تدابیر دانشگاهی برای حل ۳ مسئله در کردستان؛ اجرای ۱۶ طرح پژوهشی با رویکرد رفع مشکل

خبرگزاری آنا؛ تحولات فناوری به‌ویژه در حوزه هوش مصنوعی، امروزه نه‌تنها یک ضرورت؛ بلکه یک الزام برای حضور مؤثر دانشگاه آزاد اسلامی در عرصه علمی و صنعتی کشور است. همان‌طور که دکتر طهرانچی رئیس این دانشگاه تأکید کرده است برای همراهی با جریان‌های ملی دانش و جلوگیری از حذف شدن، باید گام‌های جدی در مسیر توسعه دانش و فناوری از سوی واحدهای دانشگاهی برداشته شود.

در همین راستا دانشگاه آزاد اسلامی استان کردستان و واحد سنندج اقدامات متعددی انجام داده و برنامه‌های ویژه‌ای برای آینده تدوین کرده که کیوان شافعی رئیس این واحد دانشگاهی در تشریح این برنامه‌ها و دیگر فعالیت‌های واحد سنندج در حوزه‌های مختلف با آنا گفت‌وگو کرده است که در ادامه خواهیم خواند.

آنا: دکتر طهرانچی در نشست شورای دانشگاه در قم(بهمن و اسفند ۱۴۰۳) تأکید کرد که هم در حوزه‌های دانشی و هم در حوزه‌های فناوری نیازمند تحول هستیم و باید با فناوری‌های نوین به‌ویژه هوش مصنوعی حرکت کنیم و با جریان ملی دانش همراه شویم تا حذف نشویم؛ بفرمایید در این حوزه‌ها در واحد متبوعتان چه فعالیت‌هایی صورت گرفته و برنامه شما برای سال جاری در حوزه فناوری به‌خصوص هوش مصنوعی چیست؟

شافعی: با توجه به اینکه مأموریت دانشکده هوش مصنوعی، فناوری‌های اجتماعی و پیشرفته «یادگیری هوشمند» تعریف شده در این راستا نشست‌ها و سمینار‌هایی برگزار شده که ازجمله می‌توان سمینار «آموزش ریاضی: راهکار‌ها و چالش‌ها با رویکرد هوش مصنوعی» برای معرفی فناوری‌های نوین، سمینار «بررسی چالش‌های آموزش فیزیک در دبیرستان و دانشگاه» در راستای مأموریت دانشکده‌های استان و نشست تخصصی «عصر داده و هوش مصنوعی» برای بررسی روند‌های نوین در این حوزه را ذکر کرد.

ایجاد بستر‌های مهارتی و فناورانه از دیگر اقدامات واحد دانشگاهی سنندج در راستای حوزه فناوری بوده که راه‌اندازی «آکادمی فناوران بیرکار» با هدف تقویت مهارت‌های دانشجویان، برگزاری رویداد‌های فصلی مهارت‌محور و ایجاد فرصت‌های درآمدزایی برای واحد دانشگاهی، درآمدزایی دانشکده از محل آزمایشگاه‌ها و کارگاه رباتیک، برگزاری دوره‌ها و کارگاه‌های تخصصی برای اعضای هیئت‌علمی و دانشجویان به‌ویژه دانشجویان تحصیلات تکمیلی، شامل کارگاه «هوش مصنوعی مولد»، کارگاه «آشنایی با مدل‌های زبانی بزرگ و کاربرد آنها در آموزش» و دوره «یادگیری ماشین با پایتون» ازجمله این اقدامات بوده است.

