از پوسیدگی تا پریودنتال؛ زنگ خطر سلامت دهان در ایران

به گزارش آنا؛ تحقیقات علمی گسترده‌ای نشان داده‌اند که سلامت دهان و دندان با بسیاری از بیماری‌های بدن ارتباط مستقیم دارد. بهداشت ضعیف دهان و دندان می‌تواند منجر به التهاب لثه  و بیماری پریودنتال شود که این شرایط می‌توانند بر سلامت عمومی بدن تأثیر منفی داشته باشد. مطالعات نشان داده‌اند که باکتری‌های ناشی از بیماری لثه می‌توانند وارد جریان خون شده و باعث التهاب در رگ‌های خونی شوند. همچنین برخی تحقیقات ارتباط بین خرابی دندان و افزایش خطر بیماری‌های عروق کرونر را تأیید کرده‌اند.

همچنین کارهای تحقیقاتی گسترده‌ای در دنیا نشان می‌دهد سلامت دهان و دندان با دیابت، زایمان زودرس و وزن کم نوزاد هنگام تولد، بیماری‌های تنفسی، آرتریت روماتوئید (RA)، آلزایمر و بیماری‌های کلیوی رابطه مستقیمی دارد، در دنیا تحقیقات همچنان در حال بررسی مکانیسم‌های دقیق این ارتباطات هستند، اما شواهد موجود به‌وضوح نشان می‌دهند که سلامت دهان بخش مهمی از سلامت عمومی بدن است و مراقبت از دندان‌ها به شکل قابل توجهی در سلامت عمومی بدن تاثیر دارد و می‌توان مراقبت از دندان‌ها را مراقبت از سلامت تمام بدن دانست.

زهرا قربانی مدیرکل سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت در گفت‌و‌گو با خبرنگار آنا بابیان اینکه گزارش‌های اخیر نشان می‌دهد، شاخص‌های سلامت دندان در ایران نگران‌کننده به نظر می‌رسد، گفت: متأسفانه آمار‌ها نشان می‌دهد در چند دهه اخیر، وضعیت سلامت دهان و دندان در کشور با بدتر شده است. 

وی افزود: تغییر الگوی تغذیه، مصرف بالای مواد قندی و تأثیرات منفی دوران کرونا از عوامل اصلی این رنو نزولی هستند. در حال حاضر کودکان ۶ ساله به‌طور میانگین ۵ تا ۶ دندان شیری پوسیده دارند و با ورود به مدرسه و در سن ۱۲ سالگی، با وجود تازه رویش دادن دندان‌های دائمی، دو دندان پوسیده در این گروه سنی مشاهده می‌شود. 

قربانی تشریح کرد: آمار‌ها نشان می‌دهد بیش از ۸۰ درصد کودکان پوسیدگی دندان را تجربه می‌کنند، این روند تا ۴۵ سالگی ادامه دارد به شکلی که افراد میان‌سال به‌طور میانگین ۱۳ دندان پوسیده، کشیده شده و پرشده دارند، همچنین در کشور ما ۵۰ درصد افراد در سنین پیری فاقد دندان طبیعی هستند، که این آمار واقعاً نگران‌کننده است.

وی ادامه داد: با توجه به هزینه‌های بالای درمان‌ها سیاست وزارت بهداشت پیشگیری از ابتلا به بیماری‌های دهان و دندان است. بسیاری از کشور‌های دنیا با پرداختن به مقوله پیشگیری توانسته‌اند وضعیت سلامت دندان‌های افراد جامعه را بهتر از کشور ما کنترل کنند.

هزینه‌های بالای راه‌اندازی مطب برای پزشکان پس از ۶ سال تحصیل

مدیرکل سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت گفت: خدمات دندانپزشکی نه‌تنها در کشور ما بلکه در سراسر جهان گران است، اما این خدمات در ایران نسبت به کشور‌های توسعه‌یافته، قیمت‌ها مناسب‌تر است. بااین‌حال، چندین عامل در گرانی خدمات دندانپزشکی نقش دارند که خرید و نگهداری از تجهیزات پیشرفته و گران‌قیمت مانند یونیت‌های دندانپزشکی ازجمله این بالا بودن هزینه‌ها است. 

قربانی گفت: مواد مصرفی باکیفیت که باید در محیط دهان مقاومت بالایی داشته باشند، قیمت بالای نیرو و متخصصین دندانپزشکی به دلیل طولانی بودن دوره تحصیل دندان‌پزشکان (حداقل ۶ سال) و هزینه‌های جانبی مانند اجاره یا خرید مطب از دیگر دلایل بالا بودن خدمات دندان‌پزشکی است. 

وی در خصوص دغدغه‌های اصلی دندان‌پزشکان در کشور گفت: این متخصصین تازه‌وارد پس از پایان دوره تحصیلی خود با چالش‌های جدی روبه‌رو ازجمله هزینه بالای راه‌اندازی مطب که به میلیارد‌ها تومان می‌رسد و کاهش مراجعات مردم به دلیل مشکلات اقتصادی روبه‌رو هستند. علاوه بر این عدم توزیع نامتوازن دندان‌پزشکان در سطح کشور یکی دیگر از چالش‌های این حوزه است به‌طوری‌که در مناطق محروم، دسترسی به خدمات دندانپزشکی محدود است. 

مدیرکل سلامت دهان و دندان وزارت بهداشت بابیان اینکه در سال‌های اخیر، تب درمان‌های زیبایی دندان افزایش‌یافته است، گفت: متأسفانه برخی افراد بدون نیاز واقعی، به سمت درمان‌های زیبایی مانند لمینت یا کامپوزیت می‌روند. توصیه ما این است که اولویت با درمان‌های ضروری باشد و اگر فردی قصد انجام کار‌های زیبایی دارد، حتماً با مشورت دندانپزشک متخصص و با انتخاب روش‌های کم‌خطر این کار را انجام دهد. 

پتانسیل کشور در توریسم دندانپزشکی 

وی افزود: ایران به دلیل کیفیت مناسب خدمات و قیمت‌های مقرون‌به‌صرفه می‌تواند مقصد خوبی برای بیماران خارجی باشد. البته این موضوع نیازمند برنامه‌ریزی دقیق‌تر درزمینهٔ خدمات مشاوره از راه دور و تسهیل فرآیند درمان برای بیماران بین‌المللی است. 

قربانی گفت: فنّاوری‌هایی مانند هوش مصنوعی در تشخیص بیماری‌ها، استفاده از اسکنر‌های دیجیتال به‌جای قالب‌گیری سنتی و روش‌های پیشرفته پروتز و ارتودنسی تحول بزرگی در این حوزه ایجاد کرده‌اند. اما باید توجه داشت که این فناوری‌ها ممکن است هزینه‌ها را افزایش دهند، بنابراین باید با برنامه‌ریزی صحیح از آنها استفاده کرد