فریدون جیرانی: عقل حکم می‌کرد «فروشنده» به اسکار برود

به گزارش گروه رسانه های دیگر خبرگزاری آنا، متن این یادداشت که در روزنامه فرهیختگان منتشر شده در ادامه می آید:

ما در شرایطی سابقه حضور در اسکار را در سال‌های گذشته داشته‌ایم که به واسطه پروسه تاریخی، شرایط مختلفی را گذرانده‌ایم. اگرچه حضور ما در اسکار به شکل مستمر هم نبوده است، کمااینکه ما چیزی حدود 16سال در اسکار حضور نیافتیم. به‌هرحال تصور می‌کنم اگر بخواهیم به تاریخچه حضور سینمای ایران در جایزه‌ای مثل اسکار اشاره کنیم، می‌توانیم از «دایره مینا» ساخته داریوش مهرجویی نام ببریم. تا پیش از آن ما در اسکار شرکت نداشتیم و بعد از وقفه‌ای که برای حضور ما برای شرکت دراین جایزه معتبر به وجود آمد، توانستیم با فیلم «بچه‌های آسمان» در اسکار حاضر شویم، فیلم خوبی بود و شایسته و بجا هم در اسکار انتخاب شد. بعد از آن درباره «جدایی نادر از سیمین» هم همین اتفاق افتاد، یعنی فیلم به واسطه درونمایه‌ای که داشت توانست با اقبال خوبی از سوی منتقدان و هیات آکادمی اسکار مواجه شود. ضمن اینکه در مقایسه با کشورهایی چون هند، ترکیه، مصر و... که کشورهای همجوار ما به شمار می‌روند، حضور پررنگ‌تر و موفقیت‌آمیزتری در اسکار داشته‌ایم. درمجموع به نسبت سال‌هایی که شرکت کرده‌ایم و به‌رغم اینکه کشوری بوده‌ایم که ارتباطاتش با جهان غرب در نوسان بوده، حضور ناموفقی در اسکار نداشته‌ایم. اتفاقا در برخی دوره‌ها هم خوب و موفق ظاهر شده‌ایم و به‌طور قطع در این دوره و دوره‌های آتی هم می‌توانیم پررنگ‌تر عمل کنیم. جایزه اسکار از اهمیت زیادی برخوردار است، چون نشان می‌دهد سینمای ایران به درجه مطلوبی دست یافته است. بنابراین معتقدم درمجموع حضور ناموفقی در اسکار نداشته‌ایم‌‌.معیارها برای فرستادن فیلم همیشه ثابت بوده‌اند، اولین و مهم‌ترین معیار هم این بوده است که پخش‌کننده خارجی فیلم چه قدرتی داشته باشد و چگونه می‌تواند فیلم را به جهان معرفی کند، بنابراین می‌توان گفت عامل اصلی و مهم پخش‌کننده است. پخش‌کننده خارجی هم معمولا روی فیلمی سرمایه‌گذاری می‌کند که یک: درونمایه آن فیلم جهانی باشد، دو: کارگردان و عوامل آن فیلم شناخته شده باشند و سوم اینکه عوامل و ساخت فیلم دارای استانداردهای جهانی باشند. معیار دیگر هم این بود که منتقدان خارجی چقدر نسبت به آن فیلم روی خوش نشان دهند.

در دوره‌ای که من جزء هیات انتخاب بودم، فیلم‌ها متفاوت بود. خاطرم هست در دوره‌ای که فیلم «یه حبه قند» را به‌عنوان نماینده ایران در اسکار انتخاب کردیم، فیلم می‌توانست به موفقیت‌های زیادی دست یابد، اما بعد مسائلی مثل تحریم کردن اسکار از سوی مدیران فرهنگی آن دوره پیش آمد که مانع از حضور فیلم در اسکار شد که به نظرم اشتباه بود، یعنی می‌توانستیم در آن دوره هم در اسکار حضور خوبی داشته باشیم. من پیش از آن‌که فیلم به‌عنوان نماینده ایران در اسکار انتخاب شود و هنوز گمانه‌زنی‌ها ادامه داشت، به این نکته اشاره کردم عقل سلیم حکم می‌کند «فروشنده» به‌عنوان نماینده ایران در اسکار معرفی شود. هرچند معتقدم فیلم‌هایی مثل «لانتوری» و «ناهید» هم از ظرفیتی برخوردار بودند که می‌شد روی آنها در اسکار کار کرد، چون هم «لانتوری» و هم «ناهید» هردو به لحاظ مضمونی می‌توانستند در اسکار شانس برنده‌شدن را داشته باشند. ولی همان‌طور که اشاره کردم عقل حکم می‌کرد «فروشنده» به اسکار برود، چون هم پخش‌کننده قوی و خوبی دارد و از طرفی، کارگردان آن سابقه حضور در دیگر جشنواره‌های معتبر جهانی را هم داشته است. البته زمانی که «فروشنده» به‌عنوان نماینده ایران در اسکار معرفی شد برخی به این مساله اشاره کردند که «ایستاده درغبار» هم به دلیل مولفه‌هایی که داشت می‌توانست به اسکار معرفی شود.

در سال‌های اخیر فیلم «بدرود بغداد» هم به‌عنوان نماینده ایران به اسکار معرفی شد که به نظرم در مقایسه با «ایستاده در غبار» فیلم خوبی نبود و «ایستاده درغبار» به لحاظ جهانی از زبان جهانی برخوردار است. ولی به‌هرحال چندان که گفتم «فروشنده» برای نمایندگی در اسکار امتیازات زیادی دارد.