عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات مطرح کرد:
رسانه‌های جدید ابزاری قدرتمند در انتقال دستاورد‌های انقلاب هستند
حسین حسنی معتقد است که رسانه‌های جدید ابزار قدرتمندی برای انتقال دستاورد‌های انقلاب و ارزش‌های ملی و اسلامی به نسل‌های آینده هستند.
به گزارش خبرنگار خبرگزاری آنا، پیشرفت ایران در بخش‌های مختلف کشور نکته‌ای است که در این سال‌ها وقتی تاریخ انقلاب را مرور می‌کنیم نباید به راحتی و دور از انصاف از آنها عبور کرد. از دست یابی به درمان بیماری‌ها تا ارتقای تحصیلی ایرانیان و تولید علم و دستیابی به فناوری‌های نوین و اقتدار امنیتی- دفاعی و ... تنها بخشی از دستاورد‌هایی است که در این سال‌ها به آنها دست پیدا کرده‌ایم.
در این خصوص و برای بررسی پیشرفت‌ها و توسعه فرهنگی ایران در ۴۶ سال بعد از انقلاب گفت و گویی را با حسین حسنی (عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ، هنرو ارتباطات) انجام دادیم که در ادامه می‌خوانید:
با توجه به گذشت ۴۶ سال از انقلاب، دستاورد‌های پژوهشی حوزه فرهنگ و هنر را چطور می‌توان ارزیابی کرد و چه خروجی را برای آن می‌توان متصور شد؟
با گذشت ۴۶ سال از انقلاب اسلامی، حوزه فرهنگ و هنر در ایران، دستاورد‌های پژوهشی قابل توجهی داشته است. تأسیس و گسترش نهاد‌های پژوهشی و آموزشی، همراه با ایجاد رشته‌های دانشگاهی متنوع در حوزه‌های هنری، به تربیت نیرو‌های متخصص منجر شده است. همچنین، انتشار کتاب‌ها، مقالات و پایان‌نامه‌های متعدد در زمینه‌های مختلف فرهنگ و هنر، به غنای ادبیات علمی این حوزه افزوده است.
علاوه بر این، رشد هنر‌های معاصر مانند سینما، تئاتر و موسیقی، همراه با حضور موفق هنرمندان ایرانی در جشنواره‌های بین‌المللی، نشان‌دهنده پیشرفت‌های چشمگیر در این حوزه است. با این حال، چالش‌هایی نیز در مسیر پیشرفت حوزه فرهنگ و هنر وجود دارد. کمبود بودجه و حمایت مالی، فقدان ارتباط مؤثر بین پژوهش و اجرا، محدودیت‌های ساختاری و اداری، و ضعف در زیرساخت‌های فناوری از جمله موانعی هستند که نیاز به توجه ویژه دارند.
برای دستیابی به خروجی‌های مطلوب در آینده، تقویت پژوهش‌های کاربردی، گسترش همکاری‌های بین‌المللی، توسعه زیرساخت‌های دیجیتال، حمایت از هنرمندان و پژوهشگران جوان، و ارتقای جایگاه فرهنگ و هنر در جامعه ضروری است.
با برنامه‌ریزی دقیق و استفاده از ظرفیت‌های موجود، می‌توان به رشد و تعالی بیشتر این حوزه امیدوار بود و گام‌های مؤثری در جهت حفظ و توسعه فرهنگ و هنر ایران برداشت.
ایجاد رسانه‌های جدید و نقش آنها در جریان سازی برخی موضوعات در این روز‌ها را نمی‌توان انکار کرد. دراین خصوص برای بهره برداری صحیح از دستاورد‌های انقلاب که در طی این سال‌ها بدست آمده به چه نحوی می‌توان از این رسانه‌های جدید استفاده کرد؟
ایجاد رسانه‌های جدید و نقش پررنگ آنها در جریان‌سازی و شکل‌دهی به افکار عمومی در سال‌های اخیر غیرقابل انکار است. این رسانه‌ها، از جمله شبکه‌های اجتماعی، پلتفرم‌های ویدیویی، پادکست‌ها و وب‌سایت‌های خبری، به دلیل دسترسی آسان، سرعت بالا و تعاملی بودن، تأثیر عمیقی بر جامعه دارند.
برای بهره‌برداری صحیح از دستاورد‌های انقلاب اسلامی و انتقال ارزش‌ها و دستاورد‌های این دوره به نسل‌های جدید، می‌توان از ظرفیت‌های رسانه‌های جدید به شیوه‌های مختلف استفاده کرد. تولید محتوای جذاب، خلاقانه و متناسب با سلایق نسل جوان در قالب ویدیو‌های کوتاه، اینفوگرافیک‌ها، پادکست‌ها و مطالب تعاملی، از جمله راه‌های مؤثر برای انتقال پیام‌های انقلابی است.
