فناوری جدیدی که نجات‌بخش بیماران سرطانی می‌شود/ تحول در غربالگری سرطان با انجام یک آزمایش

به گزارش خبرنگار حوزه دانش و فناوری خبرگزاری آنا، تشخیص زودهنگام سرطان قبل از گسترش در سراسر بدن می‌تواند نجات دهنده باشد، به همین دلیل است که پزشکان غربالگری منظم برای چندین نوع سرطان رایج را با استفاده از روش‌های مختلف توصیه می‌کنند؛ به عنوان مثال کولونوسکوپی، سرطان روده بزرگ و ماموگرافی سرطان سینه را غربال می‌کند. در عین اهمیت، انجام تمام این آزمایش‌ها می‌تواند چالش برانگیز، گران و گاهی اوقات برای بیماران ناراحت کننده باشد، وحالا چه می‌شود اگر یک آزمایش خون بتواند انواع سرطان‌های رایج را به یکباره بررسی کند؟ این نوید آزمایش‌های تشخیص زودهنگام چند سرطانی یا MCED است. پزشکان و متخصصان بر این باورند آزمایش‌های MCED احتمالا غربالگری سرطان را در آینده نزدیک متحول خواهند کرد، به‌ویژه اگر از حمایت قوی برای ایجاد نوآوری سریع برخوردار شوند.

**آزمایش‌های MCED چگونه کار می‌کنند؟

تمام سلول‌های بدن از جمله سلول‌های تومور، پس از مرگ، DNA را وارد جریان خون می‌کنند. تست‌های MCED مقادیر کمی از DNA تومور را در جریان خون جستجو می‌کنند. این DNA «بدون سلول» در حال گردش، حاوی اطلاعاتی در مورد نوع بافتی است که از آن به وجود آمده و اینکه آیا طبیعی است یا سرطانی؟ آزمایش برای جستجوی DNA تومور در گردش خون جدید نیست. این نمونه‌برداری‌های مایع به عنوان روشی فانتزی برای گرفتن آزمایش‌های خون، در حال حاضر به طور گسترده برای بیماران مبتلا به سرطان در مراحل پیشرفته استفاده می‌شود. پزشکان از این آزمایش‌های خون برای یافتن جهش‌هایی در DNA تومور استفاده می‌کنند که به هدایت درمان کمک می‌کند. از آن جایی که بیماران مبتلا به سرطان در مراحل پایانی تمایل به داشتن مقدار زیادی DNA تومور در گردش خون دارند، تشخیص وجود این تغییرات ژنتیکی نسبتا آسان است.

تست‌های MCED با نمونه‌برداری‌های مایع موجود متفاوت هستند چرا که آن‌ها در تلاش برای تشخیص سرطان در مراحل اولیه هستند، آن هم در شرایطی که هنوز سلول تومور چندانی در دسترس نیست. تشخیص این سلول‌های سرطانی در مراحل اولیه می‌تواند چالش برانگیز باشد، زیرا سلول‌های غیر سرطانی نیز DNA را به جریان خون می‌ریزند. از آن جایی که بیشتر DNA در گردش در جریان خون از سلول‌های غیر سرطانی می‌آید، تشخیص وجود چند مولکول DNA سرطان مانند یافتن یک سوزن در انبار کاه است. کار زمانی دشوارتر می‌شود که با بالا رفتن سن، سلول‌های خونی DNA غیرطبیعی را منتشر کرده که باعث تشخیص اشتباه در تشخیص DNA سرطان می‌شود؛ این پدیده که به خون‌سازی کلونال معروف است، تلاش‌های اولیه برای ایجاد آزمایش‌های MCED را با نتایج مثبت کاذب بسیار مخدوش کرد.

خوشبختانه آزمایش‌های جدیدتر می‌توانند از تداخل سلول‌های خونی با تمرکز بر یک نوع «بارکد مولکولی» تعبیه‌شده در DNA سرطان که بافتی را که از آن سرچشمه گرفته است، جلوگیری کند. این بارکد‌ها نتیجه متیلاسیون DNA هستند، تغییرات طبیعی در سطح DNA که در هر نوع بافت بدن متفاوت استغ به عنوان مثال بافت ریه دارای الگوی متیلاسیون DNA متفاوت از بافت پستان است، علاوه بر این، سلول‌های سرطانی دارای الگو‌های متیلاسیون DNA غیرطبیعی هستند که با نوع سرطان مرتبط است. با فهرست‌بندی الگو‌های مختلف متیلاسیون DNA، آزمایش‌های MCED می‌توانند بر بخش‌هایی از DNA متمرکز شوند که بین بافت سرطانی و طبیعی تمایز قائل ده و محل منشاء سرطان را مشخص می‌کنند.

