رایزن فرهنگی سابق ایران در الجزایر در گفتگو با آنا:
ترور شهید فخری‌زاده حتی اگر با هدایت ماهواره‌ای بوده حتماً تیم پشتیبانی داخلی داشته است/ لزوم هدف قرار دادن پایگاه‌هایی که تروریست‌ها در آنها آموزش دیده‌اند
رایزن فرهنگی سابق ایران در الجزایر گفت: اگر عملیات ترور شهید فخری‌زاده ماهواره‌ای بود باشد، حتماً تیم پشتیبانی داخلی داشته است و باید بفهمیم چه کسانی آنها را آموزش داده‌اند.
به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری آنا، ترور شهید «محسن فخری‌زاده» و دلایل دست زدن دشمن به این اقدام جنایت‌کارانه و همچنین اقداماتی که باید در پاسخگویی به متهمان اصلی در دستور کار قرار بگیرد، مهم‌ترین موضوعی است که در روزهای گذشته فضای سیاسی و رسانه‌ای کشور را درگیر خود کرده است.
بررسی اظهارنظرهای مقام‌های رسمی ازجمله محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه و برخی نمایندگان مجلس و... پس از ترور شهید فخری‌زاده، نشان می‌دهد دو رویکرد در این زمینه وجود دارد؛ رویکرد نزدیک به دولت که معتقد است یکی از اهداف اصلی این اقدام تحریک ایران برای دست زدن به اقدامات مقابله‌ای سخت است، بنابراین ارائه هرگونه شدت عمل از جنس اقدامات سخت، بازی در زمین دشمن است.
در مقابل؛ نگاهی که نمایندگان مجلس شورای اسلامی از طرفداران سرسخت آن و قائل به پاسخگویی قاطع حتی از نوع عملیات نظامی و پذیرش هزینه‌های آن هستند. طرفداران این رویکرد، پاسخ سخت را اقدامی ضروری برای تنبیه دشمن و متوقف کردن او تلقی می‌کنند و معتقدند پاسخ ندادن موجب جری شدن معاندین و افزایش انگیزه آنان برای انجام اقدامات بعدی خواهد شد.
درباره این موضوعات و ابعاد پرونده ترور شهید فخری‌زاده با امیر موسوی، رایزن فرهنگی سابق ایران در الجزایر گفتگو کرده‌ایم که تقدیم می‌شود.
آنا: روایت‌های مختلفی از ترور شهید فخری‌زاده منتشر شده است. مسئولان کشورمان ازجمله دبیر شورای عالی امنیت ملی موضوع دخالت نداشتن عامل انسانی در ترور و استفاده از تجهیزات الکترونیکی را مطرح کرده‌اند و رسانه‌های عربی نیز از احتمال مشارکت پهپادهای اسرائیلی که از جمهوری آذربایجان برخاسته و مدتی در نوار شمال‌غربی کشور مخفی بودند، خبر داده‌اند. نظر شما در رابطه با ابعاد عملیات تروریستی چیست و کدام سناریو را محتمل‌تر می‌دانید؟
موسوی: به‌دلیل اینکه مسئولان ذی‌ربط حرف دقیقی نمی‌زنند، گمانه‌زنی‌ها زیاد می‌شود و این واقعاً ضعف بزرگی است. معتقدم شورای عالی امنیت ملی و وزارت اطلاعات باید بیانیه رسمی صادر و افکار عمومی داخلی و خارجی را آرام کنند. از سوی دیگر صهیونیست‌ها بر روی حادثه موج‌سواری می‌کنند که بازتاب زیادی دارد، موجب تشویش افکار عمومی می‌شود و متأسفانه کسی در داخل ایران به‌طور رسمی جوابگو نیست.
شاهدان عینی پازل سوم ابهام آفرینی را تکمیل می‌کنند و حرف‌هایی که می‌زنند و مصاحبه‌های که از صداوسیما پخش می‌شود و صحت آنها مشخص نیست، بعضاً تناقض زیادی با اظهارنظر مسئولان دارد. فیلم‌هایی در فضای مجازی درباره شهید و نحوه شهادتش، وضعیت نیسان منفجر شده و... وجود دارد که مشخص نیست قبل یا بعد از ترور منفجر شده است. همچنین آثار شکستگی شیشه‌های جلو نشان می‌دهد دانشمند هسته‌ای کشورمان تیرباران شده و گلوله‌ها از سمت راننده به سمت وی شلیک شده است.
