طلبه‌ای که لباس روحانیت نمی‌پوشد / کنسرت مشهد باز هم مهم‌ترین دغدغه وزیر میشود؟
وزیر فرهنگ و ارشاد در حالی معرفی و انتخاب شده که سید عباس صالحی در زمینه رفع نگرانی‌های رهبر انقلاب در حوزه فرهنگ که ایشان به عنوان «ولنگاری فرهنگی» معرفی میکنند در دولت یازدهم اقدامی انجام نداده و امروز هم برنامه کافی برای آن ارائه نکرده است.
به گزارش گروه رسانه های دیگر آنا از دانشجو، متولد 1342 است، دکترای فلسفه دارد و علی رغم آنکه سال‌ها در حوزه علمیه و تا مدارج بالا تحصیل کرده اما امروز ملبس به لباس روحانیت نیست. وزیر ارشاد دولت دوازدهم همچنین فرزند یکی از علمای برجسته و موسس حوزه علمیه مشهد است و خودش هم تحصیلات حوزوی اش را در مشهد ، نکته‌ای که با توجه به دغدغه مهم حسن روحانی در خصوص برگزاری کنسرت موسیقی در مشهد، ممکن است هنگام انتخاب گزینه وزارت ارشاد مورد توجه قرار گرفته باشد؛ چرا که پیش از این هم از صالحی در نقش تعدیل کننده حساسیت‌های جامعه روحانیت در خصوص ممیزی کتاب‌ها استفاده شده و او را به عنوان معاون فرهنگی وزیر ارشاد معرفی کردند.
یکی از جمله نکات جالب توجه در خصوص انتخاب‌های روحانی برای وزیر ارشاد، آقازاده و دقیق‌تر از آن «آخوند زاده» بودن وزرای فرهنگ است که شاید در نگاه اول به عنوان نکته‌ای مثبت مورد توجه قرار بگیرد، اما با بررسی عملکرد «علی جنتی» فرزند آیت الله احمد جنتی و همچنین با در نظر گرفتن دغدغه‌های وزیر فعلی ارشاد کمی شبهه برانگیز است! به ویژه که در دولت یازدهم با تحت فشار گذاشتن جنتی و فراهم کردن بستری برای استعفایش به گونه‌ای او را قربانی شد تا بر جامه عمل نپوشیدن برخی وعده‌های شاذ دولت سرپوش بگذارند و در مواردی حتی تحقق پیدا نکردن وعده‌ها را به گردن جناح مخالف که پدر جنتی نیز یکی از ستون‌های اصلی آن به شمار می‌آمد بیندازند.
با توجه به این مسئله و همچنین وجاهت پدر سید عباس صالحی که چند ماه پیش از دنیا رفت و رهبر انقلاب در نامه‌ای فوت ایشان را تسلیت گفت؛ این نگرانی وجود دارد که اگر عملکرد این وزیر نیز در موضوعات مورد بحث جریان انقلاب اسلامی با اشکالات بزرگ و مسئله داری مواجه شود، قرار است به نام کدام قشر تمام شود؟ آیا با توجه به پیام تسلیت رهبر انقلاب قرار است صالحی را فردی مورد توجه و اطمینان رهبری قلمداد کنند؟ و یا با توجه به تحصیلات حوزوی او قرار است اگر ستون فرهنگی دولت عملکرد مورد اعتراضی داشت، آن را توجیح کنند؟
وضعیت سینما در دولت روحانی
سینما یکی از مهم‌ترین و پربحث‌ترین مسائل همه دولت‌ها است. این حوزه نه تن‌ها برای هنرمندان بلکه از نگاه حاکمیتی نیز یکی از اصلی‌ترین ابزارهایی است است که می‌توان از آن برای انتقال پیام انقلاب اسلامی به سایر کشورها، آموزش مفاهیم و فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی به مردم و همچنین برای ترسیم ایرانی که باید وجود داشته باشد بهره برد، اما متاسفانه در سال‌های اخیر نه تن‌ها در هیچ یک از این دغدغه‌ها و اهداف اصلی سینما شاهد تولیداتی با کیفیت مطلوب نبوده ایم بلکه بودجه کشور برای تولید آثاری که دقیقا نقطه مقابل این اهداف هستند هزینه شده.
یکی دیگر از معضلات این حوزه عملکرد فشل و ناقص سیستم نظارتی و اعطای مجوز در بخش تولیدات جدید سینمایی است که موجب شده تا با تولید آثاری نامناسب مواجه شویم که نتواند اجازه اکران بگیردو تحت عنوان آثار توقیفی از یک سو موجب فشار وارد کردن به سیستم حاکمیتی شده و از سوی دیگر دستمایه‌ای برای سوءاستفاده‌های تبلیغات سیاسی در ایام انتخابات قرار بگیرند.