داستان‌سرایی دیجیتال می‌تواند برای روایت دستاورد‌های انقلاب در حوزه‌هایی مانند علم، فناوری، فرهنگ و هنر به کار گرفته شود
داستان‌سرایی دیجیتال می‌تواند برای روایت دستاورد‌های انقلاب در حوزه‌هایی مانند علم، فناوری، فرهنگ و هنر به کار گرفته شود. همچنین، تقویت رسانه‌های داخلی و بومی که با فرهنگ و ارزش‌های جامعه ایران هماهنگ هستند، می‌تواند به تقویت هویت ملی و اسلامی بیانجامد. این رسانه‌ها با تولید محتوای کیفی و جذاب، رقابت با رسانه‌های خارجی را افزایش داده و مخاطبان بیشتری را جذب می‌کنند.
شبکه‌های اجتماعی مانند اینستاگرام، تلگرام و توییتر به دلیل گستردگی مخاطبان، ابزار قدرتمندی برای جریان‌سازی و اطلاع‌رسانی هستند. ایجاد کمپین‌های هدفمند در این شبکه‌ها می‌تواند دستاورد‌های انقلاب را به‌صورت گسترده معرفی کند. برای مثال، کمپین‌هایی با موضوع پیشرفت‌های علمی ایران، دستاورد‌های دفاع مقدس یا نقش زنان در انقلاب می‌توانند تأثیرگذار باشند. استفاده از اینفلوئنسر‌ها و چهره‌های محبوب در شبکه‌های اجتماعی نیز برای انتقال پیام‌های انقلابی و ملی بسیار مؤثر است.
علاوه بر این، آموزش سواد رسانه‌ای به جامعه، به‌ویژه نسل جوان، ضروری است تا افراد بتوانند محتوای رسانه‌ها را به‌صورت نقادانه تحلیل کنند و از تأثیرات منفی رسانه‌های مخرب در امان بمانند. افزایش آگاهی عمومی درباره دستاورد‌های انقلاب و مقابله با شایعات و تبلیغات ضدایرانی از طریق آموزش سواد رسانه‌ای امکان‌پذیر است.
رسانه‌های جدید این امکان را فراهم می‌کنند که مردم به‌صورت فعال در تولید و توزیع محتوا مشارکت کنند. با تشویق کاربران به تولید محتوای مرتبط با دستاورد‌های انقلاب، می‌توان از ظرفیت مردمی برای گسترش پیام‌های مثبت بهره برد. برگزاری مسابقات عکس، ویدیو و مقاله‌نویسی با موضوع دستاورد‌های انقلاب می‌تواند مشارکت عمومی را افزایش دهد. همچنین، فناوری‌هایی مانند واقعیت مجازی و واقعیت افزوده می‌توانند تجربه‌های جدید و جذابی را برای مخاطبان ایجاد کنند.
برای مثال، با استفاده از این فناوری‌ها می‌توان رویداد‌های مهم انقلاب، مانند راهپیمایی‌های تاریخی یا عملیات‌های دفاع مقدس، را به‌صورت مجازی بازسازی کرد و در اختیار نسل جوان قرار داد. این روش می‌تواند به درک بهتر و عمیق‌تر از تاریخ و ارزش‌های انقلاب بیانجامد.
رسانه‌های تخصصی در حوزه فناوری می‌توانند پیشرفت‌های ایران در زمینه‌هایی مانند نانو، زیست‌فناوری و هوافضا را به‌صورت تخصصی و جذاب پوشش دهند
برای مثال، رسانه‌های تخصصی در حوزه فناوری می‌توانند پیشرفت‌های ایران در زمینه‌هایی مانند نانو، زیست‌فناوری و هوافضا را به‌صورت تخصصی و جذاب پوشش دهند.
در نهایت، رسانه‌های جدید ابزار قدرتمندی برای انتقال دستاورد‌های انقلاب و ارزش‌های ملی و اسلامی به نسل‌های آینده هستند. با تولید محتوای جذاب و هدفمند، تقویت رسانه‌های داخلی، استفاده از شبکه‌های اجتماعی، آموزش سواد رسانه‌ای، تشویق مشارکت مردمی و بهره‌گیری از فناوری‌های نوین، می‌توان از این رسانه‌ها به‌صورت مؤثر برای جریان‌سازی مثبت و ترویج دستاورد‌های انقلاب استفاده کرد.
این رویکرد نه‌تنها به حفظ و تقویت هویت ملی و اسلامی می‌انجامد، بلکه می‌تواند در مقابله با تبلیغات مخرب و شایعات نیز مؤثر باشد.
