مأموریت غیرممکن در پارک ژوراسیک؛ ببر تاسمانی چگونه به زندگی برمی‌گردد؟

به گزارش خبرنگار خبرگزاری علم و فناوری آنا، گروهی از محققان دانشگاه استکهلم با موفقیت توانستند مولکول‌های آران‌ای را از یک نمونه ببر تاسمانی ۱۳۰ ساله جدا و توالی‌یابی کنند. این دستاورد به دانشمندان اجازه داد تا برای اولین بار الگوهای بیان ژن پوست و ماهیچه‌های اسکلتی این‌گونه جانوری منقرض‌شده را بازسازی کنند.

باید اذعان کرد که پیامدهای این مطالعه بسیار گسترده است؛ زیرا نه‌تنها برای احیای گونه‌های منقرض‌شده مانند ببر تاسمانی و ماموت پشمالو کاربرد دارد بلکه می‌تواند درک ما را از آران‌ای ویروس‌های بیماری‌زا افزایش دهد.

ببر تاسمانی که به نام «تیلاسین» نیز شناخته می‌شود، یک کیسه‌دار گوشت‌خوار منحصربه‌فرد بومی قاره استرالیا و تاسمانی بود. پس از مستعمره شدن استرالیا توسط اروپاییان، این موجود به‌عنوان یک آفت اعلام شد و در ۱۸۸۸ برای کشتن این حیوان جایزه تعیین‌ شد و درنتیجه این‌گونه به‌سرعت منقرض‌ شد و نهایتاً در ۱۹۳۶، آخرین ببر تاسمانی در یک باغ وحش از جهان چشم فروبست و این جانور برای همیشه از کره زمین محو شد.

ایده بازگرداندن ببر تاسمانی به زندگی موضوعی است که مدت‌ها ذهن محققان را به خود مشغول کرده بود. امروزه زیستگاه طبیعی این موجود در تاسمانی تا حد زیادی دست‌نخورده باقی‌مانده است و بازگشت آن می‌تواند تعادل‌های قبلی اکوسیستم ازدست‌رفته پس از انقراض را بازگرداند. بااین‌حال، برای دستیابی به چنین شاهکاری، درک عمیق دی‌ان‌ای حیوان و نحوه تنظیم ژن‌های آن بسیار مهم است و باید توجه داشت که این اطلاعات در آران‌ای نیز موجود است.

امیلیو مارمول (Emilio Mármol)، سرپرست این گروه تحقیقاتی در رابطه با موضوع فوق می‌گوید: احیای ببر تاسمانی یا ماموت پشمالو کار ساده‌ای نیست و نیاز به دانش عمیق هم در مورد ژنوم و هم تنظیم رونویسی چنین گونه‌های مشهوری دارد، چیزی که اکنون در حال انجام آن هستیم.

گفتنی است نمونه ببر تاسمانی که در این مطالعه مورد استفاده قرار گرفت، در دمای اتاق در موزه تاریخ ملی سوئد در استکهلم نگهداری می‌شد. محققان با بررسی و نمونه‌برداری از بافت‌های این حیوان در موزه تاریخ طبیعی سوئد در استکهلم، الگوهای بیان ژنی مشابه الگوهای بیان ژنی پستانداران زنده کیسه‌دار و جفت را شناسایی کردند. کیفیت داده‌های بازیابی‌شده آن قدر چشمگیر بود که محققان می‌توانستند پروتئین‌های خاصی را که توسط آران‌ای کدگذاری شده‌اند شناسایی و ژن‌های گمشده را حاشیه‌نویسی کنند.

به گزارش آنا، مارک فریدلندر (Marc Friedländer)، استاد دانشکده علوم زیستی و مولکولی دانشگاه استکهلم در این رابطه می‌گوید: این اولین باری است که ما نگاهی اجمالی به وجود ژن‌های تنظیم‌کننده خاص تیلاسین، مانند میکروآران‌ای‌های یک جانور که بیش از یک قرن پیش منقرض‌شده، داشته‌ایم.

شرح کامل این مطالعه در آخرین شماره مجله تخصصی «ژنوم ریسرچ» (Genome Research) منتشر شده است.