خود سینماگران هم از عملکرد دولت ناراضی هستند، در این زمینه روح الله شمقدری تهیه کننده سینما گفت: «در حوزه سینما و در زمینه ارزش‌های انقلاب اسلامی، وزارت ارشاد که متولی سینما است کدام اثر قابل قبولی را طی این چهار سال تولید کرده است؟ اصلا جدای از ارزش‌های انقلابی، کدام اثر حرفه‌ای و مطرح سینما طی این دوره بوده که وزارت ارشاد آن را ساخته باشد؟ یا حاصل سیاست گذاری‌های دولت بوده؟ غیر از این است که فیلم‌های خوبی هم که تولید شده، توسط بخش خصوصی ساخته شده است؟»
مظلومیت حوزه نشر و خیل عظیم کارهای زمین مانده
ساماندهی حوزه کتاب و نشر هم از دیگر وظایف بسیار مهم وزارت ارشاد است که به شدت مغفول مانده و سطح دغدغه‌ها را به حاشیه‌های ممیزی آثار محدود کرده است؛ در حوزه نشر ممیزی و نظارت بر محتوا یکی از موضوعات بسیار مهم است که اتفاقا دولت حسن روحانی در این زمینه نیز با ضعفهای بسیاری مواجه بوده که اعتراضات بسیار جدی نیز در پی داشته است، اما باید بدانیم که این مسئله تن‌ها مشکل حوزه نشر نیست بلکه عدم حمایت از تولید آثار فاخر و یا بی توجهی به اهمیت انتشار منابع علوم انسانی با رویکرد داخلی و بومی از دیگر مسائل مهم این حوزه است که کمتر مورد توجه قرار گرفته. حجت الاسلام اسماعیلی رئیس سابق انتشارات بوستان کتاب قم در همین زمینه طی گفت: وگویی به خبرگزاری دانشجو توضح داد: «مهم‌ترین ضعف دولت در این حوزه عدم توجه به تولید و انتشار آثار فاخر بود. متاسفانه وضعیت فرهیختگی در آثار آنقدر نامطلوب است که فعالین نشر برای ادامه حیات خود مجبورند به انتشار آثاری ضعیف و بعضا بی محتوایی تن بدهند که ممکن است خریدار داشته باشد. اگر بخواهم خیلی رک صحبت کنم، باید بگویم که حقیقتا معتقدم حوزه نشر به ویژه حوزه نشر دینی مدت‌ها است که در حال احتضار است! اگر وزارت ارشاد به این موضوع ورود می‌کرد و حمایت‌های مستقیم یا غیر مستقیمش را از این بخش دریغ نمی‌کرد می‌توانستیم کمی این اوضاع را سامان بدهیم، اما متاسفانه ما کمک در خور شأنی از دولت ندیدیم.»
کنسرت هایی که به جای موسیقی انقلابی دغدغه شدند
موضوع موسیقی شاید یکی از پر درآمدترین موضوعات برای دولت حسن روحانی به لحاظ سیاسی بوده، چرا که او طی چهار سال در دولت قبل با تکیه بر مسئله ممنوعیت انتشار تولیدات موسیقایی یک خواننده فعال در فتنه 88 و همچنین مسئله عدم برگزاری کنسرت‌ها در شهر مشهد نه تن‌ها توانست علیه جناح مقابلش سم پاشی کند بلکه از این ابزار‌ها برای تبلیغات وسیع و جلب نظر مردم بهره گرفت.
موضوع سوءاستفاده از موسیقی تا جایی در دولت ادامه داشت که رهبر انقلاب با تذکر در خصوص آن صراحتا این سیستم را ناکارآمد قلمداد کرد.
در حوزه موسیقی با وجود آنکه طی سال‌های اخیر برخی چهره‌های جدید به عرصه تولید آثاری انقلابی و منطبق بر اهداف نظام اسلامی ورود پیدا کردند، اما به دلیل هیاهوی فراوان دولت در زمینه دیگر آثار جایگاه مناسبی برای این تولیدات در نظر گرفته نشد.
جشنواره موسیقی فجر علی رغم آنکه عنوان انقلاب اسلامی را یدک می‌کشد، اما مدت‌ها است که به آثار مرتبط در این حوزه چه به لحاظ تولیدکننده اثر و چه به لحاظ محتوا اهمیتی نداده و محلی برای رقابت‌های صرفا هنری تبدیل شده است. در شرایطی که دغدغه اصلی حسن روحانی و تیم مشاورانش در انتخابات عدم برگزاری کنسرت در مشهد بود، هنرمندان عرصه موسیقی انقلاب برای دریافت مجوز برگزاری کنسرت در تهران بار‌ها تلاش کرده، اما تا به امروز به نتیجه‌ای نرسیده اند.
انتقادات بی‌سابقه رهبر انقلاب به اوضاع فرهنگ و بی‌تفاوتی وزیر جدید
«اینکه فلان آهنگ قبل از افطار پخش بشود یا نشود، میشود مسئله‌ی اصلی؛ نامه‌نگاری میکنند! پیدا است که این دستگاه اختلال پیدا کرده که مسئله‌ی اصلی را از مسئله‌ی فرعی تشخیص نمیدهد و یک مسئله‌ی اصلاً بی‌اعتبارِ بی‌اهمّیّت فرعی را به‌عنوان یک مسئله‌ی اصلی، درشت میکنند.»