به‌روزرسانی و نوآوری در سرفصل‌های آموزشی با ارائه دروس جدید متناسب با نیاز‌های فناوری روز مانند محاسبات کوانتومی، الگوریتم‌های گراف و الگوریتم‌های بهینه‌سازی، برگزاری جلسات دروس در فضای کارگاهی در رشته‌های مهندسی صنایع و مهندسی کامپیوتر برای ایجاد ارتباط عملی بین تئوری و صنعت و در راستای برگزاری دروس عرصه به‌روزرسانی دستور کار آزمایشگاه‌ها و انعقاد تفاهم‌نامه با سازمان‌ها و شرکت‌های مختلف و برگزاری نشست‌های تخصصی با آنها برای هم‌افزایی علمی و صنعتی از دیگر اقدامات این واحد دانشگاهی در راستای حوزه فناوری بوده که می‌توان نام برد.

راه‌اندازی «آزمایشگاه علوم داده و هوش مصنوعی» به‌عنوان مرکز تخصصی برای پژوهش‌های پیشرفته و اجرای پروژه‌های عملی، توسعه و تولید محتوا‌های جدید برای سامانه «کاتب» توسط اعضای هیئت علمی به منظور ارائه منابع علمی مدرن و به‌روز، ایجاد همکاری‌های مشترک بین دانشکده‌های مختلف برای اجرای پژوهش‌های بین‌رشته‌ای و تحقق مأموریت‌های تعریف‌شده برای دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج و برگزاری دوره‌های آموزشی برای استادان و دانشجویان در راستای تقویت دانش عملی و مهارت‌های مورد نیاز بازار کار ازجمله برنامه‌های این واحد دانشگاهی در سال جاری برای توسعه فناوری به‌ویژه در حوزه هوش مصنوعی خواهد بود.

برگزاری رویداد‌های مشترک بین گروه‌های آموزشی و پژوهشی برای بهبود کیفیت پژوهش‌ها و آموزش‌های ارائه‌شده، ساماندهی کارآموزی‌ها و هدایت آنها به سمت مهارت‌آموزی، ایجاد برنامه‌های هدفمند برای کارآموزی‌ها و تطبیق آنها با نیاز‌های صنعت و فناوری روز، برگزاری نشست‌ها و رویداد‌های علمی فصلی، طراحی و اجرای نشست‌ها و کنفرانس‌های فصلی متناسب با مأموریت‌های تعریف‌شده برای دانشکده‌ها با تمرکز بر جدیدترین روند‌های فناوری از دیگر برنامه‌های دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج برای توسعه فناوری، به‌ویژه در حوزه هوش مصنوعی در سال ۱۴۰۴ است.

آنچه در سال‌های اخیر در دانشگاه آزاد اسلامی واحد سنندج انجام شده، فقط گام‌های ابتدایی در مسیر تحول پایدار در حوزه فناوری و هوش مصنوعی است. برگزاری سمینار‌های تخصصی، ایجاد بستر‌های مهارت‌محور، توسعه دروس جدید، راه‌اندازی آکادمی فناوران، و گسترش همکاری‌های صنعتی، همگی نشان‌دهنده حرکت جدی در این مسیر هستند. در برنامه‌های آتی، تلاش خواهیم کرد که با ایجاد زیرساخت‌های آزمایشگاهی، تولید محتوای علمی، تقویت ارتباطات بین‌رشته‌ای و توسعه مهارت‌آموزی نقش پررنگ‌تری در جریان ملی دانش و فناوری ایفا کنیم و سهم بیشتری در تحولات علمی کشور داشته باشیم.

آنا: به‌عنوان دانشگاه حل مسئله تاکنون چه مشکلی از مشکلات منطقه در این راستا توسط دانشگاه متبوع شما شناسایی و حل شده و چه برنامه و طرح‌هایی برای حل مسائل موجود در دستور کار دارید؟

شافعی: در راستای اجرایی سازی مؤثر سند تحول و تعالی دانشگاه و حرکت به سوی دانشگاه‌های حساس به مسائل و مشکلات جامعه پیرامونی، موارد ذیل به‌عنوان مهم‌ترین مسائل توسط هسته‌های فکری پیاده‌سازی سند در استان شناسایی و در دستور کار دانشگاه آزاد استان قرار دارد:

