۱۶/ اسفند /۱۴۰۳
09:45 13 / 11 /1403

بین زمان و فضا ارتباطی تنگاتنگ وجود دارد

بین زمان و فضا ارتباطی تنگاتنگ وجود دارد
در دنیای پیچیده فیزیک مدرن تأثیرات گرانش بر زمان موضوعی چالش‌برانگیز است. با بررسی پدیده اتساع زمان گرانشی و کاربرد‌های آن در فناوری‌های روزمره مانند جی‌پی‌اس، به فهم بهتری از کیهان و قوانین حاکم بر آن دست می‌یابیم. 

به گزارش خبرگزاری آنا، بر اساس نظریه نسبیت عام اینشتین، زمان در میدان‌های گرانشی قوی‌تر به آرامی حرکت می‌کند، پدیده‌ای که به آن اتساع زمان گرانشی  می‌گویند. این مفهوم به ما نشان می‌دهد که در نزدیکی اجرام سنگین، مانند زمین، زمان نسبت به مکان‌های با گرانش ضعیف‌تر، کندتر می‌گذرد.

از این روی زمان در سطوح مختلف زمین متفاوت است. برای مثال، زمان در سطح زمین، نسبت به زمان در ارتفاع بالاتر کندتر حرکت می‌کند. این تفاوت ممکن است بسیار جزئی باشد، اما با استفاده از ابزار‌های دقیق قابل اندازه‌گیری است. آزمایش‌های مختلفی، از جمله آزمایش هافل-کیتینگ (Hafele–Keating experiment)، این پدیده را تأیید کرده‌اند. در این آزمایش، ساعت‌های اتمی در چند پرواز تجاری دور دنیا قرار گرفتندو تحقیقات نشان داد ساعت‌هایی که در ارتفاع بالاتری بودند، سریع‌تر از ساعت‌هایی که در سطح زمین بودند، پیش رفتند.

اثر اتساع زمان گرانشی حتی در فواصل بسیار کوچک نیز قابل مشاهده است. به عنوان مثال، یک ساعت اتمی جدید توانسته است کاهش زمان را در فاصله‌ای به اندازه حدود یک میلی‌متر اندازه‌گیری کند. این یافته‌ها برای نظریه‌های علمی که جنبه کاربردی دارند مانند سیستم موقعیت‌یابی جهانی (GPS) نیز اهمیت دارد. در سیستم GPS، ساعت‌های موجود در ماهواره‌ها باید با توجه به اثر اتساع زمان گرانشی تنظیم شوند تا موقعیت‌یابی دقیقی ارائه دهند. 

گوشتیران
قالیشویی ادیب

به طور کلی مقوله زمان و فضا را نباید جدای از هم در نظر گرفت. آلبرت اینشتین، بنیان‌گذار نظریه نسبیت، گفته است: «زمان و فضا دو جنبه از یک واقعیت واحد هستند.» این جمله به خوبی نشان‌دهنده ارتباط عمیق بین گرانش و زمان است و اهمیت فهم این مفهوم را بیشتر می‌کند.
 تحقیقات درباره کاهش اتساع زممان گرانشی به اوایل قرن بیستم برمی‌گردد. اینشتین با ارائه نظریه نسبیت عام خود در سال ۱۹۱۵، پایه‌گذار تحقیقات بعدی بود. از آن زمان تاکنون، آزمایش‌های متعددی برای تأیید این نظریه انجام شده است. یکی از مهم‌ترین آزمایش‌ها، آزمایش پاوند-ربکا (Pound–Rebka experiment) بود که در سال ۱۹۵۹ انجام شد و نشان داد که نور در میدان گرانشی تغییر می‌کند.

انتهای پیام/

ارسال نظر