بیشتر بخوانید:

• یک داروی ارزان قیمت از دهه ۱۹۶۰ می‌تواند به درمان سرطان روده بزرگ کمک کند
• نابودی تومورهای سرطانی مغز با استفاده از جریان الکتریکی

**چگونگی استفاده از آزمایش‌های MCED

در سال ۲۰۲۱، شرکت بیوتکنولوژی GRAIL اولین آزمایش MCED تجاری در دسترس را در آمریکا راه اندازی کرد. حداقل دو شرکت دیگر مستقر در این کشور یعنی Exact Sciences و Freenome و یک شرکت چینی به نام Singlera Genomics، در حال توسعه هستند. برخی از این آزمایش‌ها از روش‌های مختلف تشخیص سرطان علاوه بر چرخش DNA تومور، مانند جستجوی پروتئین‌های مرتبط با سرطان در خون، استفاده می‌کنند.

پی بردن به اینکه چگونه تست‌های MCED باید در کلینیک اجرا شوند، سال‌ها به طول خواهد انجامید. محققان و پزشکان شروع به پاسخگویی به پرسش‌هایی در مورد اینکه چه کسی باید آزمایش شود، در چه سنی و چگونه باید سابقه پزشکی و خانوادگی گذشته را در نظر گرفت، مطرح می‌کنند. تنظیم دستورالعمل‌هایی برای اینکه چگونه پزشکان نتایج مثبت MCED را بیشتر ارزیابی کنند به همان اندازه مهم است؛ همچنین این نگرانی وجود دارد که آزمایش‌های MCED ممکن است منجر به تشخیص بیش از حد سرطان‌های کم خطر و بدون علامت شود که بهتر است تشخیص داده نشود، اتفاقی که در غربالگری سرطان پروستات رخ داد. پیش از این دستورالعمل‌ها چنین بود که همه مردان ۵۵ تا ۶۹ ساله به طور منظم آزمایش خون برای تعیین سطح PSA، پروتئینی که توسط بافت سرطانی و غیر سرطانی پروستات تولید می‌شود، انجام دهند، اما اکنون این توصیه محدود به افردی می‌شود که ترجیحات شخصی را در نظر می‌گیرند.

نگرانی دیگر این است که آزمایش‌های بیشتر برای تایید نتایج مثبت MCED پرهزینه و برای سیستم پزشکی سنگین خواهد بود، به خصوص اگر اسکن تمام بدن مورد نیاز باشد. به عنوان مثال هزینه انجام MRI ممکن است تا هزاران دلار برسد و بیمارانی که نتیجه MCED مثبت دریافت می‌کنند، اما نمی‌توانند وجود سرطان را پس از تصویربرداری گسترده و سایر آزمایش‌های پیگیری تایید کنند، ممکن است بر اساس یک تشخیص نادرست، در طول زندگی خود همچنان به انجام آزمایش‌های گران قیمت در جستجوی بی‌ثمر برای تومور ادامه دهند.

با وجود این نگرانی‌ها، مطالعات بالینی اولیه امیدوار کننده است. یک مطالعه در سال ۲۰۲۰ روی بیش از ۱۰۰۰۰ زن که قبلا تشخیص داده نشده بود، نشان داد که ۲۶ زن از ۱۳۴ زن با آزمایش MCED مثبت، سرطان دارند. یک مطالعه در سال ۲۰۲۱ با حمایت GRAIL نشان داد بیش از ۲۸۰۰ بیمار با تشخیص ابتلا به سرطان، تست MCED مثبت داشتند و تنها ۰.۵ ٪ از افراد تایید کردند که سرطان نداشته و آزمایش مثبت کاذب داشتند. این آزمایش برای بیماران مبتلا به سرطان‌های پیشرفته‌تر بهترین عملکرد را داشت، اما حدود ۱۷ درصد از بیمارانی را که بیماری در مراحل بسیار اولیه داشتند، شناسایی کرد. آزمایش‌های MCED ممکن است به زودی روش‌های غربال‌گری در تشخیص سرطان را متحول کند، اما پرسش اینجاست که آیا سیستم بهداشت و درمان آمادگی لازم را دارد؟

انتهای پیام/۱۱۰/