افزایش 20درصدی مقرری و اعتبار دانشجویان بورسیه غیرایرانی/ راهکارهایی برای حل مشکل زبان متقاضیان تحصیل در ایران

مدیرکل امور دانشجویان غیرایرانی سازمان امور دانشجویان در گفت‌وگو با خبرنگار دانشگاه خبرگزاری آنا گفت: «یکی ار سیاست‌های وزارت علوم در سال 94 بحث بین‌المللی‌سازی آموزش عالی بود که وزیر علوم نیز در مراسم دانش‌آموختگی دانشجویان غیرایرانی بر آن تاکید داشتند. بعد از برجام با توافقاتی که صورت گرفت، انتظار می‌رفت این مسئله قوت و شدت بیشتری بگیرد و این امر هم اتفاق افتاد.»

او افزود: «در حال حاضر طبق آخرین آمار بیش از 21 هزار دانشجوی خارجی در دانشگاه‌های ما مشغول به تحصیل هستند. تعدادی از این دانشجویان از طریق کنکور سراسری سازمان سنجش و در رقابت علمی با دانشجویان ایرانی و تعدادی با هزینه شخصی تحصیل می‌کردند. در سال گذشته دانشجویانی که با هزینه شخصی آمده بودند حدود 4500 نفر بودند. تعدادی هم دانشجویان مستعد و توانمندی هستند که از طریق سهمیه بورسیه‌ای که به آنها تعلق گرفته است، وارد کشور می‌شوند.»

حاج‌جباری گفت: «در وزارت علوم برنامه‌ای وجود دارد که هر سال هیئت‌های مختلفی از ایران به کشورهای دیگر سفر ‌کنند و خیلی از کشورهای دیگر و به‌خصوص کشورهای اروپایی برای همکاری‌های علمی وارد کشور می‌شوند. این رفت و آمدها نسبت به سال‌های قبل رشد قابل توجهی داشته و همکاری مناسبی هم انجام شده است. مضمون این برنامه‌ها بیشتر در رابطه با تبادل استاد، فرصت‌های مطالعاتی و نیز تبادل دانشجو و برگزاری دوره‌های مشترک علمی و دانشجویی است.»

او به برنامه‌های سازمان امور دانشجویان برای افزایش دانشجوی خارجی در داخل کشور اشاره کرد و گفت: «در سال گذشته بیش از 2600 دانشجو از کشورهای مختلف پذیرش داشتیم که با برنامه‌ریزی‌های امسال انتظار داریم این عدد به 1/5 تا 2 برابر افزایش یابد. همه دانشگاه‌ها در رابطه با بحث پذیرش دانشجوی خارجی توجیه شده‌اند و آیین‌نامه‌ای هم به این منظور در مهر 94 تدوین و ابلاغ شد که دانشگاه‌های مراکز استان‌ها به صورت مستقل مجوز جذب دانشجوی خارجی را دارند. همچنین دستگاه‌های مختلف همکاری خوبی در تسریع روند انجام خدمات دانشجویان خارجی می‌کنند و برای مثال وزارت خارجه بعد از تکمیل پرونده، در عرض 3 روز ویزای دانشجویی را صادر می‌کند.»

مدیرکل امور دانشجویان غیرایرانی سازمان امور دانشجویان گفت: «کارگروهی در وزارت علوم با نظر مسوولان کشوری و با حضور همه نهادهایی که در ورود یک تبعه غیرایرانی به کشور دخیل هستند شکل گرفته و در این کارگروه عملا مشکلات ورود دانشجو به کشور بررسی می‌شود. وظیفه این کارگروه روان‌سازی ورود دانشجوی غیرایرانی به کشور است.»

او افزود: «یکی از مسائلی که در این کارگروه در اواخر سال 94 مورد بررسی قرار گرفت ممنوعیت تدریس به زبان غیرفارسی برای دانشجویان غیرایرانی بود. توافقاتی در این زمینه صورت گرفته است و در آیین‌نامه‌ای که برای این موضوع تنظیم شده با توجه به اینکه ترویج و گسترش زبان فارسی یکی از اهداف پذیرش دانشجو است، ابتدا سعی داریم تا این زبان و توانمندی‌هایی را که در آن وجود دارد گسترش دهیم. ثانیا راهکاری پیشنهاد شد که دانشگاه‌ها دوره‌های آموزش زبان فارسی را برای دانشجویان ورودی جدید برگزار کنند و به موازات آن نیز 1 تا 2 واحد درسی را به آن‌ها بدهند. در کنار این راهکار، پیگیری‌های بیشتری را انجام می‌دهیم تا دانشجویان غیر ایرانی مشکلی نداشته باشند.»

