کارشناس مسائل بین‌الملل مطرح کرد
مقابله با ایران، بهانه سفر تیلرسون
تیلرسون در ریاض اعلام کرد امیدوار است که بحران میان عربستان و قطر حل شود تا قدرت شورای همکاری خلیج فارس حفظ شود.
به گزارش گروه رسانه‌های دیگر آنا، رکس تیلرسون، وزیر امور خارجه آمریکا از ابتدای این هفته سفر خود را به چند کشور شامل عربستان، قطر و پاکستان شروع کرده است. او بعد از این سفر دوره‌ای، رهسپار سوئیس هم خواهد شد.
سفر وزیر امور خارجه آمریکا به منطقه از کشور عربستان شروع شد، تیلرسون به محض حضور در ریاض در اولین نشست هماهنگی بین عربستان و عراق حضور پیدا کرد. بعد از آن هم با رهبران عربستان چون ملک سلمان دیدار کرد.
روزنامه «الاخبار» در گزارشی پیرامون محور دیدارهای تیلرسون و سران کشور عربستان می‌نویسد: «قرار بود در این سفر وزیر امور خارجه آمریکا به بحث حول بحران میان قطر و عربستان بپردازد. اما رویکرد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا سبب شد که گفت‌وگوها بیشتر حول ایران شکل بگیرد.»
تیلرسون در ریاض اعلام کرد امیدوار است که بحران میان عربستان و قطر حل شود تا قدرت شورای همکاری خلیج فارس حفظ شود. این گزارش می‌افزاید: «به دلیل موقعیت دشواری که تیلرسون در دولت ترامپ دارد، ریاض امیدی ندارد که از طریق این مقام ارشد آمریکایی بتواند به راه‌حلی برای بحران قطر دست پیدا کند.»
دست خالی تیلرسون
مقصد بعدی وزیر خارجه آمریکا شهر دوحه بود. در این بخش از سفر و طی دیدارهای دیپلماتیک وی این مقام ارشد آمریکایی اعلام کرد که عربستان و کشورهای محاصره‌کننده قطر اراده‌ای برای حل مشکل پیش‌آمده میان خود ندارند.
تیلرسون یکی از اهداف سفرش به کشورهای منطقه‌ای را مقابله با نفوذ ایران در منطقه اعلام کرده است. این موضوع که اکنون بعد از پیش گرفتن موضع اخیر رئیس‌جمهور آمریکا درخصوص توافق‌نامه هسته‌ای ایران و کشورهای 1+5 معنی خاصی پیدا کرده است، در حالی صورت گرفت که تیلرسون در سفر به ریاض تلاش کرد تا حیدر العبادی، نخست‌وزیر عراق را به سمت عربستان جلب کند. اما بعد از ورود تیلرسون به قطر و موضع‌گیری درخصوص نیروهای بسیج مردمی عراق (حشدالشعبی) با موضع‌گیری بغداد مواجه شد.
در بیانیه‌ای که از سوی دفتر رسانه‌ای نخست‌وزیر عراق صادر شد، پاسخ تیلرسون مبنی‌بر اینکه گفته بود نیروهای حشدالشعبی بعد از خروج داعش از عراق باید به کشور خودشان (ایران) بازگردند، آمده است که این اظهارات مداخله در امور داخلی کشور عراق است. بلافاصله بعد از این بیانیه یک منبع آگاه در دفتر رسانه‌ای نخست‌وزیر عراق در مصاحبه‌ای مطبوعاتی اعلام کرد: «هیچ‌‌طرفی حق مداخله در امور داخلی عراق و تصمیم‌گیری درباره عراقی‌ها را ندارد... . این عراقی‌ها هستند که در سرزمین عراق می‌جنگند و هیچ نیروی نظامی خارجی‌ای در عراق حضور ندارد.»
سفرهای خارج از برنامه
عباس اصلانی، روزنامه‌نگار و کارشناس مسائل بین‌المللی در خصوص دلایل سفر وزیر خارجه آمریکا به کشورهای منطقه‌ای این‌طور گفت: «دفتر وزیر خارجه آمریکا در برنامه‌ای که ماه‌های قبل برای سفر این مقام آمریکایی به کشورهای آسیایی مطرح کرد فقط مقصد را کشورهای پاکستان و هند اعلام کرده بود، اما این سفر با کشورهای قطر و عربستان شروع شد. دلیل این موضوع را می‌توانیم اهمیت جایگاه جلسه شورای همکاری خلیج‌فارس بدانیم. آمریکایی‌ها تلاش دارند که بحران میان قطر و کشورهای تحریم‌کننده حل شود.»
