ایران سریع‌ترین رشد را در کمیت تولید علم بین کشورهای دنیا تجربه کرده است

به گزارش گروه دانشگاه خبرگزاری آنا دراین سمینار که در دانشگاه یو.کی.ام مالزی برگزار شد، ظرفیت‌های علمی جمهوری اسلامی ایران از ابعاد مختلف با عنوان ایران قدرت نوظهور علمی تشریح شد.

دکتر محمدجواد دهقانی، سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: «جمهوری اسلامی ایران از لحاظ کمیت تولید علم، سریع‌ترین رشد را در بین کشورهای دنیا تجربه کرده است به نحوی که براساس اطلاعات مستخرج از پایگاه استنادی اسکوپوس در سال ۲۰۱۴ از لحاظ رشد کمیت علم، ایران حائز رتبه چهارم بین‌المللی شد. ایران در سال ۲۰۰۰ رتبه ۴۸ کمیت تولید علم دنیا را در اختیار داشت، اما اکنون در سال ۲۰۱۵، رتبه ایران به جایگاه ۱۶ دنیا ارتقا یافته است.»

او افزود: «در سال ۲۰۰۰ ایران تنها 0/2٪ (دودهم درصد) از کل کمیت علم دنیا را تولید می‌کرد، در حالی که در سال ۲۰۱۵ این رقم به ۱/۵٪ (یک‌ونیم درصد) رسیده است. باید در نظر داشت که کمیت علم دنیا نیز در این مدت دائما در حال رشد بوده است. براساس کمیت تولید علم، جمهوری اسلامی ایران در سال ۲۰۱۵ در میان کشورهای اسلامی رتبه نخست و در بین کشورهای عضو جنبش عدم تعهد رتبه دوم را در اختیار دارد.»

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام گفت: «براساس اطلاعات، کمیت تولید علم مستخرج از پایگاه استنادی آی.اس.آی در سال ۲۰۱۴، ایران در حوزه مهندسی رتبه هفتم دنیا، در علوم مواد رتبه نهم دنیا و در حوزه‌های ریاضی و شیمی در جایگاه ۱۲ دنیا قرار دارد. در حوزه‌های علوم رایانه و کشاورزی رتبه ایران در سطح بین‌المللی ۱۴ است.»

او افزود: «جمهوری اسلامی ایران نه تنها از جنبه کمیت بلکه به لحاظ کیفیت تولید علم نیز پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای داشته است. یکی از شاخص‌های ارزیابی کیفی، میزان استنادات صورت گرفته به مقالات و چاپ مقاله در مجلات با ضریب تاثیر بالا است. در چند سال اخیر توجه مسئولان آموزش عالی و نیز دانشگاه‌ها و موسسات پژوهشی کشور به مساله کیفیت مقالات و تولیدات علمی معطوف شده است. به طوری که تعداد مقالات پر استناد ( Highly Cited) ایران از ۱۴ مقاله در سال ۲۰۰۵ به ۲۰۶ مقاله در سال ۲۰۱۵ افزایش یافته است. در واقع سهم ایران از مقالات برتر دنیا از ۰/۱۵٪ (پانزده صدم درصد) در سال ۲۰۰۵ به ۱/۴٪ در سال ۲۰۱۴ افزایش داشته است.»

او گفت: «درسال ۲۰۰۰ تنها ۲۰۶ مقاله در مجلات چارک اول منتشر کرده بودیم اما هم‌اکنون در سال ۲۰۱۴ تعداد این مقالات به ۶۶۲۵ مورد رسیده است. مجلات چارک اول موثرترین نشریات علمی بین‌المللی را تشکیل می‌دهند. ایران در سال ۲۰۰۰ تنها ۰/۱٪ (یک‌دهم درصد) از مقالات مجلات چارک اول دنیا را به خود اختصاص داده بود اما درحال حاضر و در سال ۲۰۱۴ سهم ایران به ۰/۸٪ (هشت دهم درصد) افزایش یافته است که خود نشان‌دهنده رشد کیفی تولیدات علمی کشور است.»

دهقانی افزود: «ایران درسال ۲۰۱۰ تنها ۰/۸۵٪ (هشتاد و پنج صدم درصد) از استنادهای دنیا را دریافت می‌کرد اما سهم ایران در سال ۲۰۱۴ افزایش یافته است به نحوی که سهم ایران از کل استنادهای دنیا به ۱/۳۶٪ رسیده است که خود بیانگر رشد کیفی تولیدات علمی کشور است.»

سرپرست پایگاه استنادی علوم جهان اسلام به ارائه وضعیت دانشگاه‌های کشور در رتبه‌بندی‌های بین‌المللی پرداخت و گفت: «در آخرین رتبه‌بندی‌های بین‌المللی ارائه شده تعداد ۸ دانشگاه از کشور در رتبه‌بندی تایمز حضور یافته‌اند و اکنون ۱۳ دانشگاه کشور در مجموع دانشگاه های برتر دنیا در رتبه‌بندی لایدن قرار دارند. همچنین ۸ دانشگاه کشور نیز در رتبه‌بندی جهانی یو.اس.نیوز به عنوان دانشگاه‌های برتر دنیا معرفی شده‌اند.»