آنا گزارش می‌دهد؛
کارچاق‌کنی برای مذاکره ایران و آمریکا یا تسهیل در فرایند کانال مالی؛ مأموریت وزیر خارجه سوئیس کدام است؟
بازار گمانه‌زنی در مورد مأموریت وزیر خارجه سوئیس در سفر به ایران همچنان داغ است و بخش عمده آن برخلاف نظر دستگاه دیپلماسی کشورمان، به موضوع دلالی برن در خصوص مذاکره تهران-واشنگتن باز می‌گردد.
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری آنا، ایگنازیو کاسیس، وزیر امور خارجه سوئیس روز شنبه برای دیداری سه‌روزه وارد تهران شد.
برنامه سفر وی شامل بازدید از شهر اصفهان، حضور در مراسم گرامیداشت صدمین سالگرد برقراری روابط ایران و سوئیس و دیدار با مقامات ارشد ایرانی از جمله رئیس‌جمهور، وزیر خارجه و دبیر شورای عالی امنیت ملی می‌شود.
سفر کاسیس در حالی انجام می‌شود که به خاطر شیوع کرونا، سفرهای دیپلماتیک در جهان به حداقل رسیده‌اند و بیشتر نشست‌های بین‌المللی به‌صورت مجازی برگزار می‌شوند. این نشان می‌دهد موضوعی مهم باعث شده کاسیس سه سال بعد از انتخاب به‌عنوان وزیر خارجه سوئیس برای اولین بار رنج سفر را به جان بخرد.
تلاش برای تسهیل کانال مالی
براساس بیانیه شورای فدرال سوئیس، کاسیس قرار است در خصوص روابط دوجانبه و تعهدات سوئیس به‌عنوان واسطه روابط ایران صحبت کند. سوئیس اکنون به‌عنوان میانجی روابط ایران با آمریکا، کانادا و عربستان سعودی فعالیت می‌کند. برجام، مسائل حقوق بشری و تحولات سیاسی خاورمیانه از دیگر موضوعاتی خواهند بود که در جریان سفر مطرح می‌شوند.
در طرف مقابل، سخنگوی وزارت خارجه ایران محورهای اصلی مذاکرات وزیر خارجه سوئیس در تهران را «موضوعات مورد اهتمام مشترک در عرصه دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی و همچنین موضوعات مربوط به «کانال مالی سوئیس» خوانده است. سعید خطیب‌زاده گفته است: «این سفر فرصتی برای تبادل‌نظر و همفکری دو کشور برای فعال‌تر شدن کانال مالی سوئیس و بررسی راهکارهای ممکن برای رفع مشکلات است.»
سعید خطیب‌زاده، سخنگوی وزارت امور خارجه
آمریکا و سوئیس دسامبر سال گذشته توافق کردند کانال مالی ویژه‌ای به نام «ترتیبات تجاری بشردوستانه سوئیس» تأسیس کنند تا به شرکت‌های سوئیسی اجازه فروش دارو و تجهیزات پزشکی به ایران بدون تخطی از تحریم‌های آمریکا داده شود.
این کانال مالی که عملاً جایگزین راهکار اتحادیه اروپا برای تسهیل تجارت خارجی ایران موسوم به اینستکس شده، نخستین معامله رسمی خود را خرداد سال جاری به ثبت رساند.
این معامله نخستین تبادل بین بانک مرکزی ایران و یک بانک اروپایی از ماه می 2018 بود؛ زمانی که دونالد ترامپ تصمیم به خارج کردن آمریکا از برجام گرفت.
گزارش‌ها حاکی از این هستند که حدود 50 معامله تجاری در صف انتظار برای پردازش از طریق این کانال هستند. شریف نظام مافی، رئیس اتاق بازرگانی ایران-سوئیس، روز چهارشنبه گفت کاسیس در سفر خود تلاش خواهد کرد طرف ایرانی را به تأمین منابع مالی برای فعالیت این کانال ترغیب کند.
پای آمریکا هم در میان است؟
اما مایک پمپئو وزیر خارجه آمریکا در آستانه سفر کاسیس، تماسی تلفنی با وی برقرار کرد که موجب بروز گمانه‌زنی‌هایی ازاین‌دست شد که پای آمریکا در این سفر در میان است.
وزارت خارجه آمریکا در بیانیه‌ای کوتاه روز پنجشنبه اعلام کرد که مایک پمپئو در گفتگو با ایگنازیو کاسیس، وزیر خارجه سوئیس از همکاری وی در خصوص مسائل مربوط به ایران تشکر کرد.
پمپئو در این گفتگو از نقش «پیوسته و سازنده» سوئیس در نمایندگی منافع آمریکا در ایران و «کمک به مراقبت و آزادی شهروندان آمریکایی به‌اشتباه زندانی‌شده» در ایران تقدیر کرد.
