مصائب مالی در سالهای دانشجویی
افزایش قیمت با رسیدن به نیمه دوم سال روال عادی همه چیز شده و دانشگاه هم از این قاعده مستثنی نیست. البته به جز متن قانون اساسی که میگوید: «دولت موظف است وسایل آموزش و پروش رایگان رابرای همه ملت تا پایان دوره متوسطه فراهم سازد و وسایل تحصیلات عالی را تا سرحد خودکفایی کشور به طور رایگان گسترش دهد.»
در واقعیت اما ماجرا به این خوبی و خوشی پیش نمیرود. از ظرفیت رایگان دانشگاهها فقط ۱۶ درصد مانده و بقیه ۸۴درصد دانشجوها باید برای تحصیل شهریه پرداخت کنند. دانشگاه پیام نور و دانشگاههای غیر انتفاعی دیگر هم شهریههایشان را بالا بردهاند و گرانی به غذای دانشجویی و هزینه خوابگاه هم رسیده است.
۱۵درصد پر دردسر
فرشته دانشجوی معماری دانشگاه غیرانتفاعی میگوید: «زیاد شدن شهریه برای دانشجویی مثل من که خودش هزینه تحصیلش را تامین میکند به معنی کار بیشتر و وقت کمتر برای درس و دانشگاه است. من برای رشته معماری حدود ۹۰۰هزار تومان شهریه میدادم. ترم جدید موقع ثبت نام متوجه شدم به علت بدهی ترم جاری نمیتوانم وارد سایت بشوم. فهمیدم شهریهام ۲۰۰هزار تومان زیاد شده و اول باید این پول را پرداخت کنم. این پول به کنار، رفتار کارکنان موقع پاسخگویی خیلی بد است و اصلا برایشان مهم نیست افزایش شهریه به ما فشار میآورد.»
فرشته فقط از شهریه دانشگاه شاکی نیست. او میگوید در دانشگاهی که درس میخواند هر چیزی گرانتر از قیمت واقعیاش است: «یک پرینت ساده بیرون از دانشگاه حدود ۲۰۰-۳۰۰ تومان میشود، اما در دانشگاه ما ۷۰۰ تومان خرج دارد. عجیب است که بوفه دانشگاه به جای داشتن جنسهای ارزان و قیمتهای دانشجویی برعکس عمل میکند. مثلا من بیرون از دانشگاه یک دلستر را ۲۰۰۰ تومان میخرم اما داخل دانشگاه ۳ هزار و خوردهای. بوفه دانشگاه نوشابه رد بول را ۱۲ هزار تومان میفروشد. وضعیت غذا هم با وجود اینکه کیفیت بدی دارد، همین طور است. یک بار غذای دانشگاه را خوردم و رفتم زیر سِرُم و همه دوستانم هم حالشان بد شد.»
خورد و خوراک و خواب هم گران شد
غذا و خوابگاه دانشجویی هم از خدماتی هستند که هر سال درصدی به قیمتشان اضافه میشود. غذای دانشجویی امسال هم مثل پارسال به چند دسته کم هزینه، متوسط و پرهزینه تقسیم شده که غذای کم هزینه از ۴۵۰تومان به ۶۰۰ تومان، متوسط هزینه از ۶۳۰ تومان به ۸۵۰ تومان و غذای پرهزینه از ۷۷۰ تومان به هزار تومان رسیده. قیمت صبحانه هم از ۴۰۰ تومان به ۵۰۰ تومان رسیده. گرچه این هزینهها چندان درشت به نظر نمیرسند، اما بعضی از دانشجویان برای تامین هزینه تغذیه برای تمام طول سال به مشکل بر میخورند و از وام تغذیه صندوق رفاه کمک میگیرند.
در این رابطه معاون دانشجویی دانشگاه امیرکبیر گفته قیمت تغذیه دانشجویی در سال تحصیلی جدید در این دانشگاه زیاد نمیشود. دکتر صراف شیرازی گفته: فقر چیز خوبی نیست ما که نمیتوانیم فقر را در کشور ریشه کن کنیم، ولی میتوانیم فقر غذایی را در حد توان خود از بین برده و در کنار دانشجویان باشیم، من از شعارهایی که مبنی بردرآمد بیشتر است پرهیز میکنم. من به مسئولان وزات علوم توصیه میکنم، در سالهای اخیر همه چیز را نمیشود با مادیات محک زد باید به این فکر باشیم که دانشجویان خوابگاهی ما جزء اصلیترین دانشجویان و از نظر تغذیه فقیرترین هستند. اگر نمیتوانیم سفرههایی مانند خانواده برای آنها ایجاد کنیم باید چیزی درحد توان خود ایجاد کنیم.
