ایران و چین به افق‌های بلند در روابط اقتصادی می‌اندیشند/ قرارداد راهبردی ۲۵ ساله در خط اجرا

گروه جهان خبرگزاری آنا - مجتبی اسماعیلی، سفر اخیر حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه به چین و سفر قریب‌الوقوع سید ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور کشورمان به روسیه دو رخداد مهم در حوزه دیپلماسی ایران به شمار می‌روند. وزیر امور خارجه کشورمان که در اوضاع سیاسی حساس جهان سفر مهمی به پکن انجام داد، با وانگ یی همتای چینی دیدار کرد؛ سفری که می‌تواند افق‌های جدیدی را در برابر کشورمان بگشاید.

واضح است که غربی‌ها از سفر وزیر خارجه ایران به چین عصبانی هستند، ولی بی‌تردید کشوری در حوزه دیپلماسی و قدرت بازدارندگی موفق عمل می‌کند که اصول ویژه‌ای ازجمله پیگیری منابع معتبر در جهان را در اختیار داشته باشد؛ هرچند داشتن برنامه‌ای دقیق و حساب‌شده در کسب موفقیت بسیار مهم است.

زاویه نگاه امیرعبداللهیان به توسعه روابط با پکن را می‌توان از مضمون یادداشتی که روز گذشته (جمعه) در رسانه‌های چینی ازجمله روزنامه "گلوبال تایمز" از وی منتشر شد، دریافت. به باور امیرعبداللهیان، تهران به‌عنوان شریک راهبردی پکن با داشتن سیاست خارجی بر پایه دیپلماسی هوشمندانه و متعادل، دفاع از منافع منطقه‌ای خود و همسایگانش در کنار چین می‌ایستد. برای سالیان طولانی صلح و ثبات در خلیج‌فارس و خاورمیانه به دلیل سلطه و طمع ابرقدرت‌های متجاوز که از طرفی مدعی پیروی از قوانین بین‌المللی هستند و از سوی دیگر مقررات و قوانین بین‌المللی را نقض می‌کنند، به خطر افتاده است. در چنین فضای سنگینی، دفاع از صلح و ثبات منطقه همیشه یکی از اولویت‌های ویژه ایران بوده است.

منافع مشترک ایران و چین

جمهوری اسلامی ایران بارها از لسان مقام‌های ارشد دستگاه دیپلماسی به‌صراحت عنوان کرده است، تهران حفظ منافع ملی خود در منطقه را علیه منافع چین نمی‌بیند و در این زمینه آماده همکاری است؛ در این میان برخی کشورهای منطقه و شاید هم بیشتر آن‌ها بیش از آنکه شریک تجاری در راستای حفظ منافع چین باشند، مطیع محض سیاست‌های امنیتی، نظامی و اقتصادی غرب هستند و اگر چین بتواند در این فضای سخت فصل تمایز کشورها از غرب باشد، ایران را در کنار خود خواهد داشت. امیرعبداللهیان بر این موضوع صحه می‌گذارد و در بخش دیگری از یادداشت خود می‌نویسد: ایران و چین نباید روابط خود را به روابط دیگر کشورها گره بزنند؛ ایران به کشورهای هژمونیک اجازه نخواهد داد برای خاورمیانه تصمیم‌گیری کنند یا نیروهایشان را در لباس نیروهای حافظ صلح اعزام و تنش، ناآرامی و هرج‌ومرج در منطقه ایجاد کنند.

بی‌تردید آنچه کشورها را متحد می‌کند، گفت‌وگوهای سیاسی و فرهنگ برد-برد، همکاری تجاری و اقتصادی و نه رقابت‌های تسلیحاتی و ائتلاف های نظامی و امنیتی خواهد بود. طبعاً تا زمانی که کشورهای منطقه نخواهند با ایران وارد گفت‌وگوهای دوجانبه و برد-برد مبتنی بر گسترش همکاری‌های تجاری و اقتصادی شوند، چین نمی‌تواند از ایران انتظار همکاری داشته باشد، زیرا این کشورها با حضور در ائتلاف‌های نظامی و امنیتی حتی می‌توانند خطری برای چین به شمار روند.

