علی جنتی: خلوص تئاتر هرگز در دیگر هنرها دیده نمی‌شود

به گزارش خبرنگار فرهنگی آنا، در ابتدای این مراسم علی جنتی، وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، از این مجموعه نمایشی که دارای 6 سالن بلک باکس و یک سالن اصلی با ظرفیت 1100 نفر است، بازدید کرد.

آیین پایانی جشن اردیبهشت تئاتر ایران با اجرای شعرخوانی و نماهنگی از زنده‌یاد مصطفی عبداللهی و ثریا شیرزادی هنرمندان استان کرمانشاه که روز گذشته جان به جان آفرین تسلیم کرده‌اند پخش شد.

بخش آغازین این مراسم به بزرگداشت داود رشیدی اختصاص داشت که با حضور وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی این هنرمند پیشکسوت مورد تقدیر قرار گرفت.

علی جنتی گفت: «نمی‌دانم باید به مناسبت جشن اردیبهشت تئاتر تبریک بگویم یا به خاطر ضایعه درگذشت دو هنرمند کشورمان به اهالی تئاتر تسلیت عرض کنم. من برای دو هنرمند نام‌آوری که متاسفانه امروز به لقاءالله پیوستند رحمت و مغفرت واسعه الهی را آرزومندم.»

وی ادامه داد: «تئاتر یکی از زنده‌ترین پویه‌های هنری روزگار ما است. آفرینشی که شکلی بدیع و نمایه‌ای خردمندانه از جسم و جان آدمی را به نمایش می‌گذارد. این هنر کهن همواره آموزگاری بوده که شکلی تازه از بودن و معنایی نوین از هستی را درس داده و همین بیان بدیع و رویه نشاط ‌انگیز دانایی‌بخشی، اقبال عمومی و عطش فرهیختگان این عرصه مقدس را فراهم کرده است.»

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی عنوان کرد: «هنر نمایش به دلیل جوهره‌اش پویاتر و اثربخش‌تر از دیگر هنرهاست چون بازیگرانش مستقیماً و هم‌نفس با مخاطبان نقش‌آفرینی می‌کنند و به همین دلیل در میان اهل هنر ارزش و منزلتی والایی دارد. ساختار شگفت‌انگیز هنر نمایش بر پایه گفت‌وگویی دو سویه استوار است وبه واقعیت قصه آدمی نزدیک‌تر است. این هنر با اعجاز خود تخیلی تصویری از حقیقت را در ذهن انسان رقم می‌زند و این ویژگی است که در کمتر هنری شاهد آن هستیم.»

وی افزود: «به همین اعتبار به هر میزان که هنرمند با نیازها، دغدغه‌ها و آرمان‌های مردم آشنا باشند در استحکام رابطه با مخاطبان خواهند افزود. به همین دلیل هنر نمایش را مردمی‌ترین هنر لقب داده‌اند، کسانی که ریشه‌های پیدایش تئاتر را جست‌وجو کرده‌اند سرچشمه آن را آیین‌های تاریخی یافته‌اند و تئاتر را آیینی‌ترین هنر جهان دانسته‌اند که دستمایه آن از زمان پیدایش تاکنون آیین‌ها و سنت‌های مردمی بوده است.»

علی جنتی تاکید کرد: «امروزه بسیاری از آیین‌ها که با تعریف تئاتر شکل گرفته‌اند برای بشر مفهوم مقدس دارند البته شعر، داستان، نقاشی و حتی سینما هم بخشی از سنت‌های بشری را با خود همراه کرده‌اند اما خلوصی که در تئاتر وجود دارد هرگز در دیگر هنرها دیده نمی‌شود.»

وی ادامه داد: «شعر، ادبیات، موسیقی، نقاشی و مجسمه‌سازی و برخی هنرها در تئاتر کاربرد دارند و هنرمند ناگزیر از آشنایی با آنهاست. علاوه بر اینها خالق یک درام نمایشی تنها به روایت‌ یک داستان نمی‌پردازد بلکه باید به فلسفه، چرایی و چگونگی پدیده‌ها و روابط میان آدم‌ها در لایه‌های سطحی یک اثر نمایشی نیز آگاهی داشته باشد.»

