در یک پژوهش انجام شد؛
آسیبشناسی استفاده از فضای مجازی در نظام تبلیغی‌رسانه‌ای مساجد
نتایج این پژوهش نشان می‌دهد که بین دسترسی آسان و غیر مکان‌مند و غیر زمان‌مند بودن شبکه‌های مجازی و احراز جایگاه حوزه عمومی توسط این شبکه‌ها، ارتباطی معنادار وجود دارد، در نتیجه دسترسی آسان به شبکه‌های مجازی بر تغییر حوزه عمومی از مسجد به شبکه‌های اجتماعی مجازی تأثیر گذار است.
به گزارش گروه پژوهش خبرگزاری علم و فناوری آنا، مسجد اولین نهاد و جایگاه قضاوت، محل عبادت، علم و دانش، علما، مفسران و پایگاه تبلیغاتی اسلام است که حرمت بالایی دارد.
یوسف خجیر (عضو هیئت‌علمی گروه ارتباطات) در مقاله‌ای با عنوان «آسیبشناسی استفاده از شبکه‌های اجتماعی مجازی در نظام تبلیغی‌رسانه‌ای مساجد کشور» به این موضوع می‌پردازد که فرق اساسی بین نهاد و سازمان آن است که نهادها در پیش‌برد تغیرات جامعه و کارکرد آن به وجود می‌آیند و فرد، مقام یا دولت در پیدایش آن دخیل نیستند.
در این مقاله آمده است که هویت یکی از مسائل مهم در جامعه است که در فرآیند گروهی حاصل می شود و این رسانه‌ها هستند که فرایند گروهی را تشکیل می‌دهند و باید گفت مسجد نیز یک رسانه جمعی است که برای رسیدن به کارکردهای خود و رساندن پیام خود، نیاز به ابزار های متنوع و مناسبی دارد که یکی از آنها شبکه‌سازی است که یک نیاز ضروری است.
به زعم این پژوهشگر هدف این پژوهش شناسایی نقاط چهارگانه قوّت، ضعف، فرصت و تهدید شبکه‌های اجتماعی برای مساجد و ارائۀ راهبرد استفادۀ بهینه از این شبکه‌ها برای ارتقای فعالیت‌های تبلیغی و رسانه‌ای مساجد کشور است. چارچوب نظری این پژوهش سازمان شبکه‌ای شده بری ولمن (Barry Wellman) برگرفته از کلان نظریه جامعه شبکه‌ای شده اوست.
مساجد برای رسیدن به کارکردهای خود و رساندن پیام خود، نیاز به ابزار های متنوع و مناسبی دارد که یکی از آنها شبکه‌سازی است که یک نیاز ضروری است
خجیر در این مقاله می‌نویسد: روش این پژوهش آمیخته کیفی کمّی است. در بخش کیفی از روش تحلیل مضمون و در بخش کمّی از روش تجزیه و تحلیل راهبردی یا سوات به‌عنوان روش آینده‌پژوهی استفاده شده است. در روش نخست، جامعۀ آماری نخبگان دانشگاهی و خبرگان حوزه شبکه‌های اجتماعی فعال در امور دینی و مساجد هستند که از بین آنها نمونه به روش هدفمند با معیار تدریس و تألیف بیش از پنج سال در حوزۀ رسانه‌های جدید و دین و فعالیت مستمر اجرایی در بخش امور دینی و مساجد و آشنایی کامل با فضای شبکه‌ها انتخاب شده است.
* نقاط ضعف و قوت فضای مجازی در امور مساجد
به گفته این پژوهشگر یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که انتشار اخبار و تقویت شبکه‌سازی بین مسئولان مساجد و شهروندان و بسیج‌سازی جزء قوّت‌های مهم؛ هم‌بستگی اجتماعی کاذب و درگیر شدن مسئولان مساجد و مردم در فضای مجازی و انتشار اخبار جعلی جزء ضعف‌های مهم؛ اقناع شبکه‌ای دین و جهانی شدن فعالیت‌های مساجد و تنوع و تعدد مخاطبان مساجد جزء فرصت‌ها؛ و ترویج خرافات دینی توسط مغرضان و اعتیاد مجازی فعالان امور مساجد و تضعیف خانوادۀ ایرانی‌اسلامی جزء نقاط تهدید است.
هماهنگی بین سازمان‌های متولی تولید محتوا، نرم‌افزار با مختصات ارزش‌های اسلامی‌ایرانی کشور و همکاری چندجانبۀ همه ذی‌نفعان ازجمله سیاست‌گذاران، دولت، سازمان‌های نظارتی و ... این حوزه باید به‌عنوان راهبرد مرجح مدّ نظر قرار گیرد
به زعم خجیر مهم‌ترین راهبرد طراحی و تولید و راه‌اندازی شبکۀ اجتماعی بومی توسط دولت برای تولید محتوای فرهنگی و دینی و تربیتی مناسب از سوی فعالان مساجد و برنامه‌ریزی نهاد‌های دولتی و غیردولتی دینی برای تولید و انتشار محتوای دینی در این شبکه‌ها است.
همچنین یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد که هماهنگی بین سازمان‌های متولی تولید محتوا و نرم‌افزار و ایجاد محتوا با مختصات ارزش‌های اسلامی‌ایرانی و ارائۀ خدمات ارتباطی مبتنی بر ارزش‌های فرهنگی و دینی کشور و همکاری چندجانبۀ همه ذی‌نفعان ازجمله سیاست‌گذاران، دولت، سازمان‌های نظارتی، بخش خصوصی و سایر دست‌اندرکاران این حوزه باید به‌عنوان راهبرد مرجح مدّ نظر قرار گیرد.
در یک جمع‌بندی کلی باتوجه به یافته‌های این پژوهش، بین آزادی طرح مطلب در شبکه‌های مجازی اجتماعی و احراز جایگاه حوزه عمومی توسط این شبکه‌ها ارتباط معنی دار وجود دارد. آزادی طرح مطلب در شبکه‌های اجتماعی مجازی بر تغییر حوزه عمومی از مسجد به شبکه‌های اجتماعی مجازی تأثیر مثبت و معنی دار دارد.
در پایان لازم به ذکر است که بین رابطه دسترسی آسان و غیر مکان‌مند و غیر زمان‌مند بودن شبکه‌های مجازی و احراز جایگاه حوزه عمومی توسط این شبکه‌ها ارتباط معنی دار وجود دارد، در نتیجه دسترسی آسان به شبکه‌های مجازی بر تغییر حوزه عمومی از مسجد به شبکه‌های اجتماعی مجازی تأثیر گذار است.
انتهای پیام/