مسئله ۱: کمبود درمانگاه و تخت‌های بیمارستانی در مناطق حاشیه‌ای و کم برخوردار شهر سنندج

راه‌حل) راه‌اندازی پلی کلینیک درمانی در شهرک بعثت سنندج به‌عنوان یکی از محلات حاشیه شهر سنندج
اهداف طرح:
- ایجاد بستر مناسب برای استفاده بهینه از فضا‌های دانشگاه
- ایجاد بستر مناسب برای توسعه رشته‌های دانشگاهی در حوزهٔ علوم پزشکی
- صرفه‌جویی در برخی هزینه‌های آموزشی (هزینه‌های پرداختی برای کارآموزی‌ها به دانشگاه علوم پزشکی)
استفاده بهینه از سرمایه‌های کارکنانی موجود در دانشگاه
این طرح دارای مصوبه بیستمین جلسه هیئت امنای استان مورخ ۲۴/۵/۱۴۰۲ است و موافقت اصولی راه‌اندازی آن از دانشگاه علوم پزشکی کردستان اخذ شده است.

مسئله ۲: مشکلات واردات مشتقات نفتی در مرز باشماق مریوان و معطلی طولانی‌مدت تانکر‌های حامل مواد نفتی در مرز مذکور جهت انطباق با معیار‌های استاندارد

راه‌حل) طبق آمار رسمی گمرک، روزانه بیش از ۲۰۰ تانکر حامل مشتقات نفتی از مرز باشماق وارد کشور می‌شود و انطباق محموله‌ها با معیار‌های استاندارد کشور به کندی انجام می‌شود. واحد سنندج در راستای حل این مشکل به راه‌اندازی آزمایشگاه استاندارد مشتقات نفتی با همکاری اداره کل استاندارد استان اقدام کرده است.

اکنون مجوز راه‌اندازی آزمایشگاه از معاونت تحقیقات و فناوری دانشگاه اخذ و تفاهم‌نامه‌ای با اداره کل استاندارد منعقد شده است. برای تأمین اعتبار لازم هم از صندوق پژوهش و فناوری دانشگاه درخواست کمک شده که مراتب در آن حوزه ذیل بررسی است.

مسئله ۳: نادیده گرفتن ظرفیت‌های ناشی از همجواری با اقلیم کردستان عراق در استان

راه‌حل) ایجاد بستر همکاری مؤثر با مهم‌ترین دانشگاه‌های اقلیم برای جذب دانشجوی بین‌الملل و راه‌اندازی گروه‌های آموزشی در رشته‌های تقاضامحور در دانشگاه‌های اقلیم

برای تحقق این امر رئیس دانشگاه آزاد اسلامی استان به همراه هیئتی متشکل از روسای دانشگاه‌های آزاد اسلامی استان آذربایجان غربی و استان آذربایجان شرقی در سفر به کشور عراق اهدافی مانند ملاقات با وزیر علوم اقلیم کردستان عراق و رایزنی و حل دغدغه‌های فی‌مابین در راستای رفع موانع جذب دانشجو از این اقلیم، ملاقات با مشاور و معاون وزیر آموزش و پرورش اقلیم کردستان در راستای برگزاری دوره‌های کوتاه‌مدت آموزشی و مهارتی، مذاکره و امضای تفاهم‌نامه‌های مشترک با دانشگاه‌های اقلیم کردستان عراق و بررسی امکانات به‌منظور برگزاری دوره‌های آموزش زبان فارسی را در دنبال کرده است.

جمعاً ۱۶ طرح پژوهشی با رویکرد حل مسئله با ادارات و ارگان‌ها ازجمله: استانداری استان کردستان، اداره کل ورزش و جوانان استان کردستان، اداره کل زندان‌های استان کردستان، سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی، شرکت بین‌المللی نصر، آموزش و پرورش، شرکت شهرک‌های صنعتی کردستان، شرکت بین‌الملل نصر کردستان با هزینه ۱۳ میلیارد و ۸۳۷ میلیون و ۵۰۰ هزار ریال در حال انجام است.