زندگی صحنه بزرگی از یک نمایش است

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی اظهار کرد: «در طول تاریخ این هنر، نمایش‌هایی بدون نورپردازی، گریم، دکور و حتی بدون کارگردان و متن به صحنه رفته‌اند ولی هیچ‌یک از آنها بدون بازیگر و تماشاگر و تعامل و رابطه دوسویه این دو، به صحنه نرفته است. این گفت‌وگوی جاری در تئاتر است که اثر آنی خود را بر مخاطب تاثیر می‌گذارد و در ناخودآگاه او ثبت می‌شود، این همان چیزی است که نوع بشر در زندگی اجتماعی و گفت‌وگوی میان‌تمدنی و بین‌فرهنگی و حتی در نظام بین‌الملل سخت بدان محتاج است.»

وی سپس گفت: «زندگی صحنه بزرگی از یک نمایش است که گفت‌وگوی متقابل برای رسیدن به فهم مشترک در آن جاری است و هرگاه بازیگران این صحنه از این گفت‌وگوی سازنده سرباز زده‌اند، عواقب ناگواری چون سلطه‌گری، خیانت، خشونت، نژادپرستی و تروریست و استبداد گریبان‌گیر انسان شده است. جهان غمگین امروز که زخم‌خورده جنگ‌ها و جنایت‌هایی است که ریشه در ناآگاهی و تعصبات دارد.»

جنتی اعلام کرد: «تئاتر بیش از هرچیز به مرهم و دانایی و عصای معنویت نیاز دارد. تئاتر تحقق آرمان شهری است که فرصت گفت‌وگو و غلبه مهربانی را ممکن می‌سازد، هنری اصیل که همواره درد دین، درک آزادی و دریغ جهل را با خود داشته است. تئاتر امروز ایران تحقق باوری است که از حقیقت وجودی انسان و تلاش او برای رسیدن به سعادت سرچشمه گرفته است. »

تئاتر در روزگار ما زبان مشترک معترضان به تمامیت‌‌خواهان است

وی ادامه داد: «ما معتهدیم که از این منظر به نیازهای روحی بشر در روزگار بحران هویت پاسخ دهیم چراکه ما ساکنان جهانی هستیم که در عین برخورداری از مدنیت وبه رغم تعالی دانش هنوز گرفتار بلایای کهنی همچون استبداد و دیگرستیزی است. تئاتر در روزگار ما زبان مشترک معترضان به تمامیت‌‌خواهان است که با زبان منطق و الگوی مدارا به اجرا در می‌آید. متاسفانه این هنر اصیل و مردمی تاکنون چنان که باید مورد حمایت قرار نگرفته است و شوریدگانی که با خون دل علم این هنر را در نقاط مختلف برافراشته‌اند حرف‌ها و گله‌های بسیار دارند که من از این رهگذر آنها را محق می‌دانم.»

وی با اشاره به اینکه سال جاری سال تئاتر نامگذاری شده است، بیان کرد: «برای افزایش تالارهای نمایش، ایجاد تئاترشهر در استان‌ها و حمایت از تولید تئاتر و گروه‌های نمایشی اهتمام جدی دارد و در تحقق این هدف پشتیبانی و همکاری همه نهادها و سازمان‌های اجرایی بویژه شهرداری را مهم می‌داند.

فراهم آوردن زیرساخت‌های فرهنگی هنری از وظایف شهرداری‌ها

وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تصریح کرد: «یکی از وظایف شهرداری‌ها فراهم آوردن زیرساخت‌های فرهنگی هنری برای شهروندان و ایجاد بستر مناسب برای بروز و ظهور هنرمندان است و شهرداری تهران انصافاً در این راه گام‌های بلندی برداشته است و این تالار نمونه‌ای از ان است.»

سپس میثم امرودی، معاونت فرهنگی اجتماعی شهرداری تهران، عبدالمحمد زاهدی استاندار کردستان، محمدناصر نیک‌بخت استاندار همدان، امیر نوروزی رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی گچساران،ناظرزاده کرمانی، علیرضا سبحانی رئیس اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی گناوه، مصطفی شیرزادی از مریوان و محمد علی لطفی قدن به خاطر آموزش در استان خراسان تجلیل شد. همچنین هومن عبداللهی فرزند زنده‌یاد مصطفی عبداللهی نیز مورد تجلیل قرار گرفت.

