ورزش دانشگاهی را به دانشجو‌ها واگذار کنید نه ملی‌پوشان/خودزنی برای مدال‌هایی که اعتباری ندارند

به گزارش خبرنگار ورزشی خبرگزاری علم و فناوری آنا، یونیورسیاد یک رویداد بین‌المللی چند ورزشی است که از سال ۱۹۵۹ میلادی در دو بخش ورزش‌های تابستانی و زمستانی زیر نظر فدراسیون بین المللی ورزش‌های دانشگاهی برگزار می‌شود. یک رویداد ورزشی که بیشتر در حوزه مسئولیت اجتماعی و در راستای منشور المپیک راه اندازی شده و هدف اصلی آن بیشتر توسعه ورزش در میان نهاد‌های اجتماعی است.

این رویداد از بدو پیدایش تا به امروز تغییرات فراوانی داشته و سی‌ویکمین دوره بازی‌های جهانی یونیورسیاد تابستان امسال در چنگدو چین برگزار شد کاروان دانشجویان ایران با کسب ۲۳ مدال در مجموع با ایستادن در رده یازدهم به کار خود پایان داد.

کاروان ایران تحت عنوان «علمداران» با حضور ۸۸ ورزشکار در ۱۱ رشته ورزشی در بازی‌های یونیورسیاد حضور پیدا کرد و در پایان ۵ طلا، ۶ نقره و ۱۲ برنز در مجموع ۲۳ مدال به دست آورد که نسبت به دوره قبلی که در ناپل ایتالیا برگزار شد، ۶ مدال بیشتر بود و از منظر کیفی پیشرفت حداقلی داشت، اما با این وجود تیم ایران نسبت دوره با ۲ پله نزول نسبت به دوره قبل مسابقات در رده ۱۱ ایستاد.

رکورد‌های ویژه، ناکامی‌های ویژه تر!

کاروان ورزش ایران با ۱۱ رشته در این دوره از مسابقات شرکت کرد که فقط ۵ رشته موفق به کسب مدال شدند و ورزشکاران ۶ رشته با دست خالی به کشور برگشتند. در این میان برخی رشته‌ها مثل تکواندو گل کاشتند و جور بقیه را کشیدند و برخی هم با عملکرد ناامیدکننده نگرانی‌ها برای را افزایش دادند.

ورزشکاران رشته‌های تکواندو (مبارزه و پومسه) ووشو (ساندا و تالو) تیراندازی، قایقرانی، تیر و کمان ۵ رشته‌ای بودند که برای ایران مدال آوری کردند.در مقابل تیم‌های تنیس روی میز، والیبال، جودو، شمشیربازی، دوومیدانی، ژیمناستیک بدون مدال به کار خود در سی و یکمین دوره بازی‌های یونیورسیاد پایان دادند.

در میان رشته‌های مدال آور تکواندو درخشش فوق العاده‌ای داشت و ۱۳ مدال از ۲۳ مدال کاروان ورزش ایران را به خود اختصاص داد و با کسب ۴ مدال طلا نقش بسزایی در یازدهم شدن کاروان ورزش دانشجویان ایران داشت. تکواندو با کسب ۱۳ مدال موفق‌ترین رشته در یونیورسیاد چین بود اما این موفقیت چند ماه بعد در بازی‌های آسیایی هانگژو بدل به‌ی ناکامی بزرگ شد و کاروان تکواندو ایران که همیشه سهم ویژه‌ای از مدال‌های ایران در رویداد‌های آسیایی و جهانی داشته، بدون طلا هانگژو را ترک کرد تا مشخص شود موفقیت در چنگدو بیشتر از آنکه به کیفیت و آمادگی تکواندو ایران مربوط باشد، به سطح پایین رقابت‌ها و عدم حضور تکواندوکاران مطرح بوده!

قایقرانی نیز بیش و کم همین شرایط را داشت. تیمی که در چنگدو توانست خوش بدرخشد، اما چند ماه بعد در هانگژو مشخص شد این درخشسش تنها حکم حباب روی آب را داشته چرا که در یک آوردگاه رسمی و مهم حتی نیمی از وعده‌های رئیس فدراسیون نیز محقق نشد و قایقرانی یک طلا هم نتوانست از آب‌های هانگژو صید کند.
 
بدتر از همه، اما عملکرد تیراندازی و تیر و کمان بود. دو رشته‌ای که امید زیادی به مدال آوری آن وجود داشت، اما این رشته‌ها با عملکردی ضعیف در این دوره از رقابت ها، نگرانی‌ها برای موفقیت در بازی‌های آتی را هم افزایش دادند. عملکرد ضعیفی که زنگ خطری بود که مسئولین این ۲ فدراسیون آن را جدی نگرفتند تا چند ماه بعد در بازی‌های آسیایی هانگژو دوباره و این بار با شدت بیشتر تکرار شود و تیراندازی و تیر و کمان ناکام‌ترین رشته‌های ایران در این رقابت‌ها لقب بگیرند و سریال ناکامی‌های این دو رشته ادامه داشته باشد.

