زندگی برای بیماران پارکینسونی ادامه دارد/ دستانی که می‌لرزد، مانع شکوفایی نمی‌شود

سارا امیری، گروه اجتماعی: پارکینسون نوعی اختلال عصبی- عضلانی است که بر اثر تحلیل سلول‌های مغزی تولید کننده دوپامین (نوعی انتقال دهنده عصبی) در سنین بالای 60 سال رخ می‌دهد و دارای علائم لرزش به خصوص در دست و انگشتان، سفتی عضلات، اختلال در جویدن، بلع و صحبت کردن می‌شود که تاکنون علت مشخصی برای ابتلا به آن معرفی نشده است، اما نتایج برخی تحقیقات نشان می‌دهد عواملی مانند سن، ژنتیک، استفاده از سموم گیاهی و حشره‌کش‌ها، مصرف چربی‌های اشباع و کمبود اسید فولیک احتمال ابتلا به این بیماری را افزایش می‌دهد.

علائم پارکینسون

دکتر وفا رحیمی موقر، متخصص جراحی‌های مغز و اعصاب درباره بیماری پارکینسون به خبرنگار آنا گفت: این بیماری دارای سه علامت شایع لرزش اندام‌ها، کند شدن حرکات و سفتی اندام‌هاست که خوشبختانه دارای درمان دارویی و جراحی است.

وی با بیان اینکه پارکینسون درمان قطعی ندارد، افزود: درمان‌های ارائه شده تنها موجب بهبود علائم و بهتر زیستن بیمار می‌شود.

این استاد دانشگاه علوم پزشکی تهران با توجه به سن ابتلا به این بیماری عصبی، گفت: این بیماری بیشتر در افراد غیر جوان دیده می‌شود اما متاسفانه اخیرا به دلیل تغییر سبک زندگی، رژیم غذایی، تروما و وارد شدن ضربه به سر و ... مواردی از ابتلا به آن در جوانان نیز دیده شده است.

این فوق تخصص نوروتروما در ادامه عنوان کرد: به دلیل اینکه پارکینسون موجب محدودیت حرکت و در نتیجه حضور فرد در اجتماع و شغل می‌شود، مغز کم‌تر به چالش کشیده می‌شود. به همین دلیل این دسته از افراد در معرض خطر ابتلا به آلزایمر نیز هستند، اما این بدان معنا نیست که تمام این افراد به آلزایمر مبتلا می‌شوند به همین دلیل به این بیماران توصیه می‌شود با به چالش کشیدن مغز مانع ابتلا به فراموشی شوند.

پارکینسون محدودیت نمی‌آورد

دکتر فرزاد اشرافی، متخصص مغز و اعصاب هم به خبرنگار آنا توضیح داد: بین 75 در صد هزار نفر تا 90 در صد هزار نفر افراد در جهان به پارکینسون مبتلا می‌شوند.

وی افزود: یک فرد از زمان ابتلا دچار محدودیت نمی‌شود، بنابراین تا مدت‌ها می‌تواند به زندگی، شغل، تحصیل و ... بپردازد و با مراجعه به موقع، انجام اقدامات توانبخشی، روانپزشکی، گفتار درمانی، دارو درمانی و فیزیوتراپی حضور خود را در جامعه کم‌رنگ نکند.

این عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه برای این بیماران هیچ گونه محدودیتی وجود ندارد، عنوان کرد: حتی این بیماران می‌توانند ازدواج کنند و صاحب فرزند شوند. اما باید به خاطر داشته باشند به فرزندانشان توصیه کنند به محض مشکوک شدن به علائم و یا بررسی‌های بیشتر زمینه‌های ژنتیکی به پزشک مراجعه کنند تا دچار علائم نشوند.

پارکینسون موجب کاهش طول عمر نمی‌شود

اشرافی در ادامه خاطرنشان کرد: پارکینسون موجب کاهش طول عمر نمی‌شود بنابراین به بیماران توصیه می‌شود علائم این بیماری را برای خود محدودیت ندانند تا دچار افسردگی نشوند و برای تقویت روحیه به روانپزشک یا مشاوره مراجعه کنند.

به گفته وی؛ پارکیسنون در آقایان کمی شایع‌تر از خانم‌ها است.

این متخصص مغز و اعصاب درباره وضعیت دارویی این بیماران در کشور، گفت: خوشبختانه تمام داروهای مورد نیاز این بیماران در کشور وجود دارد و حتی نمونه ایرانی برخی از انواع آن نیز تولید شده که این مساله تهیه دارو را برای بیماران تسهیل بخشیده است.

لزوم افزایش مراکز توانبخشی مغز در کشور

وی گسترش مراکز توانبخشی مغزی را یکی از مطالبات بیماران از دولت و وزارت بهداشت دانست و یادآور شد: علاوه بر این این بیماران نیازمند آن هستند که بیمه‌ها تمام الکترودهای مغزی را تحت پوشش قرار دهند تا در مواردی که پاسخ به درمان‌های دارویی رضایت بخش نبود و بیمار نیاز به جراحی داشت بتواند هزینه‌های آن را پرداخت کند.

مبتلایان به پارکینسون مغز خود را به چالش بکشند

گفتنی است، این دسته از بیماران علاوه بر مراجعه به متخصص مغز و اعصاب و دریافت دارو، نیازمند خدمات دیگری از قبیل روانپزشکی هستند تا بتوانند اعتماد به نفس، امید به زندگی و ... را در خود تقویت کنند.