وی افزود: «به چند دلیل تیلرسون در این سفر به اهدافش در بهبود روابط میان قطر و عربستان دست پیدا نکرد؛ در وهله اول اینکه وزیر خارجه آمریکا در مصاحبه‌های قبلی خود پیش از این سفر از قطر حمایت کرده بود که این موضوع باعث دلخوری عربستانی‌ها شده است. موضوع دیگر اینکه عربستان می‌داند میان تیلرسون و ترامپ اختلاف‌هایی وجود دارد. برای همین نقش میانجی‌گری تیلرسون مورد قبول ریاض واقع نشد.»
این کارشناس مسائل بین‌الملل تاکید کرد: «به‌رغم تلاش آمریکا و تیلرسون برای حفظ جایگاه شورای همکاری خلیج‌فارس، این سفر وزیر خارجه آمریکا برای آمریکایی‌ها سفری بدون دستاورد ارزیابی می‌شد. همین موضوع هم سبب شد که آنها بعد از استراتژی خصمانه ترامپ علیه ایران، هدف اصلی از این سفر را مقابله با نفوذ ایران در منطقه اعلام کنند.»
تلاش برای مقابله با ایران
وی سپس گفت: «البته تیلرسون در این سفر بر اساس اهداف مقابله با نفوذ ایران در منطقه سعی کرد اقدام‌هایی را انجام دهد. نمونه بارز آن را می‌توانیم به تلاش آنها در ریاض اشاره کنیم، مبنی‌بر اینکه عراق را به ریاض نزدیک کنند. اما بلافاصله بعد از موضع‌گیری تیلرسون علیه نیروهای حشدالشعبی، بغداد نشان داد که مواضعش به سهولت به آمریکا نزدیک نخواهد شد.»
اصلانی در پاسخ به این سوال که گفته می‌شود تیلرسون ممکن است طی این سفر به عراق هم برود، آیا وزیر خارجه آمریکا قصد خاصی از این سفر دارد، اظهار داشت: «آمریکا در موضوع بغداد نگرانی‌های خاصی دارد که به موضوع رابطه میان اربیل و بغداد مربوط می‌شود. تیلرسون چه در این سفر دوره‌ای به عراق برود یا نرود، این موضوعات برای آمریکا حائز اهمیت است. آمریکایی‌ها از یک طرف در موضوع استقلال کردستان از مسعود بارزانی، رئیس اقلیم کردستان حمایت کرده‌اند و از طرفی در آستانه برگزاری همه‌پرسی حمایت خود را از اقلیم کردستان به شکل آشکار قطع کرده‌اند. در شرایط کنونی آمریکا می‌خواهد رابطه میان اربیل و بغداد را با محوریت عراق بهبود بخشد. این موضوع هم به دلیل دست برتری است که عراق در رابطه با اربیل به دست آورده است. به‌طور حتم آمریکا با کلیت همه‌پرسی و تجزیه کردستان عراق موافق است، اما می‌داند هم‌اکنون شرایط مهیا نیست. به همین دلیل هم تلاش می‌کند اقلیم کردستان را به بغداد نزدیک کند. بی‌شک سفر تیلرسون به بغداد هم در صورتی که اتفاق بیفتد با محوریت کردستان عراق و نزدیک کردن مواضع کردها به بغداد خواهد بود.»
اهمیت برجامی سفر
اصلانی در بخش دیگری از صحبت خود با اشاره به اینکه اهمیت این سفر بعد از اعلام موضع ترامپ درخصوص توافق هسته‌ای برجام دوچندان شده است، اعلام کرد: «تیلرسون در این سفر به دنبال ادامه سیاست همیشگی آمریکایی‌ها علیه ایران است. آنها همواره تلاش می‌کنند از طریق دیپلماسی فشار و اجبار به ایران فشار وارد کنند. تیلرسون در این سفر بخشی از اهدافی را که ترامپ هم به دنبالش است می‌خواهد محقق کند. اما همه سیاست‌های آمریکا در دولت ترامپ علیه ایران توسط این سفر محقق نخواهد شد و در آینده باید منتظر اقدام‌های دیگری از سوی آمریکا باشیم.»
تقویت جایگاه شورای همکاری خلیج فارس
با این حال سفر تیلرسون به قطر و عربستان با هدف تقویت جایگاه شورای همکاری خلیج فارس برای آمریکا دارای اهمیت زیادی بود که با اتمام این سفر می‌توان گفت این هدف محقق نشد و احتمال دارد که جلسه این شورا به دلیل بحران میان قطر و عربستان تا 6 ماه به تعویق بیفتد. بنابراین می‌توان تاکید کرد که در راستای فشار به ایران، تیلرسون طی سفرش به این منطقه چیزی عایدش نشده و در ادامه این سفر به کشورهای هند و پاکستان موضوعات دیگری مطرح خواهد شد که به ایران ارتباط پیدا نمی‌کند.
منبع: فرهیختگان
انتهای پیام/
