استرس شغلی؛ چگونه فشارهای کاری به مشکلات جسمانی و روانی منجر میشود؟
به گزارش خبرگزاری آنا؛ در دنیای پرشتاب و پر از فشارهای کاری امروز، استرس شغلی به یکی از چالشهای اصلی بسیاری از کارمندان تبدیل شده است. فشارهای کاری، انتظارات بالا، ساعات طولانی و حجم زیاد کار میتواند نه تنها به کاهش کارایی فردی منجر شود، بلکه تأثیرات عمیقی بر سلامت روان و جسم کارمندان بگذارد.
برای بررسی دقیقتر این موضوع، به یکی از شرکتهای بزرگ تبلیغاتی در تهران میرویم. دفتر این شرکت، در یکی از مناطق شلوغ و پرترافیک پایتخت واقع است. فضایی پر از هیاهو، کارکنانی که در حال دویدن از جلسهای به جلسه دیگر هستند و دائماً به تلفنهای مختلف پاسخ میدهند. این شلوغی و فشار در نگاه اول، نشان از کارایی و پویایی سازمان دارد، اما در واقعیت، فشاری که به کارمندان وارد میشود، اغلب به شکلی ناپیدا در حال تأثیرگذاری بر سلامت روان آنهاست.
در هنگام ورود به دفتر، چهرههای بسیاری از کارمندان نشان از خستگی و اضطراب دارد. یکی از بانوان آنجا که سی و چند ساله به نظر میرسد و بیش از پنج سال است در این شرکت مشغول به کار است، از مشکلاتش در محل کار میگوید:«روزها به قدری شلوغ و پر از فشار است که معمولاً وقتی به خانه میرسم، تنها چیزی که میخواهم استراحت و فراموشی همه مسائل مربوط به کار است.» او توضیح میدهد:«پروژههای متعدد و زمانهای فشرده همیشه باعث میشود که نتواند استراحت کافی داشته باشد و این فشار به تدریج روحیهاش را تحلیل برده است.»
تأثیرات استرس شغلی بر سلامت روان و جسم
این فشارهای شغلی نه تنها بر روحیه افراد تأثیر میگذارد، بلکه میتواند مشکلات جدیتری به دنبال داشته باشد. امیر، یکی دیگر از کارمندان این شرکت، میگوید: «من همیشه در نگرانی هستم که آیا میتوانم به همه پروژهها رسیدگی کنم یا نه ! این نگرانیها باعث میشود که شبها از خواب بیدار شوم و فکر کنم که کار نمانده باقی مانده است یا نه» او ادامه میدهد:« این اضطرابها باعث کاهش کیفیت خوابش شده و در نتیجه، روزهای بعد را با خستگی و سردردهای مزمن سپری میکند.»
مریم نیکخواه،یکی از روانشناسانی است که در حوزه استرس شغلی تحقیقات زیادی انجام داده است، میگوید: «استرس شغلی میتواند منجر به اختلالات روانی متعددی مانند اضطراب، افسردگی و حتی فرسودگی شغلی شود. زمانی که فشارهای شغلی بهطور مستمر ادامه پیدا کنند، افراد در معرض خطر ابتلا به مشکلات روانی و جسمانی قرار میگیرند.» او همچنین اضافه میکند:«یکی از علائم بارز استرس شغلی، کاهش توانایی تمرکز است. افراد تحت فشار، نمیتوانند به درستی روی وظایف خود تمرکز کنند و این موضوع به کاهش کارایی و بهرهوری منجر میشود.»
افسردگی و اضطراب؛ دو نشانه اصلی استرس شغلی
یکی از مشکلات رایج در میان کارمندان این شرکت، احساس افسردگی ناشی از فشارهای شغلی است. یکی دیگر از بانوان این شرکت در این باره میگوید: «گاهی اوقات احساس میکنم که همه چیز بر دوش من است و هیچ راه فراری از این وضعیت وجود ندارد. این فشارها، به مرور زمان باعث میشود که هیچ انگیزهای برای ادامه کار نداشته باشم. » امیر نیز از احساس یأس و ناامیدی در برابر حجم بالای کارهایش صحبت میکند: «من هر روز با احساس نگرانی از اینکه آیا میتوانم همه چیز را به موقع انجام دهم از خواب بیدار میشوم. این وضعیت باعث شده که به شغلم بیعلاقه شوم. »
نیکخواه به این نکته اشاره میکند که این نوع اضطرابها میتواند منجر به افسردگی شود. به گفته او، «افرادی که در معرض استرس شغلی قرار دارند، احساس بیهدف بودن و بیحوصلگی پیدا میکنند و این بهمرور زمان به افسردگیهای مزمن منجر میشود. »
سلامت جسمانی و مشکلات فیزیکی ناشی از استرس
استرس شغلی نه تنها بر سلامت روان تأثیر میگذارد، بلکه میتواند مشکلات جسمانی متعددی را نیز به همراه داشته باشد. بسیاری از کارمندان از سردردهای مزمن، دردهای عضلانی و اختلالات گوارشی رنج میبرند. امیر در این باره میگوید: « بعد از یک روز طولانی کاری، بدنم خسته است و گاهی از شدت دردهای عضلانی نمیتوانم درست حرکت کنم. سردردهای شدیدی دارم که بیشتر به خاطر فشارهای کاری است. » او از مشکلات جسمی خود صحبت میکند: «گاهی اوقات، احساس سرگیجه میکنم. فشار کاری به حدی است که حتی به سختی میتوانم تمام روز را سر کار بمانم.»
این روانشناس و محقق توضیح میدهد که این نوع مشکلات جسمانی معمولاً ناشی از فشارهای روانی است. او میگوید: «استرس شغلی میتواند به اختلالات فیزیکی مانند سردرد، دردهای عضلانی و مشکلات گوارشی منجر شود. همچنین، بیخوابی و خستگی مفرط نیز از عوارض رایج این نوع استرسها هستند. »
راهکارها و حمایتهای روانی
نیکخواه برای مقابله با این مشکلات، پیشنهاد میکند که سازمانها باید اقداماتی برای کاهش استرس شغلی در نظر بگیرند. «مدیران باید از ایجاد محیطهای کاری حمایتی اطمینان حاصل کنند. کارمندان نیاز دارند که در زمانهای معین استراحت کنند و بتوانند با مراجعه به مشاوران، فشارهای شغلی خود را مدیریت کنند.» او همچنین به اهمیت برگزاری دورههای آموزشی برای مدیریت استرس اشاره میکند و پیشنهاد میدهد:« کارمندان باید تکنیکهای آرامسازی مانند مدیتیشن، تمرینات تنفسی و یوگا را یاد بگیرند تا استرس خود را کاهش دهند.»
استرس شغلی یکی از معضلات جدی و روزافزون در دنیای امروزی است که بهطور مستقیم بر سلامت روان و جسم کارمندان تأثیر میگذارد. این فشارها میتوانند منجر به اضطراب، افسردگی، مشکلات جسمانی و کاهش کارایی در محل کار شوند. برای مقابله با این وضعیت، سازمانها باید محیطهای کاری حمایتی ایجاد کنند و به کارمندان فرصتی برای استراحت و استفاده از خدمات روانشناسی بدهند. همچنین، کارمندان باید از ابزارها و تکنیکهای مدیریت استرس برای حفظ سلامت روان و جسم خود بهره ببرند.
انتهای پیام/