۶ شهریور در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا، تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۶ شهریور برابر ۲۷ آگوست را ورق می‌زنیم.

***

بزرگ‌ترین باتری جهان

۲۷ آگوست ۲۰۰۳ میلادی برابر با ۶ شهریور ۱۳۸۲ خورشیدی، بزرگ‌ترین باتری جهان برای تامین برق اضطراری به فیربنکس، دومین شهر بزرگ آلاسکا، متصل شد. بدون خطوط برق بین آلاسکا و بقیه ایالات‌متحده و شرایط سخت محیطی که باعث قطعی برق می‌شود، این ایالت با کمک این باتری به یک جزیره برقی تبدیل شده است. این باتری قابل شارژ ۳۵میلیون دلاری حاوی ۱۳هزارو۷۶۰ سلول نیکل‌کادمیمی بزرگ است که مجموعاً هزارو۳۰۰ تن وزن دارند. این باتری در فضایی به مساحت ۲هزار مترمربع گسترده شده است که مساحتی بزرگتر از یک زمین ورزشی است. این باتری می‌تواند ۴۰ مگاوات برق را به مدت ۷ دقیقه برای حدود ۱۲هزار خانواده تامین کند. این مدت زمان برای راه‌اندازی ژنراتورهای دیزلی پشتیبان کافی است. قطعی برق در همین مدت زمان کوتاه هم می‌تواند در این شهر مشکلاتی به‌وجود آورد زیرا دمای زمستان می‌تواند تا ۵۱- درجه سانتی‌گراد کاهش یابد.

کشف گالیم

۲۷ آگوست ۱۸۷۵ میلادی برابر با ۶ شهریور ۱۲۵۴ خورشیدی، شیمی‌دان فرانسوی پل-امیل لکو د بویسباودران عنصر گالیم را کشف کرد. سال ۱۸۷۷ در مقاله‌ای که او در سالنامه شیمی فرانسه نوشت توضیح داد که جستجوی او ۱۵ سال قبل شروع شد، اما با منابع ناکافی. حتی با یک آزمایشگاه جدید که در سال ۱۸۶۳ ساخته بود او هیچ موفقیتی به‌دست نیاورده بود تا اینکه متوجه شد از مواد بسیار کمی برای استخراج این عنصر استفاده می‌کند. از این‌روی، در فوریه ۱۸۷۴ با ۵۲ کیلوگرم ماده معدنی از معدن پیرفیت شروع به کار کرد و سرانجام موفق شد نمونه کوچکی از این عنصر را جدا کند. بویسباودران در این مقاله می‌نویسد: «بین سه تا چهار شب، اولین نشانه‌های وجود عنصر جدیدی را دریافتم که به افتخار فرانسه (با نام قدیمی گالیا) نام گالیم را بر ان گذاشتم.» گالیم با عدد اتمی ۳۱ در گروه ۱۳ جدول تناوبی عناصر شیمیایی قرار دارد.

کارل بوش

۲۷ آگوست ۱۸۷۴میلادی برابر با ۶ شهریور ۱۲۵۳ خورشیدی، کارل بوش شیمی‌دان و مهندس آلمانی و برنده جایزه نوبل شیمی به‌دنیا آمد. او را برای فرایند هابر-بوش می‌شناسند که روشی برای تولید صنعتی آمونیاک ازطریق واکنش گاز نیتروژن و گاز هیدروژن با استفاده از کاتالیزگرهای آهن و روتنیم است. در این روش، دما تا ۴۵۰ درجه سانتی‌گراد و فشار تا ۲۰۰ اتمسفر باید بالا رود. سال ۱۹۰۸، فریتز هابر، پروفسور شیمی پیشنهاد کرد که گازهای نیتروژن و هیدروژن را می‌توان با استفاده از دماهای بالا، فشار بالا و کاتالیزورها ترکیب کرد و این پیشنهاد به ارائه فرآیند هابر-بوش منجر شد. بوش در سال ۱۹۳۱ جایزه نوبل شیمی را برای ابداع روش‌های شیمیایی فشار بالا به‌طور مشترک با شیمی‌دان آلمانی فردریش کارل رودولف برژیوس برنده شد.

آگوستو ریگی

۲۷ آگوست ۱۸۵۰ میلادی برابر با ۶ شهریور ۱۲۲۹ خورشیدی، آگوستو ریگی، فیزیکدان ایتالیایی به‌دنیا آمد. ریگی نشان داد که امواج رادیویی ویژگی‌های رفتار موج نور را در نحوه بازتاب، شکست، قطبش و تداخل نشان می‌دهند و بنابراین ماهیت امواج رادیویی مشابه نور است اما با اختلاف طول موج بیشتر و بخشی از همان طیف الکترومغناطیسی نور. او در سال ۱۸۸۰ پسماند مغناطیسی را کشف کرد. ریگی اولین کسی بود که امواج مایکروویو را تولید کرد و منطقه کاملاً جدیدی از طیف الکترومغناطیسی را برای تحقیقات و کاربردهای بعدی گشود. سال ۱۹۰۳ او اولین مقاله را در مورد تلگراف بی‌سیم نوشت. پیشرفت‌های ریگی در کار هرتز به گوگلیلمو مارکونی، مخترع رادیو منتقل شد که در آزمایشگاه ریگی تحصیل کرده بود.