باز شدن مسیر تولید داروهای ارزانتر و سبزتر
پژوهشگران «موسسه تحقیقاتی محصولات زیستی جنگلی دانشگاه مین» (FBRI)، موفق به توسعه روشی پایدار برای تولید یک ماده کلیدی در طیف وسیعی از داروها شدهاند که میتواند به طور قابل توجهی هزینههای تولید دارو را کاهش دهد و به کاهش قیمت داروهای نسخهای کمک کند.
برخی از گرانترین داروها، داروهایی هستند که دارای «مرکز کایرال» هستند؛ ویژگیای که در آن یک مولکول نمیتواند با تصویر آینهای خودش همپوشانی داشته باشد، مانند دست راست و چپ. این ویژگی میتواند بر اثرات زیستی دارو مانند کارایی، عوارض جانبی و متابولیسم تاثیر بگذارد. قیمت بالای این داروها عمدتا به دلیل هزینه زیاد تولید اجزای سازنده آنهاست که فرایندهای سنتز و خالصسازی پیچیدهای دارند.
در مطالعهای که به تازگی در مجله علمی «کِم» (Chem) منتشر شده، پژوهشگران موسسه تحقیقاتی محصولات زیستی جنگلی یک فرآیند جدید و مقرون به صرفه برای تولید یکی از این اجزای اصلی، (S)-۳-هیدروکسی-γ-بوتیرولاکتون (HBL)، از گلوکز معرفی کردهاند که این ماده را با غلظت و بازدهی بالا تولید میکند.
«HBL»؛ مادهای حیاتی در تولید داروهای مهم
بر اساس این پژوهش، HBL یک ترکیب کایرال است که در سنتز داروهای حیاتی همچون استاتینها (گروهی از داروهای کاهنده کلسترول خون)، آنتیبیوتیکها و مهارکنندههای HIV کاربرد دارد. از آنجا که گلوکز میتواند از هر ماده اولیه «لیگنوسلولزی» (نوعی زیستتوده) مانند تراشههای چوب، خاک اره، شاخههای درخت یا سایر زیستتودههای چوبی بدست آید، این فرایند راه را برای تولید پایدار HBL هموار میکند و احتمال تولید دیگر محصولات مصرفی مهم را نیز فراهم میسازد.
پتانسیل استفاده از سایر قندهای چوبی
«توماس شوارتز» (Thomas Schwartz)، معاون پژوهشی موسسه تحقیقاتی محصولات زیستی جنگلی و استاد کالج مهندسی و کامپیوتر مین و از نویسندگان اصلی این مقاله میگوید: «اگر از دیگر انواع قندهای چوبی مانند زایلوز استفاده کنیم که محصول جانبی بلااستفاده در صنعت تولید کاغذ است، انتظار داریم بتوانیم مواد شیمیایی و اجزای سازنده جدیدی تولید کنیم؛ مانند محصولات پاککننده سبز یا پلاستیکهای جدید قابل بازیافت و تجدیدپذیر.»
پیشرفت نسبت به روشهای پیشین
وزارت انرژی آمریکا پیشتر HBL را به عنوان پیشمادهای ارزشمند برای تولید طیف وسیعی از مواد شیمیایی و پلاستیکها شناسایی کرده بود. تلاشهای قبلی برای تولید پایدار HBL با مشکلاتی مانند خطرات ایمنی، ناکارآمدی یا هزینهبر بودن روبهرو شده بودند.
کاهش ۶۰ درصدی هزینهها و مزایای زیستمحیطی
شوارتز میافزاید: «فرایندهای رقیب یا بازدهی کمی دارند یا از مواد اولیه خطرناک استفاده میکنند یا به طور کلی به خاطر شیوه تولید انتخاب شده و تولید کم، پرهزینه هستند. فرایندهای تجاری موجود گران هستند؛ چراکه باید مرکز کایرال را به مولکول اضافه کنید، چیزی که به طور طبیعی در اغلب فراوردههای پتروشیمی وجود ندارد.»
این روش جدید نه تنها باعث کاهش چشمگیر گازهای گلخانهای میشود بلکه هزینههای تولید را نسبت به روشهای موجود که از مواد اولیه مشتقشده از نفت استفاده میکنند، بیش از ۶۰ درصد کاهش میدهد. همچنین میتواند مواد شیمیایی تجاری مهمی مانند «اسید گلیکولیک» (GA) را نیز تولید کند که فرصتهای اقتصادی بیشتری را ایجاد میکند.
گلیکولیک اسید (Glycolic Acid) یک «اسید آلفا هیدروکسی» (AHA) است که به طور طبیعی در نیشکر یافت میشود. این ماده در محصولات مراقبت پوستی استفاده میشود.
این گزارش با استفاده از مطلب منتشر شده در وبسایت «ساینس دیلی» (Scince Daily) تهیه شده است.
انتهای پیام/