در بخشی از این مراسم خیام وقارکاشانی نیز به عنوان یکی از تلاشگران تئاتر در هشتمین اردیبهشت تئاتر ایران معرفی شد که پس از حضور روی صحنه، خطاب به وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی گفت: «ما کار خیلی سختی را شروع کردیم که اگر حمایت شما نباشد نمی‌دانیم به کجا پیش می‌رویم، لطف کنید ما را راهنمایی کنید.»

در ادامه این بخش نماهنگی پخش شد و سپس هومن عبداللهی آخرین دست‌نوشته پدرش را که به بهانه اجرای عمومی نمایش «در اعماق» نوشته بود برای حاضران قرائت کرد.

همچنین خلیل راحتی مدیر توسعه فضاهای فرهنگی شهرداری، مهدی صالحیار، فواد کریمی، جهانشیر یاراحمدی از انجمن هنرهای نمایشی بوشهر، حمیدرضا نعیمی به عنوان موسس گروه تئاتر شایا در حضور علی مرادخانی و هادی مرزبان تقدیر شد.

چرا از ثبت قانونی گروه‌های نمایشی می‌ترسید؟

حمیدرضا نعیمی گفت: «این گروه نمایشی موسس دیگر هم دارد و آن هم شهرام کرمی است. این گروه در سال 1373 تاسیس شد و فکر می‌کنم این گروه خیلی زود 20 ساله شد.»

وی در ادامه انتقاد کرد: «من همیشه از مدیران طلبکار هستم و حتی اگر خوب کار کنند باز هم از آنها انتقاد می‌کنم چراکه از میان 33 سال ما 30 سال را از دست داده‌ایم .»

وی خطاب به مرادخانی گفت: «قبل از اینکه تشریف بیاورید و در این 10 سال کسانی مثل من فریاد زدند و از معاونت و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی کمک خواستند. توجه داشته باشید که آنچه تئاتر را به اینجا رسانده حرکات پراکنده نبوده است بلکه گروه‌های هدفمند بوده است که پژوهش و کار تئاتری می‌کنند.همه می‌دانند گروه‌های هنرمندانی چون قطب‌الدین صادقی، هادی مرزبان، گروه لیو، گروه معاصر و امروز در تئاتر چه می‌کنند در این میان سوال من این است که چرا دولت از ثبت قانونی گروه‌ها می‌ترسد؟»

وی با انتقاد به مهدی شفیعی یاداوری کرد: «شما هنوز یک جلسه رسمی با تئاتری‌ها برگزار نکرده‌اید! . توجه داشته باشید که تنها مشکل ما مسائل هسته‌ای نیست چراکه مشکل ادب فرهنگ و هنر مشکلی جدی است.»

در ادامه این برنامه استندآپ کمدی با موضوع اردیبهشت تئاتر اجرا و به مصطفی عبداللهی تقدیم شد.

تاخیر در اتمام بازسازی و کمک برای رهایی از سونامی سرطان

در بخش بعد از رسانه‌ها و افراد تاثیرگذار در جریان تئاتر کشور نیز در حضور مهدی شفیعی و دانیال حکیمی تقدیر شد. در این بخش از بابک احمدی خبرنگار ایلنا، علی اکبر عبدالعی‌زاده سردبیر روزنامه صبا، جمال کامیاب مدیرعامل شرکت زیباسازی شهرداری، خبرگزاری تسنیم، مرضیه برومند، مژگان خالقی مدیر سایت خبری تئاتر، مهرانگیز قهرمانی خبرنگار جام جم و ایران تئاتر، آروین موذن‌زاده خبرنگار مهر، مریم نراقی دبیر سرویس روزنامه شهروند، غزل نهانی گزارشگر رادیو تهران تجلیل به عمل آمد.

در این قسمت از برنامه خبرنگاران به نامشخص بودن پایان بازسازی تئاترشهر و وضعیت هنرمندان بیمار اشاره کردند.

