دانشکدههای مهارت مدل پیشرفته فنی و حرفهای/ آموزش در کشورهای توسعهیافته و توسعهنیافته چه تفاوتی دارد؟
گروه استانهای خبرگزاری آنا؛ رئیس دانشگاه آزاد اسلامی در پیام خود به مناسبت آغاز سال تحصیلی ۱۴۰۱-۱۴۰۰ عنوان کرد که سال تحصیلی پیش رو را با شعار «تحول در آموزش حافظهمحور به آموزش بسترساز اشتغال دانشبنیان» آغاز خواهیم کرد و این رویکرد مطمئناً دانشگاه را در مسیر متعالی هدایت خواهد کرد.
دکتر محمدمهدی طهرانچی اظهار کرد که گذر از آموزش حافظهمحور یکی از تمهیداتی است که مورد توجه دانشگاه قرار گرفته است. دانشگاه باید عملکرد متفاوت و متناسبی در شأن دانشجویان و در راستای مطالبات آنان داشته باشد. دیگر یاددهی صرف کارآمد نیست و باید به دنبال یاددهی تعالیبخش در آموزش باشیم و تحول در یاددهی باید در استادان نیز نمایان شود، بنابراین تنها آموزش مسئله ما نیست، بلکه تمرکز دانشگاه بر یادگیری تعالیبخش و عمیق خواهد بود.
وی تأکید کرد که دانشگاه باید شاخصهای کار آمادگی و مهارتهای موردنیاز در جهان فیزیکی و سایبری را به دانشجو ارائه کند. مهارت در شاد بودن و شادماندن، مهارت زندگی اجتماعی، کارهای گروهی، تعاملات گسترده و ... از آموزش نشئت میگیرد. آموزش امروز نیازمند تغییر ماهیت است و باید محیط دانشگاه به فضایی جذاب برای دانشجویان تبدیل شود.
بیشتر بخوانید:
گذر از آموزش حافظهمحور با توانمندسازی استادان
گذر از آموزش حافظهمحور چگونه ممکن است؟
مشارکت دانشجویان در اداره امور علمی و مهارتی دانشگاه
رئیس دانشگاه آزاد اسلامی آغاز سال تحصیلی جدید را تبریک گفت
خبرنگار خبرگزاری آنا به همین مناسبت در پروندهای با عنوان «اشتغال دانشبنیان» و در گفتوگو با رؤسای واحدهای دانشگاهی به تبیین شعار سال تحصیلی ۱۴۰۰/۱۴۰۱ دانشگاه آزاد اسلامی پرداخته است.
در این شماره بهسراغ حسین کرمانیان رفتیم تا نظر وی را درباره شعار سال تحصیلی و ملزومات تحول در آموزش حافظهمحور به آموزش بسترساز اشتغال دانشبنیان جویا شویم. مشروح گفتوگوی آنا با کرمانیان که در حاشیه بازدید از حوزه ثبت نام دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر انجام شد در پی میآید:
کاهش دانشجو به کاهش کیفیت آموزش میانجامد
آنا: با توجه به شعار سال جدید تحصیلی دانشگاه آزاد اسلامی با عنوان «تحول در آموزش حافظهمحور به آموزش بسترساز اشتغال دانشبنیان» ملزومات تحقق این شعار را چه میدانید؟
کرمانیان: ابتدا باید بگویم که همکاران و کارکنان دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران در شرایط دشوار کرونایی عاشقانه و با اشتیاق فراوان برای ثبت نام دانشجویان فعالیت میکنند و حتی روزهای پنجشنبه که روز تعطیل واحدهای آموزشی کشور است با انگیزه مشغول کار هستند.
رئیس دانشگاه با توانمندی و خوشفکری و با نگاه پژوهشی و فناورانه بالا در تصمیمات خود همواره سعی کرده با بهترین ایدهها، فعالیتی خوب از مجموعه دانشگاه آزاد اسلامی برجای بگذارد.
برای تحقق شعار «اشتغال دانشبنیان» باید به سمت و سویی برویم که در کنار جذب دانشجو و درآمد شهریه، درآمد غیرشهریهای را هم با درصد بالا تحقق بخشیم. این موضوع کمک میکند تا دانشگاه آزاد اسلامی به سمت جذب بهترین دانشجو برود و این همان اتفاق است که میتواند دانشگاه آزاد اسلامی را به مسیری هدایت کند که این دانشگاه یک روز انتخاب نخست مردم شود.
آنا: دانشگاه آزاد اسلامی برای تبدیل به انتخاب نخست دانشجویان به چه مؤلفههایی نیاز دارد؟
کرمانیان: برای تحقق این موضوع ابتدا باید کیفیت آموزشها افزایش یابد و در این راستا به دانشجویانی نیاز داریم که با شوق و علاقه دانشگاه آزاد اسلامی را انتخاب کنند.
