گروه جامعه خبرگزاری آنا، احسان یعقوبی؛اگر حدود ۱۰ سال پیش فردی به‌دلیل مصرف مواد مخدر در منجلاب اعتیاد گرفتار می‌شد، همه تلاش می‌کردند تا این فرد را از این معضل اجتماعی نجات دهند اما امروزه به‌دلیل فراگیر شدن این امر در جامعه به‌خصوص کلانشهرها، دیگر برای اطرافیان مهم نیست و به جای اینکه برای درمان فرد گرفتار در اعتیاد فکری کنند، اتفاقاً از کنار فرد معتاد عبور می‌کنند.

البته عوامل مختلفی دست به دست هم داد تا امروز با ابرمعضل اعتیاد در کشور مواجه باشیم. عواملی که مقصر بخشی از آن، مسئولان و بخشی دیگر خود فرد و البته خانواده‌ها هستند و افراد با دید اینکه مصرف تفننی مواد مخدر منجر به گرفتار شدن آنها نمی‌شود، به این راه کشیده می‌شوند اما پژوهشگران و درمانگران اعتیاد معتقدند که مصرف یک بار مواد مخدر می‌تواند پیامدهای ناگواری برای فرد، خانواده و جامعه داشته باشد.

ظاهر افرادی که در گذشته مواد مخدر مصرف می‌کردند، ظاهری نامناسب بود و همه افراد متوجه می‌شدند که فرد موردنظر گرفتار مواد مخدر شده است، اما امروزه با پیدایش مواد مخدر صنعتی و پیچیدگی‌های این مواد، بعضاً بعد از سال‌ها متوجه می‌شوند که فردی گرفتار مواد مخدر شده است. چراکه مصرف این موادها روی ظاهر افراد نمایان نخواهد شد.

اعتیاد عامل ۷۰ درصدی طلاق در کشور

علی احمدی آسیب شناس اجتماعی درخصوص پیامدهایی که مصرف مواد مخدر می‌تواند در جامعه و خانواده داشته باشد، می‌گوید: «مصرف مواد مخدر زمینه فروپاشی بنیان خانواده را فراهم می‌کند و در خانواده‌ای که مصرف مواد مخدر رواج دارد، به‌زودی زود این خانواده متلاشی خواهد شد چراکه دیگر محبتی بین افراد وجود ندارد. برای فرد معتاد، به دست آوردن مواد اولویت پیدا می‌کند و طبیعی است که دیگر به خانواده خود توجه نکند و این عامل منجر به جدایی خواهد شد. امروزه مصرف مواد مخدر موجب آغاز سایر آسیب‌ها نظیر طلاق و فرار کردن فرزندان نیز می‌شود، به‌طوری که طبق آمار ۷۰ درصد علل طلاق در جامعه اعتیاد عنوان شده است. درحال حاضر مصرف مواد مخدر همه‌گیر شده است و مختص به سن خاصی نیست.»

میانگین سن اعتیاد به ۱۵ سال رسیده است

وی ادامه می‌دهد: «متأسفانه این بلای خانمان‌سوز امروز نوجوانان و دانش‌آموزان را نیز تهدید می‌کند، به‌طوری که میانگین سن اعتیاد درحال حاضر به ۱۵ سال رسیده است. نبود نظارت خانواده‌ها و عدم تربیت مناسب در مدارس منجر به این شده تا نوجوانان به سمت مصرف مواد مخدر جدید بروند. مطالعات نشان داده که ۵۰ درصد علل گرایش دانش‌آموزان به مصرف مواد مخدر دوستان ناباب هستند و البته از این نکته نیز نباید غافل شد که خرده‌فروشان مواد مخدر در اطراف مدارس حضور دارند و با ارائه اطلاعات نامناسب به دانش‌آموزان، این افراد را به مصرف انواع مواد مخدر نظیر گل می‌کشانند.»

این آسیب‌شناس اجتماعی ادامه می‌دهد: «متأسفانه مسئولان با اینکه می‌دانند معضل اعتیاد موجب بروز سایر آسیب‌ها در جامعه می‌شود، اما اقدامی جدی برای حل این معضل انجام نمی‌دهند. درصورتی که حل این معضل، هم راه‌حل دارد و هم در کوتاه مدت به نتیجه می‌رسد. مسئولان مربوطه دائم از آمار معتادان و نحوه جمع‌آوری آنها صحبت می‌کنند، درصورتی که باید به‌صورت ریشه‌ای این معضل را حل کرد که راه‌حل آن هم توجه به موضوعات اقتصادی و سیاسی است. درحال حاضر بیش از ۱۰ میلیون معتاد در کشور هستند که به‌صورت دائمی و موقت مواد مخدر مصرف می‌کنند و برخی افراد به‌دلیل فقر به سمت مواد مخدر می‌روند و البته بعضاً مشاهده شده که برخی افراد پولدار نیز به سمت مصرف مواد مخدر گرایش پیدا کرده‌اند.»