غزل نهانی خواسته خود از وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی را بدین گونه مطرح کرد: «عزیزان دلمان در حال پرپر شدن هستند و در سونامی سرطان از سال گذشته خیلی‌ها را از دست داده‌ایم. خواهش می‌کنیم کمک کنید تا دیگر عزیزانمان در مقابل چشمانمان پرپر نشوند.»

مدیرعامل منطقه آزاد اروند اسماعیل زمانی، ایوب آقاخانی سردبیر برنامه «دیالوگ» در رادیو نمایش و قائم مقام وزیر بهداشت محمد هادی ایازی از دیگر تقدیر شوندگان هشتمین اختتامیه اردیبهشت تئاتر تهران بودند.

جامعه ما در حال سالمند شدن است

مهمد هادی ایازی درباره معضل بیماری هنرمندان گفت: «جامعه ما در حال سالمند شدن است و ما هرچه به سمت میانسالی و سالمندی می‌رویم بیماری‌های قلبی عروقی و بیماری‌هایی چون سرطان افزایش پیدا می‌کند. در کشورهای توسعه یافته میانگین عددی سرطان نسبت به کشور ما بیشتر است ولی ما هر چه قدر پیش می‌رویم طبیعی است که بیماری‌هایمان افزایش پیدا می‌کند.

در روزگاری بیماری‌های واگیردار ما عامل مرگ و میرمان بود و امروز قریب به 75 درصد مرگ و میر ما ناشی از بیماری‌های غیرواگیر است.ما می‌توانیم با فرهنگ‌سازی مردم را در زندگی بهتر راهنمایی کنیم و به آنها راه‌هایی را بیاموزیم که چگونه زندگی کنند که کمتر به این بیماری مبتلا شوند اگرچه برخی موارد به دلیل زندگی در کلان‌شهرها و مشکلاتی چون غبارها بر سلامتی تاثیر گذار است اما می‌توان با فرهنگ‌سازی میزان آن را تاحدی کاهش داد.»

در بخش بعدی این مراسم نماهنگی از هنرمندانی که فوت شده‌اند پخش شد که یا هنرمندانی چون انوشیروان ارجمند، مرتضی احمدی، باقر صحرارودی، مصطفی عطایی، ماهگل مهر، ناصر گیتی‌جاه، کیمیا یادگاری نژاد، علی اکبر رزم‌آرا، جواد ثریا، احمد بیگدلی، احمد سبحانی، علی سبحانی، صمد پل‌سنگی، بهرام ریحانی و مجید بهرامی را برای حاضران در سالن زنده کرد.

سپس با حضور فریندخت زاهدی، محمدرضا خاکی و حمید شاه آبادی از خانواده بهرام ریحانی تقدیر شد.

خواهر بهرام در این مراسم نیز تاکید و دغدغه زنده یاد بهرام ریحانی را بر حمایت از کودکان سرطانی یادآور شد.

در بخش پایانی تقدیرها نیزاز محمد امرآبادی مدیر سایت تیوال، محمد قدس به عنوان تهیه‌کننده تئاتر، رضا آشفته، فریبا چوپان نژاد، احسان ملکی سرپرست گروه تیتال تقدیر شد. همچنین با حضور حسین مسافر آستانه، سعید اسدی و حمید مظفری از حسین محب اهری ، علیرضا بهرامی مدیر اداره فرهنگی و هنری خبرگزاری ایسنا، ساسان شکوریان مدیر آموزشگاه آزاد چهارسوی بهبهان و جعفر همایی مدیر نشر نی تجلیل به عمل آمد.

داود رشیدی، راضیه برومند، سعید اسدی، هادی مرزابن، حسین فرخی، محمدرضا خاکی، اتابک نادری، محمد ساربان، امیرحسین شفیعی، مرضیه برومند، صمد چینی فروشان، سامان خلیلیان، حسین پارسایی، حسین محب اهری، محمد حمزه زاده، فریندخت زاهدی، حمیدرضا نعیمی، فریده سپاه منصور، حمیدرضا اردلان، حسین مسافر آستانه و مریم معترف از جمله هنرمندانی بودند که در این مراسم حضور داشتند.

گزارش از ناهید منصوری