رضا بهرامی در گفت‌وگو با آنا:
تئاتر خلاق و پرمحتوا، جذب کودک و نوجوان و آینده‌ای روشن را به دنبال دارد
رضا بهرامی که سالها در بخش تئاتر کودک و نوجوان فعالیت کرده است و آثار درخشانی را در کارنامه هنری خود ثبت کرده است، ضمن اشاره به کم‌توجهی هنرمندان و مسئولان نسبت به جایگاه تئاتر آن هم برای قشر کودک و نوجوان که به گفته امام (ره) آینده‌سازان مملکت هستند، به تشریح مسائل و مشکلات تئاتر کودک و نوجوان پرداخت.
رضا بهرامی در گفت‌وگو با خبرنگار فرهنگی آنا در خصوص نیازهای قشر کودک و نوجوان عنوان کرد: «امروزه کودکان و نوجوانان دارای ایده، خلاقیت و قوه تخیل بسیار قوی هستند که همین امر ما را به عنوان هنرمندان حوزه نمایش مجاب می‌کند که به تولید آثاری بپردازیم که برای این قشر جالب و دیدنی باشد.»
بهرامی ادامه داد: «برای جذب هرچه بیشتر کودکان و نوجوانان، می‌بایست در گام اول به تقویت حوزه نمایشنامه‌نویسی بپردازیم چراکه اجرای نمایشی مطلوب مستلزم بهره‌گیری از متنی قوی است. با این وجود امروزه به دلیل محدود بودن افراد حرفهای و فعال با مشکل جدی روبه‌رو هستیم. »
وی همچنین در خصوص دلایل فعال نبودن نمایشنامه‌نویسان حرفهای حوزه تئاتر کودک و نوجوان به کمبود حمایت‌ها از سوی مدیران تئاتر اشاره کرد و افزود: «متأسفانه ما در بخش پرورش و تربیت نمایشنامه‌نویس ضعیف عمل کرده‌ایم و آموزش خوبی به افراد در این زمینه داده نشده است. حتی دانشگاه‌های ما نیز رشته‌ای برای نمایشنامه‌نویسی ندارند، بنابراین در گام اول برای تولید متن خوب می‌بایست آموزش مناسب و جامع به افراد ارائه شود و در گام بعد از فعالان این حوزه حمایت لازم به عمل آید تا مجبور نشوند که فعالیت خود را به دلیل مسائل مالی متوقف کنند. همه نمایشنامه نویسان دوست دارند تا کارشان دیده شود بنابراین این دیده شدن با اجرا و یا چاپ آن میسر می‌شود.»
بهرامی در سخنانش تاکید کرد: «ما باید نسبت به کاری که انجام می دهیم اطلاعات خوب و جامعی داشته باشیم و این امر جز با آموزش مناسب میسر نمی‌شود. در این مورد دانشگاه‌ها نقش بسیار مهمی دارند چرا که می‌توانند با تربیت هنرمندان تئاتر کودک و نوجوان افرادی را پرورش دهند که در تعلیم هرچه بهتر کودکان که آینده‌سازان مملکت هستند موثر هستند.»
این هنرمند حوزه تئاترکودک و نوجوان به اهمیت داستان‌های و متل‌ها و ضرب‌المثل‌های ایرانی اشاره کرد و افزود: «نمایشنامه‌نویسان می‌توانند از این داستان‌ها استفاده کنند و آنها را به نمایشنامه تبدیل کنند تا در کنار متون خارجی، نمایشنامه‌های ایرانی پرمحتوا نیز اجرا شوند.»
وی همچنین با تاکید بر اهمیت دانش کارگردان تئاتر کودک و نوجوان نسبت به کاری که انجام می‌دهد گفت: «گاه در اجرای آثار نمایشی با اعمال‌نظرهایی روبه‌رو هستیم که اگر کارگردان نسبت به آنچه باید ارائه کند اطلاعات و آگاهی کافی نداشته باشد، با ایجاد تغییراتی نامناسب قطعا به بدنه اصلی کار صدمه وارد خواهد کرد و قطعا خروجی و محصول نظرات افراد مختلف آن چیزی نخواهد بود که کارگردان قصد نمایشش را داشته است. کارگردان تئاتر کودک باید علاوه بر آشنایی با تکنیک‌ها نسبت به علومی چون فلسفه، جامعه‌شناسی، مردم‌شناسی، زیبایی‌شناسی و زبان‌شناسی اطلاعات داشته باشد تا بتواند اثری پرمحتوا و تاثیرگذار ارائه کند.»
بهرامی با اشاره به اهمیت استفاده از عناصر بصری چون طراحی صحنه و لباس بیان کرد: «در نمایش کودک استفاده از عناصر مختلف اهمیت بیشتری نسبت به نمایش ویژه بزرگسال دارد چراکه کودک مخاطبی باهوش و خلاق است و دوست دارد نمایش یا فیلم‌هایی را به تماشا بنشیند که برایش جذابیت داشته باشد و این امر جز با چیدمان درست عناصرش در کنار هم میسر نمی‌شود برای مثال برای نمایشی فانتزی نمی‌توان از موسیقی استفاده کرد که مناسب فضای نمایش نباشد. همچنین عروسک که امروزه در آثار کودک و نوجوان بسیار استفاده می‌شود جزو لاینفک تئاتر کودک و نوجوان نیست و از سوی دیگر بازیگری تئاتر صرفا تغییر صدا نیست.»
این کارگردان و بازیگر تئاتر درباره توانایی‌های بازیگر حوزه تئاتر کودک عنوان کرد: «داشتن بدنی نرم و منعطف، نوآوری و همچنین احساسی که یک بازیگر باید برای برقراری ارتباط با مخاطب داشته باشد از نکاتی است که همواره باید مدنظر داشت. برخی فکر می‌کنند که با داشتن سبیل نمی توان نمایشی برای کودک اجرا کرد و یا تغییر صدا برای اجرای کودک کافی است بنابراین کار را ساده می گیرند و از حضور بر سر تمرین‌ها سر بازمی‌زنند که همین امر در نزول سطح کیفی کار تاثیر دارد.
بهرامی همچنین در خصوص دیگر نقاط ضعف حوزه تئاتر کودک و نوجوان به کمبود امکانات سخت افزاری اشاره کرد و افزود: «ما به طور کل در حوزه کودک و نوجوان دو مرکز نمایشی تالار هنر و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان را داریم که این موضوع با وجود میزان قابل توجه قشر کودک و نوجوان و نیاز آنها به تربیت و آموزش مسئله‌ای تاثیرگذار در میزان اجراها است. در این میان کانون پرورش فکری نیز به عنوان مکانی برای اجرای نمایش کودک و نوجوان، عملکرد مطلوبی که به نفع تئاتر کودک و نوجوان منجر شود نداشته است. متأسفانه همواره در مراکز اینچنینی شاهد ورود برخی افراد غیرحرفه‌ای هستیم که با برقراری ارتباط با مسئولان به اجرای نمایش دست پیدا می‌کنند و همین امر نیز باعث شده که برخی فعالیت در حوزه تئاتر کودک و نوجوان را بسیار ساده، بی‌ارزش و همچنین بدون نیاز به علم کافی تلقی کنند.»
وی با تاکید بر اهمیت و تاثیر تصمیمات مدیران هنری بر رشد و رونق تئاتر کودک و نوجوان تصریح کرد: «با ایجاد زمینه مناسب برای اجرای تئاتر کودک هم هنرمندان حرفهای این حوزه بیکار نمی‌مانند و هم شاهد آثاری در تالارها خواهیم بود که از لحاظ کیفی سطح مناسبی دارند. مدیران می‌توانند با نظارت بر طرح‌هایی که در دست اجرا قرار گرفته، آموزش‌های مناسبی را به کودکان و نوجوانان ارائه دهند.»
این هنرمند تئاتر همچنین در خصوص جایگاه تالارهای نمایشی کودک و نوجوان تصریح کرد: «جدای از کم بودن سالن‌ها، شهرام کرمی، مدیر پیشین تالار هنر توانسته بود در دوره مدیریت خود به نوعی رضایت هنرمندان این حوزه را با سیاست جلب کند و به نوعی تالار هنر را برای مخاطبان کودک و نوجوان تثبیت کرد. مهم‌تر از تالار هنر، کانون پرورش فکری کودک و نوجوان است که در همه جای کشور شناخته شده است. ای کاش که مقداری با مدیریت کریمی صارمی در کانون پرورش فکری مدیریت به شکل درستی انجام شود.»
وی افزود: «کانون پرورش فکری سالن‌های خوبی دارد که می‌توان به خوبی از آن استفاده کرد. من فکر می‌کنم با مدیریت مناسب و درست اگر کانون نامه‌ای به آموزش و پرورش ارائه کند و نمایش و یا ایده‌ای را به آنها پیشنهاد دهد، به راحتی آموزش و پرورش با آن موافقت می‌کند. این موافقت خیلی راحت‌تر از پیشنهاد از سوی تالار هنر پذیرفته می‌شود. کانون پرورش فکری به عنوان یکی از مهدهای تئاتر ایران می‌تواند حرفهای خوبی داشته باشد.«
وی تاکید کرد: «امیدوارم مدیران کمی نقدپذیر باشند و به پیشنهادات گوش دهند و با درایت و مدیریت خود پیشنهادات را بسنجند و به درستی عمل کنند. آنها اگر احساس کنند برای بچه‌های عزیزان خود کار می‌کنند، قطعا به این حوزه توجه بیشتری خواهند داشت. بخشی از اقتصاد مقاومتی می‌تواند فرهنگی باشد و اتفاقا در آن مدیران می‌توانند برداشت خوبی داشته باشند. این امر تنها با درایت مدیران به درآمدزایی خوبی می‌انجامد.»
بهرامی درباره ایده پخش تله‌تئاتر از طریق تلویزیون نیز بیان کرد: «پخش تله‌تئاترهای ویژه کودک و نوجوان از طریق تلویزیون و بحث نقد و بررسی آثار نکته حائز اهمیتی است که در رشد این حوزه تاثیرگذار خواهد بود. با نقد و بررسی، نواقص و کاستی‌ها مشخص می‌شود و افراد به ابراز نظر می‌پردازند و قطعا همین امر در رفع نقاط منفی آثار تاثیرگذار خواهد بود. گاه افراد به واسطه روابط دوستانه‌ای که با هم دارند از بیان انتقادها پرهیز می‌کنند، در حالی که جلسات نقد و بررسی می‌تواند خلأ موجود را پر کند.»
انتهای پیام/