قیمت اجاره خوابگاههای خودگردان هم امسال مثل سالهای قبل افزایش پیدا کرده. رئیس هیات مدیره شرکت تعاونی خوابگاه داران غیردولتی کشور گفته بود از مهر ماه۲۰ درصد اجارهبهای این خوابگاه بیشتر میشود. علیرضا شوکتی گفته اجاره بهای خوابگاههای غیردولتی به صورت ماهانه بین ۱۵۰ تا ۲۵۰ هزارتومان بود که ۲۰درصد بیشتر شد.
خصوصیسازی و برونسپاری
در دولت نهم بحث برونسپاری خدمات رفاهی دانشجویی از جمله غذا و خوابگاه مطرح شد. اصل ۴۴ که زورش به هیچ جا نرسیده بود به دانشگاه رسید و خدمات رفاهی دانشجویان باید خصوصیسازی میشد تا به قول خودشان دانشگاهها انرژی خود را صرف غذا و خوابگاه نکنند و به امور مهمتری بپردازند. قرار شد خصوصیسازی به طور تدریجی و با نظارت وزارت علوم انجام شود تا قیمتها یکباره افزایش پیدا نکند. با شروع دولت دهم و وزارت کامران دانشجو مجلس هم وارد ماجرا شد و طی یک مصوبه در برنامه پنجم توسعه مجریان دانشگاه را موظف کرد برای برونسپاری خدمات رفاهی دانشجویان اقدام کنند. ملاباشی رئیس وقت سازمان امور دانشجویان گفته بود هدفمند کردن خدمات دانشجویی تا آخر برنامه پنجم توسعه به تدریج تا آنجا پیش میرود که پرداخت ۵۰ درصد هزینه واقعی غذا توسط دانشجویان و ۵۰ درصد دیگر یارانه توسط دولت تامین شود. تا قبل از این اقدامات قیمت غذای دانشجویی کمتر از ۲۰۰ تومان بود اما بعد از آن هر سال نرخهای جدیدی تعیین شد و حالا به هزار تومان رسیده است.
اتحادیه خوابگاه داران غیردولتی هم با برونسپاری خدمات خوابگاه پیدا شد که هر سال اجارهای بالاتر از خوابگاههای دولتی برای دانشجویان تعیین میکند و این مبلغ در هر دانشگاهی با دانشگاه دیگر متفاوت است. همین ماجرا باعث شد بعضی از دانشجویان که ناچار شده بودند از خوابگاه گرانتر با امکانات کمتر در ساختمانهای پراکنده سطح شهر استفاده کنند، خوابگاه دانشجویی را رها کنند و سراغ زندگی مستقلتری در اقامتگاهها و اجاره خانههای مشترک با دوستانشان بروند.
نماینده مجلس: خصوصیسازی فقط برونسپاری مدیریت است
به نظر میرسد نمایندگان مجلس با اینکه خود مصوبهای برای برونسپاری این خدمات نوشتهاند، چندان در جریان مشکلات دانشجویان نیستند. محمد باقر عبادی نماینده کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس در مورد اینکه افزایش سال به سال هزینههای دانشجویی تا کجا ادامه پیدا میکند به آنا میگوید: «اینها تصمیماتی است که خود دولت میگیرد و مجلس قانونی در این باره ندارد.» او در جواب اینکه خصوصیسازی خدمات رفاهی در مجلس مطرح شده بود میگوید: «خصوصیسازی تنها سپردن مدیریت به بخش خصوصی است. برنامهای برای برداشته شدن یارانههای دولتی وجود ندارد و یارانه باید سر جای خودش باشد. دانشجویان همه توانایی پرداخت هزینه غذا و خوابگاه و... به صورت آزاد را ندارند.» او درباره کاهش درصد پذیرش دانشجوی رایگان به ۱۶ درصد میگوید: «من آمار این موضوع را ندارم. این مطلب قابل تاملی است و میشود به آن فکر کرد.»
انتهای پیام/