پژوهشکده محیطهای خشک؛ تبیین طرحهای متناسب با اقلیم برای کنترل عوامل مخرب و قهری محیطی/ استفاده از ظرفیت دانشجویان تحصیلات تکمیلی
خبرگزاری آنا، مشهد مقدس، زهره نورایی- پژوهشکده محیطهای خشک دانشگاه آزاد اسلامی مشهد با هدف انجام پژوهشهای متمرکز، هدفمند، مأموریتگرا و مسئلهمحور در حوزههای؛ آب، اکولوژی گیاهان زراعی، منابع طبیعی، تولیدات دامی و دامپروری، انرژیهای نو، شیلات و آبزیان، محیط زیست، هوا و اقلیم، فضای سبز، تابآوری و مدیریت بحران، کاربرد نانو فناوری در مناطق خشک، فناوریهای نوین در مناطق خشک، صنایع غذایی و فرآوردههای تبدیلی، کشاورزی متراکم در ارتفاع و گلخانهای و مکانیزاسیون و توسعه فناوریهای نوین در کشاورزی از ابتدای سال گذشته فعالیت خود را به طور رسمی آغاز کرد.
برای آشنایی هر چه بیشتر با پژوهشکده محیطهای خشک دانشگاه آزاد اسلامی مشهد با دکتر عباسلعی قزلسوفلو استادیار گروه عمران دانشگاه آزاد اسلامی مشهد و رئیس اولین پژوهشکده دانشگاه آزاد اسلامی به گفتوگو نشستیم که از نظر کاربران خبرگزاری آنا میگذرد:
* پژوهشکده محیطهای خشک دانشگاه آزاد اسلامی مشهد از چه زمانی مجوز فعالیت دریافت و آغاز به کار کرد؟
- پژوهشکده محیطهای خشک واحد مشهد از ابتدای سال 94 موفق به اخذ موافقت اصولی فعالیت شد. در یک سال گذشته توانستهایم زمینههای عمل به رسالتهای خود را فراهم کرده و به معرفی توانمندیها و ظرفیتهای علمی، تحقیقاتی و فناورانه بپردازیم. از افتخارات این پژوهشکده آن است که به عنوان اولین و تنها پژوهشکده در این مقیاس، موفق به جلب نظر شورای گسترش آموزش عالی وزارت علوم شده و کار خود را آغاز کند.
* محورهای فعالیت پژوهشکده در چه زمینه هایی است؟ لطفا توضیح دهید؟
- با توجه به اهداف این پژوهشکده 6 طرح بیابانزدایی، فضای سبز، مدیریت حوزههای آب، شبکههای فاضلاب و مدیریت مراتع و مهندسی رودخانه در حال انجام است و برخی موارد نیز در حال مذاکره در قالب سه گروه پژوهشی؛ اکولوژی گیاهان زراعی، مدیریت تولیدات دامی، مدیریت منابع آب و 10 کارگروه پژوهشی (انرژیهای نو، تابآوری و مدیریت بحران، منابع طبیعی، فضای سبز، نانوفناوری، فناوریهای نوین، کشتهای متراکم، در ارتفاع و گلخانهای، سنجش از راه دور، محیط زیست، هوا و اقلیم، صنایع غذایی و فرآوردههای تبدیلی) در حال پیگیری و اقدام است.
* با توجه به شرایط اقتصادی کشور و کاهش بودجههای پژوهشی دستگاهها و سازمانهای دولتی و عدم اقبال بخش خصوصی، آیا تاکنون موفق به گرفتن طرح و قرارداد برون دانشگاهی شدهاید؟
- بله، با وجود مساله مهم کاستیهای اقتصادی، خوشبختانه با توجه توانمندی بالای این پژوهشکده، موفق به انعقاد 6 قرارداد طرح پژوهشی بروندانشگاهی با سازمانها و موسسات شده ایم که دو طرح آن به عنوان بزرگترین طرحهای پژوهشی برون دانشگاهی واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی است.