مایک پمپئو (سمت چپ) و ایگنازیو کاسیس، وزرای خارجه آمریکا و سوئیس
کاسیس قبل از سفر به ایران با دومینیک راب، همتای بریتانیایی خود نیز گفتگو کرده بود.
سخنگوی وزارت خارجه در واکنش به این گمانه‌زنی‌ها روز جمعه اعلام کرد که این سفر در چهارچوب روابط دوجانبه دو کشور انجام می‌شود و ربطی به مسائل بین ایران و آمریکا ندارد.
خطیب‌زاده روز جمعه در این خصوص تأکید کرد: «این سفر ربطی به مسائل روابط ایران و آمریکا ندارد. این سفر از قبل و در چارچوب روابط دوجانبه و سفرهای منظم وزرای خارجه دو کشور برنامه‌ریزی‌شده که البته به دلیل شرایط ناشی از شیوع کرونا با تأخیر انجام می‌شود.»
بااین‌حال، وزیر خارجه سوئیس در جریان دیدار خود از اصفهان به موضوع آمریکا اشاره کرد تا نشان دهد اهداف سفر وی احتمالا غیرمرتبط با موضوع چالشی مذاکره با آمریکا نیست.
وی گفت: «ما امروز در حضور شما هستیم تا بگوییم سوئیس همواره به دنبال صلح و آرامش بوده است و تلاش سوئیس آن است که حداقل‌های گفت‌وگوی بین دو کشور ایران و آمریکا برقرار شود.»
تلاش اروپا برای تقویت چندجانبه گرایی
برخی تحلیل‌گران معتقدند سوئیس می‌تواند نقشی اساسی در کاهش تنش بین تهران و واشنگتن داشته باشد.
سوئیس معمولاً واسطه تبادل پیام بین ایران و آمریکا بوده است. عمان نیز پیش از مرگ سلطان قابوس تا حدودی این نقش را بازی می‌کرد. اما اکنون سوئیس یکی از معدود کانال‌های باقیمانده ارتباط میان تهران و واشنگتن و کاهش تنش بین طرفین است.
بیشتر بخوانید:
سوئیس نقش موثرتری در قبال اقدامات غیرقانونی آمریکا ایفا کند
هشدار ظریف به آمریکا در خصوص رهگیری نفتکش ایرانی/ سفیر سوئیس احضار شد
سوئیس در گذشته نقش مهمی در مذاکرات بین ایران و آمریکا ایفا کرده است، از جمله در جریان مذاکرات برای آزادی چند زندانی آمریکایی از جمله مایکل وایت. هم‌زمان با بازگشت وایت به آمریکا، سیروس عسکری، دانشمند ایرانی اجازه یافت تا از آمریکا به ایران بازگردد.
سیروس عسکری، دانشمند آزادشده ایرانی از بند زندان‌های آمریکا
ترامپ که این روزها در مبارزات انتخاباتی از جو بایدن عقب است، نشان داده تمایل زیادی دارد از کارت ایران برای تغییر معادلات انتخاباتی آمریکا به سود خود استفاده کند.
اما حصول چنین نتیجه‌ای در شرایط فعلی بسیار دشوار به نظر می‌رسد، چرا که تناقضات رفتاری و گفتاری ترامپ زمینه‌ساز سلب اعتماد از او شده است. تهران نیز با توجه به بدعهدی در موضوع برجام اعلام کرده تمایلی به گفت‌وگو با مقامات آمریکایی ندارد.
آمریکا پس از خروج از برجام نیز نه‌تنها آمادگی برای تغییر مسیر را نشان نداده، بلکه با تلاش برای فعال کردن مکانیسم ماشه ثابت کرد همچنان مصر به پیگیری سیاست جنجالی فشار حداکثری است. دولت ترامپ در آستانه سفر کاسیس نیز با اعمال تحریم ضد صنعت پتروشیمی ایران نشان داد از پیگیری مسیر تقابل با ایران منصرف نشده است.
به نظر می‌رسد تا برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا نباید انتظار تحول ویژه‌ای در روابط ایران و آمریکا داشته باشیم.
اما در عین حال می‌توان به بهبود روابط ایران با اروپا امیدوار بود. اختلاف‌نظر اروپا با آمریکا در موضوع مکانیسم ماشه و انتظار ایران برای عمل اروپا به تعهدات برجامی می‌تواند زمینه‌ساز حرکت اروپا به سمت تقویت جبهه چندجانبه گرایی در مقابل یک‌جانبه‌گرایی آمریکا شود.
باید منتظر بود و دید اروپا تا کجا حاضر است برای حفظ منافع خود و جامعه جهانی جلوی آمریکا بایستد.
انتهای پیام/4106/4153/پ
انتهای پیام/