احمدی درباره علل گرایش افراد به سمت مصرف مواد مخدر می‌گوید: «فشار عصبی، فشار تحصیلی، عدم آگاهی از مضرات انواع مواد، اختلالات شخصیتی، کنجکاوی و اعتیاد یکی از اعضای خانواده می‌تواند جزو دلایلی محسوب شود که افراد را به این منجلاب می‌کشاند. با اینکه برخی از پژوهشگران این حوزه، فقر و بیکاری را جزو علل اصلی بروز مصرف مواد مخدر در جامعه اعلام می‌کنند اما برخی از پولدارها نیز به دلیل کمبود محبت، محدودیت بیش از حد و تبعیض بین افراد به سمت مصرف مواد مخدر رفته‌اند. البته این نکته نیز حائز اهمیت است که با وجود گرانی موجود در جامعه، هزینه خرید انواع مواد مخدر بسیار ناچیز است و از طرفی قابل دسترس بودن مواد نیز منجر به این شده تا افراد به راحتی به سمت مصرف مواد بروند. قطعاً در این زمینه دست‌هایی پشت پرده است که نهادهای انتظامی و قضائی باید به‌صورت جدی به این عرصه ورود کنند.»

بیشتر بخوانید:

سیاست مبارزه با مواد مخدر «شکست خورده» است/ وخامت مشکلات ناشی از مصرف مواد مخدر در خانواده‌ها

اهتمام جدی در کشور برای کاهش آسیب‌های اجتماعی وجود دارد/ اعتیاد نباید نقطه هدف مسئله موادمخدر باشد

اثرات ویرانگر ماده مخدر «کمیکال»

وی ادامه می‌دهد: «با همه این تفاسیر، توجه به روش‌های پیشگیرانه بهترین راه برای دور کردن افراد از مواد مخدر است. تربیت درست، راهنمایی مناسب و آگاهی‌بخشی، ایجاد اشتغال، پاکسازی محله‌ها، مردمی کردن مبارزه با مواد مخدر، تحول آموزش و پرورش، ایجاد مراکز فرهنگی و پر کردن اوقات فراغت نوجوانان، افزایش سواد خانواده‌ها و افزایش کلینیک‌های بازپروری و البته آموزشی از جمله اقداماتی محسوب می‌شود که می‌تواند در امر مبارزه با پدیده شوم اعتیاد موثر واقع شود.»

این آسیب‌شناس اجتماعی با بیان اینکه کلید ورود به مصرف انواع مواد مخدر سیگار و قلیان است می‌گوید: «قطعاً زمینه گرایش به مصرف مواد مخدر بین افرادی که بیش از حد قلیان و سیگار مصرف می‌کنند، بیشتر از سایر افراد است و متأسفانه در این زمینه خانواده‌ها نظارت خوبی روی فرزندان ندارند، به‌طوری که افراد حاضر در قهوه‌خانه‌ها بیشتر نوجوانان و جوانان هستند و این می‌تواند زنگ خطری برای آینده باشد. در موضوع اعتیاد و مصرف مواد مخدر، مناطق حاشیه شهر نیز باید مورد توجه قرار گیرد. امروزه بخشی از مردم برای پیدا کردن فرصتی شغلی به تهران می‌آیند اما بالا بودن هزینه مسکن منجر به این می‌شود که این افراد به حومه شهر و مناطق حاشیه‌ای بروند. از طرفی آسیب‌های اجتماعی در مناطق حاشیه‌ای شهر به مراتب بیشتر از مرکز شهر است، بنابراین این امر نیز منجر به گرایش افراد به سمت مواد مخدر می‌شود.»

جولان مافیای مواد مخدر در مناطق حاشیه شهر

احمدی ادامه می‌دهد: «متأسفانه مافیای مواد مخدر با علم به اینکه اکثر حاشیه‌نشینان از مشکلات اقتصادی رنج می‌برند، برای توزیع مواد مخدر به سراغ آنها می‌روند و با پرداخت پول‌های ناچیزی به اهداف شوم خود می‌رسند، بنابراین نوجوانان و جوانانی که در حاشیه شهرها هستند بیشتر از سایر افراد در معرض مصرف مواد مخدر هستند. به همین دلیل است که می‌گوییم برای حل معضل اعتیاد باید عزمی راسخ بین مسئولان وجود داشته باشد، چراکه معضل اعتیاد و مصرف مواد مخدر منجر به بروز سایر آسیب‌ها نیز شده است.»

بر همگان واضح است که معضل اعتیاد زمینه بروز سایر آسیب‌های اجتماعی را فراهم می‌کند و با اینکه در این سال‌ها بارها از سوی نخبگان و جامعه‌شناسان بر حل این ابرمعضل اجتماعی تأکید شده است، متأسفانه اراده‌ای از سوی نهادهای مربوطه و به طور کلی دولت‌های گذشته برای حل این معضل وجود نداشته است و امیدواریم با روی کار آمدن دولت مردمی، در زمینه آسیب‌های اجتماعی و به‌خصوص اعتیاد گامی موثر برداشته شود تا جوانان این مرز و بوم به راحتی با مصرف مواد مخدر با آینده خود بازی نکنند. این نکته نیز قابل توجه است که در امر مبارزه با مواد مخدر، قوانین وجود دارد اما متأسفانه وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها به وظایف خود عمل نمی‌کنند.

انتهای پیام/ ۴۱۷۴