شرکت دانشبنیان ایرانی که پوست چاپ میکند
به گزارش خبرگزاری آنا؛ در لابراتوارهای پیشرفته جهان، جایی که مرزهای علم پزشکی هر روز جابهجا میشود، دستگاههایی کار میکنند که نه فلز یا پلاستیک، که زندگی میسازند. این دستگاهها «چاپگرهای سهبعدی زیستی» یا «بایوپرینتر» نام دارند. آنها انقلابی خاموش در مهندسی بافت و پزشکی بازساختی بهپا کردهاند، اما این فناوری پیشرفته دیگر تنها در انحصار چند کشور محدود نیست و اکنون نام یک شرکت ایرانی نیز در کنار سازندگان جهانی این فناوری میدرخشد.
بایوپرینتر در اصل یک چاپگر سهبعدی بسیار تخصصییافته است که به جای مواد پلیمری رایج، از «مواد زیستی» یا اصطلاحا جوهر زیستی استفاده میکند. این مواد میتوانند شامل هیدروژلهای حامل سلولهای زنده، داربستهای زیستتخریبپذیر یا فاکتورهای رشد باشد. دستگاه با دقتی در حد میکرون، این مواد را لایهبهلایه بر روی هم رسوب میدهد تا در نهایت ساختاری سهبعدی و کاملاً شبیهسازیشده به یک بافت زنده، مانند پوست، غضروف یا حتی قطعاتی از اندامهای پیچیده، ایجاد کند.
بایوپرینتر ایرانی با مکانیزم نیوماتیک، بافتهای زنده را لایهبهلایه چاپ میکند
کاربردهای این فناوری، گستره وسیعی از تحقیقات پایه تا بالین را در بر میگیرد. در صنعت داروسازی، از بافتهای تولیدشده توسط بایوپرینتر به عنوان مدلهای واقعیتر برای آزمایش سمیت و اثربخشی داروهای جدید استفاده میشود. در پژوهشهای سرطانشناسی، محققان میتوانند تومورهای مصنوعی را در آزمایشگاه پرینت کنند و مکانیسم پیشروی سرطان و پاسخ آن به درمانها را دقیقتر مطالعه نمایند. اما آیندهای درخشانتر، در حوزه پزشکی شخصیشده و پیوند نهفته است. تصور کنید که برای ترمیم آسیب غضروف زانوی یک بیمار، نیازی به جراحیهای تهاجمی یا پیوند از دهنده نباشد، بلکه با استفاده از سلولهای خود بیمار، غضروف جدیدی در آزمایشگاه «چاپ» شده است و برای پیوند آماده باشد، یا در موارد سوختگیهای شدید، به جای کشت طولانیمدت پوست، لایههای جدید پوستی به سرعت تولید شوند.
حضور و بومیسازی این فناوری در ایران، بیش از هر چیز یک خودکفایی استراتژیک در حوزه سلامت و فناوریهای هایتک محسوب میشود. تا پیش از این، محققان و مراکز تحقیقاتی کشور برای دسترسی به چنین دستگاههایی با موانع جدی از جمله تحریمها، هزینههای گزاف خرید و نگهداری که اغلب هزینه آن به ارزهای خارجی است و محدودیت در پشتیبانی فنی مواجه بودند. تولید داخلی بایوپرینتر، این حلقه مفقوده را تکمیل میکند. این امر نه تنها دستمحققان را برای انجام پروژههای پیشرفته در حوزه سلولهای بنیادی، مهندسی بافت و پزشکی بازساختی باز میگذارد، بلکه امکان آموزش نیروهای متخصص در این عرصه نوظهور را نیز فراهم میسازد. این شرکت دانشبنیان نشان داده است که قادر است دستگاههایی با کیفیت قابل رقابت در سطح جهانی تولید کند، بهگونهای که در یک مرجع معتبر علمی بینالمللی مرتبط با دانشگاه هاروارد نیز به عنوان یکی از تولیدکنندگان این فناوری معرفی شده است.
این دستگاه چاپگر میتواند پوست، غضروف و حتی تومورهای مصنوعی را با دقت میکرونی تولید کند
اکنون این سؤال مطرح است که این مسیر چالشبرانگیز چگونه در ایران طی شده است و چشمانداز این فناوری در بازارهای داخلی و بینالمللی چیست؟ در همین راستا، با محمداحسان غیاثوند، مدیرعامل شرکت دانشبنیان «این شرکت دانشبنیان»، به گفتوگو نشستیم.
غیاثوند، در گفتوگو با خبرنگار آناتک بیان کرد: «شرکت ما فعالیت رسمی خود را از ابتدای سال ۱۳۹۸ آغاز کرد و از همان ابتدا تاکنون، دانشبنیان بودهایم. در این مدت به صورت تخصصی بر روی طراحی و تولید دستگاههای چاپگر سهبعدی زیستی یا همان بایوپرینتر فعالیت داریم که یکی از شاخههای پرینت سهبعدی است و در زمینه پزشکی کاربرد دارد. کار اصلی این دستگاه، تولید بافتهای مصنوعی برای کاربردهای تحقیقاتی و بالینی، هم به صورت تحقیقاتی و هم برای استفاده در بدن بیمار است.»
وی در خصوص پیشینه شکلگیری شرکت افزود: «استارتآپ ما پیش از ثبت شرکت، از دل یکی از پژوهشکدههای دانشگاه صنعتی شریف به نام «ICTIC» پدید آمد. پس از توسعه نمونه اولیه محصول که به سفارش معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری تولید شد و با تکمیل این نمونه و احساس نیاز در بازار، شرکت را به طور رسمی ثبت کردیم و از سال ۹۸ فعالیت رسمی خود را آغاز کردیم.»
غیاثوند درباره ارتباط با دانشگاه گفت: «ارتباط ما با دانشگاه در ابتدا برای شکلگیری تیم بود. پس از آن، در جذب افراد به تیم نیز این ارتباط مؤثر بود. وجود این فناوری و این بستر در دانشگاه، قطعاً در جذب نیرو و در نهایت در شکلگیری این فناوری و محصول تأثیرگذار بود. آن سالهای ابتدایی بر توسعه متمرکز بودیم و بیشتر روی R&Dتمرکز داشتیم، اما اکنون تمرکز اصلی بر فروش، بهویژه فروش خارجی است؛ زیرا ما اولین شرکتی در ایران هستیم که این محصول را با مکانیزم نیوماتیک و به صورت تجاری تولید میکند و تجربه صادراتی و فروش به خارج از کشور را نیز دارد.»
کیفیت بافتهای ساختهشده توسط بایوپرینتر ایرانی قابل رقابت با نمونههای جهانی است
مدیرعامل این شرکت دانشبنیان در تشریح مزیت رقابتی در بازارهای جهانی بیان کرد: «در مرحله اول، در بازار خارجی مزیت رقابتی ما بر قیمت است و با توجه به اینکه هزینههایمان ریالی است، میتوانیم مانور خوبی روی قیمت تمامشده و قیمت فروش خود بدهیم. در مرحله بعد، کیفیت محصولات تولیدشده توسط دستگاه، یعنی بافتهایی که دستگاه تولید میکند، کاملاً قابل رقابت و مقایسه با نمونههای خارجی است؛ بهطوریکه در مقالهای که از طریق ژورنالی معتبر منتشر و در دانشگاه هاروارد نوشته شد، نام شرکت ما در لیست شرکتهای تولیدکننده بایوپرینتر در دنیا آورده شد و در غرب آسیا و خاورمیانه هم نام شرکت ما به عنوان سازنده دستگاه بایوپرینتر ذکر شده بود. با مشاهده بازار و ظرفیت آن، کاملاً قابلیت تغییر تیراژ تولید، میزان تولید و ورود به بازارهای دیگر را نیز داریم.»
وی درباره حمایتهای مؤثر عنوان کرد: «بارزترین حمایت، حمایتی است که در نمایشگاهها انجام میشود. به این صورت که دستگاه ما، چون در بالاترین سطح فناوری (سطح یک) قرار دارد، خصوصاً در نمایشگاه امسال که افزایشی هم داشته، ۴۵ درصد حمایت از جانب معاونت علمی ریاست جمهور دریافت میکند. این امر خریداران داخلی، که عمدتاً دانشگاهها، دانشگاههای علوم پزشکی و سایر دانشگاههای دولتی هستند را ترغیب میکند که از این محصول استفاده کرده و از شرکت ما خرید کنند؛ چرا که بخش قابل توجهی از مبلغ دستگاه توسط معاونت علمی پشتیبانی و حمایت میشود.»
غیاثوند در پاسخ به پرسشی درباره تأثیر ارتباط با دانشگاه بر تأمین نیروی انسانی متخصص گفت: «قطعاً اگر دسترسی ما به نیروهای انسانی مورد نیاز راحتتر میبود، این مسیر ارتباطگیری سریعتر طی میشد و ما به عنوان بازارکار، بیشتر و راحتتر با نیروهای انسانی که نیازمند این بازار هستند، آشنا میشدیم. به عنوان مثال، اگر در زمینهای مانند برنامهنویسی یا طراحی مدار نیاز به نیرو داشته باشیم، باید در پلتفرمهای مختلف به دنبال نیروی متخصص بگردیم. اگر این ارتباط با دانشگاه، ارتباط تنگاتنگی بود و ما میتوانستیم نیازهای خود را مستقیم به دانشگاه اعلام کنیم و دانشگاه برای ما تأمین کند، قطعاً تأثیرگذار بود.»
وی در پایان با چشمانداز سالهای پیشروی شرکت، اظهار کرد: « اکنون تنها شرکتی در ایران هستیم که این محصول را صادر میکند با اینحال در حال ورود جدیتر به بازار خارجی هستیم و انشالله بتوانیم با افزایش تولید در داخل و ورود جدی به بازار خارجی، این محصول را در سطح بینالمللی توسعه دهیم.»
انتهای پیام/