امیرعبداللهیان معتقد است، اجماع و رایزنی بر سر موضوعات منطقه‌ای و بین‌المللی متعدد و ایفای نقش مؤثر در میانجی‌گری در روابط، با هدف حل‌وفصل مؤثر چالش‌ها و تنش‌هاست. ایران به طور رسمی از چین خواسته است در روابط با برخی از کشورها به عنوان میانجی حاضر شود و این بخشی از اتحاد راهبردی است.

بیشتر بخوانید:

توافق ۲۵ ساله با چین از امروز اجرایی می‌شود

وزیران خارجه ایران و چین دیدار کردند + ویدئو

وانگ یی در دیدار با امیرعبداللهیان نظرات وزیر امور خارجه کشورمان را تأیید کرد و آن را نشان‌دهنده افق بلند روابط دو کشور دانست. وی بر آمادگی پکن برای توسعه همکاری‌ها در حوزه تأمین مالی، انرژی، بانکی و فرهنگی با وجود تحریم‌های غیرقانونی علیه ملت ایران تأکید کرد. طرف چینی درک جدیدی از رویدادهای جهان پیرامونی خود پیدا کرده است و می‌خواهد بازیگری مستقل باشد تا ابرقدرتی که همچنان تمایل دارد تا خود را با منافع آمریکا هماهنگ کند.

چین درباره برجام نیز رویکرد قابل تأملی دارد؛ چه اینکه وانگ یی با اعلام حمایت کامل از مواضع منطقی ایران در قبال سیاست‌های قلدرمآبانه آمریکا در برجام، سیاست اصولی پکن را ادامه حمایت از مواضع ایران در مذاکرات برجام عنوان و تأکید کرد که آمریکا باید اشتباه خود در خروج از توافق هسته‌ای را جبران کند. این یعنی آنچه پروپاگاندای رسانه‌ای غرب در تهران درباره نقش چین در مذاکرات می‌گویند، کاملاً دروغ است؛ چه اینکه وی از اجرایی شدن سند همکاری ۲۵ ساله دو کشور به‌عنوان اتفاقی بسیار مهم یاد کرده است.

جایگاه بسیار مهم ایران در سیاست خارجه چین

منصور صالح فرد، کارشناس امور بین‌الملل در گفت‌وگو با خبرنگار حوزه سیاست خارجه گروه جهان خبرگزاری آنا گفت: با سفر امیرعبداللهیان به چین، گام دیگر دستگاه دیپلماسی دولت سیزدهم در راستای سیاست نگاه به شرق برداشته شد. این سفر بسیار اهمیت دارد و امیدواریم زمینه‌ساز سفر آتی آیت‌الله رئیسی به چین باشد. در هر حال روابط دو کشور وارد مرحله بسیار مهمی شده است و انتظار می‌رود قرارداد ۲۵ ساله تنها روی کاغذ نباشد، بلکه به‌صورت اجرایی پیش برود که این موضوع نیازمند رایزنی‌ها، گفت‌وگوها و دقت نظر کارشناسان و پیگیری آن است.

وی افزود: هیئت ایرانی در سه سطح با چینی‌ها گفت‌وگو و مذاکره کرد. بخش دوجانبه که یکی از مهم‌ترین بخش‌های روابط دو کشور است و ابعاد بسیار مهمی را در نظر می‌گیرد و در چارچوب روابط اقتصادی، صنعتی و نفتی است که باید مدنظر قرار بگیرد. این روزها شاهدیم پکن محل رفت‌وآمد هیئت‌های بسیار زیادی از کشورهای غرب آسیا، ترکیه، عربستان و دیگر کشورهاست. چین در چند سال گذشته رویکرد جدیدی نسبت به غرب آسیا و آسیای مرکزی پیدا کرد و به دنبال گسترش روابط با تمام کشورهای منطقه است.