استادی با دکتری برق در دانشکدههای مهارتی اگر بخواهد با روش تدریسی که در دانشکده فنی و مهندسی داشته پیش برود، کاری از پیش نخواهد برد و باید در کنار استاد یک استادکار هم حضور داشته باشد تا دانشجو مسائل تئوری و عملی را توأمان فرابگیرد.از سوی دیگر باید در جذب استادان دقت بیشتری داشته باشیم و از آنان حمایت کنیم، بهخصوص استادانی که در مسائل علمی، آموزشی و پژوهشی سرآمد هستند. باید در کنار جذب حداکثری، درآمد غیرشهریهای را تحقق ببخشیم و فردا نگران نباشیم که با کاهش تعداد دانشجویان کیفیت آموزش پایینتر بیاید. با کاهش دانشجو نگرانی برای مسئولان دانشگاه آزاد ایجاد میشود و کسب درآمدهای غیرشهریهای میتواند این نگرانی را برطرف کند.
کاهش دانشجو قطعاً بر تأمین منابع تأثیر منفی میگذارد و واحدهای دانشگاهی که در حوزه درآمدهای غیرشهریهای موفق بودهاند در آینده نیز وابسته به شهریه دانشجویی نخواهند بود و این موضوع این واحدها را به سمت خودکفایی پیش خواهد برد.
لزوم آموزش مهارتی به دانشجویان در دانشگاهها
آنا: ارتقای کیفیت آموزش ارتباطی به کسب درآمدهای غیرشهریهای دارد؟
کرمانیان: بله. با افزایش درآمدهای غیرشهریهای کیفیت آموزش هم ارتقا مییابد و دراینصورت فعالیتهای پژوهش در دانشگاهها بیشتر خواهد شد.
بهعنوان مثال دانشجویی که آموزش را خوب یاد گرفت، میتواند بهعنوان یک محقق در تحصیلات تکمیلی ارشد و دکتری موفقتر باشد و با بالارفتن توان آموزشی و پژوهشی دانشجو، وی میتواند در حوزه شرکتهای دانشبنیان، راهاندازی شتابدهندهها، برگزاری استارتآپ، یافتن ایدههای مناسب و در نهایت در زمینه مراکز رشد و سراهای نوآوری با اهداف دانشبنیان به اهداف خود دست پیدا کند.
برای تحقق این موارد ابتدا استادان دانشگاهها نباید مشکل معیشتی داشته باشند و راهکار رفع مشکلات معیشتی اعضای هیئت علمی آن است که دانشجو تنها مبدأ و مکان ما نباشد.
آنا: گذر از آموزش حافظهمحور چگونه ممکن است و در این راستا دانشگاه بهویژه استادان باید چه عملکردی داشته باشند؟
کرمانیان: مثالی برایتان میزنم، در رشتههای پزشکی که دانشجویان در نهایت مدرک دکتری حرفهای دریافت میکنند، آموزش به این صورت است که دانشجوی پزشکی در سه سال نخست به صورت تئوری و با یک امتحان علوم پایه فرا میگیرد و آن را در محیط کار به عرصه عمل درمیآورد.
دانش پزشکی در کشورمان بسیار پیچیده و سخت است و در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نظام بسیار سختگیرانه، هوشیارانه و با دقت نظر بالایی وجود دارد بهطوریکه دورههای علوم پایه، صلاحیت بالینی، انترنی و پیانترنیاش به صورت سراسری، یکپارچه و با دقت نظر برگزار میشود، حال یک دانشجو بعد از سه سال از فراگیری علوم پایه آنچه در حافظه دارد باید به مرحله اجرا دربیاورد.
فراگیری دانش پزشکی در سه سال دوم بهصورت صرفاً تئوری دانشجویان را به موفقیت نخواهد رساند؛ بنابراین شخصی که به رتبه دکتری حرفهای میرسد بعد از سه سال وارد بیمارستان شده و در حوزه فنی و عملی مطالب ذهنی خود را اعمال میکند.
برخی کشورهای توسعهیافته به لحاظ تکنولوژی جزء برترینها هستند و دانشجویانشان دانش فنی بالایی دارند و حتی دانش خود را به ایران ارائه میکنند. در این کشورها فردی که وارد دانشگاه میشود، دارای مهارت است، یعنی از مقطع ابتدایی به مهارت توجه خاصی نشان میدهد.
این قشر از دانشجویان بعد از ورود به دانشگاه کار دشواری برای یادگیری ندارند؛ چراکه از ابتدا مهارت لازم را کسب کردهاند و در این راستا دانشگاه هم کار مشکلی ندارد و دانشجو در سال نخست دانستههای خود را با استادان مرور میکند و سپس وارد بازار کار میشود؛ زیرا این دانشجو از ابتدا مهارت و فن لازم را فراگرفته و دانشگاه مکانی برای مرور یادگیری محسوب میشود.
