پشت‌پرده جنگ رسانه‌ای عربستان و لبنان
برخی تحلیل‌گران منطقه‌ای معتقدند که در پس رخدادهایی همچون بسته شدن دفاتر دو شبکه العربیه و الحدث و همچنین حمله به دفاتر روزنامه فرامنطقه‌ای الشرق‌الاوسط در بیروت، می‌توان برخی زمینه‌چینی‌های کشورهای عربی ازجمله عربستان برای ایجاد فتنه در لبنان علیه حزب‌الله و ایران را مشاهده کرد.
مجتبی اسماعیلی، گروه بین‌الملل: بسته شدن دفاتر دو شبکه العربیه و الحدث و همچنین حمله به دفاتر روزنامه فرامنطقه‌ای الشرق‌الاوسط را می‌توان فصلی جدید از تنش در روابط میان ایران و عربستان، این بار در زمین لبنان دانست. در این میان این سوال مطرح می‌شود که آیا عقب‌رانده شدن سعودی‌ها از خاک لبنان و احتمال انتقام‌گیری، می‌تواند عواقب امنیتی به‌دنبال داشته باشد یا خیر؟
شکی در این نیست که کشور لبنان، عرصه مهمی برای جولان شاه‌نشینان سعودی در زمینه‌های رسانه‌ای و سیاسی است و از نیم قرن گذشته تاکنون همواره از این مهم، برای فشار بر بیروت و هم‌پیمانان منطقه‌ایش استفاده شده است. با وجود این، اکنون می‌بینیم که تصمیم به خروج از بیروت در سطوح عالی در عربستان تصمیم‌گیری شده است تا شاید پوششی بر برخی اقدامات محرمانه علیه لبنان، ایران یا سوریه باشد. در این میان، آن‌ها به‌طور غیرعلنی و از زبان یکی از مسئولان عالی‌رتبه خود در مصاحبه با روزنامه رای‌الیوم، اعتراف کردند که در مقابل نفوذ ایران در منطقه شکست خورده‌اند.
سعودی‌های شکست‌خورده از ایران، لبنان را به‌عنوان زمین بازی انتخاب کردند
بحران میان عربستان و لبنان، یا به عبارت بهتر میان ریاض و حزب‌الله زاییده بحران بزرگ دیگری همچون تنش در روابط میان ایران و عربستان در عرصه لبنان است؛ ریشه اصلی بحران اخیز نیز در تعارض نگرش‌ها نسبت به سوریه وجود دارد، جایی که در آن حزب‌الله لبنان به عنوان یک طرف سیاسی برای حمایت از نظام سوریه وارد جنگ با نیروهای معارض مسلح مورد حمایت آمریکا و برخی کشورهای عرب حوزه خلیج فارس شده است. در راس این کشورها پادشاهی عربستان و قطر قرار دارند.
از همه اینها که بگذریم، جنگ یمن در چند ماه اخیر چهره خطرناک خود را به سعودی‌ها نشان داده است، تا جایی که عربستان مجبور شد ائتلافی عربی متشکل از 10 کشور به راه بیندازد و با ادعای مقابله با نفوذ ایران، وارد بحران قدرت در صنعا شود. بحرانی که باز هم ترکش‌های رسانه‌ای آن به لبنان اصابت کرد و مجددا حزب‌الله در مظان اتهام حمایت از گروه‌های انقلابی یمنی قرار گرفته است.
سعودی‌ها در چند ماه اخیر از بمباران رسانه‌ای و روانی حزب‌الله دریغ نکردند و بدترین اوضاع را برای این جنبش انقلابی لبنان به وجود آورده‌اند. دو ماه پیش بود که پادشاهی عربستان تصمیم به مسدود کردن کمک مالی چهار میلیارد دلاری ویژه تسلیح ارتش و نیروهای امنیتی لبنانی گرفت و همین اواخر بود که با به راه انداختن تئاتری عربی به همراه شورای همکاری خلیج فارس اقدام به قرار دادن نام حزب‌الله در فهرست گروه‌های تروریستی کرد. به‌تدریج همه قراردادهای این کشورها با حزب‌الله لبنان که به‌نوعی تایید کننده وجود این گروه باشد، لغو شد. حال عربستان، کویت و بحرین تصمیم به اخراج اتباع لبنانی از کشورهایشان گرفته‌اند و انتظار می‌رود این روند به امارات و قطر نیز سرایت کند.
تصمیم پادشاهی عربستان در بستن دفاتر شبکه العربیه در بیروت و حمله به دفتر روزنامه فرامنطقه‌ای الشرق‌الاوسط که یک روز پس از آن تصمیم انجام شد، بیانگر بحرانی است که عربستان در تقابل با حزب‌الله لبنان با آن مواجه شده است. اکنون رسانه‌ها هستند که پا به عرصه مبارزه گذاشته‌اند و جنگی رسانه‌ای و تمام‌عیار را به نمایش می‌گذارند که بنا به اظهار ناظران سیاسی تحولات لبنان، شاید مقدمه‌ای بر افزایش خشونت و ناامنی در منطقه باشد.