به گزارش آنا، ایران با توجه به تحولات منطقه و شرق آسیا، جایگاه بسیار مهمی در سیاست خارجی چین پیدا کرده و مهم‌ترین اهمیت موضوع این است که توانسته‌ایم روند عضویت خود را در سازمان منطقه‌ای شانگهای محقق کنیم. این عضویت فرصت بسیار خوبی برای جمهوری اسلامی با هدف همکاری‌های منطقه‌ای با چین و کشورهای عضو شانگهای به وجود آورده است. مهم‌ترین نکته در روابط ایران و چین تأمین امنیت انرژی پکن است. این موضوع از حدود ۳۰ سال پیش مطرح بود و ایران یکی از ارکان بسیار مهم تأمین امنیت انرژی چین بوده است. چینی‌ها به خوبی می‌دانند تنها کشوری که مستقل است و می‌تواند در زمینه تأمین انرژی تحت تأثیر قدرت‌های جهانی قرار نگیرد، ایران است.

ایران در زمینه نفت و گاز می‌تواند با چین ارتباطی بسیار قوی داشته باشد، به‌ویژه در تأمین امنیت انرژی و همچنین تأمین گاز برای چین. با توجه به ذخایر و منابع سرشار نفت و گازی ایران، می‌توان به چین تضمین داد که حفظ امنیت انرژی‌اش با ایران باشد. کشورهای دیگر به‌هیچ‌وجه نمی‌توانند این تضمین را به چین بدهند؛ بنابراین در صورت زمینه‌های مساعد عملیاتی شدن و آغاز روند اجرایی قرارداد ۲۵ ساله، یکی از مهم‌ترین اقدامات در روابط دوجانبه انجام خواهد داد. جمهوری اسلامی ایران نیاز دارد شریک سرمایه‌گذاری‌های کلان چین در اقتصاد و صنعت خود باشد که می‌تواند رشد اقتصادی کشور، ایجاد اشتغال، رفع بیکاری و سرمایه‌گذاری در کشور را رقم بزند.

غربی‌ها و آمریکا از اینکه تهران با نزدیک شدن به پکن بتواند قدرت منطقه‌ای خود را افزایش و تنش‌های منطقه‌ای را کاهش دهد، هراسان هستند

صالح فرد با گریزی به سخنان مقام معظم رهبری در زمینه نام‌گذاری سال جاری به نام جهش تولید، عنوان کرد: جمهوری اسلامی ایران با توسعه روابط با چین و انتقال فناوری، به توسعه و جهش تولید دست خواهد یافت که یکی از مهم‌ترین اهداف دولت سیزدهم در حوزه دیپلماسی است.

وی درباره همزمانی این سفر با مذاکرات رفع تحریم‌ها علیه ایران در وین گفت: خوشبختانه هیئت مذاکره‌کننده ایرانی به نحو احسن در حال محقق کردن اهداف جمهوری اسلامی هستند و طبعاً نیاز است یکسری رایزنی‌های بسیار مهم با چینی‌ها در رابطه با شرایط مذاکرات انجام شود. ما در حوزه بین‌الملل و چندجانبه با چینی‌ها می‌توانیم حرف‌های زیادی برای گفتن داشته باشیم؛ به‌ویژه در سازمان ملل متحد می‌توان ارتباطات را گسترش و رایزنی‌های بسیار خوبی در امور مختلف انجام داد.

به گزارش آنا، غربی‌ها و آمریکا از نزدیک شدن ایران به چین بسیار نگران هستند و از اینکه تهران با نزدیک شدن به پکن بتواند قدرت منطقه‌ای خود را افزایش و تنش‌های منطقه‌ای را کاهش دهد، هراسان هستند. گسترش روابط اقتصادی، صنعتی و افزایش روابط با چین به‌نوعی دور زدن تحریم‌هاست و غربی‌ها را در انزوای بین‌المللی ایران ناکام خواهد گذاشت. در هر صورت، در دو سال گذشته و به دنبال شیوع کرونا مقداری روابط با چین دچار اختلال شد و این موضوع در روابط اقتصادی چین با کشورهای دیگر و با ایران ایجاد خلل کرده است. امید می‌رود سفر وزیر امور خارجه به چین نقطه امیدی برای آغاز روابط گسترده دو کشور در زمینه‌های مختلف اقتصادی، صنعتی، فرهنگی، کشاورزی و همچنین خدماتی باشد. باید از ظرفیت‌های دو کشور در این زمینه‌ها استفاده شود و بتوان به توسعه روابط دو کشور و انتقال فناوری از چین به ایران و رفع موانع تولید اقدام کرد.

انتهای پیام/۴۰۳۳/پ