اردوغان آماده است تا حضور بشار اسد در قدرت را بپذیرد

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا به نقل از نیویورک تایمز، در حالی که اردوغان مدت‌هاست اصرار بر رفتن اسد دارد، دستاوردهای روسیه در میدان نبرد با پشتیبانی ایران، احتمالا معادلات را تغییر داده است.

دیدار اردوغان از روسیه که اولین سفر خارجی وی پس از کودتای نافرجام ماه گذشته است، از این جهت نمادی محسوب می‌شود که روابط ترکیه با ایالات متحده و اتحادیه اروپا به میزان قابل توجهی به سردی گراییده است.

این احساس در ترکیه در حال تعمیق است که متحدان غربی این کشور در جریان کودتا، آزمون خوبی را پس نداده‌اند. مقامات ترکیه از اینکه پایتخت‌های غربی روی برکناری ده‌ها هزار نفر از افسران ارتش، کارمندان دولت و روزنامه‌نگاران تمرکز کرده‌اند، ناامید و سرخورده شده‌اند.

پس از آنکه واشنگتن هیچ نشانه‌ای از تمایل به استرداد فتح‌الله گولن، متهم اصلی برنامه‌ریزی کودتا از خود نشان نداد، حرکتی ضدآمریکایی در ترکیه شکل گرفته است.

نشست اردوغان و پوتین در سن پترزبورگ از برخی جنبه‌ها یک تحول مهم به شمار می‌رود، به خصوص از این جهت که مسکو و آنکارا در پایان ماه می (اواسط خرداد) به جنگ لفظی پایان داده‌اند.

اما کرملین که هیچگاه هیچ فرصتی را برای بهره‌برداری از شکاف های ایجادشده در میان متحدان ناتو از دست نمی‌دهد، از زمان کودتا بارها حمایت خود را از دولت اردوغان اعلام داشته است.

روابط روسیه با غرب با ضمیمه‌سازی کریمه در سال 2014 و حمله به شرق اوکراین به سردی گراییده و هنوز هم بهبود نیافته است.

بنابراین هر دو رئیس‌جمهوری می‌خواهند نشان دهند که آنها دوستان دیگری نیز به جز غرب دارند.

ولادیمیر فرولوف، ستون نویس مجله اینترنتی سلون روسیه در این باره گفت: «هر دوی آنها می‌خواهند به شرکای دیگرشان نشان دهند که آنها منزوی نیستند، آنها گزینه‌هایی دارند و می‌خواهند با شرکای غیر غربی‌شان تعامل کنند.... ما شاهد حرکات نمادین و ژست‌های زیادی خواهیم بود، اما نتایج ملموس و ویژه‌ای به دست نخواهد امد.»

اما فارغ از اهمیت نمادین این دیدار، هر دوی این سیاستمداران نیاز شدیدی به کاهش تنش‌ها بر سر موضوع سوریه دارند. اردوغان همواره خواهان کناره‌گیری اسد از قدرت بوده و روسیه حمایت نظامی فراوانی را برای حفظ وی در قدرت به کار گرفته است.

فرولوف افزود: «محتوایی‌ترین موضوعی که ممکن است آنها در موردش سخن بگویند، موضوع سوریه خواهد بود... برای مهندسی کردن یک راه حل سیاسی که موجب تامین منافع هر دو طرف شود.»

گام هایی وجود دارد که هر دو طرف می‌توانند برای کمک به تثبیت اوضاع در سوریه بردارند. اردوغان می‌خواهد روسیه حمایت خود را از کردها کاهش دهد و بمباران‌ها در امتداد مرز این کشور که موجب سوق دادن پناهجویان به سمت خاک ترکیه می شود، کمتر شود.

مسکو هم می‌خواهد ترکیه مرزهای خود را بیشتر کنترل کند و جلوی سرازیر شدن شورشیان به داخل خاک سوریه را بگیرد. روسیه به طور ویژه نگران سازمان‌های شورشی‌ای است که قادر به اعمال فشار بر دمشق و حمله به منطقه اطراف لاذقیه هستند؛ جایی که پایگاه هوایی اصلی روسیه در آن مستقر است.

ابراهیم کالین، سخنگوی اردوغان اخیرا در مصاحبه با خبرگزاری رسمی روسیه (تاس) گفت: «ما می‌خواهیم با امید بیشتری به آینده نگاه کنیم... ما می‌خواهیم با همکاری روسیه روند انتقال سیاسی در سوریه در زودترین زمان ممکن تسهیل شود.»

بسیاری از مشکلات ترکیه از شکست سیاست خارجی این کشور در موضوع سوریه نشات می‌گیرد. این کشور سال‌ها از گروه‌های اسلام‌گرای افراطی مخالف اسد پشیبانی کرده است.

اما این اقدام نتیجه معکوس داشته و حاصل آن ورود هزاران پناهجو به خاک ترکیه، حملات داعش و قدرت گرفتن شبه‌نظامیان کرد در شمال سوریه بوده است که دارای روابطی با پیکارجویان کرد در ترکیه هستند. به اعتقاد تحلیلگران این عوامل ترکیه را به سمت تجدیدنظر در موضعش در خصوص لزوم برکناری اسد برای برقراری صلح در سوریه سوق داده است.

سولی اوزل، ستون‌نویس ترک و استاد دانشگاه غدیر هاس در استانبول گفت: «اگر ترکیه شروع به عقب‌نشینی از موضوع قبلی خود در خصوص سوریه کند، یک مشکل بزرگ برطرف خواهد شد.»

با این حال، کالین همچنان بر موضع رسمی ترکیه اصرار داشته و گفته است: «تا زمانی که بشار اسد در قدرت حضور دارد، سخن گفتن از انتقال سیاسی در سوریه غیرممکن است.»