* برای موفقیت در انجام وظایف و رسیدن به اهداف پژوهشکده تاکنون چه فعالیتهایی داشتهاید؟
- برگزاری جلسات و دیدارهایی با رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام و رئیس هیأت امنای دانشگاه آزاد اسلامی، رئیس مجلس شورای اسلامی، مجمع نمایندگان استان خراسان رضوی، استانداران خراسان رضوی، کرمان، گلستان و سیستان و بلوچستان، شهردار مشهد مقدس، دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری و صنعتی کشور، مدیر عامل و اعضای هیأت مدیره سازمان منطقه آزاد قشم و رؤسای سازمانهای جهاد کشاورزی خراسان رضوی، گلستان و مدیران عامل شرکتهای آب منطقهای و آبفای چند استان، مدیران عامل چند مؤسسه کشوری دیگر در بخش دولتی، تعاونی و خصوصی از برنامههای تأثیرگذار و مقدمهای بر ورود به همکاریهای دو و چندجانبه بوده است که خیلی میتواند در رسیدن به اهداف به ما کمک کند.
* چه تعداد همکار در پژوهشکده مشغول به کار هستند؟
- پژوهشکده محیطهای خشک واحد مشهد به عنوان یک مرکز تحقیقاتی از سازمان مرکزی دانشگاه آزاد اسلامی مجوز فعالیت دریافت کرده است به طوری که در ساختار اولیه اداری آن توسط معاونت برنامهریزی و اقتصاد دانشبنیان دانشگاه (سازمان مرکزی) 7 پست سازمانی تعریف شده است. در ابتدای فعالیت با صدور حکم رئیس پژوهشکده و معاون توسعه و پشتیبانی و 3 مدیر گروه پژوهشی کار را آغاز کرد و در حال قطعی کردن پستهای سازمانی با تأیید ریاست دانشگاه آزاد اسلامی خراسان رضوی است. اما در بخش جذب همکاران پژوهشگر به حسب طرحها و پروژهها با تعداد زیادی (دهها محقق و کارشناس) از افراد داخل و خارج از کشور همکاری داریم.
* به طور خلاصه فعالیتهای یکساله پژوهشکده را توضیح دهید؟
- برگزاری 8 همایش، سمینار و کارگاه آموزشی، انعقاد 6 تفاهمنامه همکاری، برگزاری بیش از 115 جلسه مذاکره کاری با مشتریان، تهیه، تدوین و تحویل بیش از 120 پروپوزال تحقیقاتی، انجام 42 بازدید علمی و تحقیقاتی و چند تألیف، ترجمه و چاپ مقاله و برگزاری 10 دوره آموزشی کوتاه مدت برای کارشناسان دولتی و دانشجویان تحصیلات تکمیلی، تنطیم طرحهای دانشبنیان برای اراضی دانشگاه و بخشهای خصوصی و مذاکرات اولیه برای عقد قرارداد از دیگر دستاوردهای یکساله پژوهشکده بوده است.
* آیا دانشجویان و اعضای هیأت علمی سایر واحدهای دانشگاهی میتوانند با شما همکاری کنند؟
- پژوهشکده آمادگی دارد تا از ظرفیتهای دانشجویان تحصیلات تکمیلی به ویژه دکتری و اعضای هیأت علمی همه واحدهای دانشگاهی در قالب طرحها و پروژههای تحقیقاتی، مشاورهای، نظارتی، فناورانه فی مابین با کارفرمایان بالقوه استفاده کند.
* آیا از محققان ایرانی مقیم خارج از کشور هم استفاده میکنید؟
- بله. یکی از استراتژیهای ما در تیم مدیریت پژوهشکده سعی در ایجاد موج مهاجرت معکوس و کاهش مهاجرت فارغ التحصیلان تحصیلات تکمیلی به خارج از کشور است. به همین خاطر ما اعتقاد داریم که مراکز تحقیقاتی میتوانند، مقصد بسیاری از خیل عظیم دانشجویان دکتری در دانشگاههای مختلف کشور باشند و در تعاملات خود علاوه بر ابراز علاقه به حضور این فارغالتحصیلان، تعدادی از آنها را نیز به خدمت گرفتهایم.