آنا: برنامه‌ها و اولویت‌های سال جاری دانشگاه را تشریح و بفرمایید اولویت اصلی دانشگاه چه خواهد بود؟

شافعی: سند تحول و تعالی دانشگاه به‌عنوان برنامه عملیاتی ۵ ساله دانشگاه بر سه محور راهبردی استوار بوده که این سه محور راهبردی، به‌عنوان چارچوب مفهومی و چشم‌انداز کلان دانشگاه بر تربیت نیروی انسانی توانمند، پاسخگویی به نیاز‌های اجتماعی و اقتصادی، ایجاد پایداری و بهره‌وری در ساختار سازمانی متمرکز است.

برای تحقق این محور‌های راهبردی، ۱۰ بسته کاری به‌عنوان برنامه‌های عملیاتی تعریف شده‌اند که هر یک از آنها، محور‌های راهبردی را در حوزه‌های اجرایی به اقداماتی قابل اندازه‌گیری و پایش‌پذیر تبدیل می‌کنند؛ بنابراین عملیاتی کردن مؤثر این بسته‌های کاری در استان با درنظرگرفتن شرایط خاص حاکم بر زیست‌بوم دانشگاه اولویت اصلی دانشگاه آزاد اسلامی استان در سال ۱۴۰۴ است.

آنا: چنانچه برنامه ویژه و خاصی در حال اجرا و یا در دستور کار دارید تشریح فرمایید.

شافعی: راه‌اندازی آزمایشگاه استاندارد مشتقات نفتی در مرز باشماق مریوان به‌عنوان یک کلان پروژه منطبق بر سند تحول و تعالی دانشگاه از برنامه‌های ویژه دانشگاه آزاد استان کردستان بوده است؛ راه‌اندازی اقامتگاه گردشگری با ۱۰۰ تختخواب در ساختمان بلااستفاده دانشگاه آزاد واحد مریوان با حمایت شرکت تگتاپ و یا با جذب سرمایه‌گذار مناسب از دیگر برنامه‌های ویژه دانشگاه آزاد اسلامی استان کردستان است.

 اقدام مؤثر در راستای مأموریت‌های یک‌ساله دانشکده‌های موضوعی واحد سنندج نیز به‌عنوان یک برنامه ویژه در دستور کار بوده است، همچنین طراحی سامانه یکپارچه کتابخانه‌های دانشگاه آزاد اسلامی کشور (طراحی دمو – اخذ موافقت کمیسیون معاملات مرکزی دانشگاه - در مرحله عقد قرارداد) و برگزاری رویداد عصر امید تخصصی گردشگری و صنایع‌دستی و تبدیل به احسن املاک و زمین‌های دانشگاه و راه‌اندازی گلخانه ۵۰۰۰ مترمربعی  دانشگاه آزاد واحد قروه از دیگر برنامه‌های مهم این استان است.

آنا: دستاورد‌های ویژه و شاخص دانشگاه در سال گذشته را تشریح کنید.

شافعی: انعقاد طرح‌های پژوهشی ملی به ارزش بیش از ۹۰ میلیارد ریال، افتتاح فاز یک مجموعه ورزشی جدید واحد مریوان شامل زمین چمن استاندارد فوتبال، اخذ مجوز راه‌اندازی آزمایشگاه استاندارد مشتقات نفتی، احیای شیلات و گاوداری در واحد سنندج و ارتقای رتبه تحولی تمام واحد‌های استان در رتبه‌بندی ۲۶ گانه معمول توسط دفتر برنامه و بودجه دانشگاه از مهم‌ترین دستاورد‌های دانشگاه آزاد اسلامی استان کردستان در سال گذشته است.