فرایندتجاری‌سازی زیست داروها

به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری آنا، توسعه صنعت دارویی هر کشوری، نشان‌دهنده توانمندی آن کشور در حوزه‌ تأمین بهداشت و سلامت افراد آن جامعه است. با توجه به تحولات این صنعت در تعامل با دستاوردهای علم زیست‌فناوری و اهمیتی که زیست‌داروها در درمان بیماری‌های خاص در جوامع دارند، بررسی فرایند تجاری‌سازی و تعیین عوامل تأثیرگذار بر این فرایند نقش مهمی در ارائه سریع‌تر داروها به بازار دارد.

پژوهشگران در مقاله‌ای با عنوان «فرایندتجاری‌سازی زیست داروها» به این موضوع پرداخته‌اند که زیست‌فناوری به عنوان یکی از فناوری‌های نویدبخش و مهم موجود برای بشر مورد توجه است. در حالی که فرایند‌های زیست‌شناختی در زمان‌های گذشته به شکل تخمیر پنیرسازی و پخت نان مورد استفاده بوده است، در سال‌های اخیر، توسعه‌های صورت گرفته در زمینه زیست‌فناوری و کاربرد آن در صنعت، فرصت‌های تجاری فراوانی را ایجاد کرده است.

* زیست‌فناوری در حوزه سلامت

فرآیند‌ها و کالاهای توسعه‌یافته از طریق زیست‌فناوری، کاربرد‌های بیشتر تجاری در بخش‌های صنعتی، کشاورزی و درمانی دارند

در این پژوهش آمده است که زیست‌فناوری، توانایی تغییر صنایع قدیمی را علاوه بر ایجاد نوع جدید آن را دارد. فرآیند‌ها و کالاهای توسعه‌یافته از طریق زیست‌فناوری، کاربرد‌های بیشتر تجاری در بخش‌های صنعتی، کشاورزی و درمانی دارند و افزایش کالاها و خدمات در این بخش‌ها، قادر است که منجر به بهبود کیفیت زندگی انسان‌ها شود.

این پژوهش مطرح می‌کند که بیشتر حوزه‌های تحقیقاتی در حوزه سلامت که از زیست‌فناوری استفاده می‌کنند، در ارتباط با سیستم‌های عصبی، ایمنی، غدد درون‌ریز، تحقیقات سرطان و واکسن‌ها برای بیماری‌های عفونی هستند.

به زعم این پژوهش همانطور که تحقیقات در این حوزه‌ها موجب افزایش بینش انسان به مکانیسم‌های بیماری و عملکرد سلامتی بدن می‌شود، پاسخ دادن به پرسش‌های پایه‌ای در مورد سازمان و عملکرد مغز، ماهیت رفتار و تنظیم عملکرد‌های بدن را ممکن می‌سازد.

در ادامه نتایج این پژوهش نشان می‌دهد کشف‌های جدید در این حوزه‌ها میتواند امکان تولید محصولات دارویی را فراهم کند. علم زیست‌فناوری به عنوان منبع فناوری‌های جدید و دارو‌های نوآور در صنعت دارو طی دهه‌های اخیر با رشد سریع ثابت شده است.

بیشتر بخوانید

در یک پژوهش بررسی شد؛

 عدم درک ماهیت اجتماعی نظام بودجه‌ریزی چه پیامد‌هایی دارد؟

در این پژوهش آمده است که زیست‌دارو‌ها به عنوان دارو‌های امن‌تر و هدفمند که به عنوان درمان در شرایط نادر پزشکی و غیردرمان در آینده شناخته می‌شوند.  به طور کلی، ویژگی خاص زیست‌فناوری به طورگسترده بر اساس تحقیقات دانشگاهی و آکادمیک اهمیت قابل توجه تجاری‌سازی شدن تحقیقات را نشان میدهد؛ امروزه، زیست‌فناوری در صنایع گوناگون پزشکی و تشخیصی با هدف بهبود کیفیت زندگی به کار گرفته می‌شود.

* تاثیر زیست‌فناوری در کیفیت زندگی

به گفته این پژوهش زیست‌فناوری به عنوان فناوری که کاربرد‌های آن موجب ارتقای سطح زندگی است، از جنبه‌های گوناگونی می‌تواند به بهبود بهداشت در کشور‌های در حال توسعه کمک کند. 