از نظر برخی کارشناسان یکی از موانعی که بر سر راه پیشرفت کشورمان در این سال‌ها وجود داشته تحریم‌ها بوده است. می‌خواستم بدانم که از نظر شما آیا می‌توان برای این موضوع وزن خاصی را قائل شد یا اینکه بیشتر این مسائل جنبه داخلی دارد؟
مسئله تحریم‌ها و به رسمیت نشناختن ایران توسط برخی کشور‌های توسعه‌یافته بدون شک یکی از موانع مهم در مسیر پیشرفت کشور بوده است. این تحریم‌ها، به‌ویژه در حوزه‌های اقتصادی، بانکی، انرژی و فناوری، تأثیرات قابل توجهی بر اقتصاد ایران داشته‌اند.
محدودیت در دسترسی به بازار‌های جهانی، کاهش سرمایه‌گذاری خارجی، مشکل در انتقال فناوری‌های پیشرفته و کاهش درآمد‌های ارزی از جمله پیامد‌های مستقیم این تحریم‌ها هستند. این عوامل به طور مستقیم بر رشد اقتصادی، ایجاد اشتغال و بهبود سطح زندگی مردم تأثیر گذاشته‌اند. بنابراین، نمی‌توان نقش تحریم‌ها و فشار‌های خارجی را در ایجاد چالش‌های پیش روی کشور نادیده گرفت.
با این حال، نباید از نقش عوامل داخلی در ایجاد یا تشدید این چالش‌ها غافل شد. برخی از مشکلات داخلی، مانند ناکارآمدی در مدیریت منابع، بوروکراسی پیچیده، فساد اداری و اقتصادی، ضعف در سیاست‌گذاری‌های کلان، و نبود برنامه‌ریزی بلندمدت، می‌توانند اثرات تحریم‌ها را تشدید کنند.
برای مثال، اگرچه تحریم‌ها دسترسی به فناوری‌های پیشرفته را محدود کرده‌اند، اما ضعف در توسعه زیرساخت‌های تحقیقاتی و نبود حمایت کافی از نوآوری و پژوهش داخلی نیز به این مشکل دامن زده است. به عبارت دیگر، تحریم‌ها ممکن است شرایط را سخت‌تر کنند، اما نحوه مواجهه داخلی با این شرایط و توانایی مدیریت بحران‌ها نیز بسیار تعیین‌کننده است.
برای دستیابی به پیشرفت پایدار، نیازمند تعادل بین مقابله با فشار‌های خارجی و اصلاحات داخلی هستیم
نقش عوامل داخلی، از جمله مدیریت منابع، سیاست‌گذاری‌های اقتصادی و اجتماعی، و تقویت زیرساخت‌های داخلی، در مواجهه با این چالش‌ها بسیار مهم است. برای دستیابی به پیشرفت پایدار، نیازمند تعادل بین مقابله با فشار‌های خارجی و اصلاحات داخلی هستیم.
تقویت اقتصاد مقاومتی، افزایش شفافیت و مبارزه با فساد، حمایت از تولید داخلی و نوآوری، و بهبود روابط بین‌المللی از جمله راهکار‌هایی هستند که می‌توانند به کاهش اثرات تحریم‌ها و تقویت بنیه داخلی کشور بیانجامند.
در حوزه فرهنگ وهنر ما افراد مستعدی را داریم که با فعالیت‌های خودشان و یا ارائه تحقیقات در این سال‌ها سعی کردند تا شکوفایی ایران را رقم بزنند. اما با تمام این موارد هنوز مولف بودن را در برخی فضا‌های هنری شاهد نیستیم و به سراغ کپی برداری از فرهنگ‌های غربی حرکت می‌کنیم. فکر می‌کنید که چه‌لازمه‌هایی برای پرداختن هر چه بیشتر این موضوع در میان جامعه نخبه کشورمان نیاز است؟
برای افزایش تقویت هویت ملی و فرهنگی در میان جامعه نخبه کشور، به ویژه در حوزه فرهنگ و هنر، نیازمند اقدامات و راهکار‌های چندبعدی هستیم. این اقدامات باید هم به تقویت خودباوری و هویت ملی بیانجامند و هم زمینه‌های لازم برای خلاقیت و تولید آثار اصیل و مبتنی بر فرهنگ ایرانی را فراهم آورند.
تقویت آموزش و آگاهی‌بخشی از طریق گنجاندن درس‌های مرتبط با تاریخ، فرهنگ و هنر ایران در برنامه‌های آموزشی مدارس و دانشگاه‌ها می‌تواند به نسل جوان و نخبگان کمک کند تا با میراث فرهنگی و هنری کشور آشنا شوند و به آن افتخار کنند.
