جمهوری آذربایجان مدعی ورزش زورخانه‌ای شد

این ادعای جنجالی آذربایجانی‌ها بدون‌شک نشانگر این است که آنها دست‌به‌کار شده‌اند تا ورزش زورخانه‌ای را هم مثل چوگان «قره‌باغ» به نام خود در یونسکو ثبت کنند.
اتفاق جالب توجه در پیش‌دستی جمهوری آذربایجان برای ثبت ورزش‌های زورخانه‌ای به نام خود اینجاست که متولی تشکیل فدراسیون جهانی این ورزش ایران بوده و مقر آن نیز در تهران است.
محسن مهرعلیزاده، رئیس اسبق سازمان تربیت‌بدنی، ١٢ سال پیش بعد از رفتنش از سازمان، فدراسیون بین‌المللی زورخانه‌ای را تشکیل داد و ریاست آن را برعهده گرفت.
مهرعلیزاده اما بی‌تفاوت به ادعای ورزش جمهوری آذربایجان مبنی‌بر تعلق ورزش زورخانه‌ای به این کشور می‌گوید:‌ «آذربایجان صد سال قبل قسمتی از ایران بوده. اینکه آنها می‌گویند این رشته متعلق به آنهاست با توجه به تعلق آن کشور به ایران، انجام ورزش باستانی در آذربایجان می‌تواند درست باشد. کشورهایی مانند افغانستان و تاجیکستان هم می‌توانند این ادعا را داشته باشند چون در گذشته قسمتی از ایران بودند و از سه هزار سال قبل ورزش باستانی در کشورمان انجام می‌شده است.
با توجه به اینکه ما پیش‌بینی چنین مسائلی را می‌کردیم، در چندین قسمت از اساسنامه فدراسیون جهانی زورخانه‌ای این موضوع را به صورت محکم بسته‌ایم. در اساسنامه صریحا اعلام شده گرچه رئیس این فدراسیون انتخابی است، اما باید از ایران باشد. از طرفی رئیس افتخاری، خزانه‌دار، دبیرکل، یک بانو از اعضای هیئت اجرائی و رئیس کمیته فنی هم باید از سرزمین اصلی این ورزش؛ یعنی ایران انتخاب شود».
او در واکنش به اینکه تصمیمی برای اعتراض به این موضوع ندارید، ادامه می‌دهد:‌ «این حرف‌ها اهمیتی ندارد. آنها یک فدراسیون ملی زیرمجموعه فدراسیون بین‌المللی ایجاد کرده‌اند که تمام سازماندهی برگزاری مسابقات برعهده ماست».
رئیس فدراسیون جهانی زورخانه‌ای در حالی با اطمینان‌خاطر از مالکیت ورزش زورخانه‌ای به نام ایران حرف می‌زند که سازمان جهانی یونسکو تنها قائل به قوانین و اساسنامه این نهاد بین‌المللی (فدراسیون جهانی زورخانه‌ای) نیست. بخش عمده این کار برعهده سازمان میراث فرهنگی هر کشور است که باید وارد عمل شود.
درباره قضیه ثبت چوگان به نام جمهوری آذربایجان نیز ماجرا به‌نوعی پیش رفت که به‌طورکل از دست فدراسیون چوگان و وزارت ورزش خارج شد و کار به دست مسئولان میراث فرهنگی سپرده شد.
البته نباید فراموش کرد آذربایجانی‌ها ابتدا درصدد این بودند تا چوگان ایرانی را به نام خود بزنند، اما با واکنش‌های زیاد رسانه‌های داخلی، مسئولان وقت وارد عمل شدند و در نهایت تنها چوگان قره‌باغ را به نام خود ثبت کردند. این میراث ملی در حالی شریک پیدا کرد که یونسکو آن زمان به‌صراحت اعلام کرد ایران حق هیچ‌گونه اعتراضی را درخصوص ثبت چوگان قره‌باغ به نام جمهوری آذربایجان ندارد. در همین رابطه گلنار وکیل‌گیلانی، رئیس فدراسیون چوگان، می‌گوید در جلسه‌ای که آذرماه سال ٩٦ در یونسکو برگزار می‌‌شود، قرار است چوگان به نام ایران ثبت جهانی شود. نگرانی‌ها بابت ثبت ورزش زورخانه‌ای؛ ورزشی که به گفته صاحب‌نظران ریشه در تاریخ و فرهنگ ایران دارد، در حالی آغاز شده که شاهرخ شهنازی، دبیرکل کمیته ملی المپیک، کلا این موضوع را رد می‌کند.
او می‌گوید: «من دائما با مسئولان ورزش جمهوری آذربایجان در تماس هستم و چنین چیزی را به‌هیچ‌وجه نشنیده‌ام. حتی در اجلاس این بازی‌ها نیز حضور داشتم و اصلا صحبتی از این موضوع به میان نیامد. نسبت به صحت این موضوع اطلاعی ندارم و آن را بررسی خواهم کرد».
مسئولان ورزش ایران در حالی همیشه از مالکیت رشته‌هایی چون چوگان و ورزش زورخانه‌ای و کشتی به نام ایران حرف می‌زدند که در عمل هیچ اقدامی برای ثبت جهانی آن در یونسکو انجام نداده‌اند.
باید دید این کشور همسایه که همواره سعی در جذب قهرمانان و مربیان ایرانی کرده، برای به‌دست‌آوردن ورزش زورخانه‌ای چقدر تلاش خواهد کرد و درمقابل مقامات ایرانی چه تدبیری برای آن می‌اندیشند.