بررسی برخورد قضائی با فساد فرزندان مسئولان؛
بازنشستگی زودهنگام قضات محاکمه‌کننده افراد خاص/ آیا آقازاده‌ها هم اعدام می‌شوند؟
عدم تناسب مجازات با جرم صورت‌گرفته در جریان رسیدگی به پرونده آقازاده‌ها و تأخیر در رسیدگی پرونده آنها منجر به شکل‌گیری این پرسش می‌شود که آیا آقازاده‌ها هم محاکمه و اعدام می‌شوند؟
گروه اجتماعی خبرگزاری آنا- فرشته صائمی؛ خبر اعدام روح‌الله زم واکنش‌های گسترده‌ای را به دنبال داشت از به‌تعویق‌افتادن نشست روابط اقتصادی ایران و اروپا تا تسلیت زاویه‌دار خانم بازیگر به خانواده زم!
از میان واکنش‌ها نسبت به خبر اعدام روح‌الله واکنش پدر او از همه بیشتر جلب توجه کرد، واکنشی عاطفی توأم با چاشنی سیاسی. او در اولین واکنش نسبت به خبر مرگ فرزندش، در صفحه شخصی خود در اینستاگرام به ارائه پاره‌ای از توضیحات در خصوص آخرین ملاقات خانوادگی با روح‌الله پرداخت و گفت که در این دیدار نماز جماعت خانوادگی برگزار کردند.
اما دومین واکنش پدر زم نسبت به فضای شکل‌گرفته ناشی از انتشار خبر اعدام فرزندش بود. او مجدداً به اینستاگرام پناه آورد و با تأسی به آیات و روایات و با رویکردی نقادانه نوشت «قصه روح‌الله به سر رسید. تبریک به آنان که در کمین این شادی بودند و تسلیت به آنها که در غم فراقش قامت‌شان کمانی می‌گردد (مادر، همسر، دختران، خواهرانش و ...).»
به نظر می‌رسد واکنش‌های محمدعلی زم در رابطه با اعدام فرزندش و حواشی پس از آن، پیش از هر چیزی نشئت‌گرفته از عواطف وی در مقام یک پدر نسبت به مرگ فرزند است. کما اینکه پیش از او نیز بسیاری از مسئولان نسبت به خبر مرگ و یا بازداشت فرزند خود واکنش عاطفی نشان دادند، چنانکه مرحوم آیت‌الله طالقانی در اعتراض به بازداشت پسرش از تهران خارج شد.
قضیه از این قرار بود که مجتبی و ابوالحسن طالقانی چند ماهی بعد از پیروزی انقلاب بازداشت شدند. مجتبی سابقه همکاری با سازمان مجاهدین خلق را داشت اما در مورد علت دستگیری ابوالحسن صحبتی نشد، همچنان که خودش هم در مصاحبه‌های بعد از آزادی به علت دستگیری‌اش اشاره‌ای نکرده و این اقدام را حرکت مغرضانه‌ای از طرف سید محمد غرضی قلمداد کرده است.
تنها فرزندان آیت‌الله طالقانی نبودند که پس از پیروزی انقلاب دستگیر شدند، بلکه فرزندان اعضای شورای نگهبان، ائمه جمعه، رؤسای دیوان عالی کشور، اعضای مجمع تشخیص مصلحت نظام و غیره، در سال‌های بعد از انقلاب به دلایل مختلف از جمله عناد با نظام محکوم و اعدام شدند. هر چند بسیاری درصدد این بودند که نشان دهند بسیاری از این فرزندان با حکم پدر مجازات شدند اما پدران نه تنها گفته این افراد را تأیید نکردند بلکه به سکوت پناه آوردند. به عنوان مثال، در ماجرای مرگ فرزندان محمدی گیلانی، محمود احمدی‌نژاد با بیان اینکه «آیت‌الله گیلانی ابتدا عدالت را در مورد خودشان اجرا کرد.» تلاش کرد که نشان دهد پدر حکم اعدام فرزندانش را صادر کرده است اما روایت‌های تاریخی حاکی از آن است که وقتی از او پرسیده می‌شود چنانچه با فرزندان شما مواجه شویم چگونه عمل کنیم، پاسخ می‌دهد: «هر کاری که در موارد دیگر انجام می‌دهید.»
در نهایت فرزندان محمدی گیلانی اعدام نشدند بلکه در اثر تصادف، درگیری و یا مصرف سیانور از دنیا رفتند لذا این گزاره ثابت شد که حاکم شرع، حکم اعدام دو فرزندش را صادر نکرد.
