پاس‌کاری کارت‌های اعتباری 10 تا 50 میلیون تومانی میان‌ بانک‌ها

سهیلا گلی‌زاده، گروه اقتصادی خبرگزاری آنا: بر اساس اعلام بانک مرکزی سقف کارت‌های اعتباری خرید کالای ایرانی از 6 میلیون تومان به سقف 10 میلیون تومان افزایش یافت و قرار شد تا سقف بازپرداخت اقساط نیز بیش‌تر شود. این در حالی است که این بانک اعلام کرد از ابتدای مهر ماه نیز توزیع کارت‌های اعتباری جدید 10، 30 و 50 میلیون تومانی را برای استفاده‌کنندگان تسهیلات خرد بانکی ابلاغ می‌کند.

این کارت‌های اعتباری در قالب سه طرح کارت‌های برنزی (10 میلیون تومان)، کارت نقره ای(30 میلیون تومان) و کارت طلایی(50 میلیون تومان) اعطا می‌شوند و تفاوتشان با کارت‌های اعتباری خرید کالای ایرانی نیز این است که کارت‌های خرید کالای ایرانی تنها از طریق 3 بانک، به گروه‌های هدف خاص شامل بازنشستگان و فرهنگیان و آن هم تنها برای خرید کالاهای ایرانی از لیست اعلامی وزارت صنعت، معدن و تجارت تعلق می‌گیرد. اما کارت‌های اعتباری 10 تا 50 میلیون تومانی نه تنها شرط خرید کالای ایرانی را ندارد بلکه خرید خدمات از آن نیز مجاز می‌شود؛ کما اینکه همه افراد و متقاضیان نیز می‌توانند از آن بهره‌مند شوند و گروه هدف محدودی برای آن تعیین نشده است.

البته شرایطی برای اعطای این کارت‌ها نیز در نظر گرفته شده است که از آن دست می‌توان به تضامین مورد نیاز اشاره کرد و هر بانک شرایط خاص خود را دارد. به طور مثال یک بانک برای اعطای کارت اعتباری 10 میلیون تومانی خود یک ضامن و بانکی دیگر دو ضامن و یا موارد دیگر را لحاظ می‌کند. علاوه بر این بانک‌ها اولویت‌بندی متقاضیان برای دریافت این کارت‌های اعتباری را بر اساس اعتبارسنجی مشتری از حساب بانکی وی و توان او برای پرداخت اقساط مشخص می‌کنند که به هر مشتری کدام یک از کارت‌های برنزی، نقره‌ای و یا طلایی تعلق می‌گیرد.

این کارت‌های اعتباری جدید همانند مستر کارت و ویزا کارت در سایر کشورها عمل می‌کند که هر فرد می‌تواند در ابتدای ماه کالا و خدمات مورد نیاز خود را خریداری و سپس طی اقساط منعقد شده در قرارداد خود با بانک پرداخت کند و از آنجایی که نرخ سود پیش بینی شده برای آن 18 درصد با اقساط 12 تا 36 ماهه است، بنابراین پیش‌بینی می‌شود که استقبال از این کارت‌ها از سوی مردم مناسب باشد.

از سوی دیگر این کارت‌ها با هر بار پرداخت اقساط مجددا شارژ شده و دارنده کارت می‌تواند به اندازه اقساط پرداختی خود دوباره با آن خرید کند. البته مجموع میزان بدهی نباید از سقف اعتبار کارت بیشتر باشد. همچنین در کارت‌های اعتباری رنگی همانند کارت‌های خرید کالای ایرانی نیاز به ارایه فاکتور خرید به بانک نیست و بدین گونه از صدور فاکتورهای صوری نیز جلوگیری خواهد شد.

اما با توجه به اینکه حدود یک هفته از روزهای کاری مهرماه را پشت سر گذاشته‌ایم و دستوالعمل بانک مرکزی در این باره در بانک‌ها اجرایی نشده بنابراین به نظر می‌رسد که بانک‌ها رغبتی برای تبعیت از این دستورالعمل ندارند و این گونه است که داستان پس زدن ابلاغیه‌های دستوری بانک مرکزی از سوی بانک‌ها تکرار خواهد شد.

