غلام شاه‌قنبری صدایی تکرار نشدنی است/تکریم قنبری تکریم موسیقی است

به گزارش گروه فرهنگی آنا و به نقل از روابط عمومی فرهنگ سرای ارسباران ، دکتر نورالله مرادی دبیر برگزاری این مراسم ،شهرام گیل آبادی رییس مرکز ارتباطات و اموربین الملل شهرداری تهران ، دکتر اردشیر صالح پور پژوهشگرتاریخ وفرهنگ، طیبی مشاور استاندارتهران منصوره ثابت زاده پژوهشگر و گردآورنده بیش از 30 آلبوم موسیقی فولکور ، دکتر محسن سلیمانی رییس فرهنگ سرای ارسباران و جمعی از اهالی فرهنگ وهنر در این مراسم حضور داشتند.

مرادی ضمن قدردانی از تلاش مجمع خیرین فرهنگی در برگزاری این همایش گفت: این مجمع قریب به یکسال است که فعالیت خود را در حوزه فرهنگ آغاز و تجهیز کتابخانه در روستاهای فاقد کتابخانه در شهرستان های کوهرنگ و اندیکا برخی از فعالیت های این مجمع است.

به گفته مرادی فرهنگ اقوام ایرانی یکی ازدغدغه های ما است و همواره تلاش می کنیم افرادی که در حوزه اقوام فعالیت دارند شناخته شوند ما همان دغدغه ای را که برای غلامشاه قنبری داریم برای محمد اسفندیار لیلی نواز خطه سیستان بلوچستان هم داریم چرا که قدردانی از این عزیزان را قدردانی از ساحت فرهنگی کشور می دانیم.

مرادی با اشاره به اینکه ما باید شخصیت های فرهنگی را زمانی که در قید حیات هستند ارج نهیم در خصوص شکل گیری این مراسم توضیح داد: مدت ها مشغول نگارش کتابی در حوزه بلال های بختیاری بودم که یکی از رفرنس های من کارهای استاد قنبری با آن صدای اساطیری شان بود و هرلحظه که صدای او را گوش می دادم به یک کشف جدید می رسیدم که لایه های پنهان و قصه های خاص تک بیت ها را برایم تداعی می کرد و اینکه روزی به اشتباه از یکی از شبکه های اجتماعی خبر فوت ایشان را خواندم و من با پیگیری های زیاد با او که سرحال در اصفهان بسر می برد صحبت کردم و این مراسم را برنامه ریزی کردیم.

مرادی در خاتمه صحبت هایش گوش سپاری مجدد به بلال های استاد قنبری را پیشنهاد و تاکید کرد: برخی از این بلال ها صدها روایت و قصه دارد و در باره هر واژه که دریایی از معرفت مردمان زاگرس نشین است می توان کتابی نوشت.

وی با قدردانی از 60 سال تلاش بی وقفه استاد قنبری و تشویق یک دقیقه ای این خواننده پیشکسوت با آرزوی اینکه این مراسم برای دیگر پیشکسوتان که در حوزه فرهنگ بختیاری فعالیت می کنند باید تکرا شود صحنه را ترک کرد.

در ادامه دکتر اردشیر صالح پور استاد دانشگاه و پژوهشگر گفت : هویت و حیات دوباره بختیاری مدیون و مرهون موسیقی است ، پیش از این از مقام و جایگاه موسیقی بسیار سخن گفته شده و تقویمش از لالایی تا گوراست . وی موسیقی را به مثابه هویت دانست و آن را از شاخصه های فرهنگی برشمرد که 4 شاخصه (زبان، تاریخ، ملیت،جغرافیا ) را با خودهمراه دارد.

وی در ادامه افزود: شکست ها و تلخ کامی های سیاسی بختیاری که در دو سده اخیر به رقم همه قابلیت های تاریخی خود موجب حرمان ها وگسستگی های اجتماعی و فرهنگی شده بود ، بار سنگین جبران آن را بر دوش اهالی موسیقی انداخت. آری موسیقی در ایل بختیاری برایم خاطره انگیز است، این قوم به مقوله موسیقی توجه ویژه ای داشته که می توان موسیقی این خطه را به 4 قسمت ( ترانه ، حماسه ، عاشقانه ها و کارترانه ( ترانه های کاربردی ) تقسیم‌بندی کرد.

وی در ادامه خاطر نشان کرد: هرگز بختیاری را بدون دنگ ( نمایش وموسیقی ) و دونگ (سکوت) ندیدم .چوپان به کوه ، دالو به خانه ، برزگر به درو ، بی بی (همنوایی و شعرسرایی در سوگ ) همه وهمه نغمه گرو نعمه سراید و اینها همه میراث فرهنگی ایل هستند(آواها ونواها- فرهنگ ناملموس)که باید زیاد و حفظ شوند.