هر چند که اوایل انقلاب فرزندان مسئولان و به اصطلاح آقازاده‌ها، به جرم اقدام علیه نظام محاکمه شدند اما با گذشت زمان جرائم آقازاده‌ها نیز رنگ دیگری به خود گرفت تا جایی که در دهه پنجم انقلاب آقازاده‌ها به جرم مفاسد اقتصادی محاکمه می‌شوند. همچنان که آقازاده‌هایی نظیر شبنم نعمت‌زاده، دختر وزیر اسبق صنعت؛ مهدی هاشمی، فرزند مرحوم آیت‌الله هاشمی رفسنجانی؛ سید محمد هادی رضوی، داماد وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی؛ حسین فریدون، برادر رئیس جمهور؛ احمد عراقچی، برادرزاده عباس عراقچی، عضو ارشد تیم مذاکر‌ه‌کننده هسته‌ای؛ مهدی جهانگیری، برادر معاون اول رئیس جمهور؛ حمیدرضا بقایی، معاون اجرایی دولت دهم؛ محمدرضا رحیمی، معاون اول دولت احمدی نژاد؛ محمد مهدی آخوندی، فرزند وزیر سابق راه و شهرسازی همگی به جرم فساد اقتصادی مورد مؤاخذه قرار گرفتند.
گذر زمان نه تنها رنگ جرائم را تغییر داد بلکه نوع و بعضاً جنس مجازات‌های آقازاده‌ها هم تغییر کرد تا جایی که بسیاری از نامبردگان با رد مال مجدداً به آغوش خانواده بازگشتند. در حقیقت مواردی نظیر نحوه رسیدگی به جرائم و در نظر گرفتن مجازات حداقلی در برابر فسادهای کلان منجر به این شده است که بسیاری معتقدند آقازاده‌ها محاکمه نمی‌شوند.
اما نظر برخی دیگر بر این است که آقازاده‌ها محکوم می‌شوند اما کشاندن آنها به پای میز محاکمه دشوار است و از طرفی سفارش‌ها از گوشه‌وکنار مانع رسیدگی کامل به پرونده آنها می‌شود.
رضا قربانی، پژوهشگر حقوقی اذعان دارد که در بحث رسیدگی به پرونده آقازاده‌ها فشار اطرافیان و لابی‌گری گروه‌ها و مافیای مرتبط با فرد کار را سخت‌تر می‌کند.
این حقوقدان در گفتگو با خبرنگار حوزه قضایی گروه اجتماعی خبرگزاری آنا، تأکید می‌کند که طبق اصل یکصد و هفت قانون اساسی همه در برابر قانون و عدالت یکسان هستند اما در جامعه ما اتفاقاتی این رخ می‌دهد که این اصل اجرایی نمی‌شود و آقازاده‌ها محاکمه نمی‌شوند.
وی ادامه می‌دهد که اگر محاکمه به‌درستی اجرا و مجازات متناسب با اتهامات فرد صادر شود به دلیل اتفاقاتی که می‌افتد، حکم اجرا نمی‌شود؛ به عنوان مثال، گفته می‌شد که فلان زندانی حتی برای حمام هم به خانه خود می‌رود. حتی برخی مواقع بنا به دلایل غیر امنیتی هم نمی‌توانیم آقازاده و آقا را محاکمه کنیم.
قربانی در واکنش به این سؤال که با این شرایط آقازاده‌های فعلی چگونه محاکمه شدند؟ تصریح می‌کند که مقام قضایی که آن آقازاده‌ها را محاکمه کرده وظیفه خود را به‌خوبی انجام داده است که معمولاً این قاضی‌ها را زودتر از موعد بازنشسته می‌کنند.
با وجود اینکه سوابق تاریخی نشان می‌دهد برخی آقازاده‌ها محکوم شدند اما با گذشت زمان و در شرایط فعلی عدم تناسب مجازات با جرم صورت گرفته در جریان رسیدگی به پرونده ژنهای خوب و وجود بسیاری از مفاسد اجتماعی و اقتصادی که منشأ آن نیز به بسیاری از آقازاده‌ها می‌رسد منجر به این می‌شود این پرسش همچنان بی‌پاسخ بماند که آیا آقازاده‌ها محاکمه می‌شوند؟
انتهای پیام/4076/پ
انتهای پیام/