برگزاری کارگاه‌ها و دوره‌های تخصصی در زمینه هنر‌های سنتی و معاصر ایرانی، مانند خوشنویسی، مینیاتور، موسیقی ایرانی و تئاتر، نیز می‌تواند به تقویت مهارت‌های هنرمندان و افزایش علاقه آنها به فرهنگ بومی بیانجامد.
حمایت از تولیدات فرهنگی و هنری اصیل از طریق ارائه بورسیه‌ها، گرنت‌ها و جوایز به هنرمندان و پژوهشگرانی که در حوزه فرهنگ و هنر ایرانی فعالیت می‌کنند، می‌تواند انگیزه آنها را برای خلق آثار اصیل افزایش دهد.
حمایت از حضور هنرمندان ایرانی در جشنواره‌ها و رویداد‌های بین‌المللی نیز می‌تواند به معرفی فرهنگ و هنر ایران در سطح جهانی کمک کند
ایجاد بازار‌های داخلی و بین‌المللی برای نمایش و فروش آثار هنری ایرانی نیز می‌تواند به معرفی فرهنگ و هنر ایران در سطح جهانی بیانجامد. استفاده از رسانه‌های ملی و شبکه‌های اجتماعی برای تولید و پخش محتوای مرتبط با فرهنگ و هنر ایرانی می‌تواند به افزایش آگاهی و علاقه عمومی کمک کند.
توسعه پلتفرم‌های دیجیتال برای معرفی و فروش آثار هنری ایرانی نیز دسترسی به این آثار را برای مخاطبان داخلی و خارجی آسان‌تر می‌کند. تقویت همکاری‌های بین‌المللی از طریق ایجاد برنامه‌های تبادل فرهنگی و هنری با دیگر کشور‌ها می‌تواند به معرفی فرهنگ و هنر ایران در سطح جهانی بیانجامد و از سوی دیگر، تجربیات و دانش هنرمندان ایرانی را افزایش دهد.
حمایت از حضور هنرمندان ایرانی در جشنواره‌ها و رویداد‌های بین‌المللی نیز می‌تواند به معرفی فرهنگ و هنر ایران در سطح جهانی کمک کند. تقویت نهاد‌های فرهنگی و هنری مانند موزه‌ها، کتابخانه‌ها و مراکز فرهنگی می‌تواند به حفظ و اشاعه فرهنگ و هنر ایرانی بیانجامد. تأسیس مراکز تحقیقاتی و پژوهشی در حوزه فرهنگ و هنر ایرانی نیز می‌تواند به تولید دانش و اطلاعات جدید در این زمینه منجر شود. از طریق برگزاری مراسم و رویداد‌های ملی که به تاریخ و فرهنگ ایران می‌پردازند، می‌تواند به تقویت هویت ملی بیانجامد. تشویق هنرمندان به تولید آثاری که به تاریخ، فرهنگ و ارزش‌های ملی ایران می‌پردازند نیز می‌تواند به تقویت هویت ملی کمک کند.
مشارکت جامعه نخبه در سیاست‌گذاری‌های فرهنگی از طریق ایجاد فرصت‌هایی برای مشارکت آنها در تصمیم‌گیری‌ها می‌تواند به افزایش حس مسئولیت و تعلق آنها به فرهنگ و هنر ایرانی بیانجامد. تشکیل شورا‌های تخصصی متشکل از هنرمندان، پژوهشگران و متخصصان حوزه فرهنگ و هنر نیز می‌تواند به بهبود سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها در این حوزه کمک کند.
در نهایت، برای افزایش تقویت هویت ملی در میان جامعه نخبه کشور، نیازمند اقدامات چندبعدی هستیم که هم به تقویت خودباوری و هویت ملی بیانجامند و هم زمینه‌های لازم برای خلاقیت و تولید آثار اصیل و مبتنی بر فرهنگ ایرانی را فراهم آورند.
با تقویت آموزش و آگاهی‌بخشی، حمایت از تولیدات فرهنگی و هنری اصیل، تقویت رسانه‌ها و فضای مجازی، تقویت همکاری‌های بین‌المللی، تقویت نهاد‌های فرهنگی و هنری، تقویت هویت ملی، و مشارکت جامعه نخبه در سیاست‌گذاری‌های فرهنگی، می‌توان به این هدف دست یافت.
انتهای پیام/
نیمقرن پیشرفت علمی دربرابر افول غربیها ۱۳-
رسوخ فناوری در حوزه آب و فاضلاب طی نیم قرن
چرا بیشتر پژوهش‌های دانشگاهی (رساله، پایان‌نامه، مقاله) راهی به میدان توسعه کشور پیدا نمی‌کنند؟