حاشیه‌نگاری خبرنگار آنا از سفر به کردستان؛ ارتباط عمیق مردم روستای «نِگِل» با قرآنی قدیمی/ قرآنی که پس از دزدیده شدن به خواب مردم روستا می‌آید

به گزارش خبرنگار اعزامی آنا به کردستان، در سفری که از سوی سازمان میراث فرهنگی صنایع دستی و گردشگری برنامه ریزی شده بود با عقاید، آداب رسوم، شرایط زندگی و آثار تاریخی حیرت انگیزی مواجه شدیم که قطعا برای هر ایرانی مایه مباهات و افتخار است.

به فاصله 55 کیلومتر از سنندج به سمت مریوان که حرکت می‌کنیم، روستایی به نام نگل قرار دارد. نگل نام مرکز دهستانی به همین نام است که طبیعتی بکر و خوش آب و هوا دارد.جمعیت این روستا 3500 نفر است و 600 خانوار را در خود جای داده است.

این روستا بر روی زمین سنگلاخی بنا شده و مردمش از طریق کشاورزی، باغداری و دامداری گذران معیشت می‌کنند. مردم این روستا به صورت ییلاق و قشلاق زندگی می‌کرده‌اند و در اواسط پاییز در این روستا اقامت داشته‌اند.

در روستای نگل داستانی از یک چوپان نقل می‌شود که مربوط به سیصد سال گذشته است. گفته می‌شود که چوپانی در هنگام چرای دام، گلی زیبا را می‌بیند و تصمیم می‌گیرد تا با کندن آن از ریشه و کاشتنش در مکان دیگر، لذت تماشای آن را در مدت بیشتری تجربه کند. او با کندن گل با صندوقچه ای مواجه می‌شود که درونش قرآنی دست نوشته قرار داشته بنابراین تصمیم می‌گیرد تا قرآن را در مسجد روستا ببرد و همه مردم آن را زیارت کنند. از آن زمان این قرآن که در مسجد روستا قرار گرفته از سوی مردم مورد توجه و احترام ویژه است به طوری‌که زیارتش رعایت آداب خاصی می‌طلبد.

گفته می‌شود این قرآن یکی از چهار قرآنی است که در چهارگوشه تمدن عثمانی پنهان شده بوده و از همین نظر این قرآن که قدمتش را از دوره اسلامی و حجاج بن یوسف تخمین زده‌اند، در نزد مردم جایگاه ویژه‌ای دارد. تمامی صفحات و جلد این قرآن از پوست آهو است و طلاکاری نفیسی دارد.

اهالی این روستا می‌گویند که پیش از انقلاب، لشگری برای مرمت این قرآن به روستا آمده بودند که بومیان این منطقه در مقابل لشگر می‌ایستند و اجازه بردن آن را نمی‌دهند.

با وجود اینکه اهالی این روستا توجه زیادی به این قرآن دارند اما تاکنون این کتاب مقدس دوبار در سال‌های 1371 و 1383 ربوده شده است. بومیان روستای نگل می‌گویند که هربار که قرآن دزدیده شده به خواب یکی از اهالی روستا آمده و گفته که در کجا قرار گرفته است. البته در اجتناب از روی دادن اتفاقاتی چون دزدی این قرآن، جایگاه ضد سرقت که ویژه اشیا و کتاب‌های قدیمی است به این روستا اهدا شده است.

نگل اولین روستایی است که موزه قرآن دارد و به دلیل اینکه مقصد گردشگری است، توسط کسانی که به سمت مریوان می‌روند، مردم عراق و همچنین مسافران کشورهای عربی سالانه بارها زیارت می‌شود.

جاذبه‌های روستای نگل به همینجا ختم نمی‌شود چرا که در بخش پایینی مسجد، موزه‌ای از اشیای قدیمی، شکل سنتی زندگی مردم این روستا را نشان می‌دهد و کتاب‌های نفیس و خطی در کنار نمایشگاه صنایع دستی وجود دارد و از همه مهم‌تر آب چشمه این روستا است که به موزه راه یافته و مردم اعتقاد به شفابخشی آن دارند.

تپه باستانی قلعه‌گاه و مه ی خان، دریاچه فصلی گیلانه جار، جنگل بلوط و وه ن، آبشار کانی چه رمو، پل بزرگ و نان های محلی چون گرد بومی، نان ناوساجی، شلکینه، که لانه، کولیره مه ژیه وعسل و گردو و توت فرنگی و انگور در کنار صنایع دستی چون گیوه، سبدبافی، جاجیم بافی و قالی بافی از دیگر جاذبه های جذاب و دیدنی برای هر گردشگر است.

مراسم‌های آیینی اهل تصوف و دراویش که شامل مولودی خوانی، مراسم بازگشت به قرآن و ختم‌های هفتگی است به همراه آیین‌های بوکه بارانی (در زمان کم بارانی و خشکسالی اجرا می شود)، نوروزانه، گه ل (مراسمی برای همکاری و کمک به همدیگر)، آیین‌های شاد کردی و مراسم ازدواج از مناسک و آیین‌های ویژه این روستا هستند.

گزارش از ناهید منصوری