فاطمه قاسم‌زاده، روانشناس، درباره نیازهای روانی این بیماران به آنا، گفت: هر بیماری علاوه بر درمان‌های جسمی نیازمند حمایت‌های روانی از سوی خانواده، دوستان، جامعه و دولت است.

وی افزود: این بیماران بیش از هر چیزی نیازمند احساس آرامش و امنیت خاطر مالی هستند تا بتوانند به ادامه درمان و بهبود امید داشته باشند، بنابراین اطرافیان بیمار باید به گونه‌ای با آنها برخورد داشته باشند تا بیمار دچار تفکر‌های ناتوانی، افسردگی، گوشه‌گیری و دوری از اجتماع نشود.

قاسم‌زاده ادامه داد: همه بیماران جسمی و روانی می‌توانند در جامعه حضور داشته باشند و نقش آفرینی کنند به همین دلیل خانواده‌ها نباید این افراد را فقط در خانه تحت مراقبت نگه‌دارند و یا آنها را به مراکزی مانند خانه سالمندان ارجاع دهند.

لزوم حضور سالمندان بیمار در کانون خانواده

وی با بیان اینکه پارکینسون بیشتر در افراد بالای 60 سال دیده می‌شود، عنوان کرد: تمام افراد سالمند نیاز به حمایت‌های عاطفی خانواده دارند که این نیاز زمانی که سالمند دچار بیماری می‌شود دو چندان می‌شود بنابراین زندگی در جمع خانواده، داشتن نقش فعال، مشارکت در تصمیم‌گیری‌های خانواده و ... می‌توانند موجب آرامش روانی این بیمار و در نتیجه بهبود علائم بیماری شود.

این روانشناس به بیماران مبتلا به پارکینسون توصیه کرد تا با خواندن کتاب، گوش دادن به موسیقی، تماشای فیلم و تجزیه و تحلیل آن و ... مغز خود را به چالش بکشند تا بتواند روحیه خود را حفظ کنند.

استفاده از تکنولوژی برای به چالش کشیدن مغز

وی یادآور شد: به دلیل اینکه این بیماران دچار لرزش در اندام‌ها می‌شوند، نمی‌توانند بسیاری از فعالیت‌ها را با دست انجام دهند، آنها می‌توانند به کمک تکنولوژی کتاب، موسیقی و ... را گوش دهند و حفظ کنند.

توانبخشی موجب بهبود حرکات می‌شود

همچنین حسین جعفری، عضو انجمن آلزایمر ایران و مدیر مرکز توانبخشی قاصدک درباره نیازهای توانبخشی بیماران مبتلا به پارکینسون، گفت: به دنبال تحلیل سلول‌های مغزی این بیماران دچار اختلال در حرکت، تکلم، حرکت لب‌ها و ... می‌شود که در نتیجه نیاز به خدمات توانبخشی پیدا می‌کند.

رژیم غذایی در بیماران پارکینسون

وی افزود: به دلیل اختلال حرکت لب‌ها و بلع این بیماران دچار مشکل در تغذیه می‌شوند زیرا ممکن است غذا به جای معده وارد ریه و در نتیجه خفگی فرد شود به همین دلیل توصیه می‌شود غذاهای پوره‌ای مصرف کنند و اکیدا از مصرف غذاهای آبکی و مایع خودداری کنند.

جعفری با توجه به اینکه بیماران مبتلا به پارکینسون دچار سفتی عضلات و لرزش اندام‌ها می‌شوند، یادآور شد: برای جلوگیری از سقوط و زمین خوردن بیماران به اعضای خانواده توصیه می‌شود خانه را برای این بیماران ایمن کنند.

وی افزود: خانه باید از نور کافی برخوردار باشد، پله‌ها دارای نرده و حفاظ باشد، دمای اتاق بیمار تنظیم شود، اشیای شکستنی از مسیر تردد بیماران برداشته شود، در سرویس‌های بهداشتی صندلی یا دستگیره نگه‌دارنده نصب شود.

مدیر مرکز توانبخشی قاصدک در ادامه یادآور شد: پارکینسون در افراد بالای 60 سال بیشتر رخ می‌دهد و این بیماران دچار تغییرات فشار خون هستند که این امر علاوه بر مساله سقوط موجب اختلال خواب در بیماران می‌شود که این مساله می‌تواند با کتاب خواندن و یا گوش دادن به موسیقی برطرف شود.

این کارشناس پرستاری در ادامه با بیان اینکه بیماران مبتلا به پارکینسون برای بهبود علائم بیماری نیازمند خدمات مستمر توانبخشی هستند، گفت: با انجام فیزیوتراپی منظم عضلات بیمار نرم می‌شود و فرد می‌تواند به حرکات خود ادامه دهد و در جامعه حضور داشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: برخی از این بیماران دچار اختلالات شناختی می‌شوند یعنی ممکن است برخی مسائل را فراموش کنند که این مساله با آلزایمر کاملا متفاوت است.

بر اساس این گزارش، بیماران مبتلا به پارکینسون می‌توانند علاوه بر مصرف دارو با دریافت خدمات فیزیوتراپی منظم، حضور در جلسات گفتار درمانی و روانشناسی، به چالش کشیدن مغز، ارتقاء اعتماد به نفس در خود، ادامه فعالیت در جامعه همراه با بیماری زندگی کنند و صاحب فرزند شوند.