در بعد محققان ایرانی بینالمللی ساکن خارج از کشور نیز با ایجاد ارتباطهای موثر، موفق به جلب نظر پرفسور محمد پسرکلی، استاد ایرانی دانشگاه ایالتی آریزونا آمریکا و دانشمند برتر سال 2005 جهان (به انتخاب سازمان بیوگرافی آمریکا) و جزء 100 رهبر اساتید جهان (به انتخاب دانشگاه آکسفورد انگلستان) شدهایم. اکنون وی به صورت نیمه وقت با ما همکاری میکند که در صورت مساعدت رئیس دانشگاه آزاد اسلامی خراسان رضوی، از سال آینده به طور تمام وقت در خدمت ایشان خواهیم بود. با تعداد دیگری از اساتید ایرانی مقیم استرالیا، هلند و آمریکا هم وارد مذاکره و در شرایط فعلی به صورت پارهوقت همکاری داشته و در حال تعمیق این روابط و اتصال پژوهشکده به شبکه همکاریهای بینالمللی به واسطه آنها هستیم.
عباسلعی قزلسوفلو رئیس پژوهشکده محیطهای خشک واحد مشهد
* آقای دکتر! موانع و مشکلات شما بیشتر در چه بخشهایی است و انتظار شما چیست؟
- بخشی زیادی از خلأها در بعد داخلی به سبب جدید بودن پژوهشکده و عدم وجود الگوها و چارچوبهای فعالیت بوده است که خوشبختانه با درایت دکتر میرزاده، رئیس دانشگاه و دکتر واشقانیفراهانی، معاون پژوهش و فناوری دانشگاه، بخشنامه بسیار خوبی در پایان سال قبل برای انجام فعالیت مراکز تحقیقاتی ابلاغ شد. در سطح استان و واحد مشهد نیز در حال فراهم سازی بسترهای حقوقی، ادرای و مالی فعالیت هستیم که این مهم مستلزم همدلی و مساعدت بخش های مرتبط واحد مشهد است.
در بعد خارج از دانشگاه نیز وجود مراکز تحقیقاتی متعدد و ذهنیتهای منفی از کارهای تحقیقاتی به سبب انجام پژوهشهای ضعیف، تقلیدی و کتابخانهای صرف، جلب نظر سازمانها، صنایع، کشاورزان، بهرهبرداران و تولیدکنندگان و کارفرمایان به سختی صورت میگیرد. با این حال به نظر ناظران بیرونی با وجود مقطع نامناسب اقتصادی، پژوهشکده در این بعد خوب عمل کرده است که بازتابها و بازخوردهای اجتماعی و رسانهای آن تا حدی گویای این شرایط است. پژوهشکده یک ظرفیت ملی و منطقه ای است بنابراین حمایت دستگاهها مثل معاونت علمی فناوری ریاست جمهوری و مرکز پژوهش های مجلس و به ویژه استانداری خراسان رضوی مورد انتظار است.
* و حرف آخر ...
معتقدیم در هر شرایطی محققان و فناوران این کشور، راهحلها و راهکارهای ارزش آفرین داشته و میتوانند جایگزینی مطمئن برای درآمدهای نفتی و خلأهای تکنولوژیک و اقتصادی بیافرینند. این پژوهشکده آغازکننده راهی است برای اشتراک و مدیریت دانش و فناوری برای ارائه الگوهای توسعهای در محیطهای خشک و تبیین طرحهای متناسب با اقلیم برای کنترل عوامل مخرب و قهری محیطی و هماهنگی با طبیعت و منابع مورد هجوم واقع شده و زخمخورده برای کاهش آسیبها و احیا و ارزشآفرینی از آن.
در این مسیر نیازمند همراهی درون سازمانی و برون سازمانی دستگاههای متولی خواهیم بود و به گرمی دست همه آنها را میفشاریم. در خاتمه از همکاری عوامل مدیریتی و کارشناسی دانشگاه آزاد اسلامی مشهد در سطوح مختلف برای اخذ مجوز و فعالیت به ویژه حمایتهای دکتر شیخالاسلامی رئیس واحد، تشکر میکنم.
انتهای پیام/