ناکامی شمشیربازی نیز تداوم روند نزولی این رشته بود. رشته‌ای که مدتهاست با سیاست‌های غلط فدراسیون و رئیس ماجراجویش در مسیر نزول طی طریق می‌کند. سیستم گلخانه‌ای در این رشته به بین بست رسیده؛ گویی آفت به گلخانه شمشیربازی زده و گل‌ها را پژمرده کرده. این حقیقت در هانگژو نیز تکرار شد تا ثابت شود برای آینده به ویژه المپیک روز‌های سختی خواهیم داشت.

والیبال نیز در ادامه روند نزولی خود حتی در چنگدو هم به مدال نرسید و چهارم شد. تیمی که چند ماه بعد با قهرمانی در بازی‌های آسیایی کوشید روی سریال ناکامی هایش مرهم بگذارد، اما شکست در لیگ ملت‌ها و پس از آن انتخابی المپیک به اندازه‌ای بزرگ بود که با یک قهرمانی آبکی اتفاقی رخ نداد و حتی به استعفای سرمربی ناکام تیم ملی منجر شد.

در مقابل درخشش ووشوکاران در چنگدو و در چین مهد و خاستگاه این رشته بسیار جالب بود و چند ماه بعدتر دوباره در همین کشور و در بازی‌های آسیایی هانگژو تکرار شد.سی‌ویکمین دوره بازی‌های جهانی یونیورسیاد، اما برای ورزش ایران رکورد‌های جالبی هم به همراه داشت.

میرهاشم حسینی در تکواندو با کسب پنجمین مدال طلای خود را در این رقابت‌ها رکوردشکنی کرد. ناهید کیانی در تکواندوی زنان بعد از ۹ سال مدال طلا را برای زنان ایران کسب کرد. امیرحسین محمودپور در قایقرانی مدال نقره‌ای را گرفت که اولین مدال تاریخ قایقرانی در یونیورسیاد و در بازی‌های المپیکی بود. 

در تیر و کمان، رضا شبانی اولین مدال ریکرو را در تاریخ یونیورسیاد و در سطح مسابقات جهانی برای کشورمان بدست آورد. در ساندا، محنا رحیمی تنها ورزشکار زن ایران بود و مدال برنز زنان را کسب کرد. در تالو، سیدمحمد حسینی نخستین مدال طلای این رشته را در ادوار یونیورسیاد کسب کرددر تکواندو، تیم ایران صاحب ۱۳ مدال شد و یک رکورد بی‌نظیر را در کسب مدال‌های جهانی برای خود ثبت کرد. تیم تنیس روی میز زنان و مردان ایران هم برای اولین بار در ادوار یونیورسیاد شانس شرکت در رقابت‌هایی دانشجویان جهان را بدست آوردند. والیبال ایران هم به دیدار رده‌بندی راه یافت، اما برابر تیم چین میزبان بازی‌ها مغلوب و به عنوان چهارمی رسید. این تیم در دوره قبل بازی‌ها هجدهم شده بود. 

سقوط کمی و کیفی

در جدول توزیع مدالی چین به عنوان کشور میزبان با ۱۷۸ مدال شامل ۱۰۳ طلا، ۴۰ نقره و ۳۵ برنز در رده اول ایستاد، ژاپن با ۹۳ مدال شامل ۲۱ طلا، ۲۹ نقره و ۴۳ برنز در رده دوم قرار گرفت و کره جنوبی نیز با کسب ۵۸ مدال شامل ۱۷ طلا، ۱۸ نقره و ۲۳ برنز در رده سوم ایستاد؛ ایتالیا، هلند، ترکیه، هند، چین تایپه، لیتوانی و فرانسه نیز در رده‌های چهارم تا دهم قرار گرفتند.
در شرایطی که کاروان ایران در سی‌ویکمین دوره بازی‌های یونیورسیاد دانشجویان جهان در چنگدوی چین با حضور ۸۸ ورزشکار توانست ۵ طلا، ۶ نقره و ۱۲ برنز به دست آورد و در رتبه یازدهم قرار گیرد که در سی‌امین دوره رقابت‌های یونیورسیاد دانشجویان جهان در سال ۲۰۱۹ در ناپل ایتالیا با حضور ۴۴ ورزشکار در ۴ رشته ورزشی با کسب ۱۷ مدال شامل ۷ طلا، ۳ نقره و ۷ برنز در رتبه نهم ایستاده بود که این آمار حاکی از کسب نتیجه نامناسب کاروان ایران در جایگاه جدول مدالی نسبت به دوره قبل است!

