های ایران در حال حاضر از حیث تکنولوژی، پیشرفت و تکثر خوبی پیدا کرده‌اند اما از منظر محتوا، ساخت محتوا و مدیریت خبر، با کاستی‌های زیادی روبرو هستند.
وی همچنین عنوان کتاب شده «خبرگزاری‌های ایران» را ناکافی دانست و پیشنهاد عنوان «مدیریت خبر در خبرگزاری‌های جمهوری اسلامی» را برای جایگزین شدن با آن عنوان مطرح کرد و گفت: جا داشت در این کتاب هم به بحث نیروی انسانی خبرگزاری‌ها و هم به بحث بودجه و منابع مالی آنها پرداخته می‌شد.
در این مراسم همچنین حسین انتظامی معاون امور مطبوعاتی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سخنانی با تقدیر از دفتر مطالعات و برنامه‌ریزی رسانه‌ها و همچنین رضا مقدسی و فرشاد مهدی‌پور که این کتاب را تألیف کرده‌اند، از مقدسی به عنوان چهره‌ای نام‌آشنا در حوزه رسانه که فعالیت در این عرصه را از روزنامه‌نگاری آغاز کرده و پله‌های ترقی را یکی به یکی طی کرده تا به مدیریت رسانه رسیده است، یاد کرد و همچنین با اشاره به جایگاه مهدی‌پور دیگر نویسنده این اثر در حوزه‌های رسانه‌ای گفت: یکی از اشکالات کارهای پژوهشی و تئوریک ما این است که جنبه‌های عملیاتی و انضمامی موضوعات ـ که در اینجا در حوزه مدیریت رسانه‌ها است ـ از نگاهی تئوریک مورد بحث قرار می‌گیرد که خوشبختانه این اثر، این نقیصه را ندارد.
به گفته انتظامی، کسانی که خود برآمده از رسانه‌ها باشند، بهتر می‌توانند در زمینه مدیریت رسانه عمل کنند.
در پایان این برنامه و با حضور حسین انتظامی، پرویز اسماعیلی، رضا مقدسی، مهدی فضائلی، حسینعلی افخمی و فرشاد مهدی‌پور از کتاب «خبرگزاری‌های ایران» رونمایی شد.
منبع:فارس
انتهای پیام/
دایرة المعارف دانشبنیانها ۱۱۱؛