حاج‌جباری به ظرفیت پذیرش دانشجوی غیرایرانی اشاره کرد و گفت: «برای دانشجویان غیربورس که شهریه‌پرداز هستند، با توجه به ظرفیت‌های دانشگاه‌ها هیچ محدودیتی برای جذب هر تعداد دانشجو وجود ندارد. در شرایط فعلی همه دانشگاه‌ها می‌دانند که با دانشجوی خارجی باید چگونه رفتار شود و چه امکاناتی در اختیار آن‌ها قرار گیرد. در آیین‌نامه‌های جدید به همه دانشگاه‌ها گفته شده تا واحدی به اسم مدیریت امور دانشجویان بین‌الملل راه‌اندازی شود. بنابراین برای جذب دانشجوی غیرایرانی غیربورس همه شرایط فراهم است و هر قدر تقاضا وجود داشته باشد آمادگی پذیرش داریم. در ارتباط با جذب این دسته از دانشجویان، تا حدودی دانشگاه‌ها نیز تاثیرگذار هستند، اینکه چقدر بتوانند در عرصه بین‌الملل خود را نمایش دهند و تبلیغ کنند. دانشگاه‌ها باید سایت‌های چند‌زبانه داشته باشند و این مسئله به همه دانشگاه‌ها تاکید شده است. در ارتباط با پذیرش دانشجویان بورسیه نیز با توجه به اینکه هزینه‌هایی از طرف سازمان باید پرداخت شود، پیش‌بینی کرده‌ایم که نسبت به سال‌های گذشته 50درصد رشد داشته باشیم.»

حاج‌جباری به دانشگاه‌های پذیرنده دانشجو اشاره کرد و گفت: «در آیین‌نامه‌های جدید اعلام کرده‌ایم که همه دانشگاه‌های مادر مراکز استان‌ها می‌توانند دانشجوی خارجی جذب کنند. این که دانشگاه‌های دیگری در استان‌ها مانند دانشگاه‌های غیردولتی، غیرانتفاعی و بعضا دانشگاه‌های دیگر بخواهند دانشجوی غیرایرانی پذیرش کنند، باید با توجه به امکاناتی که دارند سنجیده شود که آیا آن شهر و دانشگاه‌ها، ظرفیت پذیرش دانشجو غیر‌ایرانی را دارند یا خیر. در بعضی از مناطق نیز براساس مسائل فرهنگی، سیاسی و امنیتی، در ارگان‌های دیگر تصمیم‌گیری و به ما ابلاغ می‌شود که دانشجوی خارجی نباید در این مکان پذیرش شود.»

او گفت: «بیشتر مشکلات آموزشی دانشجویان خارجی و اطلاع یافتن آن‌ها از قوانین آموزشی دانشگاه‌ها باید از طریق سایت دانشگاه‌ها فراهم باشد. بنابراین دانشگاه‌ها باید اهتمام ویژه‌ای در این زمینه داشته باشند. اداره کل دانشجویان غیرایرانی سازمان امور دانشجویان نیز کتابچه‌ای را تهیه کرده است، در این کتابچه در مورد شرایط زندگی در ایران، آداب و رسوم، مقررات آموزشی و ... با چند زبان هم فارسی-عربی و هم فارسی- انگلیسی توضیح داده شده است. این کتاب به دانشجویان ورودی مهر 95 داده می‌شود.»

مدیرکل امور دانشجویان غیرایرانی سازمان امور دانشجویان به راه‌اندازی دفاتر کنسولی در استان‌ها اشاره کرد و گفت: «در سال 94 برای تسهیل انجام امور کنسولی مربوط به دانشجویان غیرایرانی، در 5 شهر اصفهان، مشهد، شیراز، قم و قزوین به غیر از تهران، دفتر کنسولی راه‌اندازی کردیم. یکی از موارد موردنظر سازمان، توسعه این دفاتر بوده تا دانشجویان اتباع غیرایرانی اعم از دانشجوی دانشگاه آزاد اسلامی، پیام‌نور، علمی‌کاربردی، وزارت بهداشت و ... امور خود را در همان استان انجام دهند. چون بیش از 500 دانشجوی غیرایرانی در مراکز آموزشی استان کرمان مشغول به تحصیل هستند، به تازگی دفتر کنسولی استان کرمان نیز افتتاح شده است.»

او درباره خوابگاه دانشجویان غیرایرانی نیز گفت: «خوابگاه دانشجویان بورسیه غیرایرانی رایگان است و تاکید کرده‌ایم که این دانشجویان حتما باید خوابگاه مناسب داشته باشند. اما در مورد دانشجویان غیربورس نیز به دانشگاه‌ها تاکید شده که این دانشجویان نیز باید خوابگاهشان تضمین شده باشد. دانشگاه‌ها باید اتاق‌هایی با هر چند ظرفیت مورد تقاضای دانشجو را فراهم کرده و در عوض هزینه آن را از دانشجو دریافت کنند. این مسئله باید در سایت دانشگاه نیز اعلام شود.»

حاج‌جباری افزود: «در اواخر سال 94 در بحث دانشجویان غیرایرانی دو اتفاق مثبت نیز روی داد. اول اینکه اعتبارات پرداختی از سوی سازمان به دانشگاه‌ها در ارتباط با دانشجویان بورسیه 20درصد افزایش پیدا کرده است. همچنین به دانشجویان بورسیه مقرری پرداخت می‌شود که به این مبلغ نیز در اواخر سال، 20درصد اضافه شد.»