سی‌امین دوره رقابت‌های یونیورسیاد دانشجویان جهان در سال ۲۰۱۹ در ناپل ایتالیا با حضور بیش از ۸۵۰۰ ورزشکار از ۱۲۷ کشور در ۱۸ رشته ورزشی برگزار شد که کاروان ورزش کشور در آن دوره از رقابت‌ها با حضور ۴۱ ورزشکار در ۴ رشته ورزشی با کسب ۱۷ مدال شامل ۷ طلا، ۳ نقره و ۷ برنز و ایستادن در رتبه نهم نتیجه قابل قبولی کسب کند. 
بدین ترتیب نتایج ورزشکاران دانشجوی ایران در طول ۱۰ دوره حضور در بازی‌های دانشجویان جهان به شهر زیر است:
۲۰۲۳ چنگدو چین: ۵ طلا، ۶ نقره و ۱۲ برنز؛ رتبه ۱۱،
۲۰۱۹ ناپل ایتالیا: ۷ طلا، ۳ نقره و ۷ برنز؛ رتبه ۹،
۲۰۱۵ گوانگجو کره جنوبی: ۷ طلا، ۲ نقره و ۶ برنز؛ رتبه ۸،
۲۰۱۳ کازان روسیه: ۲ طلا، ۴ نقره و ۳ برنز؛ رتبه ۳۲،
۲۰۱۱ شنژن چین: یک طلا، ۴ نقره و ۳ برنز؛ رتبه ۳۳،
۲۰۰۹ بلگراد صربستان: ۵ طلا، ۲ نقره و یک برنز؛ رتبه ۱۱،
۲۰۰۷ بانکوک تایلند: ۴ طلا، یک نقره و ۴ برنز؛ رتبه ۱۳،
۲۰۰۵ ازمیر ترکیه: ۲ طلا، ۶ نقره و ۴ برنز؛ رتبه ۱۹،
۲۰۰۳ دائه‌گو کره‌جنوبی: ۲ نقره، ۲ برنز؛ رتبه ۳۲

با بررسی این آمار بهترین نتیجه ایران به سال ۲۰۱۵ در گوانگجو باز می‌گردد که ۷ طلا، ۲ نقره و ۶ برنز و مجموع ۱۵ طلا در رتبه هشتم ایستاده، اما این جایگاه بیشتر از اینکه به کیفیت و کمیت کاروان ایران بستگی داشته باشد، به سطح پایین رقابت‌ها ارتباط داشته. کما اینکه در ۲ دوره بعد در ناپل و چنگدو با وجود کسب مدال‌های بیشتر ورزش ایران در جدول رقابت‌ها سقوط کرده است.

ملی پوشان در قالب دانشجویان!

اتفاق اصلی، اما در ترکیب کاروان تیم ایران اعزامی به بازی‌های یونیورسیاد حضور ملی پوشان رشته‌های مختلف در قالب تیم دانشجویان است. تقریبا در همه ادوار، کاروان اعزامی به بازی‌های دانشجویان جهان، از ملی پوشان رشته‌های مختلف تشکیل شده. فدراسیون ورزش دانشگاهی با این توجیه که این ملی پوشان در رشته‌های مختلف و دانشگاه‌های متفاوت عضویت دارند، آن‌ها را به عنوان دانشجو فرض کرده و در ترکیب تیم اعزامی به مسابقات اعزام می‌کند.

در حالیکه بخش قابل توجهی از این ملی پوشان هرگز دانشجوی جدی و حرفه‌ای نیستند و تنها در دانشگاه‌های علمی – کاربردی، پیام نور و یا حتی پودمانی در حال گذراندن یک دوره آن هم نه به شکل جدی بلکه به صورت جانبی هستند. چه آنکه ورزش حرفه‌ای و حضور شبانه روزی در اردو‌ها و مسابقات مختلف اساسا جایی برای کار‌های جانبی برای یک ورزشکار حرفه‌ای باقی نمی‌گذارد.

حتی دیده شده در ادوار قبلی برخی‌ها ملی پوشان را در هنگام اعزام در یک دانشگاه جنبی و غیررسمی ثبت نام می‌کردند تا به عنوان دانشجو به یورنیورسیاد رفته و مدال کسب کند!این نگاه نتیجه گرا و البته آمیخته با قلب حقیقت  تنها باعث شده تا ورزش دانشجویان از مسیر اصلی و هدف متعالی خود خارج شده و تقریبا محاق قرار بگیرد. به گونه‌ای اینکه تقریبا هیچ دانشگاهی را پیدا نمی‌کنید که یک ورزشکار حرفه‌ای داشته باشد. این در حالیست که در گذشته و سال‌های دور ورزش دانشجویی که خاستگاه جدی و یک منبع تغذیه مهم برای ورزش قهرمانی و تیم‌های ملی محسوب می‌شد و در بسیاری از رشته‌ها نظیر بسکتبال دانشجویان حرف اول را می‌زدند.

به نظر می‌رسد صرف حضور در رقابت‌های یونیورسیاد و کسب مدال‌هایی که هیچ ارزش بین المللی و حرفه‌ای ندارد، باید از دستور کار ورزش دانشگاهی ایران خارج شده و این عرصه برای حضور دانشجویان واقعی و نه ملی پوشان دانشجونما! باز شود. اتفاقی که می‌تواند زمینه توسعه و رشد ورزش در مهمترین مقطع آموزشی ایران را فراهم کرده و بستری برای رشد ورزش قهرمانی باشد.