این اشاره شفاف و بی پرده رهبر انقلاب به معضلات فرهنگی کشور برای اولین بار نبود که در طول دولت یازدهم اتفاق می‌افتاد؛ ایشان پیش از این هم بار‌ها با عبارتی همچون «ولنگاری فرهنگی» نسبت به وضع فرهنگ کشور ابراز نگرانی کرده و در مواردی نیز مشخصا به مسائل روز اشاره کرده بودند.
ایشان در جایی موضوع فرهنگ را حتی به مسئله اقتصاد ارجح دانسته و خلأهای فرهنگی را در مورادی بر خلاف مشکلات اقتصاد غیرقابل جبران تلقی کرده اند؛ این ابراز نگرانی‌ها در حالی اتفاق افتاده که مسئولین فرهنگی دولت حسن روحانی و در راس آن ها، وزرای ارشاد این رئیس جمهور اهمیت چندانی برای این مسئله قائل نبودند و به عبارت دقیق‌تر به معضل فرهنگی به چشم کارویژه وزارت ارشاد نگاه نمی‌کنند؛ شاهد مثال این مدعا نیز پاسخ سید عباس صالحی، وزیر جدید فرهنگ و ارشاد اسلامی به پرسشی مبنی بر برنامه هایش برای برطرف کردن نگرانی‌های رهبر انقلاب است.
صالحی در خصوص برنامه اش برای رفع دغدغه‌های فرهنگی رهبر انقلاب پاسخی منفعلانه داد که نشان می‌دهد او نیز همچون دو وزیر قبلی دولت حسن روحانی برنامه‌ای برای حل معضلات فرهنگ ندارد و از همین ابتدای امر با مقصر جلوه دادن نهادهای دیگر از مسئولیت مهم این وزارت خانه شانه خالی می‌کند؛ سید عباس صالحی در مصاحبه با خبرگزاری مهر گفت: «در زمینه دغدغه‌های مقام معظم رهبری و تعبیراتی که ایشان در حوزه‌های فرهنگی به کار برده‌اند، باید به این نکته توجه داشت که ایشان در حوزه‌های دیگر هم به تناسب دغدغه‌هایی را بیان کرده‌اند؛ ایشان در حوزه آسیب‌های اجتماعی، دغدغه جدی‌ای را ابراز کرده بودند و در حوزه اقتصاد هم دغدغه‌های ایشان در زمینه رشد اشتغال و رونق اقتصادی، جدی است و چندین سال، موضوعات اقتصادی، عناوین شعار سال بوده است. تاکیدات ایشان در صحبت‌های متوالی در حوزه اقتصاد هم با همین نگاه است.
نکته دوم این است که حوزه فرهنگ، هم در سطح سیاستگذاری و هم در سطح برنامه‌ریزی و هم در سطح اجرا، مجموعه‌های بسیار متنوعی در هر سه ساحت دارد و نیز در بین نهادهای حاکمیتی، هم دولتی، هم عمومی و هم خصوصی؛ و اگر ما از ضعف‌ها و مشکلات این حیطه سخن می‌گوئیم، طبیعتاً مجموعه‌های بسیار متنوعی هم در توفیقات این حوزه سهیم هستند و هم در ضعف‌ها و ناکارآمدی‌های آن و باید تلاش شود این‌ها [ضعف‌ها و ناکارآمدی‌ها]کمتر شود.
نکته سوم که به نظر می‌آید به بخش پایانی سوال شما نزدیک میشود، این است که وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی طبعاً در حوزه‌های مختلف بر حسب وظایفش، مسئولیت‌هایی دارد؛ چه در حوزه برنامه‌ریزی، چه در حوزه کمک به سیاستگذاری - که البته مراجع سیاستگذاری بعضاً در فضاهایی بالاتر از ارشاد هستند و شورای عالی انقلاب فرهنگی و مجلس شورای اسلامی از آن جمله هستند - و چه در حوزه اجرا. منتهی همانطور که عرض کردم وزارت ارشاد چه از لحاظ منابع و چه از لحاظ حیطه عمل، یکی از دستگاه‌های فرهنگی کشور است و نه همه دستگاه‌های فرهنگی کشور؛ لذا مسئولیتش در همین حد، قابل تعریف است، اما در عین حال هر مقدار سهم وزارت ارشاد در این جایگاه ارتقا پیدا کند، طبعاً مسئولیتش هم ارتقا بیشتری پیدا می‌کند. علی ایّحال وزارت ارشاد در حدی که فعلاً هست، طبیعتاً مسئول است و بخشی از مسئولیت‌هایش هم حتماً در حوزه فرهنگ دینی، اسلامی و انقلابی است.»
حال باید دید سید عباس صالحی که با 56 سال سن، در زمره وزرای جوان! دولت دوازدهم قرار گرفته و تخصص کافی در حوزه‌های مربوطه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی ندارد می‌تواند ضمن حل مشکلات کنونی دولت در بخش فرهنگ، نگاه‌ها به سمت این حوزه را تغییر داده و دغدغه‌های اصیل انقلاب اسلامی را جامه عمل بپوشاند؟
انتهای پیام/