چرا دفاتر شبکه العربیه بسته شد؟
در این‌باره دو تفسیر می‌توان ارائه کرد:
نخست؛ مقدمه‌چینی عربستان برای اقدامات بعدی علیه لبنان: برخی کارشناسان سیاسی منطقه اینگونه عنوان کرده‌اند که پادشاهی عربستان با بستن دفاتر شبکه العربیه تلاش می‌کند تا گام‌های سخت‌تری علیه لبنان بردارد و این کشور را از لحاظ مالی و اقتصادی زیر شدیدترین فشارها قرار دهد. اخراج شیعیان لبنانی از برخی کشورهای عربی و همچنین خارج کردن سپرده‌های مالی از بانک مرکزی لبنان در همین راستا انجام خواهد شد. این موضوع خسارت‌های زیادی از لحاظ اقتصادی به منافع لبنان وارد می‌کند.
دوم؛ نفوذ عناصر لبنانی به این شبکه سعودی: منابع سعودی اما تفسیر دیگری دارند و می‌گویند که دو شبکه العربیه و الحدث به‌طور کامل وابسته به شرکت پژوهش و بازاریابی عربستان هستند که بخش عمده‌ای از سهام آن را محمد بن سلمان جانشین ولیعهد و وزیر دفاع عربستان در اختیار دارد. نزدیکان وی احساس کردند که برخی عناصر رسانه‌ای لبنانی به این دو شبکه (به‌ویژه در دفتر بیروت) نفوذ کرده بودند و بارزترین وجهه این نفوذ، پخش برنامه‌ای با هدف تخریب چهره سید حسن نصرالله دبیرکل حزب‌الله لبنان بود ولی نتیجه‌ای که به دست آمد، برخلاف آن چیزی بود که سعودی‌ها انتظار داشتند. در واقع، این مستند که از رسانه‌های سعودی پخش شد، به جای منفعت بخشیدن به عربستان، موجب تقویت و برجسته‌شدن چهره سید حسن نصرالله شد.
به اعتراف رسانه‌های سعودی ازجمله شبکه خبری العربیه، این موضوع خشم سلمان بن عبدالعزیز، پادشاه عربستان را برانگیخت و در نهایت موجب شد تا وی دستور بستن دفاتر این دو شبکه در بیروت را صادر کند.
اهرم‌های فشار عربستان برای مقابله با ناآرامی لبنانی‌ها
حمله به دفتر روزنامه فرامطقه‌ای الشرق‌الاوسط که سال‌هاست در بیروت چاپ می‌شود، ارتباط مستقیمی با این اوضاع متشنج دارد. آنگونه که اعلام شده، دلیل اصلی این حمله که بسیاری از روزنامه‌های لبنانی آن را محکوم کردند و اقدامی بیهوده خواندند، انتشار کاریکاتوری از پرچم لبنان به همراه عبارت «دروغ آوریل» بوده است. در واقع از مفهوم این کاریکاتور اینگونه برداشت شد که طراح، لبنان را به‌عنوان یک کشور به رسمیت نمی‌شناسد.
روزنامه رای‌الیوم در گزارشی با بیان فشارهایی که از سوی اعراب حوزه خلیج‌فارس بر مردم لبنان آمده است، می‌نویسد: «مردم لبنان می‌دانند و بر کسی پوشیده نیست که اقدام کشورهای عرب خلیج‌فارس به تحریک عربستان در اخراج حدود 550 هزار لبنانی شاغل در این کشورها در خلال سال‌های اخیر با هدف فشار بر لبنان و حمله به دشمن اصلی خود یعنی حزب‌الله لبنان انجام شده است. آمارهای رسمی بیانگر آن است که 350 هزار نفر از این افراد در عربستان، 120 هزار نفر در امارات، 60 هزار نفر در کویت، 35 هزار نفر در قطر و باقی افراد در سایر کشورهای حوزه خلیج فارس و کشورهای خارجی مقیم بودند.»
همه این ابزارهای فشار به کنار، آنچه ممکن است در آینده‌ای نزدیک به‌عنوان اهرم فشار عربستان و کشورهای عرب حوزه خلیج فارس برای مقابله با دایره نفوذ حزب‌الله لبنان استفاده شود، خارج کردن سپرده‌های چندین میلیارد دلاری سعودی‌ها از بانک مرکزی لبنان است. این حجم سپرده تنها سپرده‌های رسمی عربستان در لبنان است و سپرده‌های غیر رسمی در حدود 30 میلیارد دلار برآورد شده که در حساب افراد و شرکت‌های مختلف موجود است.
در هر صورت، پیش‌بینی اینکه گام بعدی عربستان در انتقام از لبنان چه خواهد بود، کمی سخت است. شاید در آینده‌ای نزدیک و در راستای بسته شدن دفتر شبکه العربیه، شاهد بسته شدن دفتر شبکه MBC در لبنان باشیم، شبکه‌ای که به‌عنوان برادرخوانده العربیه شناخته می‌شود. با وجود این، از احتمال حمله انتقام‌جویانه سعودی‌ها در واکنش به حمله به دفتر روزنامه الشرق‌الاوسط نباید غافل شد.
انتهای پیام/