این پژوهش توضیح می‌دهد که از مهمترین آنها می‌توان به تشخیص زود هنگام بیماری‌ها، ساخت واکسن‌های ارزان قابل دسترس و موثر، طراحی سیستم‌های تحویل دارو و واکسن، تولید دارو‌های نوترکیب، کشف دارو‌های جدید، شناسایی تنوع ژنتیکی بین افراد و تعیین ریسک ابتال به برخی از بیماری‌ها اشاره کرد.

بیشتر بخوانید

همایش ملی صنعت و تجاری سازی کشاورزی برگزار می‌شود

از دیدگاه پژوهشگران این پژوهش امروزه، حوزه زیست‌فناوری پیشرفته به خصوص توسعه زیست‌دارو‌ها، توجه عمومی فزایند‌ه‌ای را به خود جلب نموده است. در بین متخصصان دارویی اعتقاد بسیار زیادی وجود دارد که زیست‌دارو‌ها می‌توانند برای درمان چند بیماری لاعلاج مانند بیماری پارکینسون، آلزایمر و یا حتی ایدز به کار روند.

تحقیقات این پژوهش بیانگر آن است که امکان کشف درمان برای این نوع بیماری‌ها، فرصت‌های تجاری بسیار سودآوری را به وجود می‌آورد، اما عوامل مؤثر در موفقیت تجاری زیست دارو‌ها نیز بسیار زیاد هستند.

* كاربردهای تجاری زيست‌داروها

این پژوهش توضیح می‌دهد که پژوهشگران، کاربرد‌های تجاری زیست‌دارو‌ها را به دو عنصر اصلی، که تجارت آنها را از هم متمایز می‌سازد، وابسته دانسته‌اند.

• عنصر اول؛ ماهیت با ریسک بالا فرآیند تولید دارو است که بیشتر از عدم قطعیت ناشی از ثمربخشی و ایمنی نشأت می‌گیرد. به همین سبب، صنایع دارویی به طور کلی باید از قوانین بین‌المللی مشخصی پیروی کنند که توسعه،  ساخت و بازاریابی دارو را تحت تأثیر قرار میدهند. توسعه و تجاری شدن یک دارو، فرآیند طولانی و دشواری است که میتواند ۹ تا ۱۲ سال بدون وجود هیچگونه تضمین در موفقیت تجاری به طول بینجامد.
• عنصر دوم؛ در تجارت این نوع داروها، تجاری‌سازی محصول است. اگرچه در بسیاری از موارد، دارو‌ها در فاز تحقیقاتی به طور موفقیت‌آمیزی توسعه‌یافته باشند، اما تالش‌های تحقیقاتی هنوز در فاز تجاری کمتر توسعه یافته‌اند.

در پایان یافته‌های این پژوهش با در نظر گرفتن اندک اطلاعات موجود موارد زیر پیشنهاد می‌شود:

• انجام ممیزی نوآوری در صنعت دارویی ایران توسط سازمان غذا و داروی کشور یا وزارت بهداشت برای ایجاد اطالعات اولیه در خصوص میزان و سطح نوآوری در این صنعت
• تعیین میزان و ترکیب استفاده شرکت‌های دارویی ایرانی از روش‌های تأمین مالی معرفی شده در این مقاله؛
• تشکیل سندیکای فرشتگان کسب و کار یا سرمایه‌گذاران ریسک‌پذیر دارویی در کشور؛
• اجبار شرکت‌های بزرگ خارجی فعال در بازار ایران به همکاری و سرمایه‌گذاری در دارو‌های جدید زیستی در ایران و ارائه خدمات و حمایت قانونی در این ارتباط برای جذاب شدن فضای ایجاد پیمان‌های راهبردی شرکت‌های داخلی و خارجی

این پژوهش به کوشش مهدی گودرزی (دکترای مدیریت تکنولوژی دانشگاه عالمه طباطبایی) و مریم گودرزی (کارشناس ارشد مهندسی صنایع دانشگاه علوم پزشکی تهران) انجام شده است.