در نقطه مقابل دانشجویی داریم که مدت ۱۲ سال تحصیل حتی مهارت زندگی را نیاموخته است و دانشگاه در این زمینه کار دشواری دارد. حال دانشگاهها باید از مقطع کاردانی و کارشناسی مهارتهای لازم را به دانشجویان بیاموزند، بهخصوص اینکه دانشکدههای مهارتی هم راهاندازی شدهاند و در صورتی که مانند روش دکترای حرفهای (که بالا مثال زدم) فکر کنیم، مهارت و فن را در کنار آموزش تئوری قرار خواهیم داد و دراینصورت میتوانیم بهتر نتیجه بگیریم.
کرونا بسیاری از برنامههای مهارتی دانشگاهها را تغییر داد
آنا: برای تحقق یاددهی مهارت به دانشجویان علاوه بر آموزش، چه تمهیداتی اندیشیده و چه امکاناتی را فراهم کردهاید؟
کرمانیان: متأسفانه تمهیدات لازم را مهیا نکردهایم، دوباره برایتان مثال میزنم، دانشگاه آزاد اسلامی مازندران اکنون دارای ۷۰۰ کارگاه و آزمایشگاه است و این کارگاهها میتوانند بستر خوبی برای کسب مهارت دانشجویان باشند. امروز دانشکده مهارتی شکل گرفته و باید در دانشکده مهارتی کنار یک استاد، استادکاری هم قرار داشته باشد.
استادی با دکتری برق در دانشکدههای مهارتی اگر بخواهد با روش تدریسی که در دانشکده فنی و مهندسی داشته پیش برود، کاری از پیش نخواهد برد و باید در کنار استاد یک استادکار هم حضور داشته باشد تا دانشجو مسائل تئوری و عملی را توأمان فرابگیرد.
دانشگاه آزاد اسلامی از پایه مقاطع کاردانی، کارشناسی تا دکتری تجربه بالایی را دارد، مهارت خلأ این دانشگاه محسوب میشود؛ البته مراکز سما تا حدودی در حوزه مهارتآفرینی کار کردهاند؛ اما کافی نیست و تلفیق این مراکز و دانشکده فنی و حرفهای کمک بزرگی به دانشگاه آزاد برای ارتقای مهارت دانشجویان خواهد بود.
آنا: برای تبدیل محیط دانشگاه به فضایی جذاب برای دانشجویان چه برنامههایی دارید؟
کرمانیان: شرایط کرونا بسیاری از برنامهها را تغییر داد و وقتی دانشگاه بدون دانشجو باشد، روح ندارد. کرونا جدا از تأسف و تأثری که برای ما باقی گذاشت، تجربه خوبی هم بود و نشان داد بخشی از آموزش را میتوان برای همیشه در فضای مجازی در نظر گرفت.
استادان دانشگاه از رئیس دانشگاه تأثیر میپذیرند و اعضای هیئت علمی هم از انجمنهای علمی، تشکلهای اسلامی و بسیج دانشجویی، به همین دلیل با وجود این تشکلها و انجمنها دانشگاه فضای علمی به خود میگیرد و فعالیتها سرعت پیدا میکند.
دانشجو شاید بهتنهایی هیچ حسی نداشته باشد؛ اما در یک کار گروهی در قالب انجمنهای علمی و تشکلها میتواند پیشرفت کند. از سوی دیگر برگزاری اردوهای فرهنگی و مهارتی بسیار کمککننده خواهد بود.
دانشجو باید بعد از فارغالتحصیلی احساس کند که موفق و کارآفرین است و در آینده این نشاط به سطح جامعه سرایت میکند و کسب و کار و تولید ملی افزایش خواهد یافت.
آنا: فعالیتهای دانشبنیان دانشگاه آزاد اسلامی استان مازندران را چگونه ارزیابی میکنید و تا چه اندازه در تحقق شعار سال مفید خواهد بود؟
کرمانیان: دانشگاه آزاد اسلامی مدت زیادی نیست که وارد این عرصه شده است. امروز اگر بگوییم از صفر تا ۲۰، توانستهایم نمره ۲۰ را بگیریم، این فقط یک ادعاست؛ بنابراین جای کار بسیاری وجود دارد و به نظر میرسد فاصله ما با نمره ۲۰ بسیار زیاد است و باید کار شود.
واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی با وجود مشکلات فراوان فعالیت خوبی داشتهاند، امیدوارم با موافقت سازمان مرکزی و تغییر نگرش و تغییر شرایط موجود به سمت ایدهآل وضعیت بهتری پیدا کنیم.
باید اموال واحدهای دانشگاه آزاد اسلامی را تبدیل به احسن کرد و به نظر میرسد با نگاه مثبت مدیران استانی میتوانیم معیشت استادان را بهبود ببخشیم.
انتهای پیام/۴۰۷۸/۴۰۶۲/
انتهای پیام/