«عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد»؛ روایتی از پیشرفت‌های چشمگیر ایران در دوران خودکفایی

خبرگزاری آنا ـ حسین بوذری؛ قطع رابطه سیاسی ایران با آمریکا در پی انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ نه‌تنها به تغییرات اساسی در سیاست داخلی و خارجی کشور منجر شد، بلکه تأثیر عمیق و گسترده‌ای بر ابعاد مختلف زندگی مردم به‌خصوص در استان‌های مختلف کشور ازجمله استان‌های محروم داشت.

در گزارش زیر به بررسی تأثیر اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و دینی این قطع رابطه در ۲۰ فروردین‌ ۱۳۵۹ بر پیشرفت استان‌های ایران پرداخته و به تحلیل مزیت‌ها و چالش‌های ناشی از آن خواهیم پرداخت.

تأثیر اقتصادی

تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی

قطع روابط دیپلماتیک با آمریکای جنایتکار به تحریم‌های اقتصادی منجر شد که از اوایل دهه ۱۹۸۰ آغاز شد و همچنان ادامه دارد، این تحریم‌ها به‌خصوص در حوزه نفت و بانکداری بر اقتصاد کشور تأثیر  گذاشت.

کاهش صادرات نفت: درآمدهای نفتی که منبع اصلی درآمد دولت ایران بود به شدت کاهش یافت. براساس آمارها، صادرات نفت ایران در سال ۱۳۹۰ به حدود ۲,۵ میلیون بشکه در روز رسید، اما با آغاز تحریم‌ها، این رقم به کمتر از ۳۰۰ هزار بشکه در روز کاهش یافت.

مشکلات در تأمین کالاهای اساسی: تحریم‌ها موجب شد که واردات کالاهای اساسی مانند دارو و مواد غذایی دچار مشکل شود و مردم در تأمین نیازهای اولیه خود با چالش مواجه شوند.

عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد ...

در مقابل اما قطع رابطه سیاسی آمریکا با ایران، مزایای بسیار مهم برای جمهوری اسلامی به دنبال داشت و ایران اسلامی در بسیاری از موقعیت‌های اقتصادی و سیاسی نقش‌آفرین و به قدرت برتر منطقه‌ای تبدیل شد.

حرکت به سمت خودکفایی

با وجود مشکلات ناشی از تحریم‌ها، برخی استان‌ها به سمت تولید داخلی و خودکفایی حرکت کردند و این موضوع به‌خصوص در استان‌های خوزستان، اصفهان و فارس مشهود بود.

توسعه صنایع داخلی: با قطع رابطه سیاسی آمریکا با ایران، استان خوزستان با توجه به منابع غنی نفت و گاز، توانست صنایع پتروشیمی و نفتی خود را توسعه دهد. همچنین، استان اصفهان با توجه به زیرساخت‌های موجود، به یکی از قطب‌های صنعتی کشور تبدیل شد.

کاهش وابستگی به واردات: سال‌های اخیر، ایران به سمت تولید محصولات کشاورزی و صنعتی خود حرکت کرده، به عنوان مثال، تولید گندم در کشور از ۸ میلیون تُن در سال ۱۳۹۰ به بیش از ۱۲ میلیون تُن در سال ۱۴۰۰ افزایش یافته است.

اشتغال‌زایی و توسعه مناطق

تحولاتی که در پی قطع رابطه سیاسی آمریکا، ایران اسلامی با تحریم‌ها و تلاش برای خودکفایی به وجود آورد، به اشتغال‌زایی در استان‌های مختلف منجر شد، به‌خصوص در استان‌های محروم، این موضوع به کاهش نرخ بیکاری کمک زیادی کرد.

ایجاد مشاغل جدید: با توسعه صنایع کوچک و متوسط در استان‌های مختلف، مشاغل جدیدی ایجاد شده است و براساس آمارها، نرخ بیکاری در استان‌های فارس و خراسان‌رضوی در سال‌های اخیر به شکل قابل‌توجهی کاهش یافته است.

توسعه روستایی: با توجه به نیاز به تأمین کالاهای اساسی، روستاها به سمت تولید محصولات کشاورزی و دامی حرکت کرده و این امر به توسعه اقتصادی روستاها کمک کرده است.

تأثیر سیاسی

تقویت استقلال سیاسی

قطع رابطه با آمریکا به تقویت احساس استقلال در جامعه ایران اسلامی منجر شد و این احساس به‌خصوص در جوانان و نخبگان سیاسی استان‌ها نمود پیدا کرد.

مشارکت سیاسی: در انتخابات‌های اخیر، مشارکت سیاسی در استان‌های مختلف به‌خصوص در مناطق مرزی و محروم افزایش یافته است، به عنوان مثال، در انتخابات مجلس شورای اسلامی در سال ۱۴۰۰، استان‌های سیستان و بلوچستان و کردستان شاهد افزایش ۱۵ درصدی مشارکت بودند.

شکل‌گیری هویت ملی

قطع رابطه با آمریکا و تبلیغات منفی علیه این کشور موجب شکل‌گیری هویت ملی و احساس همبستگی در ایران اسلامی شده و این هویت ملی به‌خصوص در استان‌های مرزی مانند سیستان و بلوچستان و کردستان تقویت شد.

تشدید تظاهرات ضداستکباری و ضدآمریکایی ـ ضدصهیونیستی: سال‌های اخیر، تظاهرات ضداستکباری و ضدآمریکایی ـ ضدصهیونیستی مردمی در تمامی استان‌ها و شهرهای کشور در برابر تهدیدات خارجی شکل گرفته و این تظاهرات به تقویت هویت ملی و حمایت از ارزش‌های اسلامی و انقلابی کمک کرده‌اند.

