این چیزی نیست که شما می‌دانید، آن چیزی است که شما فکر می کنید می‌دانید

به گزارش گروه دانش و فناوری خبرگزاری آنا به نقل از وبگاه (سای تک دیلی)، نظرسنجی از بیش از ۲۰۰۰ بزرگسال در بریتانیا، مشکلات بالقوه ارتباطات علمی را شناسایی می‌کند. چرا مردم نگرش بسیار متغیری نسبت به علم به خوبی اثبات شده دارند؟ برای سال‌های متمادی، محققان بر آنچه مردم در مورد علم می‌دانند متمرکز بودند و فکر می‌کردند که شناخت علم، دوست داشتن آن است.

اما آیا افرادی که فکر می‌کنند علم را می‌دانند در واقع علم را می‌شناسند؟ مطالعه جدیدی که در ۲۴ ژانویه در مجله دسترسی آزاد PLOS Biology توسط کریستینا فونسکا از انجمن ژنتیک بریتانیا منتشر شد. 

لارنس هرست از مرکز تکامل میلنر، دانشگاه باث، انگلستان؛ و همکاران، دریافتند که افراد با نگرش قوی تمایل دارند باور کنند که علم را درک می‌کنند، در حالی که افراد بی طرف اعتماد به نفس کمتری دارند. به طور کلی، این مطالعه نشان داد که افرادی که نگرش منفی قوی نسبت به علم دارند، نسبت به سطح درک خود بیش از حد اعتماد به نفس دارند.

چه واکسن، تغییرات آب و هوا، یا غذا‌های تراریخته، علم اجتماعی مهم می‌تواند نگرش‌های قوی و مخالف را برانگیزد. درک چگونگی ارتباط علم مستلزم درک این موضوع است که چرا افراد ممکن است نگرش‌های بسیار متفاوتی نسبت به علم زیربنایی داشته باشند. مطالعه جدید یک نظرسنجی از بیش از ۲۰۰۰ بزرگسال بریتانیایی انجام داد و از آن‌ها در مورد نگرش آن‌ها به علم و اعتقاد آن‌ها به درک خود سؤال کرد. چند تحلیل قبلی نشان داد که افرادی که نسبت به علم منفی هستند، دانش نسبتاً پایینی از کتاب درسی دارند، اما در درک خود اعتماد به نفس قوی دارند. با این بینش به عنوان بنیادی، تیم به دنبال این بود که بپرسد آیا خودباوری قوی زیربنای همه نگرش‌های قوی است؟

این تیم بر علم ژنتیک متمرکز شد و سوالات نگرشی از جمله: بسیاری از ادعا‌ها در مورد مزایای علم ژنتیک مدرن به شدت اغراق آمیز است. مردم می‌توانستند بگویند که چقدر با چنین اظهاراتی موافق یا مخالف هستند. آن‌ها همچنین سوالاتی در مورد میزان درک خود از چنین علمی پرسیدند، از جمله: وقتی اصطلاح DNA را می‌شنوید، درک خود را از معنای این اصطلاح چگونه ارزیابی می‌کنید. همه افراد از صفر (آن‌ها می‌دانند که درک ندارند) تا یک (مطمئن هستند که درک می‌کنند) امتیاز گرفتند. این تیم کشف کرد که کسانی که در افراط نگرش قرار دارند - هم به شدت حامی و هم به شدت ضد علم - به درک خود اعتماد به نفس بالایی دارند، در حالی که کسانی که پاسخ خنثی می‌دهند اینطور نیست.

از نظر روانشناسی، تیم پیشنهاد می‌کند، این منطقی است: برای داشتن یک عقیده قوی باید به صحت درک خود از حقایق اساسی قویاً اعتقاد داشته باشید. تیم فعلی می‌تواند نتایج قبلی را تکرار کند و دریافت که آن‌هایی که منفی‌ترین آن‌ها هستند، دانش کتاب درسی بالایی نیز ندارند. در مقابل، کسانی که بیشتر علم را می‌پذیرند، هم معتقدند که آن را درک می‌کنند و هم در سؤالات واقعی کتاب درسی (درست/نادرست) امتیاز خوبی کسب کرده اند.

زمانی که تصور می‌شد آنچه برای سواد علمی مهم است دانش علمی است، ارتباطات علمی بر انتقال اطلاعات از دانشمندان به عموم متمرکز بود. با این حال، این رویکرد ممکن است موفقیت آمیز نباشد و در برخی موارد نتیجه معکوس داشته باشد. کار حاضر نشان می‌دهد که تلاش برای رسیدگی به اختلافات بین آنچه مردم می‌دانند و آنچه معتقدند می‌دانند، ممکن است استراتژی بهتری باشد.

پروفسور آن فرگوسن اسمیت، رئیس انجمن ژنتیک و یکی از نویسندگان این مطالعه اظهار داشت: مقابله با نگرش‌های منفی برخی افراد نسبت به علم، احتمالاً شامل ساختارشکنی آنچه فکر می‌کنند در مورد علم می‌دانند و جایگزین کردن آن با درک دقیق‌تر است. این کاملا چالش برانگیز است.

هرست نتیجه گیری می‌کند: چرا برخی افراد نگرش قوی نسبت به علم دارند در حالی که برخی دیگر بی طرف‌تر هستند؟ ما متوجه می‌شویم که نگرش‌های قوی، چه موافق و چه مخالف، مبتنی بر اعتماد به نفس قوی در دانش درباره علم است.