وزیر راه: شان شهروندان در نظام سیاست‌گذاری به کالا تقلیل پیدا کرده ‌است

به گزارش خبرنگار گروه اقتصادی آنا، عباس آخوندی امروز در یادداشت تلگرامی خود در واکنش به سرمقاله سردبیر روزنامه اطلاعات نوشت: روز شنبه 25 شهریورماه 1396 دیدم سخنان من در ستاد بازآفرینی شهری استان اردبیل در سرمقاله جناب خانی عزیز سردبیر روزنامه محترم اطلاعات بازتاب داشت. خوشحال شدم و احساس موفقیت کردم. من در پی این بودم که بحثی در بگیرد که گرفت و در صورت تداوم می‌تواند بار دهد.

یک نکته را بگویم، مدتهاست شان شهروندان در نظام سیاست‌گذاری ایران به کالا تقلیل پیدا کرده ‌است و روح و جان آنان مطمح نظر نیست. نمونه بارز آن طرح مسکن مهر است.

هنوز هم جامعه اندیشه‌ورز ایران به دلیل‌های مختلف به سلب آزادی و حق انتخاب شهروندان در برابر اقدامات به ‌ظاهر خیرخواهانه و در باطن بی‌اعتبار کننده هویت شهروندی عکس‌العمل نشان نمی‌دهد. نمونه‌ آن تداوم توزیع یارانه و یا فروش قانون به منظور انجام کار خیر است یا نمونه دیگر آن احداث بیمارستان در شمال اتوبان همت به سمت کرج است که با هیچ ضابطه‌ای سازگار نیست ولی با شدت در حال اجراست و حتما با افتخار پس از تکمیل افتتاح خواهد شد.

دوست عزیز من با شما کاملا هم‌عقیده هستم که اجتماع محله‌ای پس از خانواده کوچکترین واحد سازمان اجتماعی است که هویت شهروندان را شکل می‌دهد. برای نظام مدیریت شهری مبتنی بر سوداگری که مدتی است بر شهرسازی ایران مستولی شده تنها چیزی که ارزش ندارد حقوق شهروندان و حرمت حریم آنان است. ولی مشکل این است که هنوز هم در عمل این طرز تفکر طرفداران جدی دارد و انگاره حاکم بر شهرسازی ایران است و تا کوچکترین فرصتی پیدا کند سر بر می‌آورد و بساط خود را گسترش می‌دهد. هنوز هم ایده پرطرفدار؛ تخریب محلات، ساخت برج‌های بی‌هویت و برباد دادن هویت ایران‌شهری است.

نکته مهم این است که تغییر یک انگاره در سطح جامه با دستور اداری صورت نمی‌گیرد. ما نیاز به اجماع و جنگ با مفت‌سواران سیاسی و اقتصادی داریم. جنگ با گروه اول چه بسا سخت‌تر از جنگ با گروه دوم است. من چه در دوره پیشن وزارتم و چه در این دوره، سیاستِ بازآفرینی شهری را بر حول محور اندیشه فرهنگ و تمدن ایران‌شهری به عنوان سیاست محوری قرار دادم و ضمن جنگ با سوداگری، بی‌انضباطی شهری و شهرفروشی، خلق دوباره شهر ایرانی را سرلوحه فعالیت وزارتخانه ساختم. در این راستا بی‌گمان توجه به عناصر شکل‌گیری محله نقش بنیادین ایفا می‌کنند. ولی این موضوع نیازمند اجماع ملی و پذیرش مخاطره رویارویی با گروه‌های پرقدرت است.

هنوز بسیاری از شهرداری‌ها تا حد زیادی حیاط خلوت گروه‌های قدرت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی هستند و تغییر اوضاع نیازمند درک صحیح از شرایط اجتماعی و اقتصادی ایران و سپس اراده ملی جهت مقابله با کژتابی‌هاست. از این‌رواست که از گفتگو در این باره در هر سطحی استقبال می‌کنم.

می‌دانم از سخن بی‌عمل ناخشنود هستید که شاعر گفت: دو صد گفته چون نیم کردار نیست. در عین حال حضرت فرمود: سرعت گرفتن رهروِ در بی‌راهه صرفا او را از مقصد بیشتر دور می‌سازد. بنابراین، عمل بی‌اندیشه نیز نه تنها هیچ فضیلتی ندارد که منجر به اتلاف و ضایع شدن منابع ملی می‌شود.

اگر به رویکرد بکارگرفته شده در وزارتخانه در این دوره نگاهی بیندازید، خواهید دید که تا چه حد کوشیده‌ام که فرهنگ سازمانی وزارت راه‌وشهرسازی را تغییر دهم و تا چه حد به وزارتخانه‌ای که صرفا فیزیک و کالبد دستور کار آن بوده‌است، مفهوم اجتماعی شهروندی را تزریق کنم. به نحوی که در حال حاضر توجه به مفهوم حقوق_شهروندی و شهروند_محوری تبدیل به یک مفهوم اساسی و رایج دراین وزارتخانه شده است.

بپذیرید که جامعه ما بسیار بیش از این نیازمند گفتگوی اجتماعی در باره مفاهیم بنیادین است و هنوز باید با هم سخن بگوییم و از سخن گفتن با یکدیگر خسته نشویم. ما هنوز در باره مفاهیمی چون شهر، شهروند، ایران، توسعه، تجدد، ایرانی، اسلامی، و... اجماع حداقلی نداریم. پس با هم سخن بگوییم.