چرا برای عید «سبزه» سبز می‌کنند؟

به گزارش خبرگزاری آنا، عید نوروز که می‌رسد جنب و جوش را به مردم هدیه می‌کند و جنب و جوشی برای آماده کردن و چیدن سفره هفت سین و ورود به یک سال جدید با رسم و رسوماتی که شاید قدمت آن به سالیان دور نیز برسد.

در میان سین‌های هفت سین، سبزه نماد سرسبزی، طراوت و سرزندگی است و از جمله سین‌های اصلی محسوب می‌شود. 

در این میان موضوعی است به نام خرید سبزه و یا بنوعی سبز کردن سبزه که قصد داریم به فلسفه آن بپردازیم.

فلسفه سبز کردن سبزه برای عید نوروز

بسیاری معتقدند که رسم و فلسفه سبز کردن سبزه پیش از عید به دوره باستان می‌رسد و حتی از سوی دیگر در بسیاری از کتب تاریخی مانند «آثار الباقیه» نیز اینچنین آمده است که ایرانیان از قدیم به مدت ۲۵ روز قبل از عید، شروع به کاشتن انواع دانه برای روییدن و سبز شدن بر روی ۱۲ ستون در میدان شهر می‌کردند؛ بر این اساس بر روی هر ستون، غلاتی مانند برنج، باقالی (باقلا)، گندم، ذرت، ارزن، ذرت، لوبیا، ماش، عدس، نخود، کاجیله می‌کاشتند و بنوعی به استقبال از عید نوروز می‌رفتند.

در این مدت تا عید این سبزه‌ها رشد می‌کردند و در روز ششم فروردین ماه که «روز زرتشت» نامیده می‌شد، سبزه‌ها را می‌کندند و در تالار‌های پادشاهی تقسیم می‌کردند.

در واقع در آن زمان روز ششم فروردین با نام «ماه فروردین روز خرداد» شناخته می‌شد و در میان زرتشتیان روزی خاص به شمار می‌رفت، زیرا در زرتشتیان بر این باور بودند که، در این روز رویداد‌های اساطیری برجسته‌ای رخ داده بود و تا پایان جهان در این روز اتفاقات خوشایند خواهد افتاد.

طبق اسناد کهن و اعتقاد اساطیر ایرانی درباره نوروز، در روز ششم فروردین یا روز خرداد، انسان متولد شده و تولد زرتشت نیز در این روز اتفاق افتاده است، در واقع ایرانیان باستان روز ششم فروردین را با نام «نوروز بزرگ یا نوروز ملوک» می‌شناسند و در این روز جشن و پایکوبی برگزار می‌کردند، درست همان روزی که سبزه‌های کاشته شده در عید را می‌چیدند و به نشانه باروری و برکت، پخش می‌کردند.

اما چرا ایرانی‌ها برای عید سبزه می‌کارند؟

سبز کردن سبزه برای ایرانیان باستان و نیاکان ما، نمادی از خیر و برکت بود و طبق اسناد موجود در آن زمان سبزه‌های عید به این دلیل کاشته می‌شدند که مشخص شود از دانه‌های کاشته شده، کدامیک رشد بهتری را در سال پیش رو خواهند داشت و ایرانیان در آن سال آن دانه را بکارند و برداشت داشته باشند.

جالب است بدانید در زمان باستان دانه‌ها جو و ارزن در میان ایرانی‌ها جزو پراستفاده‌ترین دانه‌ها برای کاشت سبزه عید بود، اما بجز این دانه‌ها، غلات دیگری مثل گندم، عدس، لپه و … هم کاشته می‌شدند که میزان رشد بذر‌ها رابطه مستقیمی با آب و هوای آن سال، داشت.

در اصل فلسفه سبز کردن سبزه عید یک راه منطقی و سنتی برای آزمایش این بود که در سال پیش رو، چه بذر یا دانه‌ای، محصول بیشتری می‌دهد.

نکته دیگری که جالب است به آن توجه کنید این است که، ایرانیان در روزگار کهن، سه قاب بزرگ از سبزه را به نماد اندیشه نیک، کردار نیک و گفتار نیک بر سر سفره هفت سین قرار می‌دادند که در حال حاضر این سبزه‌ها به یک سبزه کاهش پیدا کرده است و نشان از برکت و سرسبزی دارد.

چرا سبزه را در آب می‌اندازند؟

همانطور که شاید در میان برخی از مردم حال حاضر نیز مرسوم باشد پس از آنکه دانه‌های کاشته شده به عنوان سبزه سفره عید بارور می‌شدند آن را در روز سیزدهم فروردین به آب می‌اندازند، در واقع ایرانی‌ها بر این باورند که در این روز، سبزه‌ها را باید به دست ایزدبانوی آب یا آناهیتا، یکی از مهم‌ترین ایزدبانو‌های ایران باستان، بسپارند تا این الهه، سرسبزی سال را بیشتر کند و به مردم برگرداند و بنوعی مردم روز طبیعت را متعلق به ایزدبانوی آب و باران می‌دانند.

از طرفی، انداختن سبزه در آب روان، نشانه زندگی‌بخش بودن سبزه و نشان از تحرک و پویایی دارد. برخی هم دلیل این کار را دور کردن بلا‌ها و بیماری و مریضی که در سبزه جمع شده است، می‌دانند. 

• بیشتر بخوانید:
• شرایط نگهدارى و بهترین غذاى ماهى قرمز چیست؟
• نگاهی به فلسفه سفره ایرانی نوروز؛ رمز و راز هفت‌سین
• یکم فروردین چه روزی است؟
• خاصیت‌های شگفت انگیز آب سبزه گندم
• چه نکاتی را باید در خرید ماهی قرمز رعایت کنیم؟
• از فلسفه‌ وجودی «سین‌های نوروزی» چه می‌دانید؟