تفاهم هسته‌ای لوزان؛ نقطه عطف دیپلماسی ایرانی

مقطع تاریخی مهمی برای کشورپدید آمد. دوم آوریل ۲۰۱۵ ازآن حوادثی است که زین پس به نقطه عطف رخداد‌ها تبدیل خواهدشد. این تفاهم راه ده ساله برای تحقق خواب‌های شوم دشمنان ما به ویژه اسرائیل خبیث را بسته و خواهد بست. همه به خاطر داریم که حدود دو ونیم سال پیش لابی صهیونیستی در کنگره آمریکا که امروز هم عمده‌ترین مخالف توافق است، بودجه ایجاد مناقشه در آذربایجان و خوزستان و بلوچستان را تصویب کرد.

تصور کنید فرایند ماجراجویی وکاغذ پاره نامیدن قطعنامه‌ها ادامه پیدا می‌کرد و داعش نیز امروز به نزدیکی مرزهای ما رسیده بود، چه می‌شد.یا تروریست‌های بلوچستان با ادامه روند مناسبات نابخردانه با مقامات مذهبی بلوچ تقویت می‌شدند. چه در انتظارمان بود. البته که ما در برابر تجاوز‌ها و خیانت‌ها ساکت نمی‌نشستیم، اما بی‌تردید هزینه‌ای به مراتب سنگین‌تر در انتظارمان بود.

نکته‌ایی که باید به آن توجه کنیم اینکه دیپلماسی موفق ما در برابر ۵+۱ بدون رشادت و شجاعت فرزندان این دیار در سوریه و عراق ابتر می‌ماند. به دیگر سخن این دو رفتار مکمل حضور ما در عرصه‌های منطقه‌ایی وجهانی بوده‌اند. بی‌دلیل نیست که عربستان و اسرائیل که هردو روی اقدامات ایران، اقدامات و سیاست‌های آنان را در بسیاری عرصه‌ها از جمله در عراق و سوریه ناکام گذارده است، به این شدت عصبی‌اند.

ما در لوزان ۲۰۱۵ عزتمندانه حضور یافتیم. یکی از محققان برجسته تاریخ معاصر ایران در نوشته‌ای باعنوان «این لوزان تا آن لوزان» به کنفرانس لوزان بعد از جنگ جهانی اول اشاره کرده‌اند. در آن نوشته از مناسبات عزتمندانه با جهان سخن به میان آمده است. توضیح اینکه در کنفرانس لوزان در ۱۹۲۳ کسی حتی به سخنان هیات ایرانی گوش نداد چه رسد به مذاکره!

بدیهی است که بعد از این توافق به یک‌باره وفور نعمت نمی‌شود وچرخ اقتصاد با رشد ۸% به گردش در نخواهد آمد. متن تفاهم نیز شاید با برخی توقعات ماهم جور درنیاید اما هنر دیپلماسی اخیر هنر دفع شربوده است. شری عظیم که نمونه عراقی و لیبیایی و... آن پیش چشم ماست.

مردم ایران که دعایش را بدرقه راه محمد جواد ظریف و همراهانش کرده بود، امروز خداقوتی به اندازه بزرگی و عظمتش تقدیم آنان می‌کند.

* پژوهشگر تاریخ و مدیر کل ارتباطات فرهنگی و نشریات دانشگاه آزاد اسلامی