بیان و مشاهده موارد ضد و نقیض از سوی مسئولان رسمی و شاهدان عینی برای کشور با عظمتی چون ایران وجهه خوبی ندارد.
یک هفته از حادثه تروریستی می‌گذرد و نتوانسته‌ایم روایت دقیقی برای افکار عمومی داخلی و خارجی ارائه کنیم. البته نکته مهم و خوبی که وجود دارد، این است قوای مقننه، مجریه و قضائیه هم‌زمان وارد میدان شده‌اند. قوه مجریه از سوی وزارت امور خارجه اقدامات خوبی در جهان انجام داد و روی خیلی از کشورها و سازمان‌های بین‌المللی فشار آورده است تا این عملیات تروریستی را محکوم کنند.
آنا: پس از عملیات تروریستی در منطقه آبسرد دماوند شاهد محکومیت حادثه از سوی دولت‌های مختلف منطقه‌ای و بین‌المللی بودیم، ولی سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا واکنش رسمی در محکومیت حادثه نشان ندادند و به ابراز نگرانی و درخواست برای خویشتنداری از سوی ایران بسنده کردند. این رویکرد دوگانه را چگونه می‌توان تحلیل کرد؟
موسوی: سازمان ملل متحد و اتحادیه اروپا برخورد دوگانه دارند، حادثه را بد می‌خوانند و می‌گویند مجرمانه است؛ اما نمی‌گویند تروریستی است و نمی‌گویند هر کسی این عملیات را انجام داده، محکوم است. درحالی‌که شاهدیم در موارد مشابه ازجمله حادثه تروریستی فرانسه یا کلیسای پاریس محکوم کردند و حتی آن را «تروریسم اسلامی» خواندند.
نکته قابل تأمل این است سازمان‌هایی که این عملیات را تروریستی توصیف می‌کنند و مجرمانه می‌خوانند، از ایران می‌خواهند خویشتنداری کند؛ یعنی ایران پاسخ کسی را که جنایت کرده است، ندهد که این عذر بدتر از گناه است.
محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه تماس‌های خوبی گرفت و وزارت امور خارجه نامه‌نگاری انجام داد، ولی تلاش‌های بیشتری باید انجام شود. اقدام مجلس شورای اسلامی در تصویب قانون «اقدام راهبردی برای لغو تحریم‌ها» و ابلاغ آن به دولت کار بسیار انقلابی، قاطع و محکم در زمینه حفظ امنیت ملی کشور است. «محمدباقر قالیباف»، رئیس مجلس شورای اسلامی با اقدام خود سنگ تمام گذاشت و نشان داد واقعاً دوره جاری مجلس، مجلسی انقلابی است و در راستای منافع ملی حرکت می‌کند.
آنا: علت مخالفت دولت با طرح مجلس چیست؟ سخنگوی وزارت امور خارجه نیز در واکنش به این طرح گفته بود نظر دستگاه دیپلماسی نادیده گرفته شده است.
موسوی: علت مخالفت دولت این است که احساس می‌کند با مصوبه مجلس روندی که در رابطه با برجام آغاز کرده است مختل می‌شود، اما به نظر من اقدام مجلس بسیار عاقلانه و انقلابی است. ما بیهوده و تمام‌عیار با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی همکاری داشتیم و داریم که باعث شد اطلاعات دقیقی از دانشمندان هسته‌ای کشورمان به دست سرویس‌های جاسوسی دشمن ازجمله سیا و موساد تحویل داده شود.
واقعاً ضمانتی نیست بازرسان آژانس که برای بازرسی به ایران می‌آیند، اطلاعاتی که از دانشمندان دریافت می‌کنند و مصاحبه‌هایی که انجام می‌دهند، تحویل دشمنان ندهند. اگر این‌گونه باشد صهیونیست‌ها و منافقین هنر نکردند، این ما هستیم که اطلاعات دقیق به آژانس دادیم و آژانس به ما خیانت می‌کند و متأسفانه کسی نیز پیگیر درز اطلاعات در این سازمان بین‌المللی نمی‌شود.
من فکر می‌کنم با تصویب طرح در شورای نگهبان و ابلاغ آن به دولت از سوی مجلس شورای اسلامی، مذاکره‌کننده ایرانی می‌تواند از موضع قدرت برخورد کند. کشورهای غربی با به راه انداختن بازی برجام دارند با منافع ملی ما بازی می‌کنند و در سه، چهار سال بعد از خروج آمریکا از توافق هسته‌ای و اعمال مجدد تحریم‌ها گامی برنداشته‌اند.
آمریکایی‌ها اگر می‌خواهند به برجام بازگردند، باید بدانند چنین مصوبه‌ای در ایران وجود دارد که اگر تحریم‌ها را لغو نکنند و عاقلانه تصمیم نگیرند، قانون مذکور می‌تواند اجرایی شود.
آنا: با توجه به ترور دانشمند هسته‌ای کشورمان و قانونی که در مجلس تصویب شد، ادامه رویکرد ما با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی باید چگونه باشد؟
موسوی: اجرای پروتکل الحاقی از سوی ایران داوطلبانه بود و کشورمان برای ابراز حسن‌نیت خود آن را اجرا می‌کند، ولی آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و کشورهای اروپایی برای ایران چه کار انجام داده‌اند؟! آنها از موقعیت سوءاستفاده کرده‌اند، زیرا می‌بینند فقط ایران در حال اجرای برجام است و اروپا، آمریکا و حتی روسیه و چین آن را خوب اجرا نکرده‌اند. همه طرفها حتی چین تماشاگر معاهده هستند و ملت ایران هزینه‌های زیادی می‌پردازد و اوضاع نگران‌کننده است.
طبیعی است همه خوشحال هستند که برجام زنده است، ولی ایران بهای زنده ماندنش را پرداخت می‌کند.
از نظر من برجام مرده است، ولی ایران در حال دمیدن تنفس مصنوعی بر پیکر بی‌جان این توافقنامه است و عملیات احیا انجام می‌دهد، وگرنه طرف‌های مقابل متأسفانه هیچ‌کدام اقدام مؤثری انجام نمی‌دهند.
آنا: بازگردیم به حادثه ترور شهید فخری‌زاده. از بُعد مجازات عوامل دخیل در ترور دانشمند هسته‌ای کشورمان روند پیگیری پرونده در دستگاه قضائی چگونه دنبال می‌شود؟
موسوی: حجت‌الاسلام رئیسی، رئیس قوه قضائیه دستورات قضائی خوبی برای بررسی جنایت و پیگیری دقیق آن در محاکم بین‌المللی صادر کرده است. این جزئیات شامل تهیه گزارش نهایی، اعلام عوامل دخیل در پرونده و مسببان و مقصران حادثه، عوامل اجرایی دخیل در عملیات تروریستی و جریان‌های پشتیبانی‌کننده می‌شود.
فکر می‌کنم قوه قضائیه می‌تواند کارهای خیلی بزرگی در دنیا انجام دهد و اگر رژیم صهیونیستی مقصر است می‌تواند درخواست کند بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر این رژیم برای محاکمه به تهران آورده شود. مشابه اقدامی که در سطوح بالا، حتی اقدامی که علیه ترامپ انجام دادیم که باید در تهران محاکمه شود، می‌تواند برای آمران جنایت علیه دانشمند هسته‌ای کشورمان اعمال شود.
عاملان و آمران عملیات تروریستی آبسرد دماوند نباید امنیت داشته باشند و باید هر جای دنیا هستند دستگیر شوند، همان‌طور که سربازان گمنام امام زمان (عج) با عملیات‌های پیچیده اطلاعاتی روح‌الله زم، شارمهد، عبدالمالک ریگی و جنایتکاران دیگر را به تهران بیاورند، قادرند عاملان و آمران ترور شهید فخری‌زاده را در تهران محاکمه کنند.
علاوه بر این، پرونده عاملان این جنایت تروریستی باید در دادگاه‌های بین‌المللی به‌عنوان جنایتکار ثبت شود. البته گزارش باید دقیق تهیه و برای محاکم بین‌المللی ارسال شود که قوه قضائیه در حال انجام تلاش‌های خوبی است.
آنا: ارتش و سپاه پاسداران انقلاب اسلامی برای واکنش قاطع به جنایت تروریستی اعلام آمادگی کرده‌اند، آیا وقوع انتقام نظامی محتمل است؟
موسوی: نیروهای مسلح منتظر دستورات بوده و فکر می‌کنم آماده برخورد شدید با جنایتکاران هستند. ما با دو موضوع مواجهیم؛ نخست اینکه گزارش کمیسیون تحقیق ارائه و مشخص شود عاملان حادثه تروریستی کجا آموزش دیده‌اند که طبعاً پایگاه‌های آموزش آنها باید مورد حمله قرار بگیرد. باید واکنش قاطع باشد، حتی اگر مشخص شود این پایگاه‌ها در عربستان، بحرین یا امارات است.
بیشتر بخوانید:
وحشت اعراب از واکنش ایران باعث تسلیت‌گویی مصلحت‌آمیز آنها شد
باید بفهمیم پول‌های هنگفتی که برای انجام عملیات تروریستی هزینه شده، از کجا و کدام بانک‌هاست که با آن بانک‌ها برخورد شود. اقامتشان کجا بوده است، زیرا گفته می‌شود عوامل عملیات تروریستی 6 ماه در منطقه آموزش‌های مختلف دیدند و اقامت داشتند.
همچنین باید بفهمیم چه کسانی آنها را آموزش داده‌اند و چه کسی یا کسانی هماهنگ کردند که تروریست‌ها به داخل ایران بیایند. اگر عملیات حتی ماهواره‌ای بود باشد، حتماً تیم پشتیبانی داخلی داشته است. افرادی تردد شهید فخری‌زاده را ثبت کردند، موضوع نصب دستگاه‌ها، تأمین وانت و همه عوامل محیطی نشان می‌دهد افرادی در داخل کشور دست داشته‌اند. همچنین اگر موضوع عملیات پهپادی صحت داشته باشد، باید بررسی‌های ویژه انجام شود.
فکر می‌کنم خیانتی در داخل در سطوح مختلف این حادثه را رقم زده است. کار به این پیچیدگی و بزرگی نمی‌توانسته ساده طرح‌ریزی و اجرا شده باشد. باید وزارت اطلاعات با قاطعیت وارد میدان شود، صحنه‌ها را بررسی و نتیجه را اعلام کند.
شهید فخری‌زاده علاوه بر جایگاه هسته‌ای، جایگاه نظامی داشت و معاون وزیر دفاع بود. مسئولیت پروژه‌های بزرگ و حساسی را برعهده داشت و به همین دلیل نامش در رسانه‌های صهیونیستی بارها مطرح شده بوده و در فهرست تحریم‌های شورای امنیت قرار داشت.
آنا: یکی از ابعاد ترور، موضوع حفاظت از شخصیت‌هاست. دبیر شورای عالی امنیت ملی در اظهاراتی غیرمستقیم به احتمال قصور حافظان امنیت جانی شهید فخری‌زاده پرداخته بودند. آیا تدابیر امنیتی کاملی برای دانشمند هسته‌ای کشورمان وجود داشت؟
موسوی: ما از آغاز انقلاب اسلامی تاکنون مشکل جدی داریم و آن تمایلات شخصی برخی شخصیت‌های کشور ازجمله شهید فخری‌زاده، روحانیون و ... است که معمولاً دوست ندارند اطرافشان محافظ وجود داشته باشد، حتی محافظان را از جلسات خود بیرون و سعی می‌کنند بدون محافظ تردد کنند.
سیستم امنیتی کشور نباید شخصیت‌ها را به حال خود رها کند. باید شخصیت‌هایی که در معرض سوءقصد قرار دارند و احتمال ترورشان وجود دارد، به صورت نامحسوس کنترل شوند، به‌گونه‌ای که خود شخصیت اصلاً متوجه حضور محافظان نشود.
آنا: باتوجه به تجربه کاری شما در دیگر کشورها، وضعیت حفاظت از شخصیت‌ها به چه صورت است؟ آیا خاطره‌ای شخصی در این زمینه دارید؟
موسوی: در کشورهایی مانند مصر یا اردن حتی یک مدیر یا رئیس بخش یک سازمان تشریفات و محافظ دارد. در الجزایر نیز تشریفات زیادی لحاظ می‌شود.
در اینجا بگذارید خاطره‌ای تعریف کنم. زمانی که در الجزایر به‌عنوان رایزن فرهنگی مشغول به کار بودم شب جایی دعوت بودم و با ماشین رفته بودم. داعشی‌ها به من در رستورانی واقع در خیابان «بئر الخادم» شهر الجزیره، پایتخت این کشور حمله کردند و محافظ نداشتم، راننده هم نیاورده بودم.
جوانی به‌طور غیرمنتظره به سمت من آمد و قصد داشت خنجرش را از کاپشن دربیاورد، هنوز آن را درنیاورده بود که دیدم روی زمین افتاد. افراد ناشناسی ناگهان فرد مهاجم را روی زمین انداختند و دستگیر کردند. آن زمان فهمیدم به‌صورت نامحسوس محافظت می‌شدم و خبر نداشتم.
افرادی که داعشی را در وسط رستوران بازداشت کردند، دو جوان قوی از نیروهای امنیتی الجزایر بودند و نمی‌دانم چگونه خودشان را به صحنه رساندند. حادثه کاملاً غیرمنتظره رخ داد. خانواده‌ها نشسته بودند که ناگهان دیدیم فرد داعشی را روی زمین انداختند و بازداشت کردند.
می‌خواهم بگویم اصلاً در چهار سال حضورم در الجزایر محافظ نداشتم و یک بار نیز محافظانم را ندیدم، ولی احساس می‌کردم نامحسوس کنترل می‌شوم و راحت همه‌جا می‌رفتم؛ مساجد، بازار، خیابان‌ها، مراسم‌های مختلف، خودم و راننده‌ام. حتی بعضی وقت‌ها مخصوصاً عصرها راننده را مرخص و خودم رانندگی می‌کردم، ولی احساس می‌کردم تحت نظر هستم.
بعضی شخصیت‌ها تمایلی به حضور فیزیکی محافظ ندارند، ولی سیستم امنیتی نباید آنها را رها کند و باید «شعاع امنیتی» را لحاظ کرد، شخصیت‌هایی همچون دبیر شورای نگهبان، رئیس مجلس خبرگان رهبری و ... جزو مقام‌های ارشد کشور هستند و حتی اگر چنین خواسته‌ای داشته باشند، باید شعاع امنیتی برایشان ایجاد شود؛ فاصله امنی که گلوله کلاشینکف یا کلت به آنها اصابت نکند.
آنا: در زمینه نحوه واکنش جمهوری اسلامی به ترور شهید فخری‌زاده گفته می‌شود اگر ایران پاسخ محکمی ندهد، ترورها ادامه پیدا خواهد کرد، از این منظر تحلیل شما چیست؟
موسوی: بله، همین‌گونه خواهد بود، زیرا صهیونیست‌ها لیست ترور دارند و گفته می‌شود 26 دانشمند هسته‌ای در این ليست هستند که متأسفانه پنج نفر از این عزیزان را از دست داده‌ایم و نباید منتظر شهادت 21 نفر دیگر باشیم. آمریکایی‌ها و صهیونیست‌ها از دانشمندان، مسئولان هسته‌ای، مسئولان ذی‌ربط و مسئولان دفاعی کشورمان لیست دارند و نباید منتظر شویم لیست‌شان را به اتمام برسانند.
آمریکا با ترور شهید قاسم سلیمانی، فرمانده سابق نیروی قدس سپاه پاسداران انقلاب اسلامی راه را برای عملیات‌های تروریستی باز کرد و ترور علیه دشمنانش را مشروع جلوه داده است؛ بنابراین ایران می‌تواند اقدام متقابل انجام دهد. وقتی ترامپ علنی می‌گوید «من شهید سلیمانی و ابومهدی المهندس را کشتم»، این به معنای چراغ سبزی برای مسئولان ماست که می‌توانند چنین واکنش متقابلی نشان دهند.
آنا: واکنش شخص در برابر شخص را در زمینه انتقام شهید فخری‌زاده تا چه حد تأیید می‌کنید؟ منظور ترور مقام رده بالای صهیونیستی یا آمریکایی (در بحث ترور سردار سلیمانی) در واکنش به ترور دانشمند هسته‌ای ایران.
موسوی: به‌طور کلی می‌توانم بگویم جمهوری اسلامی ایران باید آن‌هایی را که لیست ترور دست‌شان است، به‌شدت پشیمان کند! باید هراسی در دلشان ایجاد شود تا در معادلات بعدی‌شان درباره ایران مجبور به تجدیدنظر شوند. حالا یا مقرهایشان را بزند یا مقابله‌به‌مثل کند. آنها باید بترسند و بدانند ایران به‌راحتی از ترور یک دانشمند ایرانی نمی‌گذرد و ماجرا آن‌گونه که می‌خواهند تمام نمی‌شود.
انتهای پیام/4033/
انتهای پیام/