با وجود اینکه بانک ملی و بانک آینده با صدور اطلاعیه‌ای از آغاز توزیع کارت‌های اعتباری در شعب خود خبر داده‌اند اما با این حال مراجعه‌کنندگان نمی‌توانند دست پر برگردند. چرا که متصدیان شعبه اعلام می‌کنند هنوز ابلاغیه اجرایی بانک‌مرکزی در این باره به دستشان نرسیده است و این بدین معناست که فعلا خبری از توزیع کارت‌های اعتباری هم نخواهد بود.

از سوی دیگر آن طور که فرشاد حیدری معاون نظارتی بانک مرکزی خبر داده بود این کارت‌های اعتباری رنگی قرار بود مشکلات مشتریان بانکی را در دریافت تسهیلات و وام‌های خرد بانکی مانند وام خرید کالا، خودرو و جعاله مسکن رفع کند تا متقاضیان این وام از این پس بتوانند بدون طی کردن پروسه دریافت وام، نیاز خود به کالا و خدمات را از طریق این کارت‌های اعتباری رفع کنند. به عبارتی به علت محدود بودن انواع عقود قابل ارایه به مردم، بانک مرکزی به فکر رفع این مشکل با ارایه کارت‌های اعتباری 10 تا 50 میلیون تومانی افتاد اما به نظر می‌رسد شرایط دریافت این کارت‌ها در پاره‌ای از موارد به تبع سخت‌تر از شرایط دریافت وام‌های بانکی خواهد بود.

آن‌گونه که بانک ملت برای شرایط توزیع این کارت‌ها اعلام کرده، علاوه بر لزوم افتتاح حساب کوتاه‌مدت در این بانک، متقاضیان باید درخواست کتبی، وثیقه ملکی همراه با سند، ضمانت‌نامه معتبر به‌همراه فیش حقوقی فرد ضامن و... را نیز ارایه کنند.

با این حال اگر سنگ‌اندازی برخی بانک‌ها برای اعطای این کارت‌های اعتباری به مشتریان نیز عبور کنیم، باید دید که آیا این کارت‌ها اصلا توزیع خواهند شد یا خیر؟

با وجود این که تمامی بانک‌ها موظف به اعطای کارت‌های اعتباری رنگی به مشتریان خود هستند اما اغلب آنها در زمان مراجعه متقاضیان عنوان می‌کنند که هنوز دستورالعملی به دستشان نرسیده در حالی که بر اساس اعلام بانک مرکزی توزیع کارت‌‌های اعتباری 10 تا 50 میلیون تومانی باید رسما از نخستین روز ابتدای مهرماه کلید می‌خورد.

یکی از کارشناسان بانک اقتصاد نوین در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی آنا درباره زمان و شرایط توزیع کارت‌های اعتباری رنگی عنوان کرد که این بانک در لیست بانک‌های اعلامی بانک مرکزی نیست و قرار نیست کارتی در شعب آن توزیع شود.

یکی از کارشناسان بانک ملی نیز در این باره با تاکید بر اینکه کارت‌های اعتباری قرار است بر اساس بخشنامه بانک مرکزی توزیع شود، گفت: دستورالعمل ابلاغ شده، اما بخشنامه اجرایی آن هنوز نرسیده است و بدین ترتیب شرایط واگذاری کارت‌ها به متقاضیان مشخص نیست.

وی اظهار کرد که فعلا تضامین دریافتی از متقاضیان نیز مشخص نیست و اعلام آن به زمان پس از ابلاغ بخشنامه اجرایی بانک مرکزی موکول خواهد شد اما پیش‌بینی می‌شود که برای دریافت کارت‌ اعتباری برنزی با سقف 10 میلیون تومان در این بانک ضمانت یک ضامن کارمند رسمی و کارت اعتباری نقره‌ای تا سقف 30 میلیون تومان ضمانت 2 ضامن کارمند رسمی لحاظ شود.

روزهای مهرماه یکی پس از دیگری در حال سپری شدن است اما مشخص نیست که چه زمانی طول می‌کشد تا کارت‌های اعتباری 10 تا 50 میلیون تومانی به دست متقاضیان خرید کالا و خدمات برسد. سوالی که همچنان بی‌پاسخ مانده است.