گردشگری انواع و اقسامی دارد که در این میان اکو توریسم و نظایر آن همچون ژئوتوریسم و بیوتوریسم، با توجه به گسترش شهرنشینی، جایگاه ارزنده‌ای پیدا کرده و در این بین بسیاری از روستاها و مناطق جغرافیایی ایران پتانسیل این قسم گردشگری را دارد. در استان سمنان هم منطقه حفاظت‌شده پرور و روستاهای مشرف به آن، در جذب طبیعت گرد دارای چنین جایگاهی است.
اگر به سمنان و سپس شهرستان مهدی‌شهر گذرتان افتاد توصیه می‌شود حتما از منطقه حفاظت‌شده پرور دیدن کنید. تنوع فلور و فون و دیگر اشکال ژئومرفولو‍ژی همچون دره و تنگه‌های کارستی، در طی مسیر چشم هر گردشگری را نوازش کرده و از مصادیق اکو توریسم و ژئوتوریسم محسوب می‌شود. در مسیر سمنان به شلی ابتدا وارد جاده شهمیرزاد-فولاد محله شده و در نیمه راه در سمت چپ وارد جاده و منطقه پرور خواهید شد.
پس از طی دره شمالی-جنوبی پرور و روستای کاورد وارد تنگه کاورد شده و با گذر از چندین روستا به رودخانه ای با امتداد تقریبا غربی-شرقی می‌رسید که یکی از سرشاخه های حوضه آبریز سد سلیمان تنگه(شهید رجایی) محسوب می شود. کوهی بزرگ در مقابلتان که مانند دژی ستبر در امتداد شرقی-غربی کشیده شده و در دامنه آن روستاهای ملاده، تم، تلاجیم و فینسک مشرف به این رودخانه خروشان قرار دارند. در امتداد غربی رودخانه که جاده در دامنه شمالی آن قرار دارد و پس از عبور از پیچ‌وخم‌های کوتاه کوهستانی با فاصله تقریبی ۸۰ کیلومتری از سمنان به روستای مازنی زبان شلی در دل کوه می‌رسید.
روستاهای شلی و هیکو که در فاصله حدود چهار کیلومتری از هم قرار دارند را می‌توان به‌عنوان سرچشمه رودهایی که از طریق رودخانه تجن به دریای مازندران وصل می‌شوند دانست. به‌نحوی‌که از روستای شلی سه سرچشمه به نام‌های آردره، گنج دره و اسپرو و همچنین از روستای هیکو که خود به‌عنوان یکی از سرچشمه‌ها محسوب می‌شود از طریق مسیر هیرو پس از عبور از روستاهای ملاده، تم، تلاجیم و فینسک به‌هم‌پیوسته و با پر آب‌تر شدن، در مسیر تنگه کاورد به سمت دریای مازندران سرازیر می‌شوند.
روستای شلی از یک طرف در حاشیه جنگل سرسبز مازندران قرار گرفته و از طرف دیگر به کوهستان‌های شهرستان مهدی‌شهر ختم می‌شود. در واقع این منطقه دارای دو اکوسیستم جنگلی و کوهستانی است و حالت اکوتون(حد واسط دو اکوسیستم) را به خود گرفته است. سراسر مسیر دارای روکش آسفالت درجه 2 بوده و فقط از حوالی گردنه مشرف به روستای شلی به میزان کمتر از دو کیلومتر جاده خاکی است.
وجود تنوع گونه‌های جنگلی و مرتعی در منطقه، اختلاف درجه حرارت به‌ویژه در فصل تابستان با شهرستان‌های سمنان و مهدی‌شهر که گاهی تا حدود ۲۰ درجه سانتی‌گراد هم می‌رسد، امکان دسترسی و عزیمت گردشگران از استان‌های سمنان و مازندران به دلیل موقعیت جغرافیایی مساعد، امکان دیدن گونه‌های جانوری و پرندگان شکاری در منطقه، وجود چشمه‌ها و رودخانه‌های متعدد، فراوانی آب گوارا و قابل آشامیدن، وجود چشم‌اندازی زیبا به دلیل شرایط توپوگرافی منطقه، تنوع گیاهان دارویی و امکان جمع‌آوری برخی قارچ‌های خوراکی و میوه‌های جنگلی، وجود شرایط زیستی متنوع و آب‌وهوای مناسب ازجمله قابلیت‌هایی است که باعث شده افرادی که به‌عنوان توریست برای مشاهده طبیعت‌های گوناگون به منطقه وارد می‌شوند در کمتر از چند ساعت بتوانند اکوسیستم‌های مختلف را مشاهده کنند.
در این قابلیت‌ها تنوع گونه‌های گیاهی و جانوری نیز حائز اهمیت است. در بسیاری از موارد به دلیل واقع‌شدن محل مورد مطالعه در محدوده امن محیط‌زیست، دیدن گونه‌های جانوری به‌ویژه کل و قوچ (شکار)از نزدیک نیز امکان‌پذیر است و همچنین توپوگرافی بی‌نظیر صخره‌ای که مناسب برای ورزش‌های کوه‌نوردی است این منطقه را مناسب جهت جذب گردشگر و طبیعت گرد در قالب اکو توریسم و بیو توریسم ، توریسم ورزشی و ژئو توریسم کرده است که باید از این ظرفیت‌ها استفاده شود. متاسفانه در حال حاضر کمتر از این ظرفیت و توان محیطی سرزمین استفاده شده است.
* جغرافی‌دان و عضو هیات علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد سمنان
انتهای پیام/