تأثیر فرهنگی

گسترش فرهنگ اسلامی

قطع رابطه با آمریکای جنایتکار به ترویج و گسترش فرهنگ اسلامی و دینی در استان‌های مختلف کمک کرد.

افزایش فعالیت‌های مذهبی و گسترش معنویت در سراسر استان‌ها: بسیاری از استان‌ها به سمت برگزاری مراسم‌ مذهبی و جشنواره‌های فرهنگی روی آوردند، به عنوان مثال، استان‌های خراسان و قم به‌عنوان قطب‌های مذهبی کشور، برگزاری مراسم‌ مذهبی و فرهنگی را با رونق بیشتری ادامه داده‌اند.

توجه به تولیدات فرهنگی داخلی

با محدودیت‌های ناشی از قطع رابطه، تولیدات فرهنگی داخلی از جمله فیلم، موسیقی و ادبیات، رونق بیشتری یافته‌اند.

فیلم‌های ایرانی: سینمای ایران در سال‌های اخیر موفق به کسب جوایز بین‌المللی شده و این نشان‌دهنده توانایی فرهنگی ایران در برابر فشارهای خارجی است، به‌عنوان مثال فیلم »جدایی نادر از سیمین» به کارگردانی اصغر فرهادی در سال ۲۰۱۲ جایزه اسکار بهترین فیلم خارجی را دریافت کرد.

تشکیل نهادهای فرهنگی

در پاسخ به تهدید فرهنگی خارجی، نهادهای فرهنگی و هنری در استان‌های مختلف شکل گرفته‌اند که به ترویج فرهنگ ایرانی و اسلامی کمک می‌کنند.

جشنواره‌های فرهنگی: برگزاری جشنواره‌های فرهنگی و هنری در استان‌های مختلف به‌خصوص استان‌های جنوبی و غربی، به ترویج فرهنگ ایرانی و جذب جوانان کمک کرده است.

تأثیر دینی

تقویت پیوندهای دینی

قطع رابطه با آمریکا موجب تقویت پیوندهای دینی و مذهبی و همبستگی بیشتر میان مردم در استان‌های مختلف کشور شده است.

گسترش فعالیت‌های مذهبی: بسیاری از استان‌ها به سمت ایجاد نهادهای اجتماعی و فرهنگی مذهبی حرکت و به ترویج آموزه‌های دینی و ارزش‌های اسلامی کمک کرد‌ه‌اند و این نهادها در استان‌های مانند مازندران و گلستان موفق به جذب جوانان و افزایش فعالیت‌های اجتماعی و فرهنگی شده‌اند.

افزایش بیشتر سطح آگاهی

فعالیت‌های دینی و مذهبی به افزایش سطح آگاهی مردم درباره مسائل دینی و اجتماعی کمک کرده است.

برگزاری کلاس‌های آموزشی: برگزاری کلاس‌های آموزشی در مساجد و مراکز دینی و حسینیه‌ها به تقویت آگاهی دینی و اجتماعی جوانان کمک کرده و این کلاس‌ها به‌خصوص در استان‌های محروم و مرزی با استقبال خوبی روبرو شده‌اند.

تقویت معنویت در جامعه

با توجه به چالش‌های ناشی از تحریم‌ها و مشکلات اقتصادی، مردم به سمت ارزش‌های معنوی و دینی روی آورده‌اند.

توجه به اخلاق و معنویت: سال‌های اخیر، توجه به اخلاق و معنویت در جامعه افزایش یافته و این موضوع به کاهش آسیب‌های اجتماعی کمک کرده است.

در نهایت قطع رابطه سیاسی ایران با آمریکا تأثیر متعددی بر پیشرفت اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و دینی مردم استان‌های کشور داشته و این تأثیر موجب تقویت خودباوری و استقلال ملی در جامعه ایرانی شده است.

با وجود چالش‌های موجود، مردم ایران به‌خصوص در استان‌های مختلف نشان دادند که می‌توانند با تکیه بر ظرفیت‌های داخلی و فرهنگ غنی خود، به سمت پیشرفت و خودکفایی حرکت کنند.

تقویت صنایع داخلی برکت قطع رابطه آمریکا با ایران بوده و در این زمینه به پیشرفت‌های شگرفی دست پیدا کرده‌ایم، البته دولت باید به تقویت بیشتر صنایع داخلی و حمایت از تولیدکنندگان محلی بپردازد تا وابستگی به واردات کاهش شدیدی یابد.

توسعه برنامه‌های آموزشی: برگزاری برنامه‌های آموزشی و فرهنگی در استان‌های مختلف به افزایش آگاهی مردم و تقویت هویت ملی کمک خواهد کرد.

ایجاد فرصت‌های شغلی: با توجه به نیاز به اشتغال‌زایی در استان‌های مختلف، دولت باید به توسعه برنامه‌های اشتغال‌زایی و حمایت از کسب و کارهای کوچک و متوسط توجه کند.

تقویت پیوندهای دینی و فرهنگی: حمایت از نهادهای دینی و فرهنگی به ترویج فرهنگ اسلامی و ایرانی کمک خواهد کرد و می‌تواند به تقویت همبستگی اجتماعی منجر شود.

در نهایت، این موضوع نشان‌دهنده قدرت و استقامت مردم ایران در برابر فشارهای خارجی و همچنین تأکید بر اصول استقلال و خودکفایی در عرصه‌های مختلف است.