مردم چقدر واژهسازیهای فرهنگستان فارسی را جدی می‌گیرند؟
با گذشت نزدیک به دو هفته از تفاهم سیاسی ایران و 1+5 در لوزان سوییس و طرح مکرر مباحثی در مورد «فکت شیت» و تفاوت «فکت شیت» منتشره از سوی ایالات متحده آمریکا با اظهارات مقامات کشورمان، برخی از استادان فرهنگستان زبان و ادب فارسی واژه «گزاره‌برگ» را به‌عنوان معادل واژه «فکت‌شیت» که این روزها زیاد شنیده می‌شود، پیشنهاد دادند؛ پیشنهادی دیرهنگام که هنوز هم به تصویب شورای فرهنگستان نرسیده است.
به گزارش گروه رسانه‌های دیگر خبرگزاری آنا به نقل از پارسینه، شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 68 اساسنامۀ فرهنگستان زبان و ادب فارسى را به تصویب رساند تا این فرهنگستان بتواند نسبت به حفظ قوّت و اصالت زبان فارسى، رواج زبان و ادب فارسى و گسترش حوزه و قلمرو آن در داخل و خارج از کشور اقدام کند.
این شورا همچنین متشکل از کارشناسان ادبیات و نخبگان فرهنگی کشور است، با این وجود بسیاری از واژه‌های مصوب فرهنگستان و معادل‌های فارسی که در برابر واژه‌های بیگانه ارائه می‌شود در سال‌های اخیر با برخورد منفی مردم و تمسخر مواجه شده است.
البته گفتنی است که بسیاری از زبانشناسان و اهالی فرهنگ هم انتقاداتی را به تیم فعلی فرهنگستان فارسی و واژهسازیهای آنها وارد می‌دانند و اهالی فرهنگستان را با فرهنگ کهن کشور ناآشنا می‌دانند و می‌گویند آنها حقوق‌شان را می‌گیرند و واژه‌های‌شان را تصویب می‌کنند اما احساس مسؤولیتی در برابر این واژه‌ها ندارند.
انتقادها به فرهنگستان ادب فارسی تا جایی بالا گرفته که گاهی برخی واژه‌ها از سوی عوام به عنوان واژه‌های جدید فرهنگستان معرفی می‌شود مثل «کش لقمه» به جای پیتزا که مدتی به عنوان مظهر تمسخر فرهنگستان شناخته می‌شد در حالی که مسوولان فرهنگستان عنوان می‌کنند این واژه ساخته فرهنگستان نبوده است.
«پِیغذا» به جای دسر، «خمیراک» به جای پاستا، «برگک»به جای چیپیس، «دمابان» به جای فلاسک و «رستوران خویش‌یار» به جای رستوران سلف‌سرویس برخی دیگر از واژه‌های مصوب فرهنگستان هستند که اهالی فرهنگ انتقاداتی را به آن وارد دانسته‌اند.
به نظر می‌رسد واژهسازیهای جدید علاوه بر اینکه باید از فرهنگ کشور استخراج شده باشد و نباید نیاز به توضیح داشته باشند، بیش از هر چیز نیاز به فرهنگ‌سازی دارند و در این راستا فرهنگستان زبان و ادب پارسی علاوه بر اینکه باید واژه‌های مانوسی را به جای معادل خارجی آن برگزیند، نیاز به همکاری تنگاتنگ اهالی فرهنگ، نویسندگان، مترجمان و سایر دستگاه‌های فرهنگی بالاخص صداو‌سیما دارد تا از این طریق مردم را با این واژه‌ها آشنا کند.
با توجه به اینکه در دو هفته گذشته و بعد از تفاهم لوزان مهمترین تمرکز اخبار مربوط به این تفاهم روی موضوعی به نام «فکت شیت» بوده، حالا باید منتظر ماند و دید مذاکره‌کنندگان هسته‌یی کشورمان، رسانه‌ها و اهالی سیاست از این به بعد چقدر از واژه پیشنهادی «گزاره برگ» به جای «فکت شیت» استفاده می‌کنند و آیا این پیشنهاد دیرهنگام فرهنگستان زبان و ادب فارسی می‌تواند مانع ورود کلمات بیگانه به فرهنگ فارسی شود و به "حفظ و تقویت بنیۀ زبان فارسى در برخورد با مفاهیم و اصطلاحات جدید" که از وظایف این نهاد است کمکی کند؟!
انتهای پیام/