وی با اشاره به آشفتگی های ساختار ایلی و عدم وجود فرهنگستان ها و گسست اعتبار فرهنگی دراین خطه گفت : آخرین سروده های بختیاری به شکل سنتی به سال 1332 می رسد زمانی که با ورود تکنولوژی حتی زندگی عشیره ای و قبیله ای هم دچار تغییرشده بود . در همین زمان غلام شاه قنبری کاستی را که شماره 11 برروی آن بود را به بازار عرضه کرد. ترانه مریم که بعداز انقلاب تنها ترانه به شکل سنتی بود .

این پژوهشگر فرهنگ تاکید کرد: در ایل بختیاری هر هنگام رویداد و واقعه ای رخ می داد چه شکست و چه پیروزی در بر داشت، اهالی هنر به شکل سنتی در یک سیاه چادر در یک ایل گرد هم می آمدند و هرکدام یک بیت می گفتند ، بیت ها نقد یا اصلاح می شد سپس آهنگ شعر را می نواختند که معمولا از صداهای طبیعی مانند آبشار الهام می گرفتند . در واقع شعر ها به صورت جمعی و مشترک گفته می شد و هر بیت در یک هارمونی نامی به خود می گرفت . این روش شعرگویی خود جزئی از کهن الگوهای فرهنگ ایرانی به شمار می رود.

وی در خاتمه تاکید کرد: مقام هایی که استاد قنبری می داند حتی در خوانندگان و ردیف خوانان کمتر دیده می شود و این حافظ بزرگ فرهنگ موسیقی بختیار در اصالت خود ماند و اگر نبود موسیقی بختیاری به این شکل حفظ نمی شد.

منصوره ثابت گردآورنده 30 آلبوم موسیقی که بخشی از آوازهای غلام شاه قنبری در آنها به چشم می خورد به عنوان سخنران دراین مراسم گفت : کار گردآوری و ثبت رقص ها و بازی های آیینی کشور را بعداز انقلاب شروع کردم سال 70 به خطه بختیاری رسیدم و درد اواخر دهه 70 حیران از طبیعت زیبا و مردم آنجا سه سال برای جمع آوری موسیقی بختیاری با کمک معاونت هنری سازمان فرهنگی هنری شهرداری تهران و حتی کوچ با ایل عشایر از زیر کوه های الیگودرز تا خوزستان و مطالعه یکساله ادبیات ایل بختیار و کتاب های ایرانی و خارجی در این خصوص گذراندم . در این سفرها استاد مجید کیانی در شناخت اصیل ها ی هنر موسیقی مرا یاری کردند.

طیبی مشاور استان دار تهران و مدیر عامل سازمان همیاری های شهرداری تهران در این مراسم ضمن خیرمقدم به حاضرین و میزبانان مجلس غلام شاه قنبری را افتخارآفرین قوم بختیاری خطاب و گفت : اگر ما در آرامش و آسایش کامل بسر بردیم، غلام شاه در آن کوه و کمر ، سرما و سختی ها با رنج و تلاش و هنرش فرهنگ مارا حفظ کرد.

مشاور استان دار تهران در ادامه افزود : همانطور که فردوسی شعائر مارا به فرهنگ اصیل اسلامی پیوند زد و اگر او نبود شور و فرهنگ پارسی اصالت نمی یافت؛ غلامشاه قنبری هم در قوم بختیاری نقشی کمتر از فردوسی نداشت . او فرهنگ ایرانی را با هنرش پاسداشت.

در ادامه شهرام گیل آبادی رییس ارتباطات و امور بین الملل شهرداری تهران ضمن تاکید بر ارزش موسیقی گفت : اگر هیچ نداشته باشیم فقط موسیقی داشته باشیم مارا برای جاودانگی بس است . وی تاکید کرد: یادمان باشد که موسیقی فقط دستاویز قوم من برای نیایش است ، دستاویز چهره زاگرس برای زمزمه های عاشقانه است ،دستاویز قومی است که فقط خدا برایش مهم است.

مشاورشهردارتهران در ادامه افزود: تکریم غلامشاه قنبری تکریم موسیقی است همان موسیقی ای که از لحظه به دنیا آمدن تاگور باماست.

شاهنامه خوانی نوربخش احمدزاده واجرای قطعاتی توسط غلامشاه قنبری بخش دیگری از این مراسم بود.

در خاتمه مراسم لوح سپاسی با حضور شهرام گیل آبادی ، محسن سلیمانی، نورالله مرادی و اردشیر صالح پور به غلام شاه قنبری اهدا شد.