مقاومت ملی؛ از مفهوم تا عمل

چرا تقویت «مقاومت ملی» بدون رفع زخم‌های داخلی محکوم به شکست است؟

چرا تقویت «مقاومت ملی» بدون رفع زخم‌های داخلی محکوم به شکست است؟
سخنان اخیر دبیرشورای عالی امنیت ملی درباره ضرورت تقویت مفهوم «مقاومت ملی» در نشستی با جمعی از صاحب‌نظران علوم انسانی، بحث کهنه، اما همیشه تازه‌ای را دوباره بر سر زبان‌ها انداخت: چگونه می‌توان مقاومت ملی را از یک شعار به واقعیتی عینی تبدیل کرد؟

علی اکبر حسینی مجد، کارشناس مسائل سیاسی در یادداشت اختصاصی برای سرویس جامعه خبرگزاری آنا نوشت: مقاومت ملی، نه صرفاً یک انگاره ذهنی که نخبگان سیاسی آن را طراحی کنند، بلکه خصلتی است که در بستر تاریخی و فرهنگی ملت‌ها شکل می‌گیرد. تجربه ایران و جهان نشان می‌دهد هرجا این مفهوم بر پایه‌های استوار استقرار یافته، توانسته در برابر بحران‌ها ایستادگی کند؛ اما هرجا صرفاً به ابزاری تبلیغاتی تبدیل شده، با اولین فشار فرو ریخته است.

درس جنگ دوازده روزه

ملموس‌ترین نمونه این نوع مقاومت در ایران معاصر، جنگ دوازده روزه اخیر بود. اما واقعیت تلخ این است که بدون فهم دقیق ریشه‌های پیدایش و مکانیزم‌های استمرار چنین پدیده‌ای، نمی‌توان انتظار تکرار موفق آن را داشت. دشمن نیز این را می‌داند؛ اگر در مقاومت مسلحانه به اهداف خود نرسد، پلان بعدی‌اش درهم‌شکستن همین روحیه مقاومت از درون است.

امروز، بدیهی‌ترین راهکار برای ساخت آینده‌ای امن، تقویت مقاومت در مقیاس ملی است. در مقابل، بی‌توجهی به ابعاد این مفهوم ارزشمند می‌تواند زمینه‌ساز بن‌بست‌های خطرناکی شود.

تقویت هویت تمدنی؛ ستون اول مقاومت

مهم‌ترین بُعد مقاومت ملی، تقویت هویت تمدنی است. اگر علاقه و تعریف مشترکی میان ایرانیان شکل نگیرد، یا اگر منافع گروهی بر منافع جمعی ارجحیت یابد، نمی‌توان انتظار داشت که مقاومت ملی ریشه دار و پایدار باشد.

واقعیت آن است که نقشه فرهنگی ایران، فراتر از مرز‌های جغرافیایی امروز، ظرفیتی عظیم برای تقویت سیاست همدلی و مقاومت ملی فراهم می‌آورد. این سرمایه تاریخی و فرهنگی، اگر به‌درستی بازشناخته و بازتعریف شود، می‌تواند محور اتحاد ملی قرار گیرد.

زخم‌های داخلی؛ دشمن اصلی مقاومت

اما واقعیت این است که هیچ مقاومت ملی‌ای نمی‌تواند در کنار زخم‌های عمیق داخلی پایدار بماند. اگر دستگاه نظارتی در برابر فساد کوتاهی کند، اگر دولت اراده‌ای برای حل بحران‌های اقتصادی در حوزه تولید و معیشت نداشته باشد، اگر نارضایتی اجتماعی افزایش یابد، هیچ شعار مقاومتی نمی‌تواند جای عمل را بگیرد.

مقام معظم رهبری در تحلیل شکل‌گیری اعتراضاتی که مقاومت ملی را آسیب می‌زنند، با صراحت فرمودند: «این‌جوری نیست که ما هیچ اشکالی نداریم، فقط دشمن خارجی است که دارد [مشکل ایجاد می‌کند]؛ نه، مگس روی زخم می‌نشیند؛ زخم را خوب کنید، زخم را نگذارید به‌وجود بیاید. ما اگر مشکل داخلی نداشته باشیم، نه این شبکه‌ها می‌توانند اثر بگذارند، نه آمریکا می‌تواند هیچ غلطی بکند.»

مقاومت ملی، زمانی معنا پیدا می‌کند که از درون جامعه برخیزد. این مقاومت نیازمند دو ستون اساسی است: هویت تمدنی مشترک و درمان زخم‌های داخلی. بدون این دو، هر گفتمانی درباره مقاومت ملی، محکوم به شکست خواهد بود.

انتهای پیام/

ارسال نظر
گوشتیران
قالیشویی